به گزارش خبرنگار ایمنا، درد مفاصل امروزه به یک معضل جدی در میان افراد پیر و حتی افراد میانسال تبدیل شده است. در این مقاله موضوعاتی از قبیل منشأ این درد و همچنین نکاتی در خصوص درمان برای شما صحبت خواهیم کرد.
در سال‌های اخیر و طبق تحقیقات آماری انجام شده در کشورهای مختلف جهان، میلیون‌ها نفر بر روی کره زمین به درد مفاصل مبتلا هستند.
این درد باعث می‌شود تا فرد کارایی درستی نداشته و حتی در برخی مواقع در صورت تشدید بیماری منجر به اختلال در کارهای ساده روزمره نیز شود. شما هم احتمالاً افرادی را دیده اید که مدام زانو و یا مچ دست خود را مالش می‌دهند. این افراد معمولاً از درد مفصل در ناحیه مذکور رنج می‌برند که برا تسکین آن اقدام به مالش آن ناحیه می‌کنند.
مبتلایان به درد مفاصل از دیدگاه آماری
در اکثر کشورهای جهان امروزه درد مفصلی یکی از بدترین معضلات و از فراگیر ترین آنها است، درد مفاصل علاوه بر هزینه‌های سنگین درمان و پزشکی که به فرد تحمیل می‌کند، از طرف دیگر باعث می‌شود تا کارایی مفید فرد در امور شخصی و کاری نیز به شدت پایین بیاید.
سبک زندگی کم تحرک اکثر مردم جهان در کنار چاقی و اضافه وزن مفرط، اکثر افراد را در سراسر دنیا به سمت دردهای مفصلی سوق می‌دهد، امروزه به دلیل این سبک زندگی اشتباه سن ابتلاء به دردهای مفصلی به زیر ۲۰ سالگی نیز رسیده است که عدد عجیب و قابل تأملی است.
برای مثال در کشور آمریکا امروزه از هر چهار بزرگسال به صورت میانگین، یک نفر از درد مفصلی رنج می‌برد، در این میان نیز در سال‌های اخیر کمپینی به نام IASP، توانسته است تا با فعالیت‌های مناسب و مثبت خود، گام‌های بلندی در جهت آگاهی بخشی، ارتباط محققان این حوزه با پزشکان، تشویق و ترغیب دولت‌ها و کشورهای مختلف به استفاده از روش‌های درمانی به روز و… برداشته است.
تفاوت زنان و مردان در ابتلاء به این عارضه
این آمار در زنان به طور قابل توجهی بیشتر از مردان بوده است، همچنین رده سنی بزرگسالان بالای ۴۰ سال با اختلاف در صدر بیشترین مبتلایان به دردهای مفصلی بوده اند. در این میان و در رتبه دوم مبتلایان، بزرگسالان زیر ۴۰ سال قرار گرفته اند که طیف عظیمی از افراد دارای درد مفصلی را شامل می‌شوند.
آمار بیان شده از بیماران مبتلا به درد مفاصل نشان دهنده این امر است که در زنان بالای ۴۰ سال، این بیماری به دلایل مختلف از جمله کم تحرکی و چاقی، شیوع بسیار بالاتری داشته است.
چاقی به عنوان یکی از مهمترین دلایل ابتلاء به این درد، در اکثر افراد مبتلا، منشأ درد بوده است. با توجه به این موضوع مبارزه با چاقی و دارا بودن وزن مناسب می‌تواند یک موضوع مهم در خصوص درمان درد مفاصل و یا پیشگیری از ابتلاء به آن می‌باشد.
علل درد مفاصل چه چیزهایی هستند؟
علل بسیار متنوع درد مفصل می‌توانند موارد زیر است که عبارتند از:
- بیماری بی حرکتی بزرگسالان (Adult Still’s disease): نوعی بیماری آرتریت التهابی نادر است که با تب و جوش و درد مفصل دیده می‌شود.
- اسپوندیلیت آنکیلوزان: نوعی بیماری التهابی که طی زمان می‌تواند باعث شود مهره‌ها در ستون فقرات بهم متصل شود.
