به گزارش خبرنگار ایمنا، کنترل خشم و عصبانیت یکی از واکنش‌های عاطفی اساسی افراد است و گاهی اوقات یک نشانه هشدار خوبی است که همه چیز در زندگی ما خوب نیست، در برخی موارد خشم «حق» شماست که احساسش کنید.
خشم حس ما را از عدالت و مسئولیت اجتماعی کنترل می‌کند؛ این کار به ما کمک می‌کند تا به یکدیگر انگیزه دهیم تا مسئولیت‌پذیری، رفتاری انسانی‌تر و اخلاقی‌تر داشته باشیم. یافته‌های یک پروژه تحقیقاتی در دانشگاه ایالتی آمریکا، نشان می‌دهد که خشم می‌تواند به اندازه انگیزه دادن مردم به داوطلب به عنوان همدردی مؤثر باشد.
علت‌های بروز خشم
عصبانی شدن برای هر شخصی در هر موقعیت و مکانی متفاوت است. به عنوان مثال ممکن است شخصی جلوی درب پارکینگ شما پارک کرده باشد و شما فقط به او تذکر بدهید که از جلوی درب پارکینگ شما ماشین را جابه جا کند تا بتوانید به خواسته خودتان که پارک کردن در پارکینگ است برسید. اما در همین شرایط ممکن است فردی دیگر برعکس عمل کند و شروع به داد و بیداد کردن و اعتراض شدید به آن فرد کند.
درست است که موقعیت‌ها و اتفاقات رخ داده یکی است، اما دو نوع رفتار در اینجا پیش می‌آید که مشخص می‌کند هر فردی در هر موقعیتی رفتارش و واکنشی که نشان می‌دهد متفاوت است.
دو عامل مهم و اصلی خشمگین شدن
۱. عوامل درونی: عواملی که هیچ‌کس در بروز آنها تأثیرگذار نبوده و فقط از درون خودمان سرچشمه می‌گیرد؛ مانند افکار، عقاید، خاطرات، سرکوب‌ها، اتفاقات گذشته و موارد دیگر
ممکن است گاهی اوقات با یادآوری خاطرات بد، فکر کردن به اتفاقات ناگوار خشمگین شویم که این نوع خشم، به خاطر عوامل درونی است.
۲. عوامل بیرونی: این عوامل همان طور که از نامشان هم پیداست عواملی هستند که در خارج از ذهن ما و در اطرافمان اتفاق می‌افتند و دیگران از خودمان در به وجود آمدنشان تأثیرگذارتر هستند، عواملی مانند رخ دادن اتفاقات بد، افراد دور و برمان، شرایط زندگی‌مان مؤثر است.
هر دوی این عوامل را می‌توان کنترل کرد. حتی عواملی که در بروزشان تأثیر گذار نیستیم. می‌توان با مدیریت کردنشان، کاری کنیم که نه تنها اتفاقات بدی دامن گیرمان نشوند، بلکه از آنها به نفع خودمان استفاده کنیم. یعنی اگر کنترل خشم را به زبان ساده بخواهیم تعریف کنیم، باید بگوییم جلوگیری از رخ دادن خشم.
تأثیرات منفی عدم‌کنترل خشم
مطالعات روان‌شناسی و پزشکی نشان داده که هر قدر هم اهل ورزش باشید اما نتوانید خشم خود را کنترل کنید، باز هم در خطر انواع بیماری‌ها خواهید بود و تأثیرات منفی زیادی در بدن شما بر جای می‌ماند.
وقتی بیش از حد عصبی می‌شوید و استرس می‌گیرید، سیستم دفاعی بدن شما ضعیف شده و در نتیجه، بدن شما برای گرفتن بیماری‌ها مستعدتر می‌شود.
همچنین دانشمندان به این مسئله پی برده‌اند که عصبانی شدن به شدت عضلات قلب را تحت تأثیر قرار می‌دهد و مانع از پمپاژ درست خون می‌شود.
عصبانی شدن‌های مکرر و طولانی هم باعث بیماری‌های پوستی می‌شود.
همچنین خشمگین شدن نه تنها روی جسم، بلکه در موفقیت زندگی و شکست‌های ما هم تأثیر بسیار زیادی دارد.
