به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، جدیدترین خبرهای جهان را در این بسته خبری بخوانید.
گرانترین آسمانخراشهای جهان
ساخت برجها و آسمانخراشها در نقاط مختلف جهان، از خیابان میلیاردهای نیویورک تا آسمانخراشهای سر به فلک کشیده آسیا، همواره با هزینههای هنگفتی همراه است که در ادامه گرانترین آنها معرفی میشود. این آسمانخراشها، نماد جاهطلبی، فناوری و سرمایهگذاری عظیم در معماری معاصر جهان هستند و هر یک داستانی منحصربهفرد از رقابت برای رسیدن به آسمان دارند.
مرکز تجارت جهانی یک، نیویورک؛ ۵.۲ میلیارد دلار
مرکز تجارت جهانی یک که اصلیترین ساختمان مجموعه بازسازیشده مرکز تجارت جهانی نیویورک است، ۵۴۱ متر ارتفاع دارد و نمادی از سال استقلال آمریکا است. ساخت این آسمانخراش در سال ۲۰۱۴ به پایان رسید که با هزینه برآوردی معادل ۵.۲ میلیارد دلار به نرخ سال ۲۰۲۴ گرانترین برج جهان شناخته میشود. این برج اکنون بلندترین ساختمان ایالات متحده آمریکاست.
مرکز گرینلند ووهان، چین؛ ۴.۵ میلیارد دلار
مرکز گرینلند ووهان ابتدا در سال ۲۰۱۱ با ارتفاع ۶۳۶ متر طراحی شد اما بعدها تغییراتی در طرح آن ایجاد شد و ارتفاعش به ۴۷۵ متر کاهش پیدا کرد. با این وجود همچنان جزو ۱۰ برج بلند چین است. تأخیرها و بازطراحیها هزینه پروژه را تا زمان افتتاح در سال ۲۰۲۳ به ۴.۵ میلیارد دلار رساند و آن را در ردیف دوم از فهرست گرانترین برجهای جهان قرار داد.
برج سیتیک، پکن | چین
برج سیتیک با ارتفاع ۵۲۳ متر، بلندترین ساختمان پکن و پنجمین برج بلند چین است. این برج با فرم منحنی خاص خود، در سال ۲۰۱۹ افتتاح شد و هزینه ساخت آن معادل ۴.۲ میلیارد دلار امروز برآورد میشود.
برج جهانی لوته، سئول | کره جنوبی
برج جهانی لوته با ارتفاع ۵۵۵ متر بلندترین ساختمان کره جنوبی است و ۱۲۳ طبقه دارد. ساختوساز این برج از ۲۰۱۱ آغاز شد و در ۲۰۱۷ به پایان رسید. هزینه نهایی ساخت این برج معادل ۳.۲۱ میلیارد دلار امروز است.
برج شانگهای، شانگهای | چین
برج پیچخورده شانگهای با ارتفاع ۶۳۲ متر رکوردهای متعددی همچون سریعترین آسانسور و مرتفعترین سکوی بازدید جهان را در اختیار دارد. هزینه ساخت این برج در سال ۲۰۱۵ معادل ۳.۱۹ میلیارد دلار امروز بوده است.
مرکز دویچه بانک، نیویورک | آمریکا
مرکز دویچه بانک که همچنین بهعنوان مرکز کلمبوس و پیشتر با نام مرکز تایم وارنر شناخته میشد، یک ساختمان با کاربری مختلط واقع در حلقه کلمبوس در منهتن نیویورک است. این ساختمان در سال ۲۰۰۳ با هزینه ۱.۸ میلیارد دلار ساخته شد که معادل ۳.۱ میلیارد دلار امروز است. این برج محل استقرار دفتر مرکزی شرکتهای رسانهای و بعدها بانک دویچه شد.
برج ۲۰۰ وست استریت، نیویورک | آمریکا
برج ۲۰۰ وست استریت، دفتر مرکزی بانک سرمایهگذاری گلدمن ساکس در نیویورک، با هزینهای معادل ۲.۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۹ ساخته شد که این رقم با احتساب تورم امروزی به حدود ۳.۱ میلیارد دلار میرسد. ساخت این برج ۴۴ طبقه که در منطقه باتری پارک سیتی منهتن واقع شده است، از سال ۲۰۰۵ آغاز شد و علاوه بر سرمایهگذاری مستقیم گلدمن ساکس، از مشوقهای مالیاتی و اوراق قرضه شهری نیز بهره برد.
برجهای پتروناس، کوالالامپور | مالزی
برجهای دوقلوی پتروناس که توسط معمار آرژانتینی سزار پلی طراحی شد، در اواخر دهه ۹۰ میلادی با هزینهای حدود ۱.۶ میلیارد دلار ساخته شد که این رقم معادل ۳.۱ میلیارد دلار به نرخ امروز است. این برجها از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۴ عنوان بلندترین ساختمانهای جهان را در اختیار داشتند و بهعنوان نمادی از پیشرفت معماری و مهندسی مالزی شناخته میشدند.
برج سنترال پارک، نیویورک | آمریکا
بلندترین ساختمان مسکونی جهان که بخشی از «خیابان میلیاردها» در نیویورک است، در سال ۲۰۲۰ با هزینه ۳ میلیارد دلار به بهرهبرداری رسید. آپارتمانهای این برج از گرانترین املاک نیویورک محسوب میشوند؛ بهعنوان مثال، یک واحد پنجخوابه در تابستان ۲۰۲۴ بیش از ۴۳ میلیون دلار به فروش رسید.
برج تایپه ۱۰۱، تایپه | تایوان
برج تایپه ۱۰۱ با ارتفاع ۵۰۸ متر و ۱۰۱ طبقه، یکی از شاخصترین آسمانخراشهای جهان است که در مرکز شهر تایپه تایوان قرار دارد. این برج در سال ۲۰۰۴ تکمیل شد و تا سال ۲۰۱۰ و پیش از افتتاح برج خلیفه، عنوان بلندترین ساختمان جهان را در اختیار داشت. تایپه ۱۰۱ با هزینهای حدود ۱.۸ میلیارد دلار ساخته شد که معادل حدود سه میلیارد دلار امروزی است. طراحی برج بهگونهای است که در برابر زلزلههای شدید و طوفانهای قدرتمند منطقه مقاومت بالایی داشته باشد.
برج شارد، لندن | انگلستان
این شاهکار معمار ایتالیایی رنزو پیانو با ارتفاع ۳۱۰ متر در ژوئیه ۲۰۱۲ تکمیل شد و تا زمان خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، بلندترین ساختمان اتحادیه اروپا بود. هزینه کل پروژه شارد، شامل بازسازی اطراف ایستگاه راهآهن لندن بریج، حدود ۲.۹۶ میلیارد دلار امروز برآورد شده است.
آنتیلیا، بمبئی | هند
گرانترین خانه شخصی جهان، برج آنتیلیا است که اقامتگاه یک میلیاردر هندی است. این برج ۲۷ طبقه در سال ۲۰۱۰ تکمیل شد و هزینه ساخت آن معادل ۲.۸۹ میلیارد دلار امروز برآورد میشود.
وان کانادا اسکوئر، لندن | انگلستان
وان کانادا اسکوئر ۵۰ طبقه در منطقه کنری وارف لندن در سال ۱۹۹۱ افتتاح شد و تا سال ۲۰۱۲ بلندترین ساختمان بریتانیا بود. هزینه ساخت این آسمانخراش معادل ۲.۲۳ میلیارد دلار امروز است و هماکنون سومین برج بلند لندن بهشمار میرود.
لاختا سنتر، سن پترزبورگ | روسیه
برج لاختا سنتر با ارتفاع ۴۶۲ متر که ابتدا قرار بود در مرکز تاریخی سن پترزبورگ ساخته شود، با مخالفتهای شدید محلی و حمایت یونسکو روبهرو و محل ساخت آن به حاشیه شهر و کنار دریای بالتیک منتقل شد. این برج قرار است بهعنوان دفتر مرکزی شرکت دولتی گازپروم مورد استفاده قرار گیرد که نیمی از هزینه ساخت را تأمین میکند و مابقی توسط شهرداری پرداخت شده است. هزینه نهایی ساخت بهصورت رسمی اعلام نشده است اما پیش از تکمیل پروژه در سال ۲۰۱۹، روزنامه مسکو تایمز هزینه ساخت را حدود ۱.۸ میلیارد دلار اعلام کرد که معادل ۲.۲۲ میلیارد دلار امروز است.
برج خلیفه، دبی | امارات
برج خلیفه با ارتفاع حیرتانگیز ۸۳۰ متر، بلندترین سازه جهان است اما گرانترین ساختمان دبی نیست. ساخت این آسمانخراش در سال ۲۰۱۰ به پایان رسید و هزینه ساخت آن در زمان تکمیل معادل ۱.۵ میلیارد دلار بود که امروز به ۲.۱۷ میلیارد دلار میرسد. برج خلیفه بهدلیل ارتفاع بینظیر، طراحی مدرن و امکانات لوکس، نمادی از جاهطلبیهای دبی در عرصه معماری و توسعه شهری است.
برج استاینوی، نیویورک | آمریکا
برج باریک و بلند استاینوی که سال ۲۰۲۲ افتتاح شد، نام خود را از شرکت مشهور سازنده پیانو استاینوی گرفته است که پیشتر در محل این ساختمان فعالیت میکرد. این برج با ارتفاع ۴۳۵ متر چشماندازی بینظیر از پارک مرکزی نیویورک ارائه میدهد و آپارتمانهایی با متراژ وسیع و قیمتهای چند ده میلیون دلاری در آن قرار دارد. هزینه کل ساخت این برج حدود دو میلیارد دلار بوده است.
مینیکتابخانههای خلاق بازیافتی و خنک راهکار ترویج کتابخوانی
در قلب اندونزی، پروژهای نوآورانه با هدف ارتقای سواد و ایجاد فضاهای اجتماعی خلاقانه در حال شکلگیری است؛ شبکهای از میکرولایبرریها (کتابخانههای کوچک محلی) که نهتنها کودکان و نوجوانان را به کتاب و مطالعه جذب، بلکه پناهگاهی خنک و دلپذیر در برابر گرمای طاقتفرسای شهرهای پرهیاهو فراهم میکند. این پروژه بلندپروازانه از سال ۲۰۱۲ آغاز و تابهامروز هشت کتابخانه در نقاط مختلف این کشور ساخته شده است. کتابخانههای حاضر با همکاری سازمانهای جوانان محلی، برنامههای متنوعی برگزار میکنند و مدارس اطراف نیز دانشآموزان را برای بازدید و مطالعه به این فضاها میفرستند.
هر یک از میکرولایبرریهای اندونزی بهعنوان «آزمایشگاههایی برای تجربه مواد» طراحی شدهاند؛ جایی که مصالح بومی و بازیافتی همچون چوبهای دارای گواهی FSC، بتن سبک و حتی ظروف بستنی پلاستیکی به شکلی خلاقانه و پایدار در ساختار بنا به کار میروند. FSC مخفف شورای حمایت از جنگلها (Forest Stewardship Council) و یک سازمان بینالمللی غیرانتفاعی است و گواهی آن اطمینان میدهد مواد چوبی و غیرچوبی استفادهشده در یک محصول از جنگلهای مدیریتشده بهصورت مسئولانه و با رعایت استانداردهای بینالمللی با احترام به محیط زیست و اجتماع تهیه شده است.
نمای کتابخانه بی ما (Bima) در شهر باندونگ با استفاده از ۲۰۰۰ ظرف بستنی دورریختنی ساخته شده است. تیم طراحی ته سطلها را بریدهاند تا علاوه بر عبور نور طبیعی، تهویه متقاطع ایجاد شود و فضای داخلی همواره خنک و روشن باقی بماند. جالب آنکه این سطلها پیامی مخفی به زبان باینری روی نما شکل میدهند: «کتابها پنجرهای بهسوی جهان هستند».
کتابخانه بابکان ساری (Babakan Sari) مشهور به باغهای معلق، پشتبام سبز و پلکانهای باغچهای دارد که نهتنها محیطی برای مطالعه، بلکه فضایی برای کشاورزی شهری، بازی کودکان و چشماندازی به میدان کوچک محله فراهم میکند.
کتابخانه واراککایو ( Warak Kayu) در شهر سمارانگ یکی از شاخصترین نمونههای کتابخانههای کوچک اندونزی است که در سال ۲۰۲۰ ساخته شد. این بنا بهطور کامل با چوبهای دارای گواهی FSC و به سبک خانههای سنتی روی پایه (rumah panggung) طراحی شده است و با الهام از پوست اژدهای افسانهای محلی، نمایی با الگوی لوزیشکل دارد. کتابخانه روی پایههایی قرار گرفته تا فضای زیرین آن به زمین بازی و تاب چوبی اختصاص پیدا کند و محیطی باز و خنک برای فعالیتهای اجتماعی فراهم آورد.
همه این بناها با اصول طراحی غیرفعال اقلیمی ساخته شدهاند؛ یعنی بدون نیاز به سیستم تهویه مطبوع، از سایهاندازی گسترده، تهویه متقاطع و نورپردازی طبیعی بهره میبرند. سقفهای بلند و نماهای مشبک، از ورود مستقیم نور خورشید به آنها جلوگیری و نور ملایم و کافی برای مطالعه فراهم میکنند. این ویژگیها نهتنها آسایش کاربران را تضمین میکند، بلکه از آسیب دیدن کتابها بر اثر رطوبت نیز جلوگیری میکند.
پروژه میکرولایبرریها با حمایت بنیادها، بخش خصوصی و دولت محلی در اندونزی اجرا شده و هدف آن گسترش شبکه کتابخانهها به ۱۰۰ شعبه تا سال ۲۰۴۵ است. در سال ۲۰۲۴، بنیانگذاران پروژه برای تسریع این هدف، یک بنیاد مستقل تأسیس کردند تا این حرکت فرهنگی و اجتماعی را پایدارتر و گستردهتر کنند.
میکرولایبرریهای اندونزی تنها کتابخانه نیستند، آنها بهعنوان مراکز چندمنظوره اجتماعی، آموزشی و تفریحی با رویکردی پایدار و الهامگرفته از فرهنگ و اقلیم بومی، الگویی نوین برای توسعه شهری و ارتقای کیفیت زندگی در محلات کمبرخوردار ارائه میدهند و فضاهایی فراهم میآورند که کودکان و نوجوانان را به مطالعه و تعامل اجتماعی تشویق میکنند و در عین حال، زیبایی و خلاقیت معماری را به قلب جامعه میبرند.
لوکزامبورگ در مسیر هوشمندی کامل
پروژه «برجهای هوشمند» (اسمارتاسپایرز، Smart Spires) با بودجه ۳.۱ میلیون یورویی و مشارکت بخش خصوصی و دولتی، گام بلندی در مسیر تحول دیجیتال لوکزامبورگ برداشته است. این طرح که بخشی از برنامه اتصال اروپا (CEF) است، با هدف تبدیل پردیس بلوال به یک آزمایشگاه زندگی هوشمند و الگویی برای شهرهای آینده اروپا آغاز شده است.
پردیس بلوال یکی از سه پردیس دانشگاه لوکزامبورگ است که در شهر اش-سور-آلزت واقع شده است و پردیس اصلی این دانشگاه بهشمار میرود. این منطقه علاوهبر میزبانی از دانشکدههای مختلف دانشگاه، بهعنوان یک مرکز نوآوری و فناوری در لوکزامبورگ شناخته میشود و پروژههای تحقیقاتی و توسعهای متعددی در آن اجرا میشود. پردیس بلوال با زیرساختهای مدرن و امکانات پیشرفته، محیطی مناسب برای فعالیتهای علمی، فناوری و آزمایشگاههای زندگی هوشمند فراهم کرده است.
