به گزارش خبرنگار ایمنا، آن زمان که امام خمینی (ره) زن را نه مظهر فریب و بازیچه، بلکه او را منشأ همه خیرات و سعادت‌ها معرفی کرد همه دانستند و فهمیدند که جایگاه زن در انقلاب جایگاهی والا و ارزشمند است.
این نقش و جایگاه بی‌بدیل را در حالی شاهد بودیم که هنر و فرهنگ زنان در دوران سیاه پهلوی، بیشتر در مضامین و عرصه‌های اخلاقی و جنسی تعریف می‌شد و جشن هنر شیراز نمونه‌ای هویدا از فساد اخلاقی در عرصه هنر و فرهنگ برای زنان بود. با پیروزی انقلاب اسلامی، هنر و فرهنگ زنانه نیز دچار تغییر و تحولاتی شد تا جایی که زنان، با رعایت موازین اسلامی، در تمام زمینه‌های هنری حضور یافتند و تأثیرگذار واقع شدند.
امروز حضور عفیفانه زن در عرصه فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی که حجاب از مصادیق این حضور است بر کسی پوشیده نیست و بلکه ستودنی و قابل تحسین است.
اعظم محمدی، مسئول اندیشکده زن و خانواده در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا درباره نقش زنان در پیروزی انقلاب و همچنین ابعاد فرهنگی و هنری حضور این گروه از جامعه در مقاطع مختلف انقلاب مباحثی را مطرح کرده است که در ادامه می‌خوانید:
زنان در مسیر و حرکت انقلاب چه جایگاهی دارند؟
هر حرکت یا جنبش بزرگی که در جوامع اتفاق می‌افتد، اگر مردان پیشتاز و جلودار آن حرکت هستند، زنان حامی و پشتیبان آنها در دل آن رخداد هستند.
حضور و تأثیرگذاری زنان با غیرت و انقلابی در قبل از انقلاب سال ۵۷ مردم ایران و بعد از پیروزی آن بر کسی پوشیده نیست.
حضور مؤثر در صحنه‌های گوناگون دفاع مقدس و ایستادگی در برابر توطئه‌های دشمنان از دیگر نقش‌های زنان در این دوران است. زنان وطن مدافعان اصلی رزمندگان و مجاهدان در هشت سال دفاع مقدس بودند؛ هر چند در تاریخ بیشتر به مسائل احساسی و عاطفی زنان توجه یا پرداخته شده است، اما زنان برای دفاع از اسلام و انقلاب از احساسات و عواطف خود گذشتند.
بانوان عزیز با مدیریت خانواده، تربیت فرزندان و حضور همه‌جانبه در عرصه‌های گوناگون توانستند به همه دنیا ثابت کنند می‌توانند زن باشند، عفیف و باحجاب باشند، مادر و همسر وفادار و انقلابی و مدافع اسلام هم باشند.
امام خمینی (ره) که خودشان شاهد نقش و حضور زنان در دوران پیروزی انقلاب هستند می‌فرمایند: قبل از انقلاب به دو گروه بیش از همه اقشار ظلم شد، یک گروه روحانیون و گروه دیگر بانوان ایران.
همچنین در جایی دیگر می‌فرمایند: در رژیم طاغوت پهلوی، آن ظلمی که بانوان ایرانی شد به مردان آن دوران نشد. زنانی که مقید بودند تا مطابق دین اسلام و فرهنگ اهل بیت (ع) عمل کنند، در زمان پهلوی اول و دوم به شدت آزار دیدند و اذیت شدند.
امام راحل عظیم‌الشأن به خوبی به مکتب اسلام آشنا بودند و می‌دانستند که زنان قشری قوی و تأثیرگذار در جامعه هستند. از نگاه امام راحل (ره) وجود زنان در انقلاب اثر و ثمری برابر با مردان دارد. زنان قبل از انقلاب هم در نهضت تنباکو، هم در جریان نهضت مشروطه و همچنین جریان تاریخی پانزدهم خرداد، نقش‌آفرینی کردند.
