به گزارش خبرنگار ایمنا، آزمون سراسری یکی از حساس‌ترین مراحل زندگی هر فرد است، به همین دلیل کنکوری‌ها در روزهای پیش از برگزاری این آزمون روزهای سخت و استرس‌زایی را تحمل می‌کنند. تغذیه نقش مؤثری در سلامتی هر فرد، تقویت حافظه، یادگیری دروس و کاهش استرس کنکوری‌ها دارد. داشتن تغذیه سالم می‌تواند از کسالت و خواب‌آلودگی، بیماری‌ها، بی‌خوابی و نداشتن تمرکز جلوگیری کند و قدرت بدنی و ذهنی فرد را بالا ببرد تا وی بتواند از زمان خود بهترین بهره را ببرد و بدون خستگی به یادگیری دروس بپردازد.
رعایت نکات تغذیه سالم برای کنکوری‌ها و اهمیت رعایت هرم غذایی استاندارد ضروری است. کارشناسان معتقدند استفاده از گروه‌های غذایی متنوع و متناسب به شکل متعادل می‌تواند تمام نیازهای بدن را تأمین کند. در رابطه با تغذیه کنکوری‌ها در واپسین روزهای باقی‌مانده به کنکور سراسری ۱۴۰۱ با محمدحسن انتظاری، رئیس دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
مهم‌ترین نکات تغذیه‌ای برای داوطلبان کنکور سراسری چیست؟
کنکور یک اتفاق بسیار مهم در زندگی جوانان است و سرنوشت برخی از فرزندان ما در آزمون سراسری تعیین می‌شود؛ بنابراین رعایت چند توصیه ساده تغذیه‌ای می‌تواند در موفقیت داوطلبان این آزمون مؤثر باشد.
در گام نخست مانند تمام زمان‌های عادی باید تغذیه متنوع باشد؛ داوطلبان نباید به یک نوع غذا بسنده کنند و هر روز در وعده‌های غذایی مختلف یک غذای مشخص نخورند. در روزهای باقی‌مانده به برگزاری کنکور، داوطلبان حتی اگر چاق هستند و مشکل خاصی دارند باید رژیم را کنار بگذارند؛ رژیم گرفتن باعث می‌شود مقدار مواد غذایی کمتری به مغز برسد.
داوطلبان باید در چند روز باقی‌مانده تا کنکور غذاهای متنوعی مصرف کنند ولی در عین حال از مصرف قندهای ساده بپرهیزند؛ همچنین اگر عادت به مصرف نوشابه یا چای شیرین دارند این عادت را کنار بگذارند و غذاهای طبیعی، اما متنوع مانند تخم‌مرغ، پنیر و حبوبات مصرف کنند. صبحانه خوردن هر روز واجب است، اما روز کنکور واجب‌تر است.
داوطلبان در روزهای باقی‌مانده به آزمون به هیچ وجه غذای جدید که تاکنون نخورده‌اند را مصرف نکنند؛ اگر در طول زندگی خود میوه‌هایی مثل آواکادو یا خربزه درختی نخوردند، این چند روز نیز از مصرف آن خودداری کنند زیرا برخی افراد ممکن است به غذایی آلرژی داشته باشند در حالی که دیگران به همان خوراکی آلرژی ندارند؛ بنابراین احتمال بروز مشکلات گوارشی، اسهال و استفراغ به دلیل مصرف خوراکی‌های جدید می‌تواند کارایی فرد را کاهش دهد.
بر عکس حذف غذاهای جدید، هیچ وعده غذایی را حذف نکنند و لازم است بدانند خوردن هر سه وعده صبحانه، ناهار، شام ضروری است. دو تا سه میان‌وعده مختصر نیز مصرف شود؛ میوه‌های فصلی را می‌توان به عنوان بهترین میان‌وعده معرفی کرد.
به کنکوری‌ها توصیه می‌شود که این روزها از مصرف غذاهای بسیار پرچرب و شیرین خودداری کنند زیرا این غذاها مدت زیادی در معده باقی می‌ماند و باعث می‌شود کارایی مغز کاهش یابد؛ غذاهای بسیار شیرین نوسانات شدید در قند خون ایجاد می‌کند یعنی قند خون به شدت بالا می‌رود و دوباره به شدت افت می‌کند و در ادامه تمرکز را مختل می‌سازد.
در روزهای باقی‌مانده به آزمون سراسری بهتر است وعده شام زودتر مصرف شود؛ با اینکه درس خواندن در این شب‌ها برای شرکت‌کنندگان در کنکور بسیار اهمیت دارد، اما بهتر است صرف شام را به بعد از ساعت ۱۲ شب موکول نکنند. لازم است داوطلبان شب آزمون به اندازه کافی استراحت داشته باشند.
یکی دیگر از توصیه‌های مهم مصرف آب است؛ نوشیدن آب کافی خون‌رسانی را به مغز افزایش می‌دهد و زمانی که آب بدن کم شود، فشار خون پایین می‌آید و خون کافی به مغز نمی‌رسد. مصرف آب کافی سموم را از بدن دفع می‌کند؛ بنابراین بدن از صرف انرژی زیاد برای مبارزه با سموم بی نیاز می‌شود؛ البته منظور آب کاملاً بهداشتی است زیرا در فصل تابستان توجه به بهداشت و سلامت آب ضروری است.