در قالب این پروژه، دستکم سه برج هوشمند در بلوال نصب خواهد شد که به فناوریهایی چون اینترنت نسل پنجم، هوش مصنوعی، محاسبات لبهای و اینترنت اشیا مجهز هستند. این برجها بهعنوان ستون فقرات زیرساخت دیجیتال جدید، امکان اجرای خدمات نوآورانه شهری از مدیریت هوشمند ترافیک و حملونقل عمومی گرفته تا بهینهسازی جمعآوری زباله و تحلیل دادههای جمعیتی برای ارتقای امنیت و برنامهریزی شهری را فراهم میکنند. برجهای هوشمند بهعنوان میزبان بیطرف، علاوهبر ارائه ارتباط اینترنت نسل پنجم، امکاناتی چون رایانش لبهای، تابلوهای دیجیتال و دوربینهای هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی را در اختیار شهر قرار میدهند.
این پروژه با هدف کاهش تأخیر پردازش دادهها، بهینهسازی مصرف انرژی و ارتقای امنیت دادهها، امکان پردازش و تصمیمگیری محلی را فراهم میکند، همچنین با ایجاد زیرساختی یکپارچه برای ارتباط و تحلیل دادهها، زمینه را برای توسعه نسل جدیدی از خدمات شهری فراهم میسازد که نیازمند واکنش آنی و پهنای باند بالا هستند.
سه کاربرد کلیدی طرح شامل مدیریت حملونقل و ترافیک، تحلیل جمعیت و مدیریت هوشمند پسماند است که بهطور مستقیم از امکانات برجهای هوشمند بهره خواهد برد.
به گفته معاون نخستوزیر لوکزامبورگ در امور رسانه و ارتباطات، این پروژه نقطه عطفی در مسیر تحول دیجیتال کشور است و میتواند الگویی برای سایر شهرهای اروپایی باشد. اسمارتاسپایرز بلوال را به آزمایشگاهی زنده برای شهرهای آینده تبدیل میکند؛ جایی که فناوریهای پیشرفته نه فقط برای آزمایش، بلکه برای بهبود کیفیت زندگی، پایداری و آیندهای هوشمند به کار گرفته میشوند.
پروژه اسمارتاسپایرز با مشارکت فعال شهروندان، استارتاپها و پژوهشگران، چشمانداز جدیدی از زندگی شهری ارائه میدهد و لوکزامبورگ را به پیشگام شهرهای هوشمند اروپا بدل میکند. کنسرسیوم برگزارکننده پروژه اعلام کرده است که هدف این طرح بسیار فراتر از بلوال است؛ آنها میخواهند نشان دهند که چگونه شهرهای اروپا میتوانند با نوآوری در زیرساختهای مقیاسپذیر و کارآمد، جوامعی هوشمندتر و بههمپیوستهتر بسازند. این پروژه الگویی برای شهرهای دیگر اروپا خواهد بود تا بتوانند با بهرهگیری از فناوریهای نوین، به سمت آیندهای هوشمند و متصل حرکت کنند.
خداحافظی با آلودگی پلاستیکی با فناوری جدید
آلودگی پلاستیکی یکی از بزرگترین تهدیدها برای سیاره مادر محسوب میشود، اما شاید یک پلاستیک زیستتخریبپذیر و جدید بتواند این مشکل را حل کند. این ایده دیگر تنها یک تصور نیست، بلکه واقعیتی است که دانشمندان سوئیسی به آن دست پیدا کرده اند. آنها موفق شدهاند پلاستیکی زیستتخریبپذیر بسازند که ویژگی منحصربهفردش زنده بودن آن است!
این پروژه توسط گروهی از متخصصان علم مواد در آزمایشگاههای فدرال سوئیس (Empa) آغاز شده است. این دانشمندان در جستوجوی راههایی برای سبزتر کردن مادهای بودند که روزانه به مقدار زیادی در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرد و تأثیر مخربی بر محیط زیست دارد. اهمیت این تحقیق برای آینده بشر بسیار زیاد است، چرا که پلاستیک بخش جداییناپذیری از زندگی روزمره جهانیان شده است.
پلاستیک زنده انقلابی در حفاظت از زمین
دانشمندان یادشده موفق شدند مادهای شبیه پلاستیک بسازند که علاوه بر انعطافپذیری، زیستتخریبپذیر است و حتی میتوان آن را خورد! اما شگفتانگیزترین ویژگی این ماده وجود موجودات زنده در درون آن است. برخلاف پلاستیکهای معمولی که از مواد شیمیایی ساخته میشوند، این پلاستیک جدید از قارچی ساخته شده که هنوز زنده است!
این قارچ، قارچ دارویی شیزوفیلوم (Schizophyllum commune) یا همان قارچ اسپلیتگیل (split-gill) نام دارد که در طبیعت یافت میشود و قابل خوردن است. دانشمندان ریشه این قارچ را بهگونهای به ژل تبدیل کردند که سلولهای آن طی فرایند زنده باقی بمانند. این ژل به نام LFD یا پراکندگی فیبر زنده (Living Fiber Dispersions) شناخته میشود و به راحتی قابل قالبگیری، مقاوم و غیرسمی است که همچنان مواد مفیدی تولید میکند. پلاستیک زیستتخریبپذیر ساختهشده با این روش بهطور کامل متفاوت از پلاستیکهای معمولی است، زیرا سلولهای قارچ و مواد تولیدشده توسط آنها همچنان فعال و مفید باقی میمانند.
مواد تولیدشده توسط قارچ در این ژل شامل دو ماده مهم اسکیزوفیلان (schizophyllan) و هیدروفوبین (hydrophobin) است که اولی به ساختار و استحکام ماده کمک میکند و دومی خاصیت آبگریزی دارد و به اتصال مواد کمک میکند. این دو ماده موجب میشوند که LFD بسیار کاربردی و مفید باشد.
پلاستیک زیستتخریبپذیر ساختهشده به این روش میتواند در زندگی روزمره بشر کاربردهای فراوانی داشته باشد، چراکه امروزه پلاستیک در بسیاری از وسایل و بستهبندیهایی که حتی به آنها توجهی نمیشود نیز به کار میرود و پس از استفاده به زبالهای تبدیل میشود که سالها در محیط باقی میماند، اما این ماده جدید بهدلیل قابلیت تجزیه و غیرسمی بودن، میتواند جایگزین مناسبی برای بستهبندیها، کیسههای زباله، باتریهای زیستتخریبپذیر و حتی محصولات غذایی و آرایشی باشد.
تحقق تعاملات اجتماعی کودکان با برنامهریزی شهری + نمونههای موفق
برنامهریزی شهری که تعاملات اجتماعی کودکان را در اولویت قرار میدهد، به طراحی محیطهایی میپردازد که کودکان بتوانند بهصورت ایمن، آسان و جذاب با هم بازی کنند، یاد بگیرند و در جامعه مشارکت داشته باشند. این نوع برنامهریزی فراتر از ایجاد پارکها و زمینهای بازی است و تلاش میکند بازی و فضاهای اجتماعی را در ساختار کلی شهر جای دهد تا موجب تقویت رشد شناختی، سلامت روانی و همبستگی اجتماعی کودکان شود.
دسترسی آسان به فضاهای بازی و تفریحی، ایجاد محیطهای تعاملی و آموزشی و زیرساختهای مناسب، ایمن اطراف مدارس، طراحی محلههای دوستدار کودک و مشارکت دادن کودکان در فرایند برنامهریزی شهری از جمله راهکارهایی است که میتواند بهطور مؤثر به تحقق تعاملات اجتماعی کودکان در محیط شهری کمک کند. این راهکارها نهتنها موجب افزایش کیفیت زندگی کودکان و خانوادهها میشوند، بلکه به توسعه پایدار شهری، ارتقای سلامت جسمی و روانی کودکان و تقویت حس تعلق و مشارکت اجتماعی در نسلهای آینده نیز کمک میکنند.
راهکارهای کلیدی برای تحقق تعاملات اجتماعی کودکان در شهرها
پارکها، زمینهای بازی و فضاهای تفریحی باید بهگونهای در سطح شهر گسترده شوند که تمام کودکان، صرفنظر از محل سکونت خود بتوانند بهراحتی و با امنیت کامل به آنها دسترسی پیدا کنند. این مهم نیازمند برنامهریزی دقیق شهری است تا فاصله این فضاها از خانهها و مدارس کوتاه باشد و کودکان بتوانند بدون نیاز به وسایل نقلیه و با استفاده از مسیرهای پیادهروی یا دوچرخهسواری ایمن به آنها برسند.
توجه به ایمنی مسیرهای دسترسی، روشنایی مناسب، علائم راهنمایی و وجود نظارت اجتماعی در اطراف این فضاها، نقش مهمی در افزایش احساس امنیت و آرامش والدین و کودکان ایفا میکند. چنین توزیعی نهتنها موجب افزایش تحرک و سلامت جسمی کودکان میشود، بلکه به تقویت تعاملات اجتماعی و حس تعلق به محله نیز کمک میکند.
شهرهای پیشرو در برنامهریزی شهری، با خلاقیت و نوآوری، بازی را به بخشهای مختلف فضای شهری گسترش میدهند. بهعنوان مثال، میتوان با نصب المانهای بازی در پیادهروها، ایجاد فضاهای بازی در میادین شهری و طراحی پشتبامهای سبز و بازیمحور، محیط شهری را به فضایی سرشار از فرصتهای بازی و تعامل تبدیل کرد. این رویکرد موجب میشود که کودکان در مسیرهای روزمره خود نیز بتوانند بازی کنند، کشف کنند و با همسالان خود ارتباط برقرار کنند تا شهر به محیطی پویا و الهامبخش برای رشد همهجانبه کودکان تبدیل شود.
طراحی محلههای دوستدار کودک
محلههای شهری باید بهگونهای طراحی شوند که فضاهای باز و ایمن برای بازی کودکان در آنها وجود داشته باشد و دسترسی آسان به پارکها و سایر فضاهای عمومی فراهم شود. چنین فضایی به کودکان امکان میدهد تا بهراحتی با همسالان خود ارتباط برقرار کنند و تعاملات اجتماعی سالم و مستمری داشته باشند. ایمنی این فضاها از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا والدین با اطمینان خاطر کودکان خود را به بازی در محیطهای باز میفرستند و این امر به تقویت حس استقلال و اعتمادبهنفس در کودکان کمک میکند.
وجود امکانات آموزشی، درمانی و تفریحی در نزدیکی محل سکونت، نقش مهمی در ایجاد محیطی فعال و پویا برای کودکان و خانوادهها ایفا میکند. دسترسی سریع و آسان به این خدمات موجب میشود خانوادهها بتوانند نیازهای روزمره خود را بدون صرف زمان و انرژی زیاد برآورده کنند و کودکان در محیطی پشتیبان و سرشار از فرصتهای یادگیری و رشد زندگی کنند. این امکانات همچنین به تقویت ارتباطات اجتماعی و مشارکت خانوادهها در جامعه محلی کمک میکند.
یکی از مهمترین روشها برای تحقق نیازهای واقعی کودکان در شهرها، مشارکت مستقیم آنها در فرایند طراحی و برنامهریزی فضاهای شهری است. کودکان بهعنوان اعضای فعال جامعه، دیدگاهها و نیازهای خاص خود را دارند که میتواند به بهبود کیفیت فضاهای شهری کمک کند. مشارکت کودکان منجر به طراحی فضاهایی میشود که نهتنها از نظر بزرگسالان بلکه از دید کودکان نیز کاربردی، جذاب و ایمن باشد و به رشد همهجانبه آنها کمک کند.
شهرهایی همچون روتردام و اسلو با برگزاری کارگاهها و جلسات مشورتی ویژه کودکان، توانستهاند فضاهایی متناسب با نیازهای واقعی کودکان ایجاد کنند. این شهرها با شنیدن مستقیم نظرات کودکان و در نظر گرفتن خواستهها و تجربیات آنها، محیطهای شهری را بهگونهای طراحی کردهاند که کودکان در آن احساس تعلق، امنیت و شادی کنند. این تجربه موفق نشان میدهد که مشارکت کودکان در برنامهریزی شهری نهتنها یک حق است بلکه راهکاری مؤثر برای ایجاد شهرهای دوستدار کودک و آیندهنگر است.
بعضی شهرها با استفاده از شاخصها و دستورالعملهای مشخص، میزان دوستدار کودک بودن فضاهای شهری را ارزیابی میکنند و بر اساس آن برنامهریزی میکنند تا نیازهای کودکان بهصورت سیستماتیک در نظر گرفته شود.
توصیههایی برای اجرای برنامهریزی شهری دوستدار کودک
برای اجرای موفق برنامهریزی شهری دوستدار کودک، میتوان مسئولیتهای مشخصی در شهرداریها تعیین و برنامههای حمایتی سیاسی قوی برای هماهنگی و پیشبرد برنامههای مرتبط با کودکان اجرا کرد. اهداف مربوط به توسعه فضاهای دوستدار کودک باید با اولویتهای کلان شهری همچون پایداری محیط زیست، ارتقای سلامت عمومی و مدیریت تغییرات جمعیتی پیوند داده شوند تا تأثیرگذاری بیشتری داشته باشند. مشارکت فعال کودکان در فرایند برنامهریزی از اهمیت ویژهای برخوردار است، چرا که این مشارکت به شناسایی دقیق مشکلات محلی و توانمندسازی کودکان برای ایفای نقش مؤثر در جامعه کمک میکند.
استفاده از دادههای آماری دقیق درباره سلامت، جمعیت و کیفیت فضاهای شهری، پایهای برای تصمیمگیریهای هوشمندانه و هدفمند است. همکاری میان سازمانهای مدافع حقوق کودکان و بخشهای مختلف همچون سلامت، محیط زیست و پایداری شهری نیز نقش مهمی در همافزایی منابع و تخصصها ایفا میکند. ایجاد مکانیزمهای ارزیابی منظم برای سنجش اثربخشی برنامهها و اصلاح آنها بر اساس نتایج به دست آمده، تضمین میکند که برنامهریزی شهری دوستدار کودک بهصورت پویا و مستمر بهبود پیدا کند و پاسخگوی نیازهای روزافزون کودکان و خانوادهها باشد.
قدیمیترین فرودگاههای فعال جهان
در دنیای امروز که سفرهای هوایی به بخشی جداییناپذیر از زندگی بشر تبدیل شدهاند، کمتر کسی به قدمت فرودگاههایی توجه میکند که شاید مسیر تردد همیشگی او باشد، اما بعضی از قدیمیترین فرودگاههای جهان هنوز هم فعال و شاهد تحولات عظیم صنعت هوانوردی از نخستین روزهای آن تاکنون هستند. این فرودگاهها نهتنها مراکز حملونقل هوایی، بلکه موزههای زندهای از تاریخچه پرواز و نوآوریهای بشری بهشمار میآیند.
فرودگاه کالج پارک (College Park Airport) در ایالت مریلند آمریکا یکی از قدیمیترین فرودگاههای جهان است که از سال ۱۹۰۹ بهطور مداوم فعالیت میکند. این فرودگاه که به «گهواره هوانوردی» معروف است، نخستین مکانی بود که ویلبر رایت برای آموزش نظامیان ارتش آمریکا انتخاب کرد. کالج پارک در سال ۱۹۱۱ به ارائه خدمات تجاری نیز روی آورد و به یکی از نخستین فرودگاههایی تبدیل شد که از آموزش نظامی به پروازهای غیرنظامی گذر کرد.
فرودگاه هامبورگ (Hamburg Airport) در آلمان، دومین فرودگاه قدیمی جهان است که از سال ۱۹۱۱ فعالیت میکند. این فرودگاه پس از یک پروژه بازسازی ۳۷۰ میلیون دلاری بین سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۹، به یک مرکز مدرن تبدیل شد که میتواند هواپیماهای بزرگی همچون ایرباس A380 را میزبانی کند. هامبورگ امروزه بیش از ۱۳ میلیون مسافر را به بیش از ۱۲۵ مقصد در اروپا و جهان متصل میکند و نقش مهمی در حملونقل هوایی شمال اروپا ایفا میکند.
فرودگاه بینالمللی بخارست بانسا اورل ولایکو (Bucharest Băneasa Aurel Vlaicu International Airport) در اروپای شرقی که در سال ۱۹۱۲ تأسیس شده، قدیمیترین فرودگاه فعال این منطقه است. این فرودگاه که ابتدا بهعنوان مدرسه پرواز تأسیس شد، مدتی بهعنوان مرکز پروازهای داخلی رومانی فعالیت داشت و پس از آن به فرودگاه ویژه پروازهای خصوصی و چارتر تبدیل شد.
