از برنامه‌های تشویقی بازیافت تا مبارزه شهرها با آلودگی صوتی

به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، جدیدترین خبرهای جهان را در این بسته خبری بخوانید.‌

ترویج رفاه اجتماعی با خلاقیت‌های شهری

موضوع سلامت و رفاه عاطفی در فضاهای عمومی نقش مهمی در ارتقای رضایت شهروندان و رفاه شهری دارد. ورزش‌ها به‌ویژه فعالیت‌هایی همچون اسکیت‌بورد که یکی از شناخته‌شده‌ترین فعالیت‌های شهری در جهان است، می‌توانند نقش مهمی در ایجاد فضاهای عمومی سالم داشته باشند. اسکیت‌بورد، ورزشی شهری است که فرصتی برای توسعه جسمانی، تفریحی، اجتماعی، فرهنگی و حتی حرفه‌ای نسل‌های مختلف فراهم می‌کند.

فعالیت‌های ورزشی و تربیت‌بدنی مهارت‌هایی همچون ادراک فضایی، هماهنگی چشم و دست، چابکی، تعادل و کنترل بخش‌های مختلف بدن را تقویت می‌کند و با زبان بدن و ابعاد عاطفی، اجتماعی و شناختی ارتباط برقرار می‌کند. ورزش به افراد می‌آموزد که در گروه نقش بپذیرند، مسئولیت‌ها را به عهده بگیرند، قوانین را درک کنند و با غلبه بر چالش‌ها و پذیرش موفقیت و شکست، احساسات جدیدی را تجربه کنند. مطالعات نشان داده‌اند که گسترش فعالیت بدنی در شهرها نه‌تنها به بهبود سلامت، کیفیت زندگی و رفاه کمک می‌کند، بلکه موجب کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی، تولید هوای پاک‌تر، افزایش ایمنی و کاهش تراکم ترافیکی در جاده‌ها نیز می‌شود.

فرهنگ اسکیت‌بورد به‌ویژه در شهرهای بزرگ شکل گرفته است. برای مثال، بارسلونا از اوایل دهه ۲۰۰۰ یکی از مقاصد محبوب اسکیت‌بازان جهان بوده است. توسعه فضای شهری فرایندی پیچیده است که در آن منافع متنوع و تصاحب فضا توسط کاربران، فرهنگ‌ها، ارزش‌ها و رفتارهای مختلف نقش دارد. اسکیت‌بورد چه به‌عنوان وسیله تردد و چه به‌عنوان ورزش، نوعی تصاحب غیررسمی فضای شهری است. این فعالیت نمایشی توجه افراد را جلب می‌کند و اگر به‌درستی مورد استفاده قرار گیرد، می‌تواند به احیا و بازسازی فضاهای شهری کمک کند.

با این حال نظرات متفاوتی درباره اسکیت‌بورد در جامعه وجود دارد؛ برخی آن را تخریب شهری می‌دانند که به مبلمان شهری و پیاده‌روها آسیب می‌رساند، امنیت دیگر کاربران را به خطر می‌اندازد و موجب ایجاد سروصدا در شهر می‌شود و به همین دلیل، در بعضی مناطق با جریمه، ممنوعیت یا محدودیت‌هایی روبه‌رو شده است، اما برخی دیگر معتقدند اسکیت‌بورد می‌تواند به بازآفرینی این فضاها کمک کند و با کاربردهای مکمل، هم‌زیستی شهری مسالمت‌آمیز را ترویج دهد.

بازآفرینی فضاهای عمومی با ترویج اسکیت‌بورد

طراحان، معماران منظر و برنامه‌ریزان شهری تلاش می‌کنند تا ارزش‌های اجتماعی و فضای ایجاد شده توسط اسکیت‌بورد را در فضاهای عمومی بگنجانند و فضاهای جذاب مناسب این فعالیت و کاربران آن را طراحی کنند. برای مثال پروژه زیرگذر ولتاوسکا در شهر پراگ تلاش می‌کند زندگی جدیدی به فضایی عمومی ببخشد که پیش‌تر، ساکنان از عبور از آن اجتناب می‌کردند. این پروژه با ایجاد مناطق فعالیت آزاد، کف آینه‌ای، گالری هنری عمومی و امکانات دیگر، فضایی امن و مشترک برای اسکیت‌بازان، عابران و دوچرخه‌سواران فراهم می‌کند و با نورپردازی خطی جدید و محل نشستن با چشم‌انداز شهری، حس امنیت را تقویت می‌کند.

با توجه به اهمیت فرهنگ اسکیت و نقش فضاهای اسکیت در شکل‌دهی زندگی شهری، معماران و شهرسازان با چالشی روبه‌رو هستند که نیازمند گفت‌وگو بین رشته‌ای است تا فضاهای اجتماعی ایجاد شود که اسکیت‌بورد بتواند تعامل گروه‌های سنی مختلف را ممکن سازد. هدف طراحی‌های انعطاف‌پذیر، ترویج شهرهای فراگیرتر و پایدارتر است که به نیازهای شهروندان پاسخ دهند، خلاقیت اسکیت‌بازان را پرورش دهند و در عین حال فضایی برای کاربردهای مکمل فراهم کنند که به نفع کل جامعه باشد.

امن‌ترین کشورهای جهان در صورت شروع سومین جنگ جهانی

وقوع یک جنگ جهانی فاجعه‌بار هسته‌ای با ذخیره جهانی حدود ۱۳ هزار کلاهک هسته‌ای ناممکن و دور از ذهن نیست‌. از زمان شروع درگیری‌ها میان روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۲ و تنش‌های ژئوپلیتیکی متعاقب آن، ترس از چنین جنگی و معنای آن برای بشریت و کره زمین، بیش از پیش برانگیخته شده است. یک درگیری هسته‌ای از مرگ‌ومیر اولیه به‌دنبال انفجارهای مستقیم گرفته تا اثرات ماندگار تشعشعات، پیامدهای ویرانگری خواهد داشت.

در صورت آغاز این جنگ، جهان با فروپاشی گسترده فناوری روبه‌رو می‌شود و به‌دنبال آن حدود ۶۳ درصد (بیش از پنج میلیارد نفر) از جمعیت جهان از قحطی خواهند مرد. جنگ هسته‌ای همچنین منجر به کاهش ۹۷ درصدی تولید غذا در چین، فرانسه، روسیه، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا خواهد شد، با این حال کشورهایی در جهان وجود دارند که حتی در صورت شروع چنین جنگی در قالب سومین جنگ جهانی، توانایی تولید غذای کافی برای تغذیه جمعیت و تضمین بقای خود را دارند.

مطالعه‌ای روی ۳۸ کشور جزیره‌ای بر اساس ۱۳ عامل شامل تولید مواد غذایی، خودکفایی انرژی، تولید و تأثیر فاجعه بر اقلیم و موارد دیگر نشان داد که چند کشور جهان در صورت وقوع فاجعه‌ای ناگهانی همچون یک جنگ هسته‌ای، فوران آتشفشان یا برخورد سیارک، توانایی تولید غذای کافی برای جمعیت خود را دارند. در ادامه با این کشورها آشنا می‌شویم.

استرالیا در طول تاریخ نشان داده است که می‌تواند از هر شرایطی جان سالم به در ببرد. مطالعه حاضر ثابت کرد که این کشور یک تولیدکننده قوی محصولات کشاورزی است و می‌تواند در کنار جمعیت خود، ده‌ها میلیون نفر دیگر را نیز تغذیه کند، علاوه‌بر این، زیرساخت‌های مناسب، مازاد انرژی گسترده، امنیت بهداشتی بالا و بودجه دفاعی متناسب همه به قرار گرفتن آن در صدر فهرست حاضر کمک کرده‌اند، البته استرالیا با مانعی بزرگ روبه‌روست، اینکه روابط نظامی به نسبت نزدیک آن با بریتانیا و آمریکا، این کشور را به هدفی در جنگ هسته‌ای با روسیه تبدیل کند.

در انتهای لیست امن‌ترین کشورهای جهان در صورت شروع جنگ هسته‌ای، کشورهای جزیره‌ای فیلیپین، موریس و اندونزی قرار دارند؛ این کشورها می‌توانند پس از جنگ هسته‌ای مواد غذایی کافی تولید کنند. پتانسیل بالایی برای تداوم تجارت منطقه‌ای بین اندونزی و فیلیپین وجود دارد، با این وجود سابقه فساد و بی‌ثباتی اجتماعی در این کشورها انعطاف‌پذیری آن‌ها را زیر سوال می‌برد.