افراد باید آب بسته‌بندی، آب شهر یا آب جوشیده مصرف کنند تا در این روزهای خاص دچار بیماری‌های عفونی نشوند. توجه به سلامت سبزیجات و میوه‌جات نیز در فصل تابستان ضروری است زیرا امکان آلودگی آنها وجود دارد و باید با دقت شسته و ضدعفونی شوند.
نوع رژیم غذایی چگونه بر کاهش استرس داوطلبان اثر دارد؟
یکی از راه‌های کاهش استرس پرهیز از مصرف مواد جانوری به ویژه گوشت‌ها است که مصرف آنها باعث ایجاد استرس در بدن می‌شود. همان‌گونه که در طبیعت نیز موجودات گوشتخوار نسبت به گیاهخواران، پرخاشگر و پراسترس هستند، بنابراین مواد گیاهی یعنی میوه‌ها و سبزیجات در ذات خود آرام‌بخش هستند. اگر داوطلبان در این چند روز گوشت نخورند هیچ مشکلی برای آنها به وجود نمی‌آید؛ البته باید دقت کنیم دچار کم‌خونی نباشند؛ در این رابطه دختران کنکوری باید بیشتر مراقب باشند زیرا احتمال فقر آهن در بدن مردان بسیار کم و در دختران بیشتر است.
رفع مشکل مشکل کم‌خونی باید از قبل و با مصرف قرص‌های آهن و گوشت جبران می‌شد؛ داوطلبان کنکور نباید در مصرف گوشت زیاده‌روی کنند.
توصیه می‌شود داوطلبان غذاهای فست‌فود و خوراکی‌های فرآوری شده مثل سوسیس، کالباس و نوشیدنی‌های بدون قند مصرف نکنند. بهترین توصیه آرام‌بخش این است که غذای کافی مصرف کنیم، پرخوری نکنیم، غذاهای پرچرب و پرپروتئین را به ویژه در روزهای باقی‌مانده تا کنکور کنار بگذاریم.
بهتر است داوطلبان پروتئین‌هایی که در وعده صبحانه مصرف می‌شود مانند تخم‌مرغ را به جای نیمرو به شکل آب‌پز استفاده کنند. به طور کلی فرآورده‌های گیاهی مانند میوه‌ها و سبزیجات آرام‌بخش بوده و اگر از این دسته خوراکی‌ها به اندازه کم ولی در وعده‌های زیاد مصرف شود تا اندازه زیادی باعث آرامش خواهد شد. فراموش نکنیم که معده پر استرس ایجاد می‌کند.
چرا گوشت سفید می‌تواند "آرام بخش" باشد؟
از دیگر غذاهای آرام‌بخشی که می‌تواند به دانش‌آموزان کنکوری کمک کند، مصرف روزانه ماهی است؛ گوشت سفید به دلیل وجود چربی‌های امگا سه در اصطلاح علمی باز کننده عروق نامیده می‌شوند. پس از مصرف گوشت سفید خون بیشتری به مغز و بافت‌های بدن می‌رسد؛ بنابراین نوعی احساس آرامش ایجاد می‌شود. شب قبل و صبح کنکور به هیچ وجه مصرف گوشت‌ها به ویژه گوشت قرمز توصیه نمی‌شود. به طور کلی خانواده‌ها برای ایجاد آرامش باید به دنبال روش‌هایی باشند که از از غذا خوردن شروع شده و با برنامه‌ریزی برای رسیدن به موقع و همراه داشتن تغذیه مختصر تکمیل خواهد شد.
رعایت مسائل بهداشتی در رابطه با کرونا در کنکور امسال تا چه میزان ضروری به نظر می‌رسد؟
در روزهایی اخیر کرونا که در حال ریشه‌کنی است و از طریق دست و مانند آن منتقل نمی‌شود؛ گرچه بهتر است مسائل بهداشتی رعایت شود، پد الکلی همراه متقاضیان آزمون باشد، کرونا هم مشکل حادی نیست که سلامت داوطلبان را تهدید کند. برای پیشگیری از بیماری‌های گوارشی نیز رعایت توصیه‌هایی مانند مصرف آب بهداشتی سالم و خودداری از نوشیدن آب‌های مشکوک کافی است.
برای مشکل بی‌اشتهایی ناشی از استرس چه توصیه‌ای دارید؟
مصرف صبحانه در تمام طول زندگی اهمیت دارد ولی در روز کنکور از اهمیت بیشتری نسبت به همیشه برخوردار است؛ برای اینکه داوطلبان به دلیل استرس دچار مشکل بی‌اشتهایی نشوند، توصیه می‌شود که شب قبل از آزمون هفت الی هشت ساعت استراحت داشته باشند.
بیشترین تهدید برای تمرکز کنکوری‌ها چیست؟
افت قند خون صدمات جبران‌ناپذیری وارد می‌کند که همه را می‌توان با تغذیه سالم برطرف کرد؛ بیشترین تهدید برای داوطلبان در کنکور استرس و عجله است؛ البته نقش همه اعضای خانواده به ویژه پدر و مادر در کاهش استرس داوطلبان بسیار مؤثر است. اعضای خانواده نباید با بازگویی خاطرات دوران کنکور خود استرس فرزندان را افزایش دهند. اگر محیط برگزاری آزمون مثل دانشگاه‌های بزرگ شهر برای آنها ناشناخته است دو ساعت قبل از شروع آزمون در محل حاضر شوند یا روز قبل با محیط آشنا شوند تا روز کنکور دچار استرس نشوند.
نظر شما