فرودگاه برمن آلمان (Bremen Airport) نیز از سال ۱۹۱۳ فعال است و یکی از نخستین فرودگاههای طراحیشده برای هواپیماهای بال ثابت به جای کشتیهای هوایی بهشمار میرود. پس از وقفههای ناشی از جنگهای جهانی، این فرودگاه به یکی از مراکز مهم پروازهای تجاری اروپا تبدیل شد و سالانه بیش از ۱.۸ میلیون مسافر را جابهجا میکند.
فرودگاه چیامپینو ( Rome Ciampino Airport ) در رم ایتالیا که در سال ۱۹۱۶ افتتاح شده است، برای نزدیک به پنجاه سال فرودگاه اصلی پایتخت ایتالیا بود و نقش مهمی در توسعه هوانوردی این کشور ایفا کرد. پس از افتتاح فرودگاه فیومچینو (Fiumicino Airport) در سال ۱۹۶۰، چیامپینو بیشتر به پروازهای چارتر و خدمات ویژه اختصاص پیدا کرد و از سال ۲۰۰۷ به بعد، بهعنوان فرودگاهی محبوب برای ایرلاینهای کمهزینه شناخته شد.
فرودگاه آمستردام اسخیپول (Amsterdam Schiphol Airport) نیز که در سال ۱۹۱۶ بهعنوان پایگاه نظامی آغاز به کار کرد، پس از جنگ جهانی اول به یکی از مهمترین فرودگاههای تجاری اروپا تبدیل شد. این فرودگاه که پس از تخریبهای جنگ جهانی دوم بازسازی شد و توسعه پیدا کرد، اکنون با داشتن شش باند پروازی و یک ترمینال پیوسته، سالانه نزدیک به ۶۲ میلیون مسافر بینالمللی را جابهجا میکند و سومین فرودگاه پررفتوآمد جهان از نظر ترافیک بینالمللی محسوب میشود.
فرودگاه لو بورژه پاریس ( Paris-Le Bourget Airport) که در سال ۱۹۱۹ افتتاح شد، نخستین فرودگاه پاریس است و بهخاطر فرود تاریخی چارلز لیندبرگ پس از نخستین پرواز تکنفره ترانسآتلانتیک خود، شهرت جهانی دارد. این فرودگاه پس از انتقال عملیات اصلی به فرودگاه اورلی، به مرکزی تخصصی برای نمایشگاههای هوایی و پروازهای ویژه تبدیل شده است.
فرودگاه سیدنی (Sydney Airport) استرالیا در نیمکره جنوبی که در سال ۱۹۲۰ آغاز به کار کرد، قدیمیترین فرودگاه فعال این منطقه است. این فرودگاه که به نام سیدنی کینگزفورد اسمیت Sydney Kingsford Smith) Airport)، پیشگام هوانوردی استرالیا، نامگذاری شده است، امروز با بیش از ۴۰ میلیون مسافر سالانه، مهمترین مرکز حملونقل هوایی استرالیا بهشمار میرود.
فرودگاه بینالمللی مینیاپولیس/سنت پل (Minneapolis/Saint Paul International Airport ) در آمریکا نیز که ابتدا به نام اسپیدوی فیلد (Speedway Field) در سال ۱۹۲۰ تأسیس شد، به مرور زمان به یکی از مراکز مهم حملونقل هوایی داخلی و بینالمللی تبدیل شده است. این فرودگاه با دو ترمینال و چهار باند پروازی، بهعنوان هاب اصلی خطوط هوایی دلتا و شرکای آن شناخته میشود.
فرودگاه بینالمللی آلبانی ( Albany International Airport) نیویورک که در سال ۱۹۲۸ افتتاح شد، نمونهای از رشد صنعت هوانوردی در اواخر دهه ۱۹۲۰ است. این فرودگاه که طی سالها بارها بازسازی شده و توسعه پیدا کرده است، امروز بهعنوان دروازهای مهم به منطقه شمال نیویورک شناخته میشود و سالانه بیش از ۲.۷ میلیون مسافر را جابهجا میکند.
۱۰ فرودگاه یادشده نهتنها مراکز حملونقل هوایی هستند، بلکه گواهی زنده بر تاریخچه پرواز و پیشرفتهای بشری در این صنعت بهشمار میروند و از آموزش نظامیان توسط برادران رایت در کالج پارک گرفته تا تبدیل اسخیپول به یکی از بزرگترین فرودگاههای جهان، هر یک داستانی منحصربهفرد از نوآوری، تطبیق و پایداری را روایت میکنند.
آینده شهر هوشمند عربستان در سایه چالشهای فساد و زنستیزی
پروژه نئوم، یکی از بزرگترین و گرانقیمتترین پروژههای شهری جهان است که با بودجهای حدود ۵۰۰ میلیارد دلار در استان تبوک عربستان سعودی در حال ساخت است. این پروژه نهتنها یک شهر مدرن، بلکه یک اکوسیستم کامل با فناوریهای پیشرفته همچون هوش مصنوعی، خودروهای پرنده، شهری شناور و حتی پیست اسکی در دل بیابان است.
بخش برجسته این پروژه، «لاین» نام دارد؛ شهری خطی به طول ۱۷۰ کیلومتر با دو ساختمان آینهای ۵۰۰ متری که ظرفیت سکونت تا ۹ میلیون نفر را دارد. علاوهبر این، نئوم شامل بخشهایی مانند اوکساگون (شهر بندری شناور)، اپیکون (مرکز گردشگری و فناوری) و تریام (اقامتگاه دریایی) نیز میشود.
این پروژه وعده ساختوسازی کربنصفر، استفاده صددرصدی از انرژیهای تجدیدپذیر و همزیستی کامل با طبیعت را داده، اما بهتازگی نگرانیهای جدی درباره تأثیرات محیطزیستی آن مطرح شده که موجب شده است از نئوم بهعنوان پروژهای یاد شود که آینده را تهدید میکند. در اصل گفته میشود نئوم پروژهای جاهطلبانه و نوآورانه است که میتواند آینده شهرسازی را متحول کند، اما در عین حال با چالشهای جدی اقلیمی، اجتماعی و اخلاقی روبهروست که آینده آن را در هالهای از ابهام قرار دادهاند.
استاد علوم جوی دانشگاه ایلینوی و مشاور اقلیمی پروژه هشدار داده است که ساخت این شهر میتواند پدیدههای اقلیمی بیسابقهای ایجاد کند و ساختارهای عظیم و آینهای نئوم ممکن است الگوهای بارش را تغییر دهد، طوفانهای شن را تشدید و بادهای منطقه را تقویت کند که این موضوع میتواند خطرناک باشد. همچنین استفاده گسترده از بتن و فولاد (۲۰ درصد فولاد جهان تنها برای ساخت «لاین» مصرف میشود) و تأخیر در جایگزینی ماشینآلات دیزلی با وسایل برقی از دیگر نگرانیهای محیطزیستی نئوم است. این مسائل میتواند به تغییرات آبوهوایی محلی و حتی شکست پروژه منجر شود.
علاوهبر مشکلات زیستمحیطی، نئوم با چالشهای اجتماعی و اخلاقی نیز روبهروست. برای ساخت این شهر قبایل محلی همچون حویطات بهاجبار جابهجا و بیش از ۴۰ نفر بهدلیل مقاومت در برابر این جابهجاییها بازداشت شدهاند. یک فعال محلی به نام عبدالرحیم الحویتی نیز در اعتراضات کشته شده است. از سوی دیگر کشف یک ساختمان مخفی در جزیرهای با ارزش دو تریلیون دلار که هدف آن نامشخص است و اتهامات مربوط به فساد، نژادپرستی و زنستیزی بر مشکلات این پروژه افزوده است.
راز ماندگاری محلههای تاریخی خواهر رنسانسی اصفهان
فلورانس و اصفهان، دو شهر تاریخی با میراث فرهنگی غنی، بهعنوان شهرهای خواهرخوانده همکاریهایی در زمینه تبادل تجربیات مدیریت و حفاظت از میراث تاریخی دارند. شهر فلورانس برای مرکز تاریخی خود یک برنامه مدیریت دقیق دارد که توسط شورای شهر تصویب و بهطور منظم بهروزرسانی میشود. این برنامه یک سند راهبردی و اجرایی است که با هدف حفاظت و ارتقای ارزش جهانی برجسته این سایت میراث جهانی یونسکو تدوین شده است. سومین بهروزرسانی از زمان برنامه اولیه در سال ۲۰۰۶، در دسامبر ۲۰۲۱ توسط شورای شهر تصویب شده و منعکسکننده چالشها و اولویتهای جدید برای حفاظت از سایت است.
برنامه مدیریت مرکز تاریخی فلورانس مسائل کلیدی و نقاط قوت مرکز تاریخی را مشخص میکند و تغییرات اجتماعی-اقتصادی را نیز از طریق مشارکت فعال شهروندان، سازمانها و ذینفعان مورد توجه قرار میدهد تا فراگیری و مسئولیتپذیری مشترک تضمین شود. این برنامه حفاظت از میراث را با برنامهریزی شهری، مدیریت گردشگری، حملونقل، تجارت و زندگی اجتماعی تلفیق میکند و چهارچوبی جامع برای مدیریت بافت پیچیده شهری فلورانس فراهم میآورد.
گسترش مرزهای سایت، از جمله تپه سن مینیاتو و نقشهبرداری از ویژگیها و عناصر فیزیکی پشتیبان از جمله ویژگیهای کلیدی بهروزرسانی اخیر است که ارزش جهانی را در بر میگیرد. این برنامه با دستورالعملهای میراث جهانی یونسکو همسو است و شامل موارد زیر است:
گسترش مرزهای سایت میراث جهانی برای پوشش دادن مناطق دارای ارزش فرهنگی و طبیعی فراتر از هسته تاریخی
بهکارگیری روشهای بینالمللی همچون رویکرد «منظر شهری تاریخی» و «ارزیابی تأثیر میراث» برای پایش و کاهش تغییراتی که میتوانند بر سایتهای میراثی تأثیر بگذارند
ترویج تلفیق عناصر معماری و طبیعی برای ارتقای منظر شهری
هماهنگی میان دفتر میراث جهانی فلورانس و روابط با یونسکو و شهرداری برای رسیدگی به مسائل حیاتی و بهرهگیری از نقاط قوت در حفاظت از میراث
پروژههای شهری پایدار و فضاهای سبز
فلورانس پروژههایی همچون «مسیر سبز فلورانس» را توسعه داده است که یک مسیر فرهنگی و اکولوژیکی ۲۰ کیلومتری در محله اولترآرنو است و سایتهای میراث جهانی و فضاهای سبز شهری را به هم متصل میکند. این پروژه با هدف ترویج گردشگری آرام، پایداری و رفاه انجام میشود و شامل بازسازی و بهسازی اجزای فیزیکی مسیرها، افزایش آگاهی درباره اهمیت ارتباط مرکز تاریخی با مناظر پیرامونی، مقابله با چالشهای زیستمحیطی همچون آلودگی شهری و استفاده ناکافی از فضاهای سبز و ارائه مسیرهای جایگزین برای کاهش فشار گردشگری انبوه بر هسته تاریخی شهر است.
مسیر سبز فلورانس با بهبود جذابیت و دسترسی محلههایی همچون اولترآرنو، به توسعه اقتصادی خارج از مسیرهای سنتی گردشگری کمک میکند، جریان گردشگران را متنوع میسازد و به کسبوکارهای محلی سود میرساند. این مسیر برای عابران پیاده، دوچرخهسواران و افراد با محدودیت حرکتی، قابل دسترسی است و گزینههای حملونقل شهری پایدار را افزایش میدهد.
این پروژه با سیاستهای گستردهتر شهرداری برای افزایش فضاهای سبز در بافت متراکم فلورانس، مقابله با تغییرات اقلیمی و بهبود کیفیت زندگی ساکنان از طریق ارتقای تحرک سبز و پایداری شهری همسو است.
بازآفرینی شهری و اتصال محلهها
مناطق جدیدتری همچون سان دوناتو شاهد پروژههای بازآفرینی شهری بودهاند که نیازهای مدرن بهطور متعادل با حفاظت از میراث تاریخی تلفیق شده است. در این راستا، مناطق صنعتی سابق به پارکها، پردیسهای دانشگاهی و فضاهای عمومی تبدیل شدهاند، همچنین حملونقل شهری با ایجاد خطوط تراموای جدید بهبود یافته است و محلهها را به مرکز شهر متصل میکند.
بازسازی و بهسازی اجزای فیزیکی مسیرها، ترویج کشف دوباره مناظر کشاورزی و فرهنگی و ارتقای فضاهای سبز شهری به کیفیت بهتر هوا و تنوع زیستی شهری کمک میکند. با ارائه جایگزینهای گردشگری پایدار برای ساکنان و بازدیدکنندگان، سلامت و رفاه روانیاجتماعی ساکنان بهبود پیدا میکند و ارتباط شهر با محیط طبیعی پیرامون تقویت میشود. این اقدامات در کنار ارتقای کیفیت زندگی ساکنان، به حفظ و احترام به زمینه تاریخی شهر پایبند میمانند.
این شهر سیستمهای حملونقل یکپارچهای شامل تراموا، تاکسیهای برقی، خطوط دوچرخهسواری و مناطق پیادهرو را اجرا میکند که ترافیک و آلودگی را در محلههای تاریخی کاهش میدهد و به حفظ شرایط دستنخورده آنها کمک میکند. مداخلات منظر شهری، میدانها و فضاهای عمومی کماستفاده فعال شده و مکانهایی برای تعاملات اجتماعی و فعالیتهای فرهنگی فراهم شده است که هویت محله را تقویت میکند.
بهبود دسترسی به پارکینگهای ویژه معلولان در شهر آمریکایی
شهر رالی مرکز ایالت کارولینای شمالی در ایالات متحده آمریکا است که بهدلیل فراوانی درختان بلوط در منطقه به «شهر بلوط» نیز معروف است و یکی از شهرهای برنامهریزی شده اولیه در آمریکا بهشمار میرود.
این شهر دسترسی آسان و مناسب به فضاهای عمومی و امکانات شهری را یکی از حقوق اساسی همه افراد بهویژه کسانی میداند که با محدودیتهای حرکتی روبهرو هستند؛ در همین راستا با راهاندازی ابزار آنلاین جدیدی به نام «آیاکسس (iAccess)» گامی مهم در جهت بهبود دسترسی به پارکینگهای ویژه معلولان برداشته است. این برنامه نوآورانه با جمعآوری بازخوردهای مستقیم از کاربران، بهدنبال ارتقای کیفیت خدمات شهری و ایجاد محیطی فراگیرتر و دوستدار همه شهروندان است.
شهر رالی از تاریخ شانزدهم ژوئن ابزار نظرسنجی آنلاین آیاکسس را بهصورت رسمی راهاندازی میکند؛ این برنامه به افراد دارای معلولیت امکان میدهد تجربیات خود را درباره پارکینگهای ویژه معلولان (مطابق با قانون آمریکاییان دارای معلولیت) و فضاهای عمومی به اشتراک بگذارند. این ابزار که توسط شرکت آیاکسس لایف مستقر در آتلانتا توسعه یافته است، به کاربران کمک میکند تا میزان دسترسی و سهولت استفاده از پارکینگها و مسیرهای پیادهرو در مرکز شهر را ارزیابی کنند و بازخورد خود را ارائه دهند.
برنامه آیاکسس در اختیار ساکنان و گردشگران شهر رالی قرار داده میشود تا بتوانند بهصورت مستقیم و در لحظه نظرات خود را درباره سهولت پارک، دسترسی به پیادهروها و نزدیکی پارکینگ به مقصد ثبت کنند. این بازخوردها به مسئولان شهری کمک میکند تا نیازهای واقعی افراد دارای معلولیت را بهتر درک کنند و اقدامات لازم برای بهبود دسترسی را انجام دهند.
