به گزارش خبرگزاری ایمنا، ورزش و فعالیت بدنی یکی از اساسی‌ترین عوامل برای حفظ سلامت جسمی و روانی است و داشتن یک سبک زندگی فعال، نه تنها به تقویت سیستم قلبی‌عروقی کمک می‌کند، بلکه موجب افزایش توان عضلانی، انعطاف‌پذیری بدن و تعادل بهتر می‌شود.
ورزش نقش مهمی در کنترل وزن ایفا می‌کند و خطر ابتلاء به بیماری‌های مزمن مانند دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد و از سوی دیگر، فعالیت بدنی منظم موجب بهبود عملکرد دستگاه گوارش و تنظیم سوخت‌وساز بدن می‌شود، علاوه بر فواید جسمانی، ورزش تأثیرات مثبتی بر سلامت روان نیز دارد که از جمله این تأثیرات می‌توان به کاهش استرس، اضطراب و افسردگی اشاره کرد.
به‌طور کلی، تحرک روزانه می‌تواند کیفیت زندگی را افزایش دهد و باعث بهبود عملکرد شناختی و تقویت حافظه شود و ورزش نه تنها به تقویت جسم کمک می‌کند، بلکه اثرات قابل توجهی بر سلامت روان دارد؛ فعالیت بدنی باعث ترشح هورمون‌های شادی‌آور مانند اندورفین و موجب احساس نشاط و کاهش استرس می‌شود و انجام تمرینات ورزشی، به‌ویژه تمرین‌های هوازی مانند دویدن، شنا و پیاده‌روی، می‌تواند سطح سروتونین را در مغز افزایش دهد و در بهبود خلق‌وخوی افراد نقش داشته باشد.
ورزش منظم به کاهش اضطراب و افسردگی کمک می‌کند و موجب تقویت اعتماد به نفس می‌شود و تعاملات اجتماعی ناشی از شرکت در فعالیت‌های ورزشی گروهی نیز می‌تواند باعث ایجاد احساس تعلق و بهبود روابط اجتماعی شود؛ تحقیقات نشان داده است که ورزش کردن می‌تواند حافظه، تمرکز و قدرت تصمیم‌گیری را افزایش و خطر ابتلاء به بیماری‌هایی مانند آلزایمر را کاهش دهد.
ورزش در کنار فواید بی‌شمار خود، می‌تواند در صورت رعایت نشدن نکات ایمنی، منجر به آسیب‌های جسمانی شود؛ یکی از مهم‌ترین عوامل بروز آسیب‌های ورزشی، گرم نکردن و آماده نبودن بدن قبل از تمرین است، بسیاری از ورزشکاران بدون توجه به این مرحله، تمرینات سنگین را آغاز می‌کنند که این موضوع باعث افزایش احتمال کشیدگی و پارگی عضلات و رباط‌ها می‌شود.
استفاده نادرست از تجهیزات ورزشی و اجرای تمرینات با تکنیک‌های غلط نیز می‌تواند موجب آسیب‌های جدی شود و تمرین‌های بیش از حد و فشار بیش از اندازه به بدن، خطر التهاب تاندون‌ها، آسیب‌های مفصلی و شکستگی استخوان‌ها را افزایش می‌دهد، همچنین ضعف عضلانی و انعطاف‌پذیری پایین ممکن است باعث کاهش توانایی بدن در جذب ضربات و افزایش احتمال بروز آسیب‌های ورزشی شود.
پیشگیری از بروز آسیب‌های ورزشی؛ از اهمیت گرم کردن پیش از آغاز تمرین تا لزوم اصلاح تکنیک
مهدی هادوی، متخصص پزشکی ورزشی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه گرم کردن قبل از آغاز برنامه ورزشی و آماده کردن عضلات بدن برای انجام فعالیت بدنی به منظور پیشگیری از بروز آسیب‌های ورزشی باید مد نظر قرار داشته باشد، اظهار کرد: گرم کردن بدن پیش از آغاز برنامه ورزشی در صورتی که به صورت اصولی انجام شود، می‌تواند از بسیاری از آسیب‌ها پیشگیری کند.
وی با بیان اینکه شدت تمرین و برنامه‌ریزی تمرینی تأثیر بسزایی بر بروز آسیب‌های ورزشی داشته باشد، افزود: شدت افزایش تمرین و حجم تمرین باید مناسب بدن و توان بدنی فرد باشد و اصل اضافه‌بار تدریجی رعایت شود تا افراد درگیر آسیب‌های ورزشی ناشی از شدت زیاد تمرین نشوند.
متخصص پزشکی ورزشی با بیان اینکه اصلاح تکنیک‌های ورزش به منظور پیشگیری از بروز آسیب‌های ورزشی از جمله دیگر راهکارهایی است که می‌تواند مؤثر باشد، تصریح کرد: بسیاری از آسیب‌های ورزشی، از تکنیک‌های غلط ناشی می‌شود و مربیان باید دقت داشته باشند که نوع تکنیک ورزشی به صورت صحیح اجرا می‌شود یا خیر.