رهبر معظم انقلاب در پیامی که به کنگره ۱۷ هزار زن شهید دارند در بخشی از آن می‌فرمایند: «زن ایرانی توانست به‌رغم فرهنگ فساد و انحطاط غربی تحمیل‌شده بر بسیاری از زنان در دوران نحس پهلوی، خود را به شرافت و طهارت مطلوب اسلام، نزدیک کند و این افتخاری بزرگ است.»
این برای ما زنان بسیار مهم است چرا که زنان ما مربیان جامعه هستند، تمامی قهرمانان و بزرگان در گوشه گوشه جهان، از دامن یک زن تربیت می‌شوند، امام راحل، رهبر عزیز انقلاب و شهدای وطن مدیون هدایت و تربیت یک مادر مؤمن و با تقوا هستند.
لذا بانوان علاوه بر نقش مربیگری کل جامعه اعم از مردان و زنان، نقش مؤثری در عرصه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی هم دارند.
زنان پس از پیروزی انقلاب چه دستاوردها و فعالیت‌هایی شاخصی به‌ویژه در عرصه‌های هنری و فرهنگی داشتند؟
رشد فزاینده و مترقی جایگاه زنان در بحث سوادآموزی، حضور در مراکز آموزش عالی و در نهایت کار و فعالیت در سطوح و رده‌های مختلف در سال‌های پس از انقلاب، امری است که بر هیچ فردی پوشیده نیست. طبق گزارش‌ها و آماری که ارائه شده، امروزه بالای ۹۵ درصد زنان کشور باسواد هستند. این در حالی است که در سال‌های قبل از انقلاب ۷۵ درصد زنان کشورمان، بی‌سواد بودند.
پس از انقلاب، شاهد رشد فزاینده محیط‌های آموزشی، پرورشی و ارتقای تحصیلات تکمیلی بودیم. در طول این سال‌ها جایگاه زنان در همه عرصه‌ها از جمله دانش، سلامت، اشتغال، ورزش، فناوری اطلاعات و قدرت تصمیم‌گیری و عرصه مدیریت ارتقا پیدا کرد.
باید اشاره کرد که همه اقشار و گروه‌های مردمی در دوران انقلاب فعالیت داشتند؛ از دانش آموز ابتدایی و راهنمایی تا مردان و زنان مسن و کهنسال؛ همه با هم برای انقلاب به پا خاستند.
امروز نیاز است که در عالم هنر با توجه به زیبایی‌ها و تأثیری که هنر و فرهنگ دارد، می‌تواند زبان گویای خیلی از پدیده‌ها باشد.
رهبر حکیم انقلاب می‌فرمایند: ابزارهای هنری بدون شک رساترین، بلیغ‌ترین و کاراترین ابزار ابلاغ پیام هستند. هنر یک شیوه بیان و عرضه کردن است اما این شیوه بیان از هر تبیین دیگر دقیق‌تر، رساتر، نافذ تر و ماندگارتر است.
بارها گفته‌ام که هر پیامی، هر دعوتی، هر انقلابی، هر تمدنی و هر فرهنگی تا در قالب هنر ریخته نشود، شانس نفوذ و گسترش ندارد و ماندگار نخواهد بود و فرقی هم بین پیام‌های حق و باطل نیست.
نشریه نیویورک تایمز در مطلبی که چندسال قبل درباره نویسندگان زن رمان در ایران منتشر کرد به پیشرفت چشمگیر و قابل توجه زنان نویسنده در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته و نوشته بود که «زنان نویسنده در ایران، در طول دهه گذشته ۱۳ برابر شده‌اند و به طور تقریبی برابر با تعداد امروز مردان است. انقلاب اسلامی سال ۱۹۷۹، نقطه عطفی برای زنان ایرانی در تمام طیف‌ها بوده است.»