در قالب این برنامه، حدود ۲۸ جایگاه پارک ویژه معلولان در مرکز شهر مجهز به تابلوهای جدیدی خواهند شد که هر کدام دارای کد QR ویژه است. افراد میتوانند با اسکن این کدها بهسرعت به نظرسنجی دسترسی پیدا کنند و تجربه خود را ثبت کنند. مدیر عامل شرکت آیاکسس لایف دسترسی به پارکینگهای ویژه معلولان را بخش مهمی از ایجاد اقتصادی فراگیر و پویا میداند. این برنامه نشانه تعهد قوی رالی به ایجاد محیطی فراگیر و قابل دسترس برای همه افراد است. راهاندازی آیاکسس نخستین برنامه از نوع خود در رالی است و انتظار میرود با جمعآوری بازخوردهای واقعی، کیفیت خدمات شهری برای افراد دارای معلولیت به طور چشمگیری ارتقا پیدا کند و رالی به شهری نمونه در زمینه دسترسیپذیری تبدیل شود.
پیشتازان چرخه کامل سوخت هستهای
چرخه کامل انرژی هستهای، معروف به چرخه سوخت هستهای، شامل مجموعهای از فرآیندهای صنعتی است که با استخراج اورانیوم آغاز میشود و با دفع یا بازیافت پسماندهای هستهای به پایان میرسد. این چرخه به دو فاز اصلی بخش پیشین (فرآوری سوخت) و بخش پسین (مدیریت پسماند) تقسیم میشود.
مراحل حیاتی تبدیل اورانیوم به سوخت نیروگاه
اورانیوم در بخش پیشین، از طریق معدنکاری استخراج میشود و پس از آسیاب شدن به شکل کیک زرد (yellowcake، اکسید اورانیوم) درمیآید که محصول میانی در فرآیند تولید سوخت هستهای و شکلی از کنسانتره اورانیوم است که به رنگ زرد روشن یا مایل به سبز دیده میشود.
کیک زرد در مرحله تبدیل شیمیایی به گاز هگزافلوراید اورانیوم (UF6) تبدیل میشود که قابلیت غنیسازی دارد. غنیسازی درصد ایزوتوپ شکافتپذیر U-235 را از ۰.۷ درصد به ۳ تا ۵ درصد افزایش میدهد تا برای استفاده در راکتورهای هستهای مناسب شود. سپس اورانیوم غنیشده به میلههای سوختی (لولههایی حاوی سوخت هستهای) تبدیل میشود که در راکتورها مورد استفاده قرار میگیرند و در مرحله بهرهبرداری، در قلب راکتور قرار و طی فرآیند شکافت کنترلشده، انرژی گرمایی تولید میکنند که برای تولید برق استفاده میشود.
بخشی از اورانیوم -۲۳۸ موجود در سوخت نیز به پلوتونیوم تبدیل میشود که خود در تولید انرژی نقش دارد. پس از حدود سه سال، سوخت مصرفشده از راکتور خارج و ابتدا در استخرهای خنککننده موقت نگهداری میشود تا از شدت پرتوزایی و حرارت آن کاسته شود. در بخش پسین چرخه، سوخت مصرفشده بهطور مستقیم برای دفع نهایی آماده یا در فرآیندی اختیاری موسوم به بازفرآوری، مواد قابل استفاده همچون اورانیوم و پلوتونیوم از آن بازیافت برای تولید گرما از طریق شکافت هستهای استفاده میشوند و به چرخه تولید سوخت بازمیگردند. پسماندهای باقیمانده در مخازن زیرزمینی عمیق دفن میشوند تا ایزولاسیون بلندمدت آنها تضمین شود.
کشورهای پیشرو در چرخه کامل سوخت هستهای
کشورهایی همچون ایران، روسیه، آمریکا، فرانسه و چین زیرساختهای گستردهای را برای پیشبرد چرخه کامل سوخت هستهای ایجاد کردهاند که در ادامه با آنها آشنا میشویم.
روسیه با دارا بودن معادن اورانیوم، تأسیسات تبدیل و غنیسازی، مراکز تولید سوخت، راکتورهای پیشرفته و امکانات بازفرآوری، نزدیکترین کشور به چرخه سوخت کامل محسوب میشود. این کشور سالانه حدود ۵۵۰۰ تن اورانیوم طبیعی مصرف میکند و برنامههای توسعهای برای افزایش تولید معادن خود در مناطق بوریاتیا و کراسنوکامنسک دارد.
فناوریهای نوآورانهای همچون راکتورهای سریع نوترونی BN-800 که با سوخت MOX (ترکیب اکسید اورانیوم و پلوتونیوم) کار میکنند و پروژه پیشگامانه «پروریو» شامل راکتور خنکشونده با سرب BREST-OD-300، جایگاه روسیه را در حوزه چرخه سوخت بسته تقویت کرده است. این کشور همچنین با راهاندازی تأسیسات یکپارچه ODEK در سیبری شامل راکتور، بازفرآوری سوخت و تولید سوخت جدید در یک سایت، به کاهش حجم و سمی بودن پسماندهای هستهای دست پیدا کرده است. از نظر مدیریت پسماند، روسیه علاوه بر توسعه مخازن زمینشناسی عمیق، از طریق تبدیل مواد پرتوزا به ایزوتوپهای پایدارتر در راکتورهای سریع، نیاز به ذخیرهسازی طولانیمدت را بهشدت کاهش داده است.
فرانسه نیز با وجود وابستگی نسبی به واردات اورانیوم، در حوزه بازفرآوری سوخت و تولید مجدد سوخت از پلوتونیوم بازیافتی پیشتاز است. چین بهسرعت در حال توسعه کل مراحل چرخه سوخت از معدنکاری تا بازفرآوری است، اما آمریکا با وجود برخورداری از زیرساختهای گسترده، هنوز در زمینه دفن نهایی پسماندهای سطح بالا با چالشهایی جدی روبهروست. کانادا نیز با تمرکز بر استخراج اورانیوم و توسعه فناوری راکتورهای آبسنگین، سهم قابلتوجهی در زنجیره تأمین جهانی دارد.
بر اساس آخرین آمار سال ۲۰۲۵، روسیه با تولید ۲۲۳.۴ تراواتساعت برق هستهای (۱۹ درصد از کل تولید برق) و برنامههای توسعهای برای رساندن سهم انرژی هستهای به ۲۳.۵ درصد تا سال ۲۰۴۲، مدیریت پیشرفتهترین چرخه سوخت هستهای جهان را در اختیار دارد. این کشور همزمان با ساخت حدود ۲۰ راکتور هستهای در خارج از مرزهای خود، نقش کلیدی در صادرات فناوریهای پیشرفته هستهای و خدمات مرتبط با چرخه سوخت ایفا میکند.
ایستگاههای اتوبوس؛ جاذبههای شهری ژاپن
طراحی شهری در ژاپن، تلفیقی هوشمندانه از سنت و نوآوری است که با تمرکز بر ایجاد فضاهای عمومی کارآمد، زیبا و انسانمحور، به ارتقای کیفیت زندگی در محیطهای شهری میپردازد. ژاپن توجه ویژهای به جزئیات، تعامل میان انسان و محیط و حفظ هماهنگی با طبیعت دارد، بهگونهای که حتی کوچکترین عناصر شهری همچون ایستگاههای اتوبوس، فراتر از کارکرد صرف خود، به بخشی از هویت فرهنگی و هنری شهر تبدیل میشوند.
در همین راستا، طراحی تأسیسات عمومی در ژاپن نهتنها پاسخگوی نیازهای حملونقلی است، بلکه با بهرهگیری از اصول معماری پایدار و زیباییشناسی محیطی، تجربهای متفاوت و دلپذیر برای کاربران خلق میکند. نمونههای موفق این نوع طراحی، نشان میدهد چگونه میتوان با خلاقیت و دقت، فضاهای شهری را به محیطهایی زنده و پویا تبدیل کرد که کاربردی و الهامبخش باشند.
ایستگاههای اتوبوس در ژاپن فراتر از یک فضای ساده انتظار، به نمونههای برجستهای از طراحی شهری تبدیل شدهاند که با بهرهگیری از هنر و معماری نوآورانه، کیفیت زندگی شهری را ارتقا میبخشند. این ایستگاهها با توجه به نیازهای عملکردی، زیباییشناسی محیطی و تعامل با مخاطب، تجربهای منحصربهفرد از حملونقل عمومی را رقم زدهاند. در ادامه چند نمونه شاخص از این ایستگاهها در مناطق مختلف ژاپن معرفی میشود.
ایستگاههای میوهای کوناگا، ایساهایا
مجموعه ۱۶ ایستگاه اتوبوس در حاشیه شهر ایساهایا در منطقه کوناگا، با الهام از اشکال میوههای متنوع همچون توتفرنگی، هندوانه و زردآلو ساخته شدهاند. این ایستگاهها برای نمایشگاه فرهنگی «سفر به نمایشگاه ناگاساکی» ساخته شدند و هنوز هم بهعنوان نمادی از تلفیق فرهنگ محلی و طراحی شهری پایدار بازدیدکنندگان کنجکاو را به خود جذب میکنند.
از منظر معماری، این ایستگاهها با استفاده از فرمهای ساده و رنگهای شاد، به خلق فضایی دعوتکننده و قابل تشخیص کمک میکنند که در عین حال با محیط طبیعی و فرهنگی منطقه همخوانی دارد. این طراحی، بر اصول روانشناسی محیطی مبتنی است که هدف آن کاهش استرس انتظار و افزایش رضایت کاربران حملونقل عمومی است. قرارگیری این ایستگاهها در امتداد جاده ملی ۲۰۷، نمونهای از طراحی خطی شهری است که مسیر حرکت و تجربه بصری مسافران را بهبود میبخشد.
ایستگاه چترهای بزرگ در شیزوکا
در استان شیزوکا، یک استودیوی هنری با الهام از زیباییهای طبیعی و زبان بصری انیمیشنهای هایائو میازاکی، ایستگاهی طراحی کرده است که به شکل چترهای بزرگ و شاعرانه درآمده است. این ساختار که از نظر بصری بسیار جذاب است، بهعنوان یک فضای عمومی چندمنظوره عمل میکند.
از دیدگاه طراحی شهری، این ایستگاه نمونهای از معماری انسانمحور است که توجه ویژهای به آسایش و رفاه کاربران دارد. سایهبانهای بزرگ، ضمن ایجاد پناهگاه در برابر آفتاب و باران، فضایی نیمهباز و دعوتکننده فراهم میکنند که امکان تعامل اجتماعی میان مردم و توقف کوتاهمدت را بهبود میبخشد. این پروژه بر اهمیت ایجاد فضاهای عمومی انعطافپذیر و زیبا در محیطهای شهری تأکید دارد که میتواند نقش مهمی در ارتقای کیفیت زندگی شهروندان ایفا کند.
ایستگاه نیلوفر آبی در جزیره شودوشیما
در جزیره کوچک شودوشیما، ایستگاهی وجود دارد که به شکل نیلوفرهای آبی روی آب طراحی شده است. این ایستگاه با استفاده از ۹۰ دیسک فولادی که نقش برگهای نیلوفر را ایفا میکنند، فضایی پویا و چندمنظوره ایجاد کرده است. این دیسکها بهصورت هوشمندانهای طراحی شدهاند تا بسته به نیاز کاربران، بهعنوان نیمکت، میز و سایهبان عمل کنند. چنین طراحی انعطافپذیری، نمونهای برجسته از معماری پاسخگو به نیازهای متغیر کاربران است که بر اساس اصول طراحی مشارکتی و انسانمحور شکل گرفته است. قرارگیری ایستگاه در موقعیتی با چشمانداز طبیعی زیبا، تجربه بصری و روانی مسافران را بهبود میبخشد و ارتباط میان فضای ساختهشده و محیط طبیعی را تقویت میکند.
این سه نمونه از ایستگاههای اتوبوس، نشاندهنده رویکردی انسانمحور در طراحی شهری ژاپن هستند که فراتر از کارکرد صرف، به خلق فضاهایی با ارزشهای فرهنگی، زیباییشناسی و انسانی میپردازند. با توجه به اهمیت حملونقل عمومی در توسعه پایدار شهرها، چنین پروژههایی میتوانند الگویی الهامبخش برای دیگر مناطق جهان باشند تا با تلفیق هنر و عملکرد، کیفیت زندگی شهری را بهبود بخشند.
پایان خشکسالی با استخراج آب از هوا در عربستان
کمبود آب شیرین معضلی جهانی است که زندگی بیش از دو میلیارد نفر را در سراسر جهان تحتتأثیر قرار داده، اما اکنون با ظهور فناوریهای نوین، امید تازهای برای غلبه بر این چالش پدیدار شده است. یکی از این راهکارهای امیدبخش، «ژنراتورهای آب اتمسفری خورشیدی (SAWE)» هستند که با بهرهگیری از انرژی خورشید و هوای مرطوب، امکان تولید آب آشامیدنی را در مناطق خشک و کمآب فراهم میکنند.
پژوهشگران دانشگاه علوم و فناوری ملک عبدالله (KAUST) در عربستان سعودی، با توسعه این فناوری، گامی مهم در جهت حل بحران کمآبی برداشتهاند. سامانه یادشده با جذب بخار آب موجود در هوا و استفاده از انرژی خورشیدی، روزانه تا سه لیتر آب در هر متر مربع تولید میکند که این میزان آب میتواند نیازهای اولیه یک خانواده را تأمین و به توسعه کشاورزی در مناطق خشک کمک کند.
این فناوری در مجموع یک راهکار نوآورانه و پایدار برای حل بحران کمآبی است و با بهرهگیری از انرژی خورشید و هوای مرطوب، امکان تولید آب آشامیدنی را در مناطق خشک و کمآب فراهم میکند و میتواند به بهبود شرایط زندگی مردم و توسعه کشاورزی در این مناطق کمک کند. با توجه به اهمیت روزافزون بحران کمآبی، توسعه و تجاریسازی این فناوری از اهمیت بالایی برخوردار است.
عملکرد این سامانه بر اساس چرخهای ساده اما هوشمندانه است. ابتدا بخار آب موجود در هوا توسط «پلهای انتقال جرم (MTB)» جذب میشود؛ ریزکانالهایی که با محلول نمکی پر شدهاند و آب را به درون سامانه هدایت میکنند. سپس بخار آب به محفظهای خورشیدی منتقل و در آنجا با استفاده از انرژی خورشید تبخیر میشود. در نهایت بخار آب تبخیر شده روی سطوح خنکتر متراکم و به آب آشامیدنی تبدیل میشود.
یکی از مزایای کلیدی این فناوری، سازگاری آن با محیط زیست است. سامانه SAWE برای تولید آب، تنها به انرژی خورشید و هوای مرطوب نیاز دارد و هیچگونه آلودگی زیستمحیطی ایجاد نمیکند. از سوی دیگر به صورت غیرمتمرکز در مناطق دورافتاده و فاقد زیرساختهای آبرسانی مستقر میشود و نیاز به انتقال آب از مناطق دیگر را کاهش میدهد.
پژوهشگران بهمنظور بررسی عملکرد این فناوری در شرایط واقعی، نمونهای اولیه از سامانه یادشده را در شهر ثول (Thuwel) عربستان سعودی آزمایش کردند. نتایج این آزمایشها نشان داد که این سامانه قادر است در طول فصل تابستان روزانه بین ۲ تا ۳ لیتر آب در هر متر مربع تولید کند. این میزان آب، برای آبیاری گیاهان و تأمین نیازهای اولیه ساکنان محلی کافی بود.
سامانه حاضر علاوه بر تولید آب میتواند به خنک کردن پنلهای خورشیدی نیز کمک کند؛ با استفاده از هیدروژلهای هیبریدی میتوان رطوبت شبانه را ذخیره و در طول روز برای خنک کردن پنلها استفاده کرد. این اقدام موجب افزایش کارایی پنلهای خورشیدی و تولید بیشتر انرژی میشود.