شهرهای جهان با آلوده‌ترین هوا + اینفوگرافی

شهرهای دنیا برای مسکن چه اقدامی انجام داده‌اند؟

آینده زندگی شهری به‌صورت جمعی، چندلایه و قابل تطبیق تصور می‌شود. با افزایش تراکم شهرها و محو شدن مرزهای میان کار، خانه و اوقات فراغت، معماران در حال بازنگری در مفهوم سنتی زندگی مسکونی هستند و از واحدهای انفرادی به سمت محیط‌های یکپارچه و بر پایه جامعه حرکت می‌کنند. پروژه‌های جدید مسکن‌های عمومی این تغییر نگرش درباره چگونگی طراحی برای شکل دادن به روش‌های زندگی مقاوم‌تر، فراگیرتر و متصل‌تر را نشان می‌دهند.

بسیاری از این طرح‌ها به شکل روستاهای عمودی یا اکوسیستم‌های چندمنظوره هستند که مسکن را با امکانات، طبیعت و فضای عمومی ترکیب می‌کنند، برای مثال در مقدونیه شمالی، پروژه تپه‌های شهری یک برج بلند را به کوهی از باغ‌های روی هم انباشته تبدیل می‌کند. پروژه اقامتگاه پارک‌وی غربی در تگزاس با ایجاد فضاهای اجتماعی مرتفع، تجربه‌های جمعی را تقویت می‌کند و پروژه‌هایی همچون هم‌زیستی در هلند مدل‌های ترکیبی برای زندگی و کار مشترک ارائه می‌دهند. در ادامه چند پروژه مسکونی و جمعی معرفی می‌شود که هنوز اجرا نشده‌اند و راه‌های نوینی برای زندگی مشترک پیشنهاد می‌دهند.

تپه‌های شهری، اسکوپیه | مقدونیه شمالی

تپه‌های شهری یک توسعه چندمنظوره الهام‌گرفته از چشم‌انداز پیرامون در تتووای مقدونیه شمالی است که قرار است به یک برند شهری تبدیل شود. این پروژه با الهام از گسترش شهری، به دنبال ترکیب، سازماندهی و انباشت حجم‌ها برای خلق یک محله عمودی از خانه‌ها و باغ‌ها است. هدف طراحان پروژه این است که با بازی پیچیده‌ای در حجم‌ها، پروژه‌ای بزرگ‌مقیاس را به پروژه‌ای در مقیاس انسانی تبدیل کنند. این پروژه پس از تکمیل، بلندترین کوه مصنوعی شهر خواهد بود.

منطقه واترلو، انتاریو | کانادا

شورای شهر واترلو در دسامبر ۲۰۲۴ برنامه توسعه ۲۵ هکتار زمین خالی برای ساخت هزار خانه مقرون‌به‌صرفه را تصویب کرد. طرح مفهومی تهیه‌شده توسط طراحان پروژه شامل ایجاد یک جامعه کامل در محیطی سرزنده و طبیعی است. فاز نخست پروژه به‌دنبال دریافت مجوز برای ۵۰ واحد مسکونی مقرون‌به‌صرفه تا پایان ۲۰۲۵ است.

برج‌های ام‌تی‌کی، کیف | اوکراین

برج‌های ام‌تی‌کی پروژه‌ای برای یک مجتمع مسکونی چندمنظوره در ساحل کیف با ساختمان‌هایی در ارتفاع‌های مختلف از ۹ تا ۲۵ طبقه است. این برج‌ها قرار است علاوه‌بر مسکن و فضاهای تجاری، شامل مرکز خرید، مجموعه ورزشی، مدرسه و مهدکودک‌ها نیز باشند.

اقامتگاه پارک‌وی غربی، تگزاس| آمریکا

این پروژه در هیوستون ایالت تگزاس با ۷۷۰ واحد کاندومینیوم لوکس در مساحتی بالغ‌بر ۱.۴ میلیون فوت مربع طراحی شده است. کاندومینیوم نوعی مالکیت مسکونی است که در آن افراد مالک مستقیم یک واحد مسکونی هستند، اما زمین و امکانات مشترک ساختمان همچون راهروها، سالن ورزشی، استخر، پارکینگ و فضای سبز بین تمام مالکان به‌صورت مشترک است و همه باید هزینه نگهداری آن را به‌صورت ماهانه پرداخت کنند. این پروژه به شکل یک روستای عمودی، تعامل اجتماعی را از طریق امکاناتی همچون باشگاه ورزشی، سینما، سالن اجتماعات و استخر در طبقات بالاتر تقویت می‌کند. هر واحد دارای پنجره‌های سرتاسری و چشم‌انداز پانوراما به پارک‌ها و رودخانه‌های اطراف است.

هم‌زیستی، تیلبرگ | هلند

پروژه هم‌زیستی یک نمونه ۲۰ هزار متر مربعی است که مفهوم زندگی و کار شهری را بازتعریف می‌کند. این پروژه در محله دانش شهر تیلبرگ واقع شده است و اکوسیستمی ترکیبی از مسکن، فضای کاری و فضاهای مشترک ایجاد می‌کند. پروژه هم‌زیستی با اولویت دادن به پایداری، تطبیق‌پذیری و فراگیری، مرزهای بین فضاهای عمومی و خصوصی را از بین می‌برد. این پروژه ریشه در بازسازی شهری و ادغام محیط زیست دارد و چارچوبی انعطاف‌پذیر برای زندگی و کار مشارکتی ارائه می‌دهد.

عقاب، تیرانا | آلبانی

پروژه موسوم به عقاب نمادی قوی و در عین حال سبک است که سابقه تاریخی یک ملت باستانی و مقاوم را گرامی می‌دارد. این ساختمان نه‌تنها یک بنا، بلکه ایده‌ای از سرزمین و تاریخ است. این حضور جدید معماری، پیوندی میان هویت یک مکان، حال و آینده آن است. طراحی این بنا با نور بازی می‌کند و تاریخ معماری مدیترانه‌ای را از کلاسیک تا باروک، رنسانس و گوتیک به چالش پایداری معاصر پیوند می‌دهد.

رایو نیچر، پاریس | فرانسه

پروژه رایو نیچر در پاریس، فرصتی برای ایجاد محله‌ای چندکاربری و منظم در کنار رودخانه سن فراهم می‌کند که فضای سبز مرکزی بزرگی به شکل یک گذرگاه پیاده‌روی درخت‌کاری شده دارد و ارتباط میان رودخانه، بلوار و خیابان‌های اطراف را برقرار می‌کند. این پروژه فرصتی برای ایجاد یک منطقه شهری منظم و چندمنظوره است که به‌عنوان مفصل ارتباطی بین سواحل رودخانه سن و قلب منطقه بونگارد عمل می‌کند و تراکم شهری مشابه مناطق مرکزی شهر ارائه می‌دهد. ویژگی اصلی این محله جدید، ایجاد یک فضای بزرگ مرکزی با طراحی منظر طبیعی است که به شکل یک گذرگاه پیاده‌روی پوشیده از درختان است.

نکست امانی، تاتو | کنیا

پروژه نکست امانی در شهر تاتوی کنیا، یک مجتمع مسکونی نوآورانه با مساحت بیش از ۸۰۰۰ متر مربع شامل چهار بلوک مسکونی متمایز است که طراحی معاصر را با طبیعت تلفیق می‌کند. این پروژه امکانات پیشرفته‌ای همچون استخر، حیاط‌های مشترک و رستوران اختصاصی، سبک زندگی آرام و پرجنب‌وجوشی را ارائه می‌دهد که بر جامعه‌پذیری و پایداری تأکید دارد.

این پروژه‌ها نمونه‌هایی از رویکردهای نوین در طراحی شهری هستند که با ترکیب فضاهای سبز، امکانات عمومی و مسکونی، تلاش می‌کنند زندگی شهری را انسانی‌تر، متصل‌تر و پایدارتر کنند. تأکید بر پیوند میان طبیعت و شهر و ایجاد فضاهای عمومی فراگیر در این رویکردها قابل مشاهده است.