- نکروز آواسکولار: مرگ بافت استخوانی به علت محدودیت جریان خون
- شکستن استخوان
- بورسیت: التهاب مفاصل
- سندرم درد ناحیه‌ای کمپلکس: درد مزمن به دلیل اختلال عملکرد در سیستم عصبی.
- جابجایی مفصل
- فیبرومیا لژیا: اختلالی است که با درد استخوانی عضلانی منتشر همراه با خستگی و مشکلات خواب، حافظه و خلق مشخص می‌شود.
- آرتریت گنوکوکی: نوعی التهاب مفصل ناشی از عفونت با باکتری گنوکوک.
- نقرس: آرتریت مرتبط با تجمع مقادیر بسیار زیاد اوریک اسید در بدن.
- هیپوتیروئیدی: کم کاری تیروئید.
- آرتریت ایدیوپاتیک جوانان: که پیش از این آرتریت روماتوئید جوانان نامیده می‌شد.
- بیماری لایم: نوعی بیماری عفونی.
- استئوآرتریت: بیماری‌ای که باعث تخریب مفاصل می‌شود.
- استئومیلیت: عفونت استخوان.
- تب روماتیسمی: نوعی بیماری التهابی که عارضه‌ای از درمان ناقص گلودرد استرپتوکوکی یا تب اسکارلت است.
- آرتریت روماتوئید: بیماری التهابی مفاصل.
- ریکتز: نرم شدن و ضعیف شدن استخوان در کودکان، معمولاً به دلیل کمبود طولانی مدت و شدید ویتامین D.
- آرتریت سپتیک: آرتریت ناشی از عفونت.
- تندینیت: التهاب تاندون‌ها.
- برخی از سرطان‌ها: مانند سرطان استخوان، سرطان خون (لوکمی).
چه عواملی باعث درد مفاصل می‌شود؟
مفاصل قسمت‌هایی از بدن شما هستند که استخوان‌هایتان در آنجا به هم می رسند. مفاصل اجازه می‌دهند تا استخوان‌های اسکلت شما حرکت کنند.
مفاصل شامل موارد زیر هستند:
- شانه‌ها
- لگن
- آرنج
- زانو
در بیشتر موارد، علت درد ناشی از آرتروز مفاصل است. اختلالات ایجاد کننده آرتروز ممکن است در زمینه‌های خاصی مانند موارد زیر با یکدیگر متفاوت باشند:
- معمولاً چه تعداد و کدام مفاصل درگیر مشکل می‌شوند.
- آیا بخش مرکزی اسکلت، مانند ستون فقرات یا لگن درگیر می‌شوند.
- اینکه آرتروز ناگهانی (حاد) یا طولانی مدت (مزمن) باشد.
- آرتریت حاد که بر روی مفاصل مختلف تأثیر می‌گذارد،
نقش استرس در درد مفاصل
رابطه‌ای مستقیم بین استرس و درد مفاصل وجود دارد. استرس می‌تواند به روش‌های مختلف بر بدن انسان تأثیرگذار باشد و درد مفاصل ناشی از استرس می‌تواند به واقع اثر قابل توجهی بر زندگی روزانه شما داشته باشد.
درد مفاصل ناشی از اضطراب ممکن است به دلایل مختلفی شکل بگیرد که عبارتند از:
تغییر حرکات
حملات هراس یا اضطراب می‌توانند بر شیوه نشستن، حرکت، و فعالیت شما تأثیرگذار باشند و آن را تغییر دهند. با گذشت زمان، این شرایط می‌تواند به ناتوانی عملکردی در قسمت‌های خاصی از بدن منجر شود.
ورزش کردن ممکن است برای شما دشوار شود. ممکن است زمان بیشتری را برای استراحت صرف کنید که به نوبه خود می‌تواند موجب تشدید اضطراب و حتی عوارض دیگر از جمله درد مفاصل شود.
التهاب استرس
هنگامی که با التهاب در بدن مواجه هستید احتمال بیشتری دارد درد مفاصل را در کنار بسیاری موضوعات دیگر تجربه کنید.
استرس واکنشی التهابی در بدن ایجاد می‌کند که می‌تواند موجب تورم مفاصل و کاهش توانایی حرکت آنها شود. خشکی و سفتی می‌تواند حرکت و انجام وظایف روزانه را دشوار سازد.