بحران مسکن مقرونبهصرفه در کلانشهرها و راهکار خانههای پیشساخته
بحران مسکن مقرونبهصرفه به یکی از بزرگترین چالشهای اجتماعی و اقتصادی کلانشهرهای جهان تبدیل شده است. رشد سریع جمعیت شهری، افزایش نابرابری اقتصادی، رکود دستمزدها و تورم قیمت مسکن، بسیاری از شهروندان را از دسترسی به سرپناه مناسب محروم و پدیدههایی چون بیخانمانی، ازدحام و مهاجرت اجباری را تشدید کرده است.
ریشههای بحران مسکن مقرونبهصرفه
ریشههای بحران مسکن مقرونبهصرفه را میتوان در عواملی همچون نبود توازن بین عرضه و تقاضا، نابرابری درآمدی و رکود دستمزدها، سفتهبازی، تمرکز اقتصادی و مهاجرت شغلی پیدا کرد. رشد جمعیت و مهاجرت به شهرها، در کنار محدودیت زمین و مقررات سختگیرانه ساختوساز، موجب شده است عرضه مسکن از تقاضا عقب بماند. در بسیاری از شهرها، فرایند کند ساختوساز و قوانین منطقهبندی مانع افزایش ساختوساز و افزایش تراکم شده است.
هزینههای مرتبط با خرید یا اجاره مسکن در دهههای اخیر، بهطور چشمگیری افزایش یافته است، بهگونهای که در بسیاری از کلانشهرهای جهان، قیمتها چند برابر شدهاند. این رشد سریع قیمتها در حالی رخ داده است که درآمدها و دستمزدهای بخش عمدهای از مردم، بهویژه گروههای کمدرآمد و متوسط، یا ثابت باقی ماندهاند یا تنها افزایش ناچیزی داشتهاند. این شکاف فزاینده بین درآمد و هزینه مسکن موجب شده است بسیاری از خانوارها توانایی مالی لازم برای تأمین مسکن مناسب را از دست بدهند و مجبور شوند بخش بزرگی از درآمد خود را صرف هزینههای مسکن کنند.
این وضعیت فشار اقتصادی مضاعفی بر خانوادهها وارد میکند، کیفیت زندگی آنها را کاهش میدهد و حتی افراد را به سمت سکونت در شرایط نامطلوب، ازدحام مسکن یا بیخانمانی سوق میدهد. نابرابری اقتصادی در بازار مسکن، یکی از عوامل اصلی تشدید نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی در جوامع شهری بهشمار میرود و نیازمند سیاستهای جامع و هدفمند برای حمایت از گروههای آسیبپذیر است.
یکی از عوامل مهم تشدید بحران مسکن مقرونبهصرفه، ورود گسترده سرمایهگذاران و شرکتهای بزرگ به بازار املاک است. این گروهها با هدف کسب سود سریع، اقدام به خرید گسترده واحدهای مسکونی میکنند و بسیاری از این املاک را بهصورت خالی نگه میدارند یا به اجارههای کوتاهمدت و پرهزینه اختصاص میدهند. این رفتار که بر پایه سفتهبازی است، منجر به افزایش مصنوعی قیمتها میشود و عرضه واقعی مسکن برای ساکنان بومی و گروههای کمدرآمد را کاهش میدهد. این روند همچنین منجر به تغییرات اجتماعی و فرهنگی در محلهها میشود و حس تعلق ساکنان بومی را کاهش میدهد.
برای مقابله با این پدیده، بعضی شهرها قوانینی همچون مالیات بر خانههای خالی، محدودیت در خرید املاک توسط سرمایهگذاران خارجی و کنترل اجارهبها را اعمال کردهاند تا بازار مسکن را به سمت تعادل و دسترسی بهتر هدایت کنند.
راهکارهای مقابله با بحران
برای مقابله با بحران مسکن در شهرهای بزرگ، اصلاح قوانین منطقهبندی، تسهیل فرایندهای ساختوساز، سرمایهگذاری در مسکن اجتماعی و استفاده از فناوریهای نوین ساخت از جمله راهکارهای کلیدی بهشمار میروند. بدون اقدام هماهنگ و گسترده، این بحران میتواند پیامدهای اجتماعی و اقتصادی عمیقی برای شهرهای بزرگ و ساکنان آنها به همراه داشته باشد.
در بسیاری از شهرها، اصلاح مقررات منطقهبندی، افزایش تراکم و تسهیل ساختوساز، یکی از راهحلهای کلیدی برای افزایش عرضه مسکن و کاهش قیمتهاست. حذف یا کاهش موانع اداری برای ساخت واحدهای مسکونی جدید، بهویژه در مناطق پرتقاضا، میتواند به تعادل بازار کمک کند.
ژاپن، بهویژه توکیو، نمونهای موفق در کنترل قیمت مسکن است. دولت مرکزی ژاپن با کنترل قوانین ساختوساز و منطقهبندی، فرایند ساخت مسکن را تسهیل کرده و با ساخت مستمر واحدهای جدید، قیمتها را در سطحی قابلقبول نگه داشته است. در نتیجه، با وجود جمعیت بالا، توکیو همچنان یکی از شهرهای مقرونبهصرفه برای سکونت در میان کلانشهرهای جهان است. استفاده از مدل ژاپن میتواند راهگشای بسیاری از کلانشهرهای جهان باشد که با بحران مسکن مقرونبهصرفه دستوپنجه نرم میکنند.
دولتها با ارائه یارانه، وامهای کمبهره و برنامههای ساخت و حفظ مسکن اجتماعی، نقش مهمی در بهبود دسترسی گروههای کمدرآمد به مسکن دارند. این حمایتها میتواند شامل افزایش بودجه ساخت مسکن اجتماعی، ارائه زمین رایگان یا ارزان به سازندگان و معافیتهای مالیاتی باشد.
استفاده از روشهای نوین ساخت همچون خانهسازی پیشساخته (ماژولار)، کاهش هزینههای ساخت و افزایش سرعت تحویل واحدهای مسکونی را به دنبال دارد. این راهکار بهویژه در شهرهایی مؤثر است که با کمبود نیروی کار و افزایش هزینه مصالح روبهرو هستند. خانههای ماژولار که در کارخانهها با استانداردهای دقیق ساخته میشوند و سپس به محل نصب منتقل میشوند، امکان ساخت واحدهای مسکونی ارزانتر را فراهم میکنند.
علاوهبر سرعت و صرفهجویی اقتصادی، خانههای ماژولار بهدلیل استفاده از فناوریهای نوین ساخت، از نظر زیستمحیطی نیز پایدارتر هستند. کاهش ضایعات ساختمانی، مصرف کمتر انرژی در فرایند تولید و قابلیت جابهجایی یا بازتولید این واحدها، آنها را به گزینهای سازگار با اهداف اقتصاد دایرهای تبدیل کرده است. دولتها و سازمانهای مختلف در کشورهای کانادا، بریتانیا و سوئد با حمایت از توسعه خانههای ماژولار، تلاش میکنند تا بخشی از کمبود مسکن مقرونبهصرفه را جبران کنند و با ایجاد ظرفیت تولید بیشتر، این فناوری را به بخشی کلیدی از استراتژیهای مسکن خود تبدیل کنند. به این ترتیب خانههای ماژولار میتوانند نقش مهمی در کاهش فشارهای بازار مسکن و بهبود شرایط زندگی گروههای کمدرآمد ایفا کنند.
بحران مسکن مقرونبهصرفه، چالشی چندوجهی و جهانی است که پیامدهای اجتماعی و اقتصادی گستردهای دارد. حل این بحران نیازمند همکاری دولتها، بخش خصوصی و جامعه مدنی، اصلاح سیاستها، افزایش عرضه و حمایتهای مالی هدفمند است. تجربه شهرهایی همچون توکیو نشان میدهد که با برنامهریزی هوشمند و سیاستهای جسورانه، میتوان بازار مسکن را به تعادل رساند و حق برخورداری از سرپناه مناسب را برای همه شهروندان تضمین کرد.
شاهکار مهندسی آلمانی در شهر پلهها
راهآهن معلق ووپرتال آلمان بهدلیل شرایط خاص زمینشناسی و توپوگرافی، به جای ساخت متروی زیرزمینی، به صورت معلق طراحی شده است. مسیر ۱۳.۳ کیلومتری آن عمدتاً بالای رودخانه ووپر و بخشی نیز بالای خیابانها قرار دارد و کل مسیر حدود ۳۰ دقیقه طول میکشد.
این پروژه مهندسی که توسط اوژن لانگن ابداع شد، ابتدا به شهرهای بزرگتری مانند برلین و مونیخ پیشنهاد اما رد شد و نهایتاً در ووپرتال اجرا گردید. در سال ۱۹۰۰، ویلهلم دوم آلمان اولین سواری آزمایشی را انجام داد و چند ماه بعد راهآهن رسماً افتتاح شد.
یکی از داستانهای جالب این راهآهن، مربوط به فیلی به نام تافی است که در سال ۱۹۵۰ بهعنوان بخشی از یک نمایش تبلیغاتی سوار بر قطار شد اما از پنجره فرار کرد و در رودخانه افتاد؛ خوشبختانه آسیبی جدی ندید و سالها بعد مجسمهای به یاد او در شهر نصب شد.
در سالهای پس از جنگ جهانی دوم، این راهآهن آسیب دید اما بهسرعت بازسازی شد و همچنان یکی از نمادهای شهر ووپرتال و جاذبهای توریستی مهم محسوب میشود. سالانه حدود ۲۵ میلیون مسافر از این سیستم استفاده میکنند و اخیراً نیز قطارهای جدیدی به ناوگان افزوده شده است.
در کنار این راهآهن تاریخی، شهر ووپرتال با معماری خاص، خیابانهای پر از کافه و رستورانهای متنوع از ملیتهای مختلف و دانشگاهی با بیش از ۲۳ هزار دانشجو، شهری زنده و پویا است. این شهر بهدلیل شیب زیادش به «شهر پلهها» معروف است و بیش از ۵۰۰ پلکان در آن وجود دارد.
موزهای به نام Schwebodrom که در سال ۲۰۲۳ افتتاح شده، تاریخچه این راهآهن را با نمایشگاهها و واقعیت مجازی به بازدیدکنندگان ارائه میدهد و امکان سفر به گذشته ووپرتال در دهه ۱۹۲۰ را فراهم میکند.
راهآهن معلق ووپرتال نهتنها یک شاهکار مهندسی است بلکه نمادی از هویت و تاریخ این شهر آلمانی محسوب میشود و همچنان مسافران را با تجربهای خاص و منحصر به فرد جذب میکند.
گرانترین آسمان خراش دنیا کجاست؟
برجها و آسمانخراشهای مدرن نماد قدرت اقتصادی، نوآوری معماری و جاهطلبی شهری هستند. ساخت این سازههای عظیم که نیازمند فناوری پیشرفته و مهندسی دقیق است، هزینههای هنگفتی را بهدنبال دارد. در ادامه به معرفی ۳۵ آسمانخراش گرانقیمت جهان میپردازیم که هر یک به نمادی از شکوه و عظمت شهرهای بزرگ تبدیل شدهاند.
برج «وان ورلد ترید سنتر» یا «مرکز تجارت جهانی یک» نیویورک در صدر این فهرست قرار دارد که با هزینهای بالغ بر ۵.۲ میلیارد دلار ساخته شده است. این برج با ارتفاع ۵۴۱ متر، بهعنوان نماد بازسازی مرکز تجارت جهانی پس از حملات ۱۱ سپتامبر شناخته میشود و بلندترین ساختمان ایالات متحده آمریکا به شمار میرود.
«برج خلیفه» دبی با ارتفاع ۸۳۰ متر، اگرچه بلندترین سازه جهان است، اما با هزینه ۲.۱۷ میلیارد دلار، در رتبه پانزدهم این فهرست قرار دارد. این امر نشان میدهد که هزینه ساخت آسمانخراشها تنها به ارتفاع وابسته نیست و عوامل متعددی همچون موقعیت جغرافیایی، طراحی، کاربری و فناوریهای بهکاررفته در تعیین هزینه نهایی نقش دارند.
«برج بانک اچاسبیسی» هنگکنگ (۱.۹۵ میلیارد دلار)، «ویلشر گرند سنتر» لسآنجلس (۱.۹۳ میلیارد دلار)، «۲۲ بیشاپسگیت» لندن (۱.۸۶ میلیارد دلار) و «مرکز مالی جهانی شانگهای» (۱.۷۵ میلیارد دلار) از دیگر پروژههای شاخص این فهرست محسوب میشوند. برجهای مسکونی لوکس نیویورک همچون «۲۲۰ سنترال پارک ساوت» با هزینه ۱.۷ میلیارد دلار و «۴۳۲ پارک اونیو» با هزینه ۱.۶۶ میلیارد دلار نیز بهدلیل امکانات ویژه و موقعیت ممتاز، هزینههای ساخت سرسامآوری داشتهاند.
«چیفلی تاور» در سیدنی استرالیا، با ۱.۵۶ میلیارد دلار و «مردکا ۱۱۸» در مالزی با ۱.۵ میلیارد دلار از برجستهترین نمونههای منطقه اقیانوسیه در این فهرست هستند و برج «بانک آو آمریکا» در نیویورک نیز با ۱.۴۷ میلیارد دلار، بهعنوان یکی از سبزترین ساختمانهای تجاری جهان شناخته میشود.
برجهایی همچون «مرکوری سیتی» در مسکو (۱.۳۵ میلیارد دلار)، «برج نیویورک تایمز» در آمریکا (۱.۳ میلیارد دلار)، «کاپیتاگرین» در سنگاپور (۱.۳ میلیارد دلار)، «ترامپ اینترنشنال هتل اند تاور» در شیکاگو (۱.۲ میلیارد دلار)، «البفیلهارمونی» در هامبورگ (۱.۱ میلیارد دلار) و «سنت رجیس» در شیکاگو (۱ میلیارد دلار) در انتهای این فهرست قرار دارند که هر یک بهنوعی نمایانگر پیشرفتهای معماری و مهندسی در دهههای اخیر هستند.
آسمانخراشهای یادشده نهتنها بهعنوان نمادهای شهری و اقتصادی، بلکه بهعنوان شاهکارهایی از هنر معماری مدرن و فناوری ساختوساز شناخته میشوند. هزینههای سرسامآور این پروژهها بازتابی از رقابت جهانی برای ساخت بلندترین، لوکسترین و پیشرفتهترین ساختمانهاست؛ رقابتی که همچنان با ظهور پروژههای جدید در شهرهای بزرگ جهان ادامه دارد.
نقش نماهای هوشمند در بهینهسازی مصرف انرژی
معماری در قرن بیستویکم با چالشهای بسیاری روبهروست که از مهمترین آنها میتوان به تغییرات اقلیمی، مصرف بیرویه انرژی و نیاز به فضای زندگی پایدار اشاره کرد. با افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی، معماری باید بهگونهای عمل کند که فضاهای زندگی بهینه، سالم و پایدار ایجاد کند تا رفاه و کیفیت زندگی ساکنان را تضمین کند و در عین حال فشار بر منابع طبیعی را کاهش دهد. ساختمانها و فضاهای شهری بخش قابلتوجهی از مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانهای را به خود اختصاص میدهند و در نتیجه نقش مهمی در تشدید یا کاهش اثرات زیستمحیطی دارند.
از سوی دیگر تغییرات اقلیمی باعث بروز شرایط آبوهوایی نامساعد میشود که میتواند عملکرد و دوام ساختمانها را تحت تأثیر قرار دهد و به همین دلیل معماری مدرن نیازمند طراحیهایی مقاوم و سازگار است. ساختوساز در شهرهای امروزی باید علاوهبر زیبا و کاربردی بودن، به حفظ محیط زیست و بهبود شرایط زندگی برای ساکنان کمک کند. در این میان، نوآوریهای بر پایه فناوری و طراحیهای هوشمند بهعنوان راهکارهایی کلیدی برای پاسخ به این چالشها مطرح میشوند.
نمای ساختمانها بهعنوان یکی از مهمترین عناصر معماری، علاوهبر اینکه نقش زیباییشناسی و هویتبخشی به بنا را بر عهده دارند، در کنترل شرایط محیطی داخلی ساختمان و بهینهسازی مصرف انرژی نیز تأثیرگذار هستند. امروزه توسعه نماهای هوشمند و تطبیقی که بتوانند بهصورت پویا و خودتنظیم با شرایط محیطی سازگار شود و پایداری مناسبی نسبت به شرایط از خود نشان دهد، به یکی از اولویتهای مهم معماران و مهندسان تبدیل شده است.