فضاهای سبز کوچک؛ راهکاری ساده برای شهرهای پایدارتر

فضاهای سبز شهری برای بهبود کیفیت زندگی در شهرها بسیار ضروری هستند. این فضاها با افزایش کیفیت محیط زیست، از تنوع زیستی حمایت می‌کنند، گرمای شهری را کاهش می‌دهند و به سلامت جسمی و روانی ساکنان شهرهای شلوغ کمک می‌کنند. با افزایش شهرنشینی و تراکم جمعیت، فضاهای سبز کوچک شهری که اغلب به آنها پارک‌های کوچک یا باغ‌های شهری کوچک گفته می‌شود، نقش مهمی در دسترسی آسان به طبیعت در محیط‌های پرجمعیت شهری ایفا می‌کنند.

ترویج فضاهای سبز شهری از طریق پروژه‌های کوچک، روشی عملی و مؤثر برای ایجاد شهرهایی سالم‌تر، مقاوم‌تر و فراگیرتر است. شهرها می‌توانند با تمرکز بر دسترسی، تنوع، مشارکت جامعه و حکمرانی مشارکتی، حداکثر بهره را از زیرساخت‌های سبز حتی در محیط‌های متراکم ببرند. پایش مستمر و مدیریت تطبیقی تضمین می‌کند که این فضاها نیازهای متغیر شهری را برآورده و به زندگی پایدار شهری کمک کنند.

مزایای کلیدی فضاهای سبز کوچک شهری

فضاهای سبز شهری محیط‌هایی آرامش‌بخش فراهم می‌کنند که به کاهش استرس، اضطراب و افسردگی کمک می‌کنند. حضور در طبیعت موجب بهبود خلق و خو، کاهش هورمون‌های استرس و افزایش تمرکز می‌شود، به‌ویژه در شهرهایی که زندگی پرتنش است. این فضاها مکان‌هایی برای تعاملات اجتماعی، بازی کودکان و برگزاری رویدادهای فرهنگی فراهم می‌کنند که موجب کاهش حس تنهایی و افزایش حس تعلق به جامعه به‌ویژه برای افراد مسن و گروه‌های آسیب‌پذیر می‌شود.

دسترسی به فضاهای سبز مردم را تشویق می‌کند تا فعالیت‌های بدنی مثل پیاده‌روی، دویدن و دوچرخه‌سواری انجام دهند که به کاهش چاقی و بیماری‌های قلبی‌عروقی کمک می‌کند. فضاهای سبز کوچک شهری، با ایجاد محیط‌های امن و دلپذیر برای بازی کودکان و فعالیت‌های گروهی، به رشد مهارت‌های اجتماعی و جسمانی کودکان نیز کمک می‌کنند.

گیاهان با ایجاد سایه و فرایند تبخیر و تعرق، دمای محیط را کاهش می‌دهند و به مقابله با پدیده جزیره گرمای شهری کمک می‌کنند. آنها ذرات معلق و گازهای آلاینده را جذب می‌کنند و صدای مزاحم را کاهش می‌دهند که به بهبود کیفیت هوا و کاهش استرس کمک می‌کند.

فضاهای سبز در شهرها هرچند کوچک باشند، آب باران را جذب می‌کنند و از سیلاب و آبگرفتگی معابر جلوگیری می‌کنند. این فضاها با کاهش روان‌آب‌های سطحی منجر به حفظ کیفیت آب‌های زیرزمینی و کاهش آلودگی‌های شهری می‌شوند. حتی فضاهای سبز کوچک می‌توانند زیستگاه‌هایی برای پرندگان، حشرات و دیگر موجودات شهری باشند و به حفظ تنوع زیستی و حفظ تعادل اکوسیستم شهری کمک کنند.

فضاهای سبز می‌توانند ارزش املاک را افزایش دهند و جذابیت محله‌ها را بالا ببرند. این فضاها دسترسی عادلانه به طبیعت را برای همه گروه‌های اجتماعی فراهم می‌کنند، به‌ویژه کسانی که دسترسی به فضای سبز خصوصی ندارند. باغ‌های شهری می‌توانند محیطی برای افزایش امنیت غذایی در شهرها و ارائه آموزش‌های زیست‌محیطی باشند.

جایگاه سوخت نوعی از سازه‌های معماری است که از زمان پیدایش خود تاکنون تغییرات قابل توجهی را تجربه کرده است. در آغاز این سازه‌ها فقط نقاطی ساده و کاربردی برای سوخت‌گیری خودروها در کنار جاده‌ها بودند و بیشتر به جنبه عملکردی آن‌ها توجه می‌شد، اما با گسترش فرهنگ استفاده از خودرو، جایگاه‌های سوخت نیز تغییر کردند تا فناوری‌های جدید، تغییرات در ساختارهای شهری و رفتارهای مصرف‌کنندگان را نشان دهند.

یکی از نوآوری‌های مهم معماری در جایگاه‌های سوخت، سایبان‌ها بودند که ابتدا به‌عنوان سرپناهی برای محافظت کارکنان و مشتریان از شرایط جوی طراحی شدند، اما به مرور زمان، سایبان‌ها به عناصر مرکزی طراحی تبدیل شدند و از ویژگی‌های کاربردی به نمایشگرهای معماری تبدیل شدند. نمونه‌ای از این تحول، جایگاه Esso Mobil در لستر انگلیس در دهه ۱۹۶۰ است که سایبان هندسی برجسته آن بیانگر زیبایی‌شناسی مدرنیستی و هویت شرکتی است، همچنین جایگاه استاندارد ۱۹۶۳ در روهه در مونترال، با خطوط ساده و شیشه‌های گسترده، زبان زیبایی‌شناسی زیرساخت سوخت‌گیری را بازتعریف کرد. در بریتانیا، سایبان‌های خاصی به شکل پاگودا طراحی شد که نشان می‌داد فرم معماری می‌تواند برند بصری را تقویت و نشانه‌های به‌یادماندنی خلق کند.

نیمه قرن بیستم دوره‌ای تحول‌آفرین در معماری جایگاه‌های سوخت بود که ارتباط نزدیکی با تحولات اجتماعی و اقتصادی گسترده داشت. پس از جنگ جهانی دوم، رونق اقتصادی، تولید انبوه خودروهای اقتصادی، گسترش حومه شهرها و پروژه‌های ساخت بزرگراه‌های وسیع، الگوهای جابه‌جایی را به‌طور چشمگیری تغییر دادند.

توسعه سیستم بزرگراه‌های بین ایالتی در ایالات متحده، سفرهای طولانی‌مدت را افزایش داد و نیاز به امکانات جامع کنار جاده را ایجاد کرد. جایگاه‌های سوخت نیز فراتر از نقش اولیه خود به‌عنوان ایستگاه‌های سوخت‌گیری ساده، به مراکز خدماتی چندمنظوره تبدیل شدند. این مراکز شامل رستوران‌ها، مهمانسراها، تعمیرگاه‌ها و فروشگاه‌ها بودند و به نقاط مهمی در فرهنگ خودرومحور تبدیل شدند که طراحی آن‌ها مشوق بازدیدها و توقف‌های طولانی‌تر بود.

بیان معماری جایگاه‌های سوخت در این دوره، هم‌زمان نیازهای عملکردی و انتظارات در حال تحول مصرف‌کنندگان را منعکس می‌کرد. پروژه‌های بزرگ‌مقیاسی همچون استراحتگاه‌های بزرگراهی نمادین آمریکا نمونه‌هایی از این تحول بودند. در اروپا شبکه اتوگریل ایتالیا ایستگاه‌هایی را معرفی کرد که فرم‌های معماری پیشرفته را با نیازهای عملی ترکیب می‌کردند و بیشتر با ساختارهای برجسته و کنسول‌دار بزرگراه را پوشش می‌دادند. این مناطق استراحت به‌عنوان زیرساخت‌های کاربردی و نشانه‌هایی از روح حرکت، تفریح و زندگی مدرن عمل می‌کردند.

استانداردسازی گسترده جایگاه‌های سوخت در اواخر قرن بیستم موجب شد که این فضاها به‌عنوان «نامکان» شناخته شوند؛ مفهومی که مارک اوژه مطرح کرد و به فضاهای گذرا و بدون هویت اجتماعی یا فرهنگی اشاره دارد. طراحی‌های یکنواخت و تمرکز صرف بر کارایی، جایگاه‌های سوخت را به سازه‌هایی زیرساختی تبدیل کرد که دیگر نقش مداخله‌های معماری معنادار را ایفا نمی‌کردند. این روند موجب شد جایگاه‌ها دیگر به‌عنوان نشانه‌های قابل تشخیص در مناظر شهری دیده نشوند و هویت محلی خود را از دست بدهند.