اختلال در عملکرد سیستم ایمنی
استرس و درد مفاصل به یکدیگر پیوند خورده اند زیرا استرس اثر مستقیم بر سیستم ایمنی بدن انسان دارد و یک سیستم ایمنی تضعیف شده می‌تواند احساس فشار و پریشانی بیشتر در مفاصل را ایجاد کند.
تنش عضلانی
اگر در بلند مدت با استرس مواجه باشید به تنش عضلانی مبتلا خواهید شد. این شرایط موجب سفتی عضلات می‌شود و مفاصل مجبور می‌شوند سخت‌تر کار کنند. افزایش فشار بر مفاصل می‌تواند موجب شکل گیری التهاب و ناراحتی هر چه بیشتر شود.
ذکر این نکته مهم است که گاهی اوقات ممکن است با هیچ مساله زمینه‌ای مواجه نباشید، اما همچنان درد مفاصل را تجربه کنید. این شرایط می‌تواند در نتیجه کیفیت و کمیت خواب شبانه، یا مدت زمانی که در حالت نشسته و کار در برابر رایانه سپری می‌کنید، شکل بگیرد.
با این وجود، هنگامی که زیر استرس قرار دارید یا مظطرب هستید احتمال بیشتری دارد نسبت به این دردها حساسیت بیشتری داشته باشید.
درمان درد مفصلی
درمان دردهای مفصلی بسته به علت تشکیل دهنده آن متفاوت است، درمان مناسب هر درد مفصلی تنها پس از تشخیص دقیق علت بوجود آورنده آن میسر است.
با این حال اقدامات مشترکی وجود دارد که می‌توان آنها را برای اغلب دردهای مفصلی در مراحل ابتدایی انجام داد. البته واضح است که در موارد شدید بودن درد و یا عدم پاسخ به اقدامات اولیه باید به پزشک مراجعه کرد. مهمترین اقدامات ذکر شده عبارتند از:
- کاهش سطح فعالیت‌های بدنی: با کم کردن فعالیت‌های شدید بدنی و ورزشی معمولاً شدت درد مفصل کاهش میابد.
- استفاده از گرما یا سرما: سرد و یا گرم کردن موضع درد معمولاً می‌تواند شدت درد مفصل را کم کند.
- بریس: استفاده از بریس موجب محدود شدن حرکات مفصل شده و ممکن است بتواند شدت درد را کاهش دهد.
- داروی ضد التهاب: استفاده از داروهای ضد التهاب معمولاً می‌تواند شدت درد مفصل را کاهش دهد.
مواد غذایی مفید برای کاهش درد مفاصل
مصرف برخی مواد غذایی خاص به طور کامل درد مفاصل را از بین نمی‌برد، اما انتخاب‌های غذایی درست می‌تواند به کاهش درد و ناراحتی در مفاصل کمک کرده و از بروز التهاب پیشگیری کنند که می‌تواند نقش چشمگیری در بهبود کیفیت زندگی و توانایی شرکت در فعالیت‌هایی که از آنها لذت می‌برید، داشته باشد.
سبزیجات برگدار تیره
سبزیجات برگدار مانند برگ‌های کولارد، برگ‌های خردل، کیل، اسفناج، برگ چغندر سوئیسی و برگ‌های شلغم حاوی فلاونوئیدها، کاروتنوئیدها، ویتامین C، و آنتی اکسیدان های قوی هستند که در برابر التهاب از بدن محافظت می‌کنند.
به جز اسفناج، بهتر است بیشتر این سبزیجات برگدار تیره به صورت بخار پز یا تفت داده شده مصرف شوند. سرو آنها به همراه مقداری روغن زیتون می‌تواند بر قدرت ضد التهابشان اضافه کند. همچنین، شما می‌توانید از این سبزیجات در دستورالعمل آبمیوه‌ها و اسموتی ها استفاده کنید.