خطر آسیب برای عضلات ضعیف بیشتر است / لزوم توجه به بدن‌سازی و تقویت عضلات در کنار ادامه شاخه ورزشی به صورت حرفه‌ای
هادوی با بیان اینکه بدن‌سازی و تقویت عضلات از جمله دیگر مواردی است که باید به منظور پیشگیری از بروز آسیب‌های ورزشی مورد توجه قرار داشته باشد، ادامه داد: افرادی که به صورت حرفه‌ای ورزش می‌کنند و یک شاخه ورزشی را به صورت حرفه‌ای ادامه می‌دهند، در کنار شاخه ورزشی خود باید برنامه بدن‌سازی برای تقویت عضلات مرتبط با ورزش حرفه‌ای خود داشته باشند.
وی با بیان اینکه خطر بروز آسیب در عضلاتی که ضعیف هستند، بیشتر خواهد بود، گفت: بدن‌سازی به ویژه پیش از دوران مسابقات می‌تواند کمک شایانی به منظور پیشگیری از بروز آسیب‌های ورزشی داشته باشد و استفاده از تجهیزات مناسب نیز باید همواره مورد توجه افراد قرار داشته باشد.
متخصص پزشکی ورزشی با بیان اینکه ورزشکاران باید از تجهیزات استاندارد برای ورزش استفاده کنند، اضافه کرد: بسیاری از آسیب‌های ورزشی مربوط به استفاده از کفش نامناسب است و افراد باید به استفاده از تجهیزات ایمنی حین ورزش به‌ویژه ورزش‌های برخوردی، توجه ویژه‌ای داشته باشند.
آسیب‌های ورزشی انواع مختلفی دارد و می‌تواند از یک کشیدگی ساده عضله تا شکستگی‌های جدی استخوانی متغیر باشد، بعضی از رایج‌ترین آسیب‌ها شامل کشیدگی عضلات، پارگی رباط‌ها، التهاب تاندون‌ها، دررفتگی مفاصل و آسیب‌های تروماتیک مانند ضربه‌های مغزی است که این نوع آسیب‌ها می‌تواند باعث درد شدید، محدودیت حرکتی و کاهش عملکرد جسمانی فرد شود.
در موارد شدید، بعضی آسیب‌های ورزشی ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد و روند بهبودی طولانی‌تری را طلب کند، آسیب‌های مکرر ورزشی می‌توانند منجر به مشکلات مزمن مانند آرتروز شود که در درازمدت تأثیرات منفی بر کیفیت زندگی فرد می‌گذارد و به همین دلیل، رعایت اصول صحیح ورزشی و استفاده از روش‌های پیشگیری نقش مهمی در کاهش احتمال این مشکلات دارد.
ریکاوری مناسب پس از ورزش، بخش مهمی از حفظ سلامت بدن و جلوگیری از آسیب‌های ورزشی است و مصرف مواد مغذی و متعادل، مانند پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌ها و چربی‌های سالم، به تأمین انرژی مورد نیاز بدن و ترمیم بافت‌های عضلانی کمک می‌کند، نوشیدن آب کافی نیز برای جلوگیری از کم‌آبی بدن و افزایش عملکرد ورزشی ضروری است.
علاوه بر تغذیه، خواب کافی نقش کلیدی در ریکاوری دارد، چراکه باعث ترمیم سلول‌های آسیب‌دیده و افزایش توان فیزیکی می‌شود و استفاده از روش‌هایی مانند ماساژ و حرکات کششی پس از تمرین نیز می‌تواند به کاهش گرفتگی عضلات و افزایش انعطاف‌پذیری بدن کمک کند و توجه به تغذیه و ریکاوری نقش مهمی در بهره‌برداری از مزایای ورزش و جلوگیری از آسیب‌های احتمالی دارد.
ورزش و فعالیت بدنی یکی از مهم‌ترین عوامل حفظ سلامت جسمی و روانی است و نقش کلیدی در افزایش کیفیت زندگی دارد و علاوه بر فواید جسمانی، ورزش تأثیرات مثبتی بر سلامت روان و تعاملات اجتماعی دارد و موجب افزایش شادی، کاهش استرس و تقویت اعتماد به نفس می‌شود.
با رعایت نکات ایمنی، انتخاب تمرینات مناسب و توجه به تغذیه و ریکاوری، می‌توان از بروز آسیب‌های ورزشی جلوگیری کرد و از فواید بی‌نظیر ورزش بهره‌مند شد و باید توجه داشت که داشتن سبک زندگی فعال و متعادل، کلید حفظ سلامتی و دستیابی به زندگی پویا و پرانرژی است.
نظر شما