نوآوری معماری در پروژه‌های بازاستفاده تطبیقی دیده می‌شود که آینده جایگاه‌های سوخت منسوخ شده را به تصویر می‌کشند. برای مثال، تبدیل یک جایگاه سوخت قدیمی در منطقه کینگز کراس لندن نشان می‌دهد چگونه زیرساخت‌های سوخت‌رسانی موجود می‌توانند به شکل خلاقانه‌ای برای کاربردهای جدیدی همچون فضاهای غذاخوری، برنامه‌های فرهنگی و مکان‌های تجمع عمومی بازطراحی شوند. چنین پروژه‌هایی پتانسیل تحول‌آفرین نوع‌شناسی‌های موجود جایگاه‌های سوخت را برجسته می‌کنند و فرصت معماری برای هدایت گذار از فضاهای گذرا و تنها عملکردی را به کانون‌های فعال شهری غنی‌شده با تعاملات اجتماعی و فرهنگی نشان می‌دهند.

نمایشگاه‌ها؛ کلید طلایی تقویت هویت و برند شهری

نمایشگاه‌ها بستری هستند که در آن هویت محلی و جذابیت بین‌المللی به هم می‌پیوندند و جایگاه شهرها را در رقابت جهانی تثبیت می‌کنند. این رویدادها نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری و تقویت هویت فرهنگی شهر میزبان ایفا می‌کنند و به‌عنوان بسترهای پویایی عمل می‌کنند که میراث، ارزش‌ها و تنوع منحصربه‌فرد جامعه محلی را آشکار و حفظ می‌کنند.

نمایشگاه‌ها هنرهای سنتی، نمادهای فرهنگی، داستان‌ها و آداب و رسوم مختلفی را به نمایش می‌گذارند که بازتاب‌دهنده تجربیات تاریخی و ارزش‌های شهرهای میزبان هستند. این امر به حفظ میراث فرهنگی ناملموس همچون سنت‌های شفاهی، آئین‌ها، موسیقی، رقص و هنرهای تجسمی کمک می‌کند و حس پیوستگی و افتخار نسبت به میراث فرهنگی شهر را میان اعضای جامعه تقویت می‌کند. این رویدادها به‌عنوان ابزارهای قدرتمند برندسازی شهری، امکان نمایش غنای فرهنگی، ارتقای تصویر جهانی، جذب گردشگر و تقویت اقتصاد شهری را فراهم می‌کنند.

نمایشگاه‌ها با گردهم آوردن گروه‌های متنوع و ایجاد تجربه‌های فرهنگی مشترک، حس اجتماع و تعلق را میان اعضای جامعه و حتی مردم سراسر دنیا تقویت می‌کنند. این فضاها امکان گفت‌وگو و تعامل میان افراد با پیشینه‌های فرهنگی مختلف را فراهم می‌آورند و به ارتقای احترام متقابل و تفاهم در میان جمعیت شهری کمک می‌کنند. نمایشگاه‌ها فرصتی برای گروه‌های حاشیه‌ای یا اقلیت فراهم می‌کنند تا تجربیات و دیدگاه‌های خود را بیان کنند و به روایت فرهنگی غنی‌تر و فراگیرتری از شهر کمک کنند.

ابراز هنری در نمایشگاه‌ها موجب به چالش کشیدن پیش‌فرض‌های فرهنگی می‌شود و تصویرهای پیچیده‌تر و دقیق‌تری از هویت‌های مختلف ارائه می‌دهد. این فرایند منجر به افزایش همدلی و درک عمیق‌تر از بافت چندفرهنگی شهر می‌شود و به کاهش شکاف‌های اجتماعی و افزایش فراگیری کمک می‌کند.

نمایشگاه‌ها به ویژه در سطح بین‌المللی، با برجسته کردن پویایی فرهنگی و خلاقیت‌های شهر، به شکل‌دهی شهرت و جذابیت شهر برای ساکنان و بازدیدکنندگان از نقاط مختلف دنیا کمک می‌کنند. دیده‌شدن فرهنگی از بازسازی شهری، رشد اقتصادی و جایگاه‌یابی شهر به‌عنوان مکانی فرهنگی و مهم حمایت می‌کند.

این رویدادها ثروت فرهنگی و تنوع هنری هر شهر را به نمایش می‌گذارند و هویت و میراث منحصربه‌فرد آن را بازتاب می‌دهند. برای نمونه، نمایشگاه‌های شهر شانگهای آثار هنرمندان جهانی همچون ترنر، پیکاسو و رودن را همراه با ژانرهای ویژه‌ای مثل عکاسی آفریقایی و گرافیتی آمریکایی ارائه می‌دهند. این تنوع نه‌تنها توجه بین‌المللی را جلب می‌کند بلکه نشان‌دهنده پویایی فرهنگی و آرمان‌های جهانی این شهر است.

افزایش رقابت‌پذیری و تقویت برند شهر

نمایشگاه‌ها به‌عنوان ابزارهای فرهنگی و اقتصادی، نقش مهمی در افزایش رقابت‌پذیری و تقویت هویت شهر ایفا می‌کنند. آنها با معرفی و برجسته‌سازی میراث فرهنگی، هنر، تاریخ و ویژگی‌های منحصربه‌فرد شهرها، به ایجاد تمایز و هویتی مشخص کمک می‌کنند. این تمایز موجب می‌شود که شهر میزبان در میان رقبا برجسته شود و تصویری منحصربه‌فرد در ذهن بازدیدکنندگان، سرمایه‌گذاران و ساکنان از خود به جای بگذارد که یکی از عوامل کلیدی در رقابت‌پذیری شهری است. نمایشگاه‌های موضوعی مرتبط با تاریخ و هویت شهر، همچون نمایشگاه‌های روز ملی شانگهای، حس افتخار و تمایز محلی را افزایش می‌دهند. لندن نیز با نمایشگاه‌هایی که روندهای فرهنگی، نوآوری‌های علمی و شخصیت‌های تاریخی را برجسته می‌کنند، هویت چندوجهی و پیشروی خود را تقویت می‌کند.

حمایت از گردشگری و رشد اقتصادی

نمایشگاه‌ها با جذب بازدیدکنندگان، نقش مهم و مؤثری در حمایت از گردشگری و رشد اقتصادی شهرها ایفا می‌کنند. موزه‌ها و فضاهای نمایشگاهی به دارایی‌های کلیدی گردشگری تبدیل می‌شوند که گردشگران داخلی و خارجی را جذب می‌کنند و منجر به رشد اقتصاد محلی و توسعه کسب‌وکارها می‌شوند. این رویدادها با ایجاد فرصت‌های شغلی و تحریک فعالیت‌های اقتصادی، توسعه پایدار شهری را افزایش می‌دهند.

شهرها می‌توانند با برگزاری نمایشگاه‌، موقعیت خود را به‌عنوان مکانی فرهنگی و بین‌المللی در سطح جهانی مطرح کنند. برای مثال برگزاری نمایشگاه‌هایی همچون «گابریل شنل: مانیفست مد» که پیش‌تر در نیویورک و پاریس برگزار شده است، شانگهای را در نقشه فرهنگی جهان برجسته می‌کند. روایت‌های تبلیغاتی همچون «شانگهای برای موزه‌ها» بر این جایگاه‌یابی استراتژیک تأکید دارند.

تلفیق فرهنگ محلی با روندهای جهانی

نمایشگاه‌ها علاوه بر نمایش عناصر فرهنگی جهانی، فرهنگ محلی را نیز به نمایش می‌گذارند و تعادلی میان اصالت و جذابیت بین‌المللی برقرار می‌کنند. این تلفیق به شهرها کمک می‌کند روایت‌های فرهنگی منحصربه‌فرد خود را حفظ و با مخاطبان جهانی ارتباط برقرار کنند.

پیوند میان نمایشگاه‌ها و برندسازی شهری در توانایی همزمان این رویدادها برای حفظ اصالت و ایجاد جذابیت فرامرزی نهفته است. نمایشگاه‌ها با ترکیب داستان‌سرایی فرهنگی و الگوهای تعاملی مدرن، شهرها را به محیطی پویا تبدیل می‌کنند که همزمان ریشه‌های تاریخی خود را ارج می‌نهد و پیشگامی جهانی را به نمایش می‌گذارد. این چهارچوب نه‌تنها رقابت‌پذیری شهری را افزایش می‌دهد، بلکه با جذب گردشگران هدفمند و سرمایه‌های کیفی، زیرساخت‌های لازم برای توسعه پایدار شهری را تقویت می‌کند.

