به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، شهرهای جهان در دهههای اخیر، با دو روند همزمان افزایش جمعیت سالمند و نیاز فوری به حملونقل پایدار و کمکربن روبهرو شدهاند. این دو چالش، بهویژه در مناطق شهری متراکم، موجب شده است بخش قابلتوجهی از سالمندان در دسترسی به خدمات، فعالیتهای اجتماعی و فضاهای عمومی دچار محدودیت شوند. پروژه «تحرک الکتریکی دوستدار سالمندان» که توسط مرکز دانشگاهی ساختمانهای کممصرف انرژی در دانشگاه فنی چک هدایت میشود، پاسخی عملی و چندبخشی به این نیازهاست. این طرح نهتنها بهدنبال بهبود تردد سالمندان در شهرهاست، بلکه چشماندازی جدید برای طراحی شهری فراگیر در اروپا ترسیم میکند.
این پروژه با هدف آزمایش و ارزیابی وسایل نقلیه سبک و برقی همچون سهچرخههای الکتریکی و خودروهای کوچک طراحی شده است که متناسب با توان جسمی، نیازهای حرکتی و سبک زندگی سالمندان باشند. تمرکز اصلی طرح بر مدل «شهر ۱۵ دقیقهای» است که در آن ساکنان میتوانند خدمات ضروری همچون درمان، خرید، تفریح و ارتباطات اجتماعی را در فاصلهای کمتر از ۱۵ دقیقه پیادهروی یا دوچرخهسواری دریافت کنند. وسایل نقلیه طراحیشده در این پروژه، نهتنها امکان جابهجایی مستقل را برای سالمندان فراهم میکنند، بلکه با کاهش وابستگی به حملونقل عمومی ناکارآمد یا خودروهای شخصی، به ارتقای کیفیت زندگی و کاهش انزوای اجتماعی این گروه از جامعه کمک میکنند.
فرایند طراحی این وسایل با مشارکت مستقیم سالمندان، مراقبان و متخصصان حوزه سلامت انجام شده است تا نیازهای واقعی و ترجیحات فردی در نظر گرفته شود. آزمایشهای میدانی در شهرهای مختلف اروپایی با بافتهای شهری متنوع انجام میشود تا میزان سازگاری و اثربخشی این وسایل در شرایط گوناگون سنجیده شود. این پروژه با همکاری شهرداریها، شرکتهای فناوری، مؤسسات پژوهشی، سازمانهای غیردولتی و انجمنهای سالمندان اجرا میشود تا پشتیبانی اجتماعی، فنی و اجرایی لازم فراهم گردد.
برای مثال، در شهر برنوی جمهوری چک، آزمایشهای میدانی با مشارکت سالمندان محلی در محلههای قدیمی با خیابانهای باریک و سنگفرششده انجام شده است تا عملکرد سهچرخههای برقی در محیطهای تاریخی و کمدسترس ارزیابی شود. در این آزمایشها، شرکتکنندگان مسیرهای روزمره خود همچون رفتوآمد به داروخانه، فروشگاه یا مرکز درمانی را با وسایل جدید طی کردند و بازخوردهایی درباره راحتی نشستن، کنترل وسیله و امنیت در عبور از تقاطعها ارائه دادند.
در شهر بارسلونا نیز پروژه در مناطق پرتراکم و پرشیب مانند محلههای اطراف مونتجویی آزمایش شده است. هدف این مرحله، بررسی توانایی وسایل نقلیه سبک در عبور از شیبهای تند و هماهنگی آنها با زیرساختهای حملونقل عمومی همچون ایستگاههای مترو و اتوبوس است. نتایج نشان داده است که استفاده از وسایل برقی با طراحی مناسب میتواند جایگزین مناسبی برای مسیرهای دشوار پیادهروی باشد و دسترسی سالمندان به خدمات شهری را بهطور چشمگیری افزایش دهد.
این پروژه شاخصهایی همچون بهبود سلامت جسمی، افزایش مشارکت اجتماعی، کاهش ردپای کربنی و ارتقای حس استقلال را بررسی میکند. نتایج اولیه نشان میدهد که استفاده از وسایل نقلیه سبک برقی موجب افزایش دسترسی سالمندان به خدمات شهری، کاهش وابستگی به دیگران و بهبود وضعیت روانی آنان شده است. این وسایل با مصرف انرژی پایین و آلایندگی صفر، در راستای اهداف زیستمحیطی اتحادیه اروپا برای حملونقل پایدار نیز قرار دارند.
یکی از نوآوریهای مهم این پروژه، توسعه مدلهای کسبوکار و حکمرانی برای استفاده خصوصی و اشتراکی از وسایل نقلیه است. این مدلها به شهرها اجازه میدهند تا با توجه به منابع مالی، زیرساختهای موجود و نیازهای جمعیتی، راهکارهای متناسبی برای پیادهسازی پروژه انتخاب کنند. پروژه با بهرهگیری از شبکههای بینالمللی تبادل دانش، بهدنبال الگوبرداری از تجربیات موفق و بهروزرسانی سیاستها بر اساس دادههای واقعی است.
پروژه تحرک الکتریکی دوستدار سالمندان در مقایسه با دیگر طرحهای مشابه در اروپا، از نظر جامعیت، مشارکت ذینفعان و تمرکز بر طراحی انسانمحور، جایگاه ویژهای دارد. این طرح نهتنها بهدنبال حل یک مسئله حملونقل است، بلکه تلاش میکند تا سالمندان را بهعنوان بخشی فعال، مستقل و ارزشمند از جامعه شهری بازتعریف کند.
نظر شما