زمانی را در نظر بگیرید که شما اول صبح به دلیلی عصبی می‌شوید و این عصبانیت در طول روز به خاطر رفتارهای دیگران و اتفاقات کوچک، بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود و در نتیجه، شما این عصبانیت را که کم کم درونتان بزرگ شده را بیرون می‌ریزید. پس این روز شما که با عصبانیت شروع شده و ادامه پیدا کرده، باعث می‌شود شما نتوانید ارتباط مؤثر و خوبی با دیگران برقرار کنید.
بهترین درمان خشم زیاد
در درمان خشم‌های زیاد دو روش رفتار درمانی و دارو درمانی کاربرد دارد؛ اما پیش از دارو به شما توصیه می‌کنیم روش رفتاری را در پیش بگیرید و تمرین داشته باشید. باید در نظر بگیرید که رفتارهایی که ما در هنگام بروز هیجانات داریم به عادت تبدیل می‌شود، لذا برای تغییر آنها باید تمرین داشته باشیم. پس هم باید حواسمان به عاداتی که شکل می‌گیرد باشد و هم برای رفع عادت‌ها تمرین کنیم.
بهترین روش در هنگام خشم و برای مدیریت آن این است که هر رفتاری را به تعویق بیندازیم. وقتی بروز هر واکنش در هر شکل را به تعویق بیندازیم در تعدیل آن تأثیر فوق‌العاده‌ای دارد؛ اما اگر بخواهیم در وضعیتی که کنترل رفتاری کمی داریم از خود واکنشی هر چند سطحی نشان دهیم ممکن است خیلی زود کنترل خود را از دست بدهیم. پس بهترین راه مکث کوتاه مدت است.
راه‌های کنترل عصبانیت چیست؟
کنترل عصبانیت، فرایند یادگیری به رسمیت شناختن نشانه‌هایی که شما در حال عصبانیت اقدام به آنها می‌کنید و آرام می‌گیرید، است. کنترل و مدیریت عصبانیت، سعی می‌کند که شما را از حال و احساس عصبانیت بیرون آورد و یا شما را به ادامه دادن عصبانیت تشویق نمی‌کند. عصبانیت یک احساس متقابل، نرمال و سالم است. کنترل عصبانیت، یادگیری این است که چگونه باید با آن مقابله کرد. همه ما در طول عمرمان موج عصبانیت را در درجات مختلف تجربه کرده‌ایم.
شاید هنگامی که شخصی در ترافیک به نحوی موجب ایجاد عصبانیت می‌شود، یکی از اعضای خانواده با یک مشکل کوچک مشکل بزرگ‌تری همچون جر و بحث و درگیری لفظی ایجاد کند و یا یکی از همکارانتان که به آنها دست دوستی در همکاری داده‌اید، به شما خیانت کنند، دچار عصبانیت‌های غیرقابل کنترل می‌شویم.
راه‌های کنترل خشم عبارتند از:
- قبل از صحبت کردن فکر کنید
- یافتن علت خشم
- حواس خود را پرت کنید
- وقتی آرام تر شدید، عصبانیتتان را ابراز کنید
- حرکات کششی انجام دهید
- به خودتان فرصت دهید
- با یک دوست صحبت کنید
- راه حل‌های ممکن را شناسایی کنید
- جملات‌تان را با کلمه “من” شروع کنید
- زندگی و لذت از زمان حال
- نوشتن احساسات
- به دنبال راه‌های درمان باشید
ترک موقعیت چگونه به کنترل خشم کمک می‌کند؟
یکی از راه‌های کنترل عصبانیت ترک موقعیت برانگیزاننده عصبانیت است. با ترک موقعیت، شما به خود فرصت فکر کردن می‌دهید و می‌توانید به موقعیت فراسوی نیازها و خواسته‌های خود توجه کنید. در چنین شرایطی، اگر مخاطب شما فرد خاصی است، می‌توانید از او بخواهید تا در زمان دیگری در مورد مسئله‌تان صحبت کنید. اما در پاره‌ای اوقات هنگام رویارویی با موقعیت‌های برانگیزاننده عصبانیت، شما نمی‌توانید موقعیت را به طور کامل ترک کنید، ولی می‌توانید برای چند دقیقه‌ای از موقعیت خارج شده، هوایی تازه کنید، قدمی بزنید، در صورت امکان آب نوشیده و سپس به موقعیت باز گردید.
نظر شما