برگزاری نمایشگاه‌ها فرصتی فراهم می‌آورد تا فرهنگ‌های محلی که ممکن است در معرض فراموشی یا تغییرات سریع قرار داشته باشند، به‌صورت زنده و ملموس به نمایش گذاشته شوند. این فرهنگ‌ها شامل هنرهای سنتی، صنایع دستی، موسیقی محلی، لباس‌های سنتی و آئین‌های فرهنگی است که هویت تاریخی و فرهنگی یک شهر را شکل می‌دهند. در کنار نمایش فرهنگ محلی، به‌طور معمول آثار و دستاوردهای فرهنگی، هنری و فناوری سایر کشورها را نیز به نمایش گذاشته می‌شود. این ترکیب موجب می‌شود که نمایشگاه‌ها برای بازدیدکنندگان بین‌المللی جذاب‌تر شوند و شهر میزبان را به‌عنوان یک نقطه تلاقی فرهنگی جهانی معرفی کنند.

رونمایی از طرح شهر هوشمند آینده چین در اکسپو ۲۰۲۵

اکسپو ۲۰۲۵ با شعار «طراحی جامعه آینده برای زندگی» برگزار می‌شود و بیش از ۱۵۰ کشور، منطقه و سازمان بین‌المللی در آن مشارکت دارند. پاویون چین یکی از بزرگ‌ترین پاویون‌های خارجی از نظر مساحت، با موضوع «ساخت جامعه‌ای برای زندگی انسان و طبیعت - جامعه آینده توسعه سبز» به نمایش گذاشته شده است. این پاویون راهکارهای زیست‌محیطی سنتی چین را که بیش از پنج هزار سال پیش شکل گرفته است، به همراه دستاوردهای توسعه سبز در عصر جدید به نمایش می‌گذارد.

پاویون چین مساحتی حدود ۳۵۰۰ متر مربع را پوشش می‌دهد و با استفاده از حدود ۱۱۶۰ تن فولاد ساخته شده است. طراحی معماری این پاویون الهام‌گرفته از فرم سنتی طومارهای خطاطی چینی است که به شکل بازشده‌ای از طومارهای بامبو ساخته شده است و نمادی از میراث فرهنگی غنی چین به‌شمار می‌رود. نمای خارجی پاویون با حکاکی ۱۱۹ شعر معروف چینی به پنج خط مختلف، حس عمیقی از فرهنگ و هنر چین را منتقل می‌کند.

موضوع و فلسفه طراحی پاویون چین بر این فلسفه چینی تأکید دارد که انسان باید به طبیعت احترام بگذارد، راه آن را دنبال کند و در هماهنگی و هم‌زیستی با طبیعت زندگی کند. طراحی داخلی پاویون نیز با الهام از طومارهای نوشته شده سنتی چین شکل گرفته است که سیر تمدن از گذشته به آینده را به نمایش می‌گذارد.

پاویون چین به سه بخش اصلی تقسیم شده است که هر کدام جنبه‌ای از داستان اکولوژیکی سنتی چین، دستاوردهای توسعه سبز مدرن و چشم‌انداز همکاری جهانی برای آینده‌ای پایدار را به نمایش می‌گذارند. در این بخش‌ها نمونه‌هایی همچون خاک ماه جمع‌آوری شده توسط مأموریت‌های چانگ‌ای ۵ و ۶، کپسول تجربه زیردریایی ژیائولونگ و ربات‌های انسان‌نمای نسل بعدی به نمایش گذاشته شده‌اند. در طول مدت برگزاری اکسپو، پاویون چین میزبان برنامه‌های متنوع فرهنگی، ترویج گردشگری، تبادلات علمی و نشست‌های اقتصادی خواهد بود.

پاویون چین در مرکز پارک اکسپو اوساکا قرار دارد و با طراحی منحصربه‌فرد خود که از ۳۷۵۰ قطعه جداگانه تشکیل شده، جلوه‌ای خاص به این رویداد بخشیده است. این پاویون با ترکیب هنر سنتی و فناوری مدرن، تصویری از چین مدرن و در عین حال ریشه‌دار در فرهنگ و طبیعت ارائه می‌دهد. این پاویون با تلفیق میراث فرهنگی غنی، فناوری‌های نوین و فلسفه توسعه پایدار، نمایشی جامع از تلاش‌های چین برای ساخت آینده‌ای سبز، هوشمند و هماهنگ با طبیعت است که هم به حفظ محیط زیست و هم به ارتقای همکاری‌های بین‌المللی می‌پردازد.

برنامه‌های تشویقی بازیافت؛ راهکاری مؤثر برای کاهش زباله

با افزایش نگرانی‌ها درباره آلودگی محیط زیست و کاهش منابع طبیعی، اهمیت بازیافت بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است، با این حال میزان بازیافت در سراسر جهان همچنان پایین و راکد باقی مانده است، به‌طوری که حجم زیادی از پلاستیک‌ها دور ریخته می‌شوند و وارد طبیعت می‌شوند. انگیزه اقتصادی کمی برای افراد و کسب‌وکارها وجود دارد تا پلاستیک‌ها و سایر اقلام قابل بازیافت را جدا کنند و به مراکز جمع‌آوری تحویل دهند.

برای افزایش بازیافت و تفکیک، بیشتر بر الگوها و تأثیرات اجتماعی تکیه می‌شود، اما برنامه‌های تشویقی به‌عنوان ابزاری مؤثر طراحی شده‌اند که با ترکیبی از پاداش‌ها و هزینه‌ها، افراد، کسب‌وکارها و سازمان‌های دولتی را به مشارکت فعال در فرایند بازیافت ترغیب می‌کنند. این برنامه‌ها با ترکیبی از پاداش‌ها و هزینه‌ها طراحی می‌شوند تا انگیزه لازم برای کاهش تولید زباله و بهبود مدیریت پسماندها را میان اعضای جامعه ایجاد کنند.

مشوق‌های مالی که به‌منظور ترغیب خانوارها و تولیدکنندگان پسماند برای استفاده مجدد و بازیافت بیشتر طراحی شده‌اند، به جلوگیری از تولید زباله کمک می‌کنند و می‌توانند در تأمین مالی فعالیت‌های مدیریت پسماند نقش داشته باشند. هدف اصلی این اقدامات، افزایش نرخ بازیافت و کاهش فشار بر منابع طبیعی از طریق ارائه منافع اقتصادی است.

تشویق بر پایه پاداش

رایج‌ترین برنامه تشویقی که شهرها به‌منظور افزایش نرخ بازیافت ارائه می‌دهند، تشویق‌های بر پایه پاداش است که در آن شرکت‌کنندگان در ازای بازیافت مواد، کوپن تخفیف، امتیاز یا پاداش نقدی دریافت می‌کنند. نمونه‌هایی از این پاداش‌ها شامل کوپن‌هایی برای افراد و جوامع است که در ازای تفکیک مواد بازیافتی به آنها پرداخت می‌شود. بعضی از برنامه‌ها پاداش‌هایی مرتبط با تفریحات همچون تخفیف یا دسترسی به امکانات ورزشی و باشگاه‌های محلی ارائه می‌دهند.

سیستم‌هایی همچون «بانک بازیافت» که در ایالات متحده آمریکا فعالیت می‌کند، بر اساس وزن مواد بازیافتی جمع‌آوری شده، به کاربران امتیاز می‌دهند که قابل تبدیل به کوپن تخفیف، کارت هدیه یا پیشنهادهای ویژه از فروشگاه‌ها و کسب‌وکارهای مختلف است. این سیستم با هدف تشویق مردم به بازیافت بیشتر و سبک زندگی پایدار، از طریق ایجاد رقابت و سرگرمی، افراد را به جمع‌آوری و تحویل مواد بازیافتی ترغیب می‌کند و در حال حاضر بیش از چهار میلیون عضو دارد.