ماهی و غذاهای دریایی
اسیدهای چرب امگاسه موجود در ماهی و غذاهای دریایی به واسطه توانایی‌های ضد التهاب خود شناخته شده هستند. از جمله بهترین منابع برای این مواد مغذی می‌توان به ماهی‌های سالمون، تن، ساردین، هرینگ، قزل آلا، و صدف سیاه اشاره کرد. مصرف دو تا سه وعده از این مواد غذایی در هفته توصیه شده است.
سیر
سیر از خواص ضد التهاب برخوردار است. در مطالعات با حضور سوژه‌های حیوانی و تست‌های آزمایشگاهی، سیر به واسطه خاموش کردن مسیرهایی که به التهاب منجر می‌شوند، عملکردی مشابه با داروی ایبوپروفن را نشان داده است. پژوهشگران از این نکته آگاه هستند که حداقل چهار ماده حاوی گوگرد در سیر وجود دارند که در عملکرد ضد التهاب این ماده غذایی نقش دارند.
اگر قصد دارید از بیشترین فواید سلامت سیر برخوردار شوید، آن را به صورت خام و خرد شده مصرف کنید زیرا برش زدن، خرد کردن یا له کردن سیر موجب آزاد شدن هرچه بیشتر خواص شفابخشی آن می‌شود. این اقدامات موجب ترکیب شدن آلین و آلیناز موجود در سیر شده که به تشکیل آلیسین منتج می‌شود. تشکیل آلیسین به زمان نیاز دارد و بهتر است سیر خام خرد شده را حداقل ۱۰ دقیقه به حال خود رها کنید و سپس از آن استفاده کنید.
زنجبیل
زنجبیل یک داروی طبیعی برای سرماخوردگی، ناراحتی معده و فشار خون بالا است و همچنین از خواص ضد التهاب قوی سود می‌برد. مطالعات متعددی قدرت ضد التهاب و آنتی اکسیدانی زنجبیل را نشان داده اند که ماده فعال جینجرول موجود در این ماده غذایی نقشی مهم در این زمینه ایفا می‌کند. یکی دیگر از ترکیبات ضد التهاب موجود در زنجبیل زینجرون است که به واسطه سرکوب فعالیت و تولید برخی عوامل خاص در بدن توانایی کاهش التهاب را دارد.
قارچ‌ها
توانایی برخی انواع قارچ خوراکی برای مقابله با التهاب مورد مطالعه قرار گرفته است. طی یک مطالعه قارچ‌های دکمه‌ای سفید و قهوه‌ای، شیتاکه، انوکی، و اویستر به واسطه خواص ضد التهاب خود توسط یک تیم پژوهشی استرالیایی مورد مطالعه قرار گرفتند. تمام این قارچ‌ها در حالت خام فعالیت ضد التهاب را نشان دادند، اما برخی از آنها پس از قرار گرفتن در معرض حرارت توانایی خود در این زمینه را از دست دادند.
روغن زیتون
خواص ضد التهاب روغن زیتون از اسیدهای چرب امگاسه و اسید اولئیک موجود در آن سرچشمه می‌گیرند. هر دو ماده آنتی اکسیدان هستند و توانایی مبارزه با التهاب و رادیکال‌های آزاد بیماری‌زا را دارند. روغن زیتون دارای یک ماده ضد التهاب دیگر به نام اولئوکانتال نیز است که از تولید آنزیم‌هایی مسبب التهاب در بدن پیشگیری می‌کند. با مهار این آنزیم‌ها، التهاب و افزایش حساسیت به درد مرتبط با آنها کاهش می‌یابد. اولئوکانتال توانایی خود در مدیریت مؤثر آرتریت روماتوئید را نیز نشان داده است.
سیب زمینی شیرین
سیب زمینی شیرین منبعی عالی برای مواد مغذی ضد التهاب، مانند ویتامین‌های C و E که آنتی اکسیدان هایی قدرتمند هستند، و کاروتنوئیدهای آلفا-کاروتن و بتا-کاروتن است. پژوهش‌ها نشان داده اند که کاروتنوئیدها می‌توانند تولید مواد التهابی، مانند سیتوکین ها، را کاهش دهند. از دیگر مواد غذایی نارنجی سرشار از عوامل ضد التهاب می‌توان به زردآلو، طالبی، هویج و کدو تنبل اشاره کرد.
نظر شما