نماهای هوشمند با بهرهگیری از فناوریهای نوین همچون حسگرها، الگوریتمهای یادگیری ماشین، مواد هوشمند و انرژیهای تجدیدپذیر، قادر هستند تعادل بهینهای میان آسایش حرارتی، نور طبیعی و مصرف انرژی برقرار کنند. چنین رویکردی به کاهش هزینههای انرژی کمک میکند و در کاهش اثرات زیستمحیطی ساختمانها مؤثر است. در این مسیر، پروژههایی که از طبیعت و الگوهای زیستی الهام میگیرند، توانستهاند راهکارهای نوآورانه و کارآمدی ارائه دهند که همزمان با حفظ زیبایی و هویت معماری، عملکردی پایدار و هوشمند را تضمین میکنند. نماهای هوشمند به کمک فناوریهایی مانند شیشههای ترموکرومیک (که بر اساس دما شفافیت خود را تغییر میدهند)، پنلهای خورشیدی یکپارچه و سیستمهای کنترلی پیشرفته، قادر هستند میزان مصرف انرژی ساختمانها را به شکل چشمگیری کاهش دهد. این نماها با تنظیم خودکار میزان نور و حرارت ورودی، از نیاز به سیستمهای گرمایشی، سرمایشی و روشنایی مصنوعی میکاهند که نتیجه آن کاهش انتشار گازهای گلخانهای و حفظ محیط زیست است.
طراحی فلکتولاین از الگوهای زیستی الهام گرفته است و ترکیبی شگفتانگیز از طبیعت و فناوری را به نمایش میگذارد. دو منبع الهام اصلی این پروژه، گیاه چرخآبی و نوعی حشره است. گیاه چرخآبی با سازوکار بسته شدن منحصربهفرد خود برای شکار موجودات آبزی، الگویی برای باز و بسته شدن بالچههای فلکتولاین فراهم کرده است. ساختار بالهای حشره که دارای درجات مختلفی از سختی است نیز الهامبخش طراحی بخش سایهانداز این نما بوده تا انجام حرکات دقیقی را ممکن کند. این اصول زیستی با ترکیب مهارت و مهندسی به معماری نمایی تبدیل شدهاند که علاوهبر افزایش کارایی انرژی ساختمان، زیباییشناسی برگرفته از طبیعت را نیز به ارمغان آورده است. تیم فلکتولاین نمونهای از رویکردهای میانرشتهای را ارائه داده که به نوآوریهایی منطبق با اصول بومشناختی منجر شده است. رویکرد نوآورانه فلکتولاین موفق به دریافت جایزه ویژه «نوآوریهای الهامگرفته از زیستبوم بادن-وورتمبرگ» شده است. این جایزه که در ششمین کنگره بیونیک در مانهایم اهدا شد، اهمیت روزافزون طراحیهای الهامگرفته از طبیعت برای مقابله با چالشهایی همچون تغییرات اقلیمی را برجسته کرد.
فلکتولاین با حداکثرسازی آسایش و کارایی ساختمانها و بهبود چشمگیر بهرهوری انرژی، پتانسیل بالای نماهای تطبیقی را به نمایش میگذارد. این موفقیت بر ضرورت تحول معماری در پاسخ به نیازهای زیستمحیطی تأکید دارد. چنین نوآوریهایی برای کاهش انتشار دیاکسیدکربن و ترویج محیطهای زندگی پایدار حیاتی هستند. موفقیت پروژه فلکتولاین افقهای جدیدی را برای آینده معماری گشوده است.
با توجه به نیاز روزافزون ساختمانها به سازگاری با تغییرات اقلیمی و تقاضاهای انرژی، سیستمهایی همچون فلکتولاین راهکاری عملی و مؤثری ارائه میدهند که با بهرهگیری از یادگیری ماشین، انرژیهای تجدیدپذیر و طراحیهای الهامگرفته از طبیعت، تعریف جدیدی از تعامل ساختمانها با محیط پیرامون ایجاد میکند. در حال حاضر این فناوری روی نمای یک گلخانه در باغ گیاهشناسی فرایبورگ نصب شده است، اما کاربردهای آن میتواند بسیار گستردهتر باشد و از ساختمانهای تجاری تا مسکونی را در برگیرد.
پروژههایی همچون سامانه نمای هوشمند فلکتولاین و نمونههای مشابه در سراسر جهان، نشاندهنده تحولی بنیادین در معماری و طراحی شهری هستند که نهتنها به کاهش مصرف انرژی و کاهش آلایندههای زیستمحیطی کمک میکند، بلکه تجربه زندگی شهری را بهبود میبخشند و افقهای جدیدی برای معماری آینده باز میکنند.
مهار چاقی با طراحی شهرهای هوشمند به پیادهروی
چاقی یکی از معضلات سلامت عمومی در جهان امروز است که بهسرعت در حال گسترش است و پیامدهای جدی برای سلامت افراد و جوامع به دنبال دارد. افزایش جمعیت شهری و روند روبهرشد چاقی در جهان، طراحی شهری هوشمند و سلامتمحور را به ابزاری کلیدی برای مقابله با این بحران تبدیل کرده است. شهرهایی که با هدف تشویق به فعالیت بدنی، کاهش استفاده از خودروهای شخصی و ایجاد فضاهای باز و ایمن طراحی میشوند، میتوانند نقش مؤثری در کاهش چاقی و بهبود سلامت عمومی ایفا کنند.
سازمان جهانی بهداشت، چاقی را بهعنوان «تجمع غیرطبیعی یا بیش از حد چربی که خطر سلامت را افزایش میدهد» تعریف میکند. شاخص توده بدنی (BMI) معیاری است که با تقسیم وزن بر مجذور قد به دست میآید و اگر این عدد بالاتر از ۳۰ باشد، فرد چاق محسوب میشود. دلیل اصلی چاقی نبود تعادل بین کالری دریافتی و مصرفی است که سبک زندگی کم تحرک، استفاده گسترده از خودروهای شخصی و طراحی شهری نامناسب از عوامل مهم آن هستند. چاقی میتواند منجر به بیماریهای قلبی، دیابت، مشکلات اسکلتی-عضلانی و بعضی انواع سرطان شود.
یکی از عوامل کلیدی برای حفظ سبک زندگی سالم، انجام فعالیت بدنی متوسط همچون پیادهروی سریع است. شهرها باید بهگونهای طراحی شوند که محیطی مناسب و دلپذیر برای تشویق مردم به این فعالیتها فراهم کنند و آنها را به پیادهروی، دوچرخهسواری و استفاده از حملونقل عمومی ترغیب کنند تا سبک زندگی فعالتر جایگزین وابستگی به خودروهای شخصی شود.
نقش طراحی شهری در ارتقای سلامت
شهرهایی که طراحی فشرده و متصل دارند و خدمات، تفریحات و حملونقل عمومی را در فاصله کوتاه و قابل پیادهروی قرار میدهند، افراد را به پیادهروی و کاهش استفاده از خودروهای شخصی ترغیب میکنند. این نوع طراحی شهری میتواند بهطور قابلتوجهی در پیشگیری از چاقی مؤثر باشد، زیرا مردم به جای جستوجوی جای پارک یا انتظار برای اتوبوس، هر روز بهطور طبیعی فعالیت بدنی دارند.
افزایش فضاهای بازی برای کودکان و امکانات ورزشی در فضای باز نیز بهعنوان راهکارهایی برای مقابله با چاقی کودکان مطرح است. در کشورهای مختلف از جمله ایالات متحده آمریکا نرخ چاقی کودکان به ۱۹ درصد رسیده است و ایجاد پارکها و باشگاههای ورزشی در فضای عمومی، گامی مؤثر برای تشویق کودکان به فعالیت بدنی است. باشگاههای ورزشی در فضای باز بهسرعت در حال محبوب شدن هستند و با فراهم کردن تجهیزات ورزشی در پارکها، زمینه فعالیتهای بدنی را برای بزرگسالان و افرادی فراهم میکنند که امکان شرکت در کلاسهای ورزشی را ندارند.
یک معمار و طراح شهری دانمارکی با توسعه روشهایی برای جمعآوری داده درباره نحوه حرکت مردم در شهرها، نشان داده است که طراحی شهری میتواند بهطور مستقیم بر میزان فعالیت بدنی تأثیرگذار باشد. در مطالعهای که در ۱۴ شهر از ۱۰ کشور انجام شده، مشخص شده است افرادی که در محلههای قابل پیادهروی زندگی میکنند، ۴۳ درصد کمتر دچار چاقی هستند و بهطور متوسط ۶۸ تا ۸۹ دقیقه بیشتر در هفته فعالیت بدنی دارند.
پروژه موسوم به «اسپلش جم» در شهر لکسینگتون ایالت کنتاکی آمریکا، نمونهای موفق از باززندهسازی فضاهای عمومی شهری است که با هدف افزایش فعالیت بدنی و تعامل اجتماعی کودکان طراحی و اجرا شده است. این پروژه با بازسازی یک فضای بازی عمومی قدیمی و افزودن امکانات بازی آبی همچون فوارهها و آبنماها، محیطی جذاب و دلنشین برای کودکان ایجاد کرده است که آنها را به بازی فعال و حضور بیشتر در فضای باز تشویق میکند.
کودکان این منطقه پیش از این نیز در یک آبنمای عمومی بازی میکردند، اما فعالیتشان بهدلیل نبود امکانات مناسب و طراحی فضا بهصورت رسمی مورد حمایت قرار نمیگرفت. تیم طراحی شهری به جای محدود کردن این رفتار طبیعی کودکان، با همکاری مسئولان محلی، مکانی مناسب و ایمن را برای بازیهای آبی در نظر گرفت که علاوهبر تأمین نیازهای تفریحی کودکان، به تقویت ارتباطات اجتماعی میان خانوادهها و ساکنان محلههای مختلف کمک کرد.
معماری بیوفیلیک پلی بین طبیعت و محیط شهری
معماری بیوفیلیک بهطور معمول تصاویر ساختمانهایی را در ذهن تداعی میکند که با گیاهان پوشیده شده یا در دل طبیعت ساخته شدهاند، اما بیوفیلیا در دنیای معماری مدرن، فراتر از حضور مستقیم گیاهان است و شامل استراتژیهای ظریف، نامرئی و هوشمندانهای در طراحی فضا و الگوهای محیطی است که بدون نیاز به گیاهان، ارتباط عمیق انسان با طبیعت را تقویت میکند و تأثیرات مثبتی بر سلامت روانی و جسمی ساکنان دارد.
اصطلاح بیوفیلیا برای نخستین بار در سال ۱۹۶۴ توسط روانشناس اجتماعی اریش فروم مطرح شد و به معنای «عشق به زندگی» و ارتباط ذاتی موجودات زنده با طبیعت بود. در دهه ۱۹۸۰، زیستشناس ادوارد ویلسون این مفهوم را توسعه داد و تأکید کرد که انسانها بهطور ذاتی با طبیعت پیوند عاطفی دارند. این پیوند، حاصل تکامل انسان در محیطهای طبیعی است و همچنان بر رفتار و سلامت روانی تأثیرگذار است. بیوفیلیا در معماری به معنای طراحی فضاهایی است که این ارتباط عمیق و ناخودآگاه با طبیعت را در نظر میگیرند. معماری بیوفیلیک به جای تمرکز صرف بر گیاهان، به الگوهای فضایی و محیطی میپردازد که انسانها بهطور ناخودآگاه به آنها پاسخ مثبت میدهند.
اصول طراحی بیوفیلیک
اصول طراحی بیوفیلیک بر پایه ایجاد ارتباط عمیق و مثبت میان انسان و طبیعت استوار است و استیفن کلرت، یکی از پیشگامان این حوزه، سه حوزه تجربهای مهم را برای تحقق این ارتباط معرفی میکند. نخستین حوزه، تجربه مستقیم با طبیعت است که شامل حضور واقعی و ملموس عناصر طبیعی همچون گیاهان، آب، نور طبیعی و سایر عناصر زیستی در فضای معماری میشود. این تجربه مستقیم، حس حضور در طبیعت را به ساکنان منتقل میکند و بهطور قابلتوجهی به بهبود سلامت روانی، کاهش استرس و افزایش رفاه ساکنان کمک میکند.
دومین حوزه، تجربه غیرمستقیم طبیعت است که بهکارگیری مواد و عناصر الهامگرفته از طبیعت را در بر میگیرد، بدون اینکه خود طبیعت بهصورت مستقیم در محیط حضور داشته باشد. این حوزه شامل استفاده از مصالح طبیعی همچون چوب، سنگ و فلزات بافتدار، هنرهای تصویری و مجسمههایی است که مناظر طبیعی یا اشکال زیستی را بازنمایی میکنند، همچنین الگوها و طرحهایی که از ساختارهای طبیعی الهام گرفته شدهاند. این نوع طراحی، با تحریک حواس و ایجاد حس نزدیکی به طبیعت، تأثیرات روانی مشابه حضور واقعی در طبیعت دارد و بدون نیاز به نگهداری و مراقبت مستمر گیاهان به کاهش اضطراب و افزایش تمرکز کمک میکند.
سومین حوزه، تجربه فضا و مکان است که به طراحی ساختارها و چیدمان فضایی اشاره دارد که با الگوها و محیطهای طبیعی که انسانها در طول تکامل خود به آنها عادت کردهاند، همخوانی دارد. این حوزه ممکن است شامل فضاهایی باشد که هیچ عنصر طبیعی مستقیمی در آنها وجود ندارد، اما با استفاده از اصولی همچون نورپردازی طبیعی، تغییرات حجم و ارتفاع، خطوط دید گسترده و الگوهای فضایی که حس امنیت، پناهگاه و کنجکاوی را برمیانگیزند، حس نزدیکی به طبیعت و آرامش را در افراد ایجاد میکند. این تجربه بیشتر بهصورت نامرئی و روانشناختی عمل میکند و میتواند تأثیرات عمیقی بر سلامت جسمی و روانی افراد حتی در محیطهای کاملاً شهری و مصنوعی داشته باشد.
در مجموع، این سه حوزه تجربهای مکمل یکدیگر هستند و به معماران و طراحان امکان میدهند تا با ترکیب حضور مستقیم و غیرمستقیم طبیعت و طراحی هوشمندانه فضا، محیطهایی بسازند که نهتنها زیبا و دلپذیر باشند، بلکه به ارتقای کیفیت زندگی و سلامت ساکنان نیز کمک کنند.
معرفی کشورهای دوستدار صنایعدستی جهان؛ از ایران تا ژاپن و مکزیک
صنایعدستی شامل اشیایی است که بهصورت دستی و با بهکارگیری عناصر هنر و خلاقیت ساخته میشوند و اغلب کاربردی نیز هستند. این صنایع شامل انواع مختلفی همچون منسوجات، سفال، فلزکاری، منبتکاری، جواهرسازی و مواردی دیگر میشوند که هر یک ریشه در فرهنگ و تاریخ منطقهای خاص دارند و نمادی از هویت فرهنگی آن منطقه هستند. علاوه بر ارزش فرهنگی، صنایعدستی نقش مهمی در اقتصاد دارند و معیشت میلیونها هنرمند بهویژه در مناطق روستایی و محروم را تأمین و به توانمندسازی زنان و جوانان کمک میکنند. این صنایع موجب حفظ میراث فرهنگی و مهارتهای سنتی میشود که نسل به نسل منتقل شدهاند.
کشورهای مشهور در زمینه صنایعدستی
کشورهای مختلف جهان هر یک با صنایع دستی خاص خود شناخته میشوند که نمادی از فرهنگ و هنر آنهاست.