بانک بازیافت با هدف تشویق مردم به سبک زندگی سبزتر و بازیافت بیشتر، یک پلتفرم تعاملی و سرگرم‌کننده ایجاد کرده است که علاوه بر جمع‌آوری امتیاز، آموزش‌های مرتبط با محیط زیست و بازیافت را نیز ارائه می‌دهد. این سیستم موجب می‌شود افراد با انگیزه بیشتری مواد قابل بازیافت را تفکیک و تحویل دهند، زیرا علاوه بر کمک به محیط زیست، از مزایای اقتصادی و تخفیف‌های مختلف بهره‌مند می‌شوند.

هزینه‌ها و کاهش هزینه‌ها

برنامه‌هایی همچون پرداخت به ازای تولید زباله (PAYT) و هزینه بر اساس حجم زباله (VBWF) ساکنان و کسب‌وکارها را بر اساس حجم یا وزن زباله غیرقابل بازیافت تولیدشده، مجبور به پرداخت هزینه می‌کنند. این موضوع موجب ایجاد انگیزه در میان افراد برای کاهش زباله و افزایش بازیافت می‌شود.

مطالعات نشان داده‌اند که برنامه‌های PAYT به‌طور متوسط حدود ۱۷ درصد کاهش در زباله‌های جامد شهری ایجاد می‌کنند و میزان بازیافت بین ۵ تا ۶ درصد و کمپوست حدود ۴ تا ۵ درصد افزایش می‌یابد. اجرای این طرح‌ها با چالش‌هایی همچون اجرای عادلانه این هزینه‌ها در ساختمان‌های چند خانواری روبه‌رو است که نظارت بر تولید زباله هر فرد دشوار است.

مشوق‌های مالیاتی

برنامه‌های تشویقی بر اساس مشوق‌های مالیاتی شامل معافیت‌ها یا اعتبارهای مالیاتی برای املاک و تجهیزات استفاده‌شده به‌طور اختصاصی در بازیافت و بازیابی منابع است. بسیاری از شهرها اعتبارهای مالیات بر درآمد یا فروش را به کسب‌وکارهایی ارائه می‌دهند که در تجهیزات بازیافت سرمایه‌گذاری می‌کنند یا در بخش بازیافت ایجاد شغل می‌کنند.

مشوق‌های خیریه‌ای

مشوق‌های خیریه‌ای در بازیافت به معنای ارائه انگیزه‌هایی است که با کمک‌های خیریه مرتبط هستند و می‌توانند تلاش افراد و گروه‌ها برای بازیافت را افزایش دهند. این نوع مشوق‌ها موجب می‌شوند افراد احساس کنند با بازیافت، تأثیر مثبتی بر محیط زیست و جامعه می‌گذارند و این حس تأثیرگذاری، انگیزه آنها را برای مشارکت بیشتر در بازیافت تقویت می‌کند. مدارس و سازمان‌های غیرانتفاعی می‌توانند با شرکت در این برنامه‌ها امتیاز جمع‌آوری کنند و این امتیازها را به پول نقد یا هدایا برای حمایت از اهداف خیریه خود تبدیل کنند. بعضی سازمان‌ها و شهرداری‌ها ترتیبی می‌دهند که اقلام قابل استفاده مجدد همچون مبلمان خانگی یا کتاب‌های دست دوم به خیریه‌ها اهدا شود که این کار هم به کاهش زباله کمک می‌کند و هم به خیریه‌ها کمک مالی می‌رساند. مزیت مشوق‌های خیریه‌ای تقویت همکاری بین جامعه، سازمان‌های خیریه و برنامه‌های بازیافت شهرها است.

در مجموع، برنامه‌های تشویقی بازیافت ترکیبی از پاداش‌های مالی، ساختارهای هزینه‌ای، مزایای مالیاتی و گاهی انگیزه‌های خیریه‌ای هستند که هدفشان افزایش مشارکت در بازیافت است. برنامه‌های موفق مشوق‌ها را با شرایط محلی تطبیق می‌دهند و اهداف قابل اندازه‌گیری برای افزایش مشارکت و کاهش زباله تعیین می‌کنند. موفقیت این برنامه‌ها نیاز به اراده سیاسی و گاهی تغییرات قانونی برای اجرای برنامه‌ها، همچنین اطلاع‌رسانی مؤثر و مدیریت مناسب برای تضمین مشارکت و عدالت دارد.

فرهنگ استفاده مجدد در موزه‌ها برای بازآفرینی تاریخ

مفهوم «فرهنگ استفاده مجدد» در موزه‌های اروپایی به معنای بازآفرینی و احیای بناها و فضاهای تاریخی به‌منظور تبدیل آن‌ها به موزه‌هایی است که همزمان با حفظ اصالت تاریخی، نیازهای عملکردی و فرهنگی معاصر را نیز برآورده می‌کنند. این رویکرد موجب حفظ میراث معماری و تاریخی می‌شود و به موزه‌ها هویتی عمیق‌تر می‌بخشد و پیوندی مستحکم‌تر با بستر تاریخیشان برقرار می‌کند.

موزه‌ها در تاریخ به‌نسبت جدید خود به‌عنوان محلی برای جمع‌آوری و نمایش جنبه‌های خاصی از فرهنگ شکل گرفته‌اند. در این میان، معماری موزه نه‌تنها به‌عنوان مکانی برای نمایش آثار بلکه به‌عنوان بخشی از تجربه بازدیدکننده اهمیت دارد. معمار مسئول طراحی مسیر حرکت بازدیدکنندگان و هماهنگی بین ارزش فرهنگی آثار و تجربه فضایی است، با این حال همه موزه‌ها به‌طور ویژه برای این هدف ساخته نشده‌اند و بسیاری از آن‌ها در بناهای تاریخی مستقر شده‌اند که کاربری اولیه خود را از دست داده‌اند.

هوش مصنوعی (AI) پتانسیل تغییر شکل صنایع در سطح جهانی را دارد و یکی از راه‌های سنجش رهبری آن در جهان، ثبت اختراع است که به‌طور قانونی از ایده‌ها یا اختراعات جدید در برابر به سرقت رفتن محافظت می‌کند. در مورد هوش مصنوعی، ثبت اختراع به‌طور معمول شامل نشان دادن روش‌های منحصربه‌فرد، الگوریتم‌های یادگیری ماشینی یا برنامه‌هایی است که قابلیت پیشرفت قابل‌توجه فناوری‌های موجود را دارند. طبق داده‌های گزارش شاخص هوش مصنوعی ۲۰۲۵، نمودار کشورها و مناطق جهان با ثبت بیشترین تعداد اختراعات هوش مصنوعی به شکل زیر ترسیم شده است:

داده‌های مورد استفاده برای ایجاد این نمودار به شرح زیر است: قابل‌توجه اینکه جدیدترین داده‌های در دسترس در این زمینه، مربوط به سال ۲۰۲۳ است و همه ارقام از سوابق کتابشناختی سطح اختراع در PATSTAT Global، ارائه‌شده توسط دفتر ثبت اختراع اروپا (EPO) تهیه شده‌اند.

بازنگری در پیشتازی چین و سنجش رهبری آمریکا

چین با بیش از ۳۸ هزار اختراع بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۳ بیش از هر کشور دیگری اختراعات تولیدی هوش مصنوعی ثبت کرده است، با این حال کارشناسان معتقدند این حجم از اختراع ممکن است به معنای تسلط آن بر این فناوری نباشد. برای مثال بخش قابل‌توجهی از اختراعات این کشور تنها درون مرزهای خودش به ثبت رسیده و تنها ۷.۳ درصد آن در سطح بین‌المللی ارائه شده است. کیفیت این اختراعات نیز بر اساس نسبت اعطای حق ثبت اختراع (نسبت اختراعات اعطاشده به تعداد درخواست‌ها) نیازمند بررسی دقیق است. نسبت اعطای حق ثبت اختراع عمومی چین در سال مورد بررسی ۵۵ درصد و از سایر اقتصادهای بزرگ جهان همچون ژاپن (۷۰ درصد) و کانادا (۷۷ درصد) عقب‌تر است. از سوی دیگر اعداد منتشرشده توسط وزارت صنعت و اطلاعات چین در آوریل ۲۰۲۴ نیز نشان می‌دهد که نسبت اعطای حق ثبت اختراعات هوش مصنوعی این کشور حتی کمتر و معادل ۳۲ درصد است. آمریکا از نظر تعداد اختراعات ثبت‌شده از چین عقب مانده، اما بدون شک در مسیر توسعه جهانی هوش مصنوعی پیشرو است. در سال ۲۰۲۴ سازمان‌های آمریکایی ۴۰ مدل هوش مصنوعی قابل‌توجه را در مقایسه با ۱۵ مدل چینی تولید کرده‌اند. گزارش شاخص هوش مصنوعی، مدل‌های هوش مصنوعی قابل‌توجه را مدل‌هایی تعریف می‌کند که پیشرفت‌های فناوری معناداری را ایجاد می‌کنند. طبق گزارش چشم‌انداز اختراعات WIPO، اختراعات آمریکایی به‌طور قابل‌توجهی استنادهای جهانی بیشتری دریافت می‌کنند که تأثیر بیش از حد آن‌ها را در سطح جهان برجسته می‌کند، به‌عنوان مثال، اپن‌ای‌آی (OpenAI) تنها ۴۸ مقاله منتشر کرده و در رتبه ۳۲۵ قرار گرفته است، اما تعداد انتشارهای به استناد آن ۱۸۱۶ است که آن را در رتبه ۱۳ قرار می‌دهد.