در عرصه رسانه چطور؟ در واقع رابطه زنان و رسانه و نقش زن در این بین را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
امروز مشاهده می‌کنید دشمن با اخبار جعلی و دروغین چگونه با ابزار رسانه با افکار مردم بازی می‌کند. رمز موفقیت هر اقدام برای دفاع از حق و حقیقت، انجام کار تبلیغی است.
اگر می‌خواهیم نقش زنان در عرصه‌ها و بخش‌های مختلف فرهنگی، علمی و تحقیقاتی دیده و تثبیت شود، بهترین راه و روش آن استفاده از ابزار تأثیرگذار هنر در قالب، فیلم، تئاتر و رسانه است. بنابراین نقش رسانه هم در این بین و برای معرفی دستاوردها به بهترین شکل ممکن و با فراگیری جمعیتی بالا، بسیار خطیر است.
رسانه می‌تواند با بهترین شیوه‌ها و ایده‌ها، اندیشه‌ها و آرمان‌های بلند انقلاب اسلامی را به سایر مناطق منتقل کند و مردم را به حفظ و حراست از این دستاوردها تهییج و تشویق کند.
اگر حضور خبرنگاران و رسانه‌ها در دوران انقلاب و دفاع مقدس نبود، این همه ایثار و فداکاری و رشادت‌ها قابل انتقال و نقل واقعیت‌ها به نسل حاضر نبود؛ چون هر اقدام و فعالیتی را نمی‌توان فقط به شکل نوشته یا کلام انتقال داد؛ بنابراین کار هنری بسیار با ارزش، خطیر، تأثیرگذار و عامه پسند است.
رهبر فرزانه انقلاب در همین رابطه می‌فرمایند: زبانی که می‌تواند پیام انقلاب به اعماق جامعه رسوخ بدهد، زبان شعر، ادبیات و هنر است. آیندگان باید از طریق هنر به حوادث و رویدادهای گذشتگان و پیشینیانشان پی ببرند.
زنان برای اینکه فرهنگ انقلاب را حفظ کنند چه کرده‌اند یا چه اقداماتی باید داشته باشند تا این فرهنگ ماندگار بماند، تثبیت شود و به شکلی روزافزون توسعه یابد؟
زنان امروز داعیه‌داران دلاورمردان شهیدی هستند که نمونه‌ای در تاریخ مشابه آن شهدا و حتی عزیزانی که امروز در جبهه مقاومت اسلامی در برابر جانی ترین و جنایتکارترین ابنا بشر مقابله می‌کنند و شهید می‌شوند، نداریم. فردی که انقلاب می‌کند یک وظیفه داشته و انجام داده و فردی که فرهنگ انقلاب را حفظ می‌کند و آن را انتقال می‌دهد، وظیفه‌ای سنگین‌تر عهده‌دار است.
زنان امروز باید به تاسی از زنان مؤمن و قدرتمند انقلابی که آنها هم با تاسی از زنان صدر اسلام حرکت کردند نگاه کنند و آنها را الگوهای رفتاری، اخلاقی و حتی علمی قرار دهند.
مهمترین دستاورد انقلاب برای زن ایرانی را چه می‌دانید؟
امروز باید بدانیم مسئله پوشش، هویت یک زن ایرانی است؛ اگر به این شاخص ارزشمند بی‌توجهی و سهل انگاری کنیم، در واقع هویت زن ایرانی را دچار خدشه کرده‌ایم. حفظ عفاف و حجاب لازمه اصلی هویت زن ایرانی است.
زن ایرانی را با پوشش می‌شناسند. ما افرادی هستیم که باید انقلاب را حفظ کنیم و برای تعالی و ترقی آن بکوشیم. این خود دستاوردی است که همتایی برای آن نیست و در حقیقت یکی از مهمترین دستاوردهای انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) هویت بخشی به جایگاه زن در جامعه بود که محقق شد.
نظر شما