ازبکستان از کشورهای مشهور در زمینه صنایع دستی است که به دوخت سوزندوزی سنتی به نام سوزانی معروف است. این هنر شامل دوختن طرحهایی همچون گل، برگ، خورشید، انار و فلفل روی پارچههای پنبهای است که هریک نماد زندگی، باروری و حفاظت بهشمار میروند. سوزانیها بهطور معمول توسط زنان جوان بهعنوان بخشی از جهیزیه عروس تهیه میشدند و امروزه بهعنوان پارچههای تزئینی محبوبیت پیدا کردهاند.
عمان نیز به صندوقهای چوبی سنتی به نام ماندوس شهرت دارد که از چوب گردو یا رز ساخته و با تزئینات برنجی، طلایی یا نقرهای به سبک هندسی اسلامی مزین میشوند. این صندوقها یک نماد فرهنگی مهم در عمان هستند و در خانهها و ساختمانهای رسمی دیده میشوند.
هنر باتیک در سریلانکا شامل رنگآمیزی پارچه برای ایجاد طرحهای رنگارنگ است. این هنر روستایی بهدلیل پارچههای سبک و رنگارنگش در سطح جهانی مشهور شده است که برای دیوارکوب، لباس و سارونگها (نوعی دامن سنتی) استفاده میشود.
کشور غنا در قاره آفریقا بهعلت پارچه کنتی معروف است که با رنگهای زنده و طرحهای هندسی پیچیده توسط مردم اشانتی بافته میشود. این پارچه یک نماد فرهنگی مهمی است و بهطور معمول برای لباسهای سلطنتی استفاده میشود.
پاراگوئه نیز به دلیل دانتل دستساز به نام ناندوتی شناخته میشود که شباهت زیادی به تار عنکبوت دارد و در شهر ایتاگوآ تولید میشود. این دانتلها برای تزئین میز، لباس و سایر اقلام به کار میروند و بهدلیل طرحهای پیچیده و رنگهای زندهشان بسیار مورد توجه هستند.
مردم ناواهو در جنوب غربی ایالات متحده آمریکا بهخاطر بافت قالیها و پتوهای دستباف از پشم طبیعی و رنگهای گیاهی شناخته شدهاند. قالیهای ناواهو با طرحهای هندسی که معانی فرهنگی و معنوی دارند، بخش مهمی از میراث این مردم محسوب میشوند.
هند با منسوجات پیچیده، گلدوزی، سفالگری، جواهرسازی و منبتکاری یکی از قدیمیترین تمدنها در زمینه صنایعدستی است. هنر بافت پوشاک پشمینه کشمیر در هند که از پشم نرم و ظریف تهیه میشود، بسیار مشهور است. این شالها به دلیل نرمی و طرحهای پیچیدهشان ارزشمند هستند و فرایند تولید آنها بسیار زمانبر است.
ژاپن نیز هنر کاغذبری به نام کیریگامی دارد که در آن با برش کاغذ طرحهای ظریف و زیبایی خلق میشود. این هنر برخلاف اوریگامی که تنها شامل تا کردن کاغذ است، شامل برش نیز میشود و در جشنها و مناسبتها برای ایجاد نمادهای خوشیمنی استفاده میشود.
آلمان نیز بهعلت هنر آهنگری سنتیاش معروف است که شامل ساخت ابزار و تزئینات آهنی با تکنیکهای قدیمی است که نسل به نسل منتقل شدهاند.
صنایع دستی چین، شامل سرامیک، ابریشم، منبتکاری و برش کاغذ، میراث فرهنگی غنی و تنوع منطقهای این کشور را نشان میدهند. این صنایع با تکنیکهای منحصربهفرد و ارزشهای فرهنگی عمیق، تاریخ و هنر چین را به تصویر میکشند و تلاشهایی برای حفظ آنها در دنیای مدرن ادامه دارد.
مکزیک فرهنگ صنایعدستی زندهای دارد که ترکیبی از هنرهای بومی و اروپایی است و شامل سفال، منسوجات، فلزکاری و چرم میشود. آثار معروفی همچون سفال تالاورا و نقرهکاری تاکسکو نشاندهنده فرهنگ غنی مکزیک هستند و با روشهای سنتی نسل به نسل منتقل میشوند.
صنایع دستی یونان که ریشه در تاریخ و فرهنگ غنی این کشور دارد شامل سفالگری، فلزکاری، بافندگی و گلدوزی است که با تکنیکهای سنتی تولید میشوند. این هنرها نمادی از هویت فرهنگی یونان و میراثی ارزشمند محسوب میشوند و همچنان زنده و پویا باقی ماندهاند.
سریعترین قطبهای ثروت در حال رشد جهان
طبق گزارش جدید شرکت مشاوره سرمایهگذاری هِنلی اند پارتنرز (Henley & Partners) و شرکت اطلاعات ثروت نیو ورلد ولث ( New World Wealth)، سریعترین قطبهای ثروت در حال رشد جهان بر اساس درصد رشد میلیونرهای هر شهر یا منطقه در فاصله زمانی ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۴ عبارتند از:
- شنزن ۱۴۲ درصد
- اسکاتسدیل ۱۲۵ درصد
- بنگلور ۱۲۰ درصد
- وست پالم بیچ ۱۱۲ درصد
- هانگژو ۱۰۸ درصد
- دبی ۱۰۲ درصد
- منطقه خلیج سانفرانسیسکو ۹۸ درصد
- میامی ۹۴ درصد
- واشنگتن دی سی ۹۲ درصد
- آستین ۹۰ درصد
- گوانگژو ۸۸ درصد
- دالاس ۸۵ درصد
- ورشو ۸۳ درصد
- دهلی ۸۲ درصد
- ابوظبی ۸۰ درصد
- هوستون ۷۵ درصد
- پکن ۷۲ درصد
- بمبئی ۶۹ درصد
- شانگهای ۶۷ درصد
- ریاض ۶۵ درصد
- سنگاپور ۶۲ درصد
- تایپه سیتی ۶۰ درصد
- موناکو ۵۸ درصد
- کلگری ۵۵ درصد
- بانکوک ۵۳ درصد
- ونکو ۵۲ درصد
- جده ۵۲ درصد
شهر شنژن در چین بهعنوان سریعترین مرکز ثروتسازی جهان در بازه زمانی ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۴ شناخته شده است. در این بازه زمانی جمعیت میلیونرهای شنژن با رشد چشمگیر ۱۴۲ درصدی به ۵۰ هزار و ۸۰۰ نفر رسیده و این شهر در رتبه ۲۸ جهانی قرار گرفته است. این رشد سریع ثروت در شنژن بهدلیل وجود غولهای فناوری همچون هواوی، تنسنت و دیجیآی و اکوسیستم استارتاپی و فناوری پررونق آن است که هزاران میلیونر جدید را از طریق گزینههای سهام، عرضه اولیه عمومی و سرمایهگذاری خصوصی ایجاد کرده است.
دولت چین نیز شنژن را بهعنوان شهری نمونه برای نوآوری و اصلاحات اقتصادی در نظر گرفته و با تمرکز استراتژیک بر فناوریهای پیشرفته و ایجاد فضای کسبوکار حمایتی، سرمایهگذاری و جذب استعدادهای فراوانی را تسهیل کرده است. این شهر از یک روستای کوچک کشاورزی به یک مرکز جهانی فناوری و نوآوری تبدیل شده است و اکنون در بخشهایی همچون سختافزار کامپیوتر، خودروهای برقی، پهپادها، زیرساخت ۵G و الکترونیک پیشرو است.
شهر اسکاتسدیل در آریزونا که پیش از این بیشتر بهعنوان یک شهر تفریحی شناخته میشد، اکنون به یک مرکز فناوری در حال رشد تبدیل شده است و در رتبه دوم فهرست حاضر قرار دارد. این شهر میزبان دفتر مرکزی شرکت گوددی (GoDaddy) و دفاتری از شرکتهای بزرگی همچون پیپال ( PayPal)، یلپ (Yelp) و تورو (Turo) است و طی ۱۰ سال گذشته شاهد رشد ۱۲۵ درصدی جمعیت میلیونرهای خود بوده است.
رتبه سوم به بنگلور هند اختصاص دارد که به «سیلیکونولی هند» معروف است. اقتصاد این شهر در حوزههای فناوری اطلاعات، زیستفناوری، هوافضا، مخابرات، الکترونیک و تولید فعال است و به عنوان یکی از قطبهای فناوری در آسیا شناخته میشود. منطقه خلیج سانفرانسیسکو نیز با وجود کاهش حضور بعضی شرکتهای بزرگ در چند سال اخیر، همچنان پیشرو در تعداد کل میلیونرهاست و با ۳۴۲ هزار و ۴۰۰ میلیونر و ۸۲ میلیاردر، بیشترین تعداد ثروتمندان را در میان شهرهای جهان دارد و تعداد میلیاردرهای آن بیشتر از مجموع میلیاردرهای شش شهر برتر دیگر است.
علاوهبر شهرهای آمریکا، چین و هند، دبی نیز در بین ۱۰ مرکز ثروتسازی برتر جهان قرار دارد. این شهر با ارائه مشوقهای مالیاتی، توسعه بخش فناوری و پروژههای عظیم املاک و مستغلات، همواره سرمایهگذاران و کارآفرینان ثروتمند را از سراسر جهان جذب میکند.
شنژن در حالت کلی نمونهای برجسته از تحولات سریع اقتصادی و فناوری است که با حمایت دولت و حضور شرکتهای بزرگ فناوری، به یک مرکز جهانی ثروت و نوآوری تبدیل شده است و این روند رشد ثروت در این شهر همچنان ادامه دارد. سایر شهرهای یادشده نیز هر یک به دلیلی در جذب و رشد جمعیت میلیاردرها و میلیونرها موفق بودهاند که این امر نشاندهنده تغییرات مهم در جغرافیای ثروت جهانی هستند. از نظر تعداد مراکز ثروتسازی بر اساس کشورها، ایالات متحده آمریکا با داشتن هشت مرکز در صدر قرار دارد و چین با پنج مرکز در رتبه دوم و هند با سه مرکز در رتبه سوم قرار گرفتهاند.
تأثیر ظاهر شهری بر نشاط شهرنشینی
ظاهر و سیمای شهرها همواره یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر کیفیت زندگی و پویایی اجتماعی شهروندان بوده است. نحوه طراحی و آرایش فضاهای شهری بر زیبایی بصری محیط اثر میگذارد و نقش تعیینکنندهای در میزان تعاملات اجتماعی، احساس امنیت، نشاط و هویت جمعی ساکنان ایفا میکند. امروزه بسیاری از شهرهای پیشروی جهان با بهرهگیری از اصول معماری نوین و توجه به عناصر طبیعی، تلاش میکنند فضاهایی پویا، دلپذیر و کارآمد برای زندگی شهری فراهم آورند.
ظاهر شهری شامل کیفیت طراحی شهری، تنوع معماری، نگهداری مناسب ساختمانها و زیبایی خیابانها است که موجب جذب افراد و فعالیتهای مختلف در طول روز میشود. تنوع و جذابیت استفاده مداوم از فضاهای عمومی و امنیت را افزایش میدهد و روابط اجتماعی را میان شهروندان تقویت میکند.
حضور فضاهای سبز، درختان، آبنماها و سایر عناصر طبیعی در محیط شهری، نهتنها به زیبایی و جذابیت منظر شهری میافزاید، بلکه نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت زندگی شهروندان ایفا میکند. این فضاها بهعنوان پناهگاههایی آرامشبخش در دل شهرهای شلوغ عمل میکنند و امکان استراحت، تفریح و دوری از استرسهای روزمره را برای مردم فراهم میآورند. فضاهای سبز بهعنوان نقاط تجمع اجتماعی، فرصتهایی برای برقراری ارتباط، برگزاری رویدادهای فرهنگی و اجتماعی و تقویت حس تعلق به جامعه ایجاد میکنند.
مطالعات متعدد نشان دادهاند که دسترسی به فضاهای طبیعی در شهرها میتواند سلامت روان را بهبود ببخشد، اضطراب و افسردگی را کاهش دهد و به افزایش رضایت از زندگی کمک کند، بنابراین گنجاندن این عناصر طبیعی در طراحی شهری، یکی از کلیدهای ایجاد شهرهای سالم، پویا و پایدار است. یکی از مثالهای شاخص در این زمینه، پارک مرکزی نیویورک است. این پارک بزرگ و سرسبز در قلب شهر نیویورک، فضایی طبیعی و آرامشبخش را برای میلیونها نفر فراهم کرده و موجب شده است ساکنان و بازدیدکنندگان از مزایای روانی و جسمی حضور در طبیعت بهرهمند شوند.
دسترسی آسان به امکانات شهری، خیابانهای مناسب برای پیادهروی و نزدیکی به مراکز فرهنگی، تجاری و تفریحی، نقش قابلتوجهی در افزایش تنوع و فراوانی فعالیتهای عمومی در شهر ایفا میکند. هنگامی که شهروندان بتوانند بهراحتی به این فضاها دسترسی داشته باشند، انگیزه بیشتری برای حضور در فضاهای عمومی و شرکت در فعالیتهای مختلف پیدا میکنند. این دسترسیها امکان تعاملات اجتماعی برنامهریزی شده همچون رویدادها و جشنوارهها را فراهم میکند و زمینهساز تعاملات خودجوش و روزمره میان افراد است که از عوامل کلیدی در ایجاد پویایی و زندگی شهری بهشمار میروند.
به عبارت دیگر، طراحی شهری که اولویت را به دسترسی و پیادهروی میدهد، به شکلگیری جوامع فعال، متصل و سالم کمک میکند و کیفیت زندگی شهری را بهطور چشمگیری ارتقا میبخشد. محیطهای ایمن، تمیز و راحت با نورپردازی مناسب و حفاظت در برابر شرایط جوی نامساعد، مردم را به استفاده بیشتر از فضاهای عمومی ترغیب میکند و به حفظ پویایی شهر کمک میکند.
حفظ بهداشت عمومی و اجتماعی، تأمین ایمنی و نورپردازی مناسب در شب، امنیت را ارتقا میدهد و فضایی دلپذیر و دعوتکننده برای حضور مردم ایجاد میکند. فراهم آوردن امکاناتی برای حفاظت در برابر شرایط جوی نامساعد همچون سایهبانها، بادشکنها و پوششهای مناسب، موجب میشود افراد در هر فصلی از سال بتوانند بهراحتی از فضاهای باز شهری بهرهمند شوند. این عوامل در کنار هم، به حفظ و تقویت پویایی شهری کمک میکنند و محیطی امن، سالم و جذاب برای زندگی اجتماعی و فعالیتهای روزمره فراهم میآورند که در نهایت به ارتقای کیفیت زندگی در شهرها منجر میشود.
ابتکار امارات در ایجاد مزارع هیدروژنی
پژوهشگران دانشگاه شارجه روشی نوین و مقیاسپذیر برای استخراج هیدروژن از آب دریا معرفی کردهاند که مشکلات اصلی روشهای سنتی همچون خوردگی و کاهش عملکرد را برطرف میکند. این فناوری امکان تولید هیدروژن پاک را بدون نیاز به نمکزدایی آب دریا فراهم میآورد که بهویژه برای مناطق خشک ساحلی همچون امارات متحده عربی بسیار مناسب است که آب شیرین محدود و منابع خورشیدی فراوان دارند.
در روش جدید از یک الکترود چندلایه با ساختار پیشرفته استفاده شده است که شامل جایگاههای باز لوویس کربنات (CO₃²⁻) روی کاتالیزور کبالت در نانوساختار NiBOx است و توسط آرایههای Ni(OH)₂/NF پشتیبانی میشود. ترکیب بورون در ساختار Ni-OOH موجب تشکیل لایه محافظ متابورات میشود که از خوردگی فلز و تشکیل اکسیدهای غیررسانا جلوگیری میکند و مقاومت الکترود را در شرایط شور آب دریا افزایش میدهد.
این الکترود با ایجاد یک ریزمحیط واکنش بهینه، بهطور مداوم مولکولهای آب را میشکند و یونهای H⁺ را جدا میکند که این فرآیند موجب اسیدی شدن موضعی میشود و سرعت واکنش اکسیداسیون آب (OER) را افزایش میدهد. همچنین این اسیدی شدن موضعی از ورود یونهای کلرید و تشکیل رسوبات جلوگیری میکند که دو مشکل عمده در الکترولیز مستقیم آب دریا بهشمار میروند.