خلاقیت بوستون در ترویج دوچرخه‌سواری برای اقشار ضعیف

شهر بوستون برنامه‌ای را با هدف حمایت از افراد مسن، ساکنان با درآمد پایین و بزرگسالان دارای معلولیت‌های مزمن یا دائمی آغاز کرده است که به آنها کوپن‌هایی برای کاهش هزینه خرید دوچرخه برقی ارائه می‌دهد. این برنامه با هدف رفع نابرابری‌های موجود در دسترسی به حمل‌ونقل، تشویق استفاده از روش‌های حمل‌ونقل پایدار و بهبود گزینه‌های جابه‌جایی برای ساکنان طراحی شده است. ثبت‌نام در این برنامه تا پایان آوریل ۲۰۲۵ ادامه دارد.

در مرحله اول برنامه سال جاری، بیش از ۱۲۰۰ درخواست دریافت شد و حدود ۶۰۰ نفر به‌صورت تصادفی برای دریافت کوپن انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان گزارش دادند که استفاده از دوچرخه‌های برقی موجب صرفه‌جویی در زمان سفر روزانه‌شان شده و دسترسی به محل کار، قرارهای ملاقات و فعالیت‌های تفریحی برایشان آسان‌تر شده است. دوچرخه‌های برقی این برنامه دارای باتری قابل شارژ با استاندارد ایمنی و سیستم کمک پدال هستند که سواری را آسان‌تر می‌کنند و برای افرادی بسیار مناسب هستند که مشکلات حرکتی دارند یا باید مسافت‌های طولانی یا مسیرهای سربالایی را طی کنند، همچنین دوچرخه‌های باری برقی با ظرفیت حمل بار و مسافر بیشتر نیز در دسترس هستند.

علاوه بر دوچرخه‌های برقی معمولی، برنامه بوستون از خرید تجهیزات کمکی همچون صندلی چرخ‌دار برقی و دوچرخه‌های سازگار با نیازهای افراد دارای معلولیت نیز حمایت می‌کند. در این دوره، کوپن‌هایی با مبلغی بین ۸۰۰ تا ۱۵۰۰ دلار برای دوچرخه‌های برقی استاندارد و بین دو تا پنج هزار دلار برای دوچرخه‌های کمکی ارائه می‌شود. همچنین هر دریافت‌کننده مبلغ ۱۵۰ دلار برای خرید تجهیزات ایمنی همچون کلاه ایمنی، قفل یا چراغ دریافت خواهد کرد.

برای شرکت در این برنامه، افراد باید ساکن بوستون باشند، بالای ۱۸ سال داشته باشند و حداقل یکی از شرایط درآمد پایین (درآمد کمتر یا مساوی ۴۰ درصد از میانگین درآمد منطقه‌ای)، سن بالای ۶۰ سال یا داشتن معلولیت را داشته باشند. متقاضیان واجد شرایط به‌صورت تصادفی انتخاب می‌شوند و کوپن‌ها ظرف ۹۰ روز در فروشگاه‌های دوچرخه شرکت‌کننده قابل استفاده خواهند بود.

این برنامه با بودجه‌ای به مبلغ ۱.۵ میلیون دلار از قانون کمک‌های اضطراری آمریکایی تأمین مالی شده و به‌ویژه برای ساکنانی طراحی شده است که بیشترین بهره را از دوچرخه‌های برقی می‌برند و همچنین جوامعی که به‌طور نامتناسبی تحت تأثیر پاندمی کووید -۱۹ قرار گرفته‌اند.

تیم بوستون بایکز در ماه آوریل رویدادهای رایگانی برگزار می‌کند که در آن ساکنان واجد شرایط می‌توانند انواع دوچرخه‌های برقی را امتحان کنند و در روند ثبت‌نام کمک دریافت کنند. همچنین پشتیبانی حضوری در شهرداری بوستون در روزهای چهارشنبه آوریل برای کمک به متقاضیان فراهم شده است. این برنامه فرصتی مناسب برای افزایش دسترسی به حمل‌ونقل پاک، مقرون‌به‌صرفه و قابل استفاده برای همه گروه‌های جامعه در شهر بوستون است.

نبرد شهرهای پیشرو با آلودگی صوتی

آلودگی صوتی شهری پیامد اجتناب‌ناپذیر افزایش تراکم جمعیت، گسترش شبکه‌های حمل‌ونقل و فعالیت‌های صنعتی است که سلامت عمومی ساکنان را تهدید و اکوسیستم‌ها را مختل می‌کند و کیفیت زندگی ساکنان شهرها را کاهش می‌دهد. قرارگرفتن طولانی‌مدت در معرض سروصدای بیش‌ازحد که اغلب از حدود توصیه‌شده توسط سازمان جهانی بهداشت فراتر می‌رود، منجر به بیماری‌های قلبی‌عروقی، اختلالات خواب و نقص شناختی می‌شود.

شهرهای جهان با به‌کارگیری راهبردهایی همچون زیرساخت‌های سبز، منطقه‌بندی هوشمند، راهکارهای نوین مهندسی و موانع صوتی بهینه‌شده پیشگام شده‌اند تا کنترل این آلودگی‌ها را در دست بگیرند. همزمان، کمپین‌های آگاهی‌بخش عمومی و اجرای سختگیرانه‌تر مقررات این تلاش‌ها را تقویت می‌کنند تا محیط‌های شهری آرام‌تر و سالم‌تری شکل بگیرند. شهرداری‌ها می‌توانند با اولویت‌دادن به مداخلات ساختاری و تغییرات رفتاری، سروصدا را از یک خطر پنهان به عنصری قابل مدیریت در طراحی پایدار شهری تبدیل کنند.

طراحی شهری و زیرساخت‌ها

آلودگی صوتی شهری را می‌توان با تغییرات هوشمندانه در زیرساخت‌ها و طراحی فضاهای شهری به‌طور مؤثری کاهش داد. استفاده از سطوح جاده‌ای کاهنده صدا، نمونه‌ای از راهکارهای کم‌هزینه و کارآمد است. شهرهایی همچون دلفت هلند با ترکیب سنگدانه‌های ریز و مواد جاذب صوت، آسفالت بی‌صدا ساخته‌اند که اصطکاک بین تایر و جاده را کاهش می‌دهد و امواج صوتی را جذب می‌کند. این فناوری که به‌عنوان آسفالت متخلخل نیز شناخته می‌شود، با ایجاد حفره‌های کوچک در سطح جاده، انرژی صوتی را در خود محبوس می‌کند و بازتاب آن را به حداقل می‌رساند. نتایج نشان می‌دهد این روش، به‌ویژه در فرکانس‌های بالای صوتی مربوط به صدای تایرها، کارایی بیشتری دارد. برای مثال استفاده از آسفالت بی‌صدا در شهر دلفت منجر به کاهش سروصدای ناشی از ترافیک به میزان ۴ تا ۶ دسی‌بل شد.

دیوارهای مانع صدا یا همان دیوارهای آکوستیک که در امتداد بزرگراه‌ها نصب می‌شوند، می‌توانند امواج صوتی با شدت بالا را مسدود کنند. این دیوارها که نخستین بار در دهه ۱۹۶۰ در بزرگراه‌های آمریکا اجرا شدند، با طراحی ویژه، امواج صوتی را مسدود یا منحرف می‌کنند. عملکرد این سازه‌ها که از جنس بتن، پلاستیک فشرده یا پانل‌های کامپوزیتی هستند، به عواملی همچون ارتفاع، فاصله از منبع صدا و جنس مواد به‌کاررفته بستگی دارد. بعضی مدل‌های پیشرفته، سطحی منحنی دارند تا امواج صوتی را به سمت بالا هدایت کنند و از انتقال صدا به ساختمان‌های مجاور جلوگیری کنند.

منطقه‌بندی و کاهش آلودگی صوتی در شهرها

کنترل‌های منطقه‌بندی با جداسازی کاربری‌های زمین و تنظیم مقررات هدفمند، نقش حیاتی در کاهش آلودگی صوتی شهری ایفا می‌کنند. این سازوکارها از طریق جداسازی کاربری‌های ناسازگار، منطقه‌بندی مختلط برای کاهش ترافیک، طراحی مناطق حساس به صدا و ادغام زیرساخت‌های سبز وارد عمل می‌شوند.

اختصاص مناطق دور از نواحی مسکونی به کاربری‌های صنعتی، رویارویی با سروصدای ماشین‌آلات و ترافیک ناشی از تردد کارکنان را کاهش می‌دهد. کمربندهای سبز یا مناطق تجاری به‌عنوان فضای انتقالی، صداهای بزرگراه‌ها را پیش از رسیدن به خانه‌ها جذب می‌کنند. این اقدامات در شهرهایی همچون هنگ‌کنگ (منطقه صنعتی تایپو) با ترکیب توسعه ریلی، نتایج چشمگیری در کاهش شکایات مربوط به آلودگی صوتی دارد.

ادغام مسکن، محل کار و خدمات رفاهی در یک محل، وابستگی جوامع را به خودرو کم می‌کند و در نتیجه سروصدای ناشی از ترافیک را کاهش می‌دهد. مناطق پرتراکم با کاربری مختلط، استفاده از سیستم‌های اتوبوس و متروی کارآمد را ترویج می‌دهند. برای مثال منطقه‌بندی مختلط در شهرهایی همچون پاریس و بارسلونا، طراحی‌های دوستدار عابر پیاده را در اولویت قرار داده و سروصدای موتورها و خودروها را کم کرده است.

طراحی مناطق آرام و حساس به صدا همچون پارک‌ها، کتابخانه‌ها و بیمارستان‌ها راهکاری مؤثر است که با اعمال آستانه‌های سختگیرانه صدا آلودگی صوتی را کاهش می‌دهد تا پاسخگوی سلامت کاربران و افراد ساکن باشند. قراردادن سازه‌های مسکونی دور از بزرگراه‌ها و استفاده از مصالح بازتابنده صدا نیز نوعی طراحی حساس به صدا به‌شمار می‌رود که نفوذ صدا را کاهش می‌دهد.

ایجاد مناطق پیاده‌محور و محدودیت دسترسی وسایل نقلیه به مراکز شهری یکی دیگر از راهکارهای موفق مقابله با آلودگی صوتی در شهرها است که علاوه بر کاهش ترافیک خودرویی و آلودگی هوا، فضایی امن و آرام برای تردد عابران و دوچرخه‌سواران فراهم می‌کند. کپنهاگ با توسعه مسیرهای دوچرخه‌سواری جدا از خیابان‌های اصلی و احداث پل‌های اختصاصی روی کانال‌ها، وابستگی به خودروها را کاهش داده است. این اقدامات منجر به کاهش ۳۰ درصدی تردد خودروها در مرکز شهر و افت محسوس تراز صوتی، به‌ویژه در ساعات اوج ترافیک شده است.

مدیریت ترافیک و فناوری

مدیریت هوشمند ترافیک و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین نقش کلیدی در کنترل آلودگی صوتی ایفا می‌کنند. کاهش محدودیت‌های سرعت در معابر شهری به کاهش صدای تایرها و موتورها منجر می‌شود، درحالی‌که جایگزینی خودروهای احتراقی با وسایل نقلیه الکتریکی سروصدای ناشی از موتورهای بنزینی و دیزلی را در مناطق پرتراکم حذف می‌کند. فناوری‌های تشخیصی همچون دوربین‌های صوتی سوراما با شناسایی خودروهای پرسروصدا، امکان اعمال قوانین را به‌صورت هدفمند فراهم می‌کنند. دوربین‌های صوتی هوشمند سوراما با بهره‌گیری از آرایه‌های چندمیکروفونی و الگوریتم‌های تشخیص منبع صدا، خودروهای دارای اگزوزهای غیراستاندارد یا موتورهای پرسروصدا را با کمک سیستم‌های پلاک‌خوان خودکار، در لحظه شناسایی و جریمه می‌کنند.

از سوی دیگر، سنسورهای پایش صدا بر پایه رادار و لیدار با ارائه نقشه‌های دقیق از نقاط بحرانی، به برنامه‌ریزان شهری کمک می‌کنند تا مداخلات خود را در مناطق پرچالش متمرکز کنند. این سیستم‌ها با ترکیب داده‌های صوتی و تصویری، نقشه‌های حرارتی صدا ایجاد می‌کنند که نقاط بحرانی همچون تقاطع‌های پرترافیک یا مناطق نزدیک به فرودگاه‌ها روی نقشه مشخص می‌شود.

سیاست‌گذاری و اجرا

مقررات سختگیرانه و اجرای مؤثر قوانین، سنگ‌بنای کاهش آلودگی صوتی در شهرها است. ممنوعیت دستگاه‌های پرسروصدا همچون آژیرهای خودرو و اگزوزهای سفارشی، منابع غیرضروری سروصدا را حذف می‌کند. این اقدامات با جریمه‌های سنگین برای تخلفات نظیر بوق‌زدن‌های بی‌مورد، گاز دادن موتور در ساعات شب و فعالیت‌های ساختمانی خارج از ساعات مجاز تکمیل می‌شوند. برای مثال، بعضی شهرهای هلند با نصب دوربین‌های تشخیص صدا و فناوری‌های جدید توانسته‌اند تخلفات صوتی را ۲۰ درصد کاهش دهند. مکانیسم عملکرد این سیستم‌ها بر پایه اندازه‌گیری تراز صوتی و مقایسه با پایگاه داده صداهای مجاز است، که امکان تشخیص دقیق منابع آلودگی صوتی را فراهم می‌کند و به کمک سیستم‌های هوشمند، عاملان آلودگی را جریمه می‌کند.

سرعت‌گیرها و طرح‌های آرام‌سازی ترافیک با کاهش سرعت وسایل نقلیه، همزمان ایمنی معابر و کیفیت صوتی محیط را بهبود می‌بخشند. استانداردهای پیشرفته تایر که توسط اتحادیه اروپا وضع شده‌اند، با طراحی آج‌های کم‌صدا، سروصدای ناشی از اصطکاک تایر و جاده را کاهش می‌دهند. این سیاست‌ها نه‌تنها منابع مستقیم آلودگی صوتی را هدف قرار می‌دهند، بلکه چهارچوبی بلندمدت برای طراحی شهری پایدار فراهم می‌کنند.

اقدامات جامعه‌محور و فردی

مقابله با آلودگی صوتی بدون مشارکت شهروندان و راهکارهای فردی ناقص خواهد بود. عایق‌بندی ساختمان‌ها با استفاده از پنل‌های آکوستیک، پنجره‌های دوجداره و درزگیرهای ویژه، نفوذ صداهای بیرونی به فضاهای داخلی را به حداقل می‌رساند. این روش‌ها به‌ویژه در مناطق پرترافیک یا نزدیک به فرودگاه‌ها حیاتی هستند. در سطح فردی، هدفون‌های حذف نویز فعال و گوش‌گیرهای سفارشی، محافظت شخصی در برابر سروصدای مزمن را فراهم می‌کنند. همزمان، کمپین‌های آموزشی که خطرات سلامت ناشی از سروصدا (مانند افزایش فشار خون و اختلالات خواب) را توضیح می‌دهند، آگاهی عمومی را ارتقا می‌بخشند. بعضی شهرها با راه‌اندازی پلتفرم‌های گزارش‌دهی آنلاین، به شهروندان اجازه می‌دهند منابع سروصدای غیرمجاز را به‌طور مستقیم به مسئولان اطلاع دهند. این تعامل دوسویه نه‌تنها اجرای قوانین را تسهیل می‌کند، بلکه منجر به تقویت حس مسئولیت‌پذیری اجتماعی می‌شود.