نتایج آزمایشها نشان میدهد که این فناوری قادر است هیدروژن را با چگالی جریان صنعتی یک آمپر بر سانتیمتر مربع و ولتاژ ۱.۶۵ ولت تولید کند که نشانهای از عملکرد پایدار و کارآمد آن است. این دستاورد میتواند تولید هیدروژن سبز را بهطور قابلتوجهی تسهیل کند، چراکه نیاز به آب شیرین و فرآیندهای پرهزینه نمکزدایی را حذف میکند و امکان استفاده از انرژی خورشیدی در مناطق خشک ساحلی را فراهم میآورد.
این فناوری میتواند انقلابی در تولید هیدروژن در مناطق کمآب ایجاد کند و به توسعه مزارع هیدروژنی کمک کند. این روش نوآورانه، راهکاری پایدار، اقتصادی و زیستمحیطی برای تولید هیدروژن از منابع فراوان آب دریا و انرژی خورشیدی ارائه میدهد که میتواند نقش مهمی در آینده انرژی پاک ایفا کند.
پایش انرژی ساختمانهای دولتی با پهپادها در شهر آمریکایی
شهر دیترویت از آغاز همکاریها با شرکتهای نوآور و فناورمحور بهمنظور راهاندازی پروژهای نوین برای افزایش بهرهوری انرژی در ساختمانهای دولتی خود خبر داده است. این پروژه که با حمایت صندوق اقدامات جابهجایی هوایی پیشرفته (Advanced Aerial Mobility Action Fund) ایالت میشیگان اجرا میشود، از پهپادهای مجهز به فناوری هوش مصنوعی و تصویربرداری حرارتی برای بازرسی دقیق ساختمانهای شهرداری استفاده میکند.
پهپادهای هوشمند با استفاده از پلتفرم اختصاصی هوش مصنوعی، دادههای حرارتی و سهبعدی ساختمانها را به سرعت جمعآوری و پردازش میکنند و مدلهای دقیق سهبعدی و شبیهسازیهای مصرف انرژی را ارائه میدهند. این فناوری توانسته است در مدت چند روز بیش از ۴۶۰ نقص حرارتی همچون شکافهای عایق و نفوذ آب را در چندین ساختمان دولتی شهر شناسایی کند که انجام آن به روشهای سنتی هفتهها طول میکشد.
گزارشهای نهایی این پروژه شامل پیشنهادهایی برای بهبود ساختمانها از جمله عایقکاری هدفمند نمای شیشهای، تعویض پنجرههای معیوب، نصب عایق دیوارهای پیوسته و ارتقای سقفهاست که میتواند مصرف انرژی سیستمهای گرمایش و سرمایش را تا ۲۲ درصد کاهش دهد. این اقدامات نهتنها به کاهش هزینههای نگهداری و افزایش آسایش در ساختمانهای یادشده کمک میکند، بلکه در راستای اهداف کاهش انتشار کربن و پایداری محیط زیست نیز قرار دارد.
پروژه حاضر نمونهای موفق از همکاری میان بخش دولتی، استارتاپهای فناوری و شرکای زیرساختی است که با بهرهگیری از فناوریهای نوین پهپادی، به بهینهسازی عملکرد ساختمانهای عمومی کمک میکند و دیترویت را بهعنوان یک آزمایشگاه واقعی برای فناوریهای هوشمند شهری مطرح کرده است. این طرح همچنین بخشی از تلاشهای گستردهتر میشیگان برای توسعه چارچوبی مسئولانه و قابل تکرار در استفاده از پهپادها در محیطهای شهری پرتراکم بهشمار میرود.
دیترویت با این نوآوری گام مهمی در مسیر هوشمندسازی و صرفهجویی انرژی در ساختمانهای عمومی برداشته و الگویی برای سایر شهرها در بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته در راستای مقابله با چالشهای زیستمحیطی و بهبود کیفیت زندگی شهروندان ارائه کرده است.
شهرهای پرچمدار فوتبال جهان
مسابقات جام جهانی فوتبال ۲۰۲۶ بیستوسومین دوره جام جهانی است که به میزبانی مشترک سه کشور آمریکا، کانادا و مکزیک از قاره آمریکای شمالی برگزار خواهد شد و برای نخستین بار ۴۸ تیم در این دور مسابقات حضور دارند. این مسابقات با حضور ستارگان درخشان و جوانی برگزار میشود که هر یک نماینده شهرها و باشگاههای بزرگ جهان هستند.
بر اساس آمار و تحلیلهای فنی معتبر، بهترین بازیکنان این دوره از رقابتها از شهرهای مختلف اروپا، آمریکای جنوبی و حتی آفریقا و آسیا میآیند که هر یک با سبک بازی و تواناییهای منحصربهفرد خود، نقش کلیدی در تیمهای ملی و باشگاهی ایفا میکنند. از جمله مشهورترین بازیکنانی که در بازیهای مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶ بازی میکنند میتوان به کیلیان امباپه، ارلینگ هالند، جود بلینگام، وینیسیوس جونیور، محمد صلاح، لامین یامال، کریم بنزما، لوکا مودریچ، روبرت لواندوفسکی، نیمار جونیور، کای هاورتز، سون هیونگ مین، پائولو دیبالا، رافائل واران، جولین برانت، آن خل دی ماریا و اورلین شوامنی اشاره کرد.
شهرهای پرچمدار فوتبال جهان
شهرهای مادرید، منچستر، بارسلونا و لیورپول بهعنوان مراکز باشگاههای بزرگ اروپایی، بیشترین تعداد بازیکنان برتر را در این دوره از جام جهانی دارند. این شهرها با زیرساختهای حرفهای، سرمایهگذاری در فوتبال جوانان و حضور مربیان برجسته، محیطی مناسب برای رشد و درخشش ستارگان فوتبال فراهم کردهاند.
مادرید، پایتخت اسپانیا، یکی از قطبهای اصلی فوتبال جهان است که میزبان باشگاههای بزرگ و پرافتخاری همچون رئال مادرید و اتلتیکو مادرید است. مادرید با زیرساختهای پیشرفته ورزشی، آکادمیهای فوتبال حرفهای و حضور مربیان و بازیکنان برجسته، محیطی ایدهآل برای رشد استعدادهای جوان فراهم کرده است. این شهر همچنین میزبان رقابتهای بزرگ و پرطرفداری است که موجب شده است فوتبال در فرهنگ و زندگی روزمره مردم مادرید جایگاه ویژهای داشته باشد.
منچستر شهری در شمال غرب انگلستان است که بهعنوان یکی از مهمترین مراکز فوتبال اروپا شناخته میشود و دو باشگاه بزرگ منچستریونایتد و منچسترسیتی در آن مستقر هستند. این شهر با داشتن ورزشگاههای مدرن، مراکز آموزشی فوتبال و حمایت گسترده هواداران، محیطی پویا برای پرورش بازیکنان نخبه فراهم کرده است. منچستر همچنین بهدلیل فرهنگ قوی فوتبالدوستی و رقابتهای هیجانانگیز بین دو باشگاه بزرگش، یکی از شهرهای پرطرفدار فوتبال در جهان محسوب میشود.
بارسلونا، شهری تاریخی در اسپانیا، علاوه بر اهمیت فرهنگی و هنری، یکی از مراکز اصلی فوتبال جهان است. باشگاه بارسلونا با ارزش حدود ۵.۲ میلیارد دلار، یکی از باشگاههای پرطرفدار و موفق اروپا است که با فلسفه بازی زیبا و مالکانهاش شناخته میشود. این شهر با داشتن آکادمی مشهور لا ماسیا، بازیکنان بزرگی چون لیونل مسی را به فوتبال جهان معرفی کرده است.
لیورپول، شهری بندری در شمال غرب انگلستان، با باشگاه فوتبال لیورپول که ارزش آن بیش از ۵ میلیارد دلار است، یکی از شهرهای پرآوازه فوتبال جهان بهشمار میرود. لیورپول با تاریخچهای غنی از قهرمانیها در لیگ برتر انگلیس و لیگ قهرمانان اروپا، هواداران پرشور و ورزشگاه آنفیلد، محیطی منحصربهفرد برای فوتبال ایجاد کرده است. این شهر با ترکیب سنت و مدرنیته، همچنان یکی از مقاصد اصلی فوتبالیستها و علاقهمندان به فوتبال است.
از سوی دیگر، شهرهای میزبان جام جهانی ۲۰۲۶ در آمریکای شمالی از جمله نیویورک، لسآنجلس، میامی و تورنتو نیز با امکانات مدرن و ورزشگاههای پیشرفته، نقش مهمی در توسعه فوتبال جهانی ایفا میکنند و بهعنوان قطبهای نوظهور فوتبال در قاره آمریکا شناخته میشوند. این شهرها با جذب بازیکنان بینالمللی و برگزاری رویدادهای بزرگ، زمینه را برای تبادل فرهنگی و ارتقای سطح رقابتهای فوتبال فراهم کردهاند. ترکیب شهرهای سنتی فوتبال اروپا و شهرهای پررونق آمریکای شمالی، چشماندازی گسترده و متنوع از فوتبال جهانی را در جام جهانی ۲۰۲۶ به نمایش خواهد گذاشت.
جام جهانی ۲۰۲۶ فرصتی است برای نمایش تواناییهای بازیکنانی که از شهرهای مختلف جهان آمدهاند و هر یک نماینده فرهنگ، استعداد و تلاش شهر خود هستند. این رقابتها نهتنها عرصهای برای قهرمانی است، بلکه نمایشگاهی از بهترینهای فوتبال جهان و شهرهای پرآوازه در این ورزش محبوب است.
شهرهای موفق در اجرای اقدامات اقلیمخنثی
اقدامات اقلیمخنثی در شهرها بهعنوان یکی از مهمترین راهکارهای مقابله با تغییرات اقلیمی و کاهش انتشار گازهای گلخانهای، نقش حیاتی در حفظ سلامت محیط زیست و بهبود کیفیت زندگی انسانها ایفا میکند. با توجه به اینکه بیش از نیمی از جمعیت جهان در شهرها زندگی میکنند و این مناطق سهم عمدهای در مصرف انرژی و تولید آلایندهها دارند، تبدیل شهرها به محیطهایی با انتشار کربن صفر یا بسیار کم، کلید موفقیت در دستیابی به اهداف جهانی کاهش تغییرات اقلیمی است. این اقدامات نهتنها به کاهش اثرات مخرب زیستمحیطی کمک میکنند، بلکه فرصتهایی برای توسعه اقتصادی پایدار، افزایش تابآوری شهری و ارتقای رفاه اجتماعی فراهم میآورند.
شهرهای اقلیمخنثی با بهکارگیری فناوریهای نوین، طراحی شهری هوشمند، توسعه حملونقل پاک و بهینهسازی مصرف انرژی در ساختمانها، میتوانند میزان انتشار گازهای گلخانهای را تا حد قابلتوجهی کاهش دهند. این اقدامات همچنین به کاهش فقر انرژی و بهبود دسترسی عادلانه به فضاهای سبز و محیطهای سالم کمک میکنند. از سوی دیگر، طراحی شهری سازگار با اقلیم، شامل کاشت درختان، ایجاد پارکها و استفاده از راهکارهای طبیعی برای کاهش اثر جزیره گرمایی، به افزایش تابآوری شهرها در برابر بلایای طبیعی ناشی از تغییرات اقلیمی کمک میکند.
برای موفقیت در این مسیر، مشارکت فعال شهروندان، حمایتهای سیاستی و حکمرانی قوی ضروری است. شهرها بهعنوان مراکز نوآوری و توسعه، میتوانند با برنامهریزیهای هوشمند و سرمایهگذاری در زیرساختهای سبز، نقش محوری در تحقق اهداف اقلیمی جهانی ایفا کنند و الگویی برای سایر مناطق جهان باشند.
اروپای سبز
اروپا میزبان بیش از ۴۰۰ شهر است که در مسیر توسعه پایدار و کاهش کربن فعال هستند. شهر ماریبور در اسلوونی بهعنوان بهترین پایتخت سبز ۲۰۲۵ انتخاب شده است. این شهر با ترکیب راهکارهایی همچون گردشگری پایدار، ایجاد فضاهای سبز فراوان و تأکید بر استفاده از محصولات محلی، الگویی موفق در زندگی شهری پایدار است. ماریبور بهدلیل موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی خاص، با چالشهایی همچون افزایش آلایندههای صنعتی و فرسایش جنگلها روبهروست و برای مقابله با این مشکلات، برنامههای گستردهای را در زمینه کاهش آلودگی هوا و حفظ منابع طبیعی آغاز کرده است.
ماریبور با توسعه شبکه حملونقل عمومی و تشویق شهروندان و گردشگران به استفاده از وسایل نقلیه برقی و دوچرخهسواری، گامهای مؤثری در کاهش ترافیک و آلودگی هوا برداشته است. این شهر با همکاری دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی، پروژههای نوآورانهای در زمینه فناوریهای سبز و انرژیهای تجدیدپذیر اجرا میکند که به کاهش مصرف سوختهای فسیلی و افزایش بهرهوری انرژی کمک میکند. برنامههای آموزشی و مشارکت فعال شهروندان در حفظ محیط زیست نیز از دیگر عوامل موفقیت ماریبور در مسیر توسعه پایدار است.
کپنهاگ، پایتخت دانمارک، با هدف دستیابی به کربنصفر تا سال ۲۰۲۵، یکی از پیشگامان این حوزه است. این شهر طی ۲۰ سال گذشته توانسته است انتشار کربن خود را ۷۵ درصد کاهش دهد و با توسعه گسترده شبکه دوچرخهسواری، بهبود حملونقل عمومی و سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر، به مدل موفقی در کاهش آلایندههای محیطی تبدیل شود.
استکهلم، پایتخت سوئد، یکی از پیشگامان جهان در زمینه توسعه پایدار است که با تمرکز بر حملونقل عمومی گسترده و کارآمد، مدیریت جامع پسماند و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، به کاهش چشمگیر انتشار کربن دست یافته است. این شهر با توسعه شبکه مترو، اتوبوسهای برقی و مسیرهای دوچرخهسواری، استفاده از خودروهای شخصی را کاهش داده و به بهبود کیفیت هوا کمک کرده است. استکهلم علاوه بر حملونقل، در زمینه مدیریت پسماند نیز پیشرو است؛ بازیافت گسترده، کاهش تولید زباله و استفاده از فناوریهای نوین در پردازش پسماند موجب شده است این شهر به مدل موفقی در اقتصاد دایرهای تبدیل شود.
شهر ریگا در لتونی با پوشش ۴۷ درصدی فضای سبز و برنامههای گسترده برای کاشت درختان جدید و حفظ پارکها، نمونهای موفق از حفظ تعادل میان توسعه شهری و حفاظت از محیط زیست است. این شهر با توسعه حملونقل پاک، از جمله استفاده از وسایل نقلیه برقی و بهبود زیرساختهای دوچرخهسواری، به کاهش آلودگی هوا کمک کرده است. علاوه بر این، ریگا با همکاری جوامع محلی و سازمانهای زیستمحیطی، برنامههای آموزشی و فرهنگی را برای افزایش آگاهی شهروندان درباره اهمیت حفظ محیط زیست اجرا میکند. این اقدامات موجب شده است ریگا بهعنوان نمونهای موفق در مدیریت پایدار شهری و مقابله با چالشهای زیستمحیطی مطرح شود.
شهرهای موفق در مسیر اقلیمخنثی، با کاهش قابلتوجه انتشار کربن، افزایش فضاهای سبز، توسعه حملونقل پاک و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، توانستهاند کیفیت زندگی شهروندان را بهبود بخشند و الگوی مناسبی برای سایر شهرها فراهم کنند. با این حال، چالشهایی همچون تأمین مالی پروژههای بزرگ، مشارکت همه جانبه شهروندان و مقابله با تغییرات اقلیمی همچنان باقی است و همکاریهای بینالمللی و انتقال فناوریهای نوین، کلید موفقیت در این مسیر خواهد بود.
نظر شما