به گزارش خبرگزاری ایمنا، عوامل محیطی مختلف تأثیر بسزایی بر سلامت روان افراد دارد و شرایط اجتماعی، محیط کاری و حتی تغییرات آب‌وهوایی، از جمله عواملی است که می‌تواند بر سلامت روان افراد تأثیرگذار باشد، در بعضی شرایط افراد ممکن است با استرس و اضطراب زیادی روبه‌رو شوند و داشتن روابط اجتماعی ناسالم می‌تواند منجر به افسردگی و اضطراب شود، شرایط محیطی همچون آلودگی هوا نیز بر سلامت روان اثرگذار است و بر اساس تحقیقات انجام شده، افرادی که در مناطقی با فضای سبز بیشتری زندگی می‌کنند، سلامت روان بهتری دارند.
اهمیت و لزوم ارتقای سلامت روان افراد به دلیل تأثیرات مثبتی که بر زندگی فردی و اجتماعی دارد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ افراد با سلامت روان بهتر، قادر به مدیریت استرس، افزایش خلاقیت و بهره‌وری و بهبود روابط اجتماعی هستند و ارتقای سلامت روان می‌تواند به کاهش هزینه‌های بهداشتی و افزایش کیفیت زندگی کمک کند، همچنین افراد دارای سلامت روان بهتر، تعاملات اجتماعی مثبت‌تری دارند و می‌توانند به ساختن جامعه‌ای پایدارتر کمک کنند.
مدرسه و فضای آموزشی نقش حائز اهمیتی در ارتقای سلامت روان دانش‌آموزان دارد و محیط مدرسه، احساس ایمنی و آرامش را در دانش‌آموزان تقویت می‌کند، همچنین ارتباط مثبت با معلمان و همکلاسی‌ها، امکانات ورزشی و تفریحی و برنامه‌های آموزشی متنوع می‌تواند به سلامت روان دانش‌آموزان کمک کند، تحقیقات نشان می‌دهد که فضای آموزشی حمایتگر و محیط‌های تفریحی می‌توانند به کاهش اضطراب و افسردگی در دانش‌آموزان کمک کند و انگیزه و علاقه به تحصیل را افزایش دهد.
تأثیر عوامل محیطی بر بروز و تداوم اختلالات روانی / بازخوردهای منفی محیط و تشدید مشکلات
ویکتوریا عمرانی فرد، متخصص روان‌پزشکی و عضو هیئت علمی دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه عوامل محیطی می‌تواند در آغاز و بروز اختلال روانی و دوام آن تأثیرگذار باشد، اظهار کرد: نقش عوامل محیطی در بروز اختلالات روانی از جمله افسردگی غیرقابل انکار است و بازخوردهای محیط، می‌تواند تأثیر بسزایی بر سلامت روان افراد داشته باشد.
وی با بیان اینکه گرفتن بازخوردهای مفید از محیط می‌تواند رشد فرد را به همراه داشته باشد، افزود: مثبت بودن بازخوردهای دریافتی از محیط می‌تواند در روند اداره مشکلات، تأثیرگذار باشد و در مقابل، گرفتن بازخوردهای نامناسب از محیط، مشکلات را تشدید می‌کند.
متخصص روان‌پزشکی و عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به اینکه گاهی اوقات دریافت بازخوردهای نامناسب و منفی از محیط می‌تواند موجب از دست رفتن عملکرد فرد برای مدیریت شرایط و حتی ترک محیط شود، تصریح کرد: ترک تحصیل و فاصله گرفتن از مدرسه و آموزش، یکی از مشکلاتی است که می‌تواند در پی وجود بازخوردهای منفی ایجاد شود.
لزوم ارتقای سلامت روان دانش‌آموزان / سازوکارهای دفاع روان در کودکان و نوجوانان به خوبی شکل نگرفته است
عمرانی فرد با بیان اینکه تلاش آموزش‌وپرورش برای بهبود شرایط روحی و روانی دانش‌آموزان و ارتقای سلامت روان آن‌ها، تأثیر بسزایی بر داشتن جامعه‌ای با سلامت روان بالا دارد، ادامه داد: در سنین کودکی و نوجوانی، افراد در شرایط آسیب‌پذیری قرار دارند و سازوکارهای دفاع روان آن‌ها به خوبی شکل نگرفته است.
وی با بیان اینکه کودکان و نوجوانان به خوبی آگاه نیستند که در یک برهه زمانی و در جریان شرایطی خاص، باید چه رفتاری داشته باشند، گفت: با توجه به اینکه کودکان و نوجوانان زمان زیادی را در مدرسه و همراه با اولیای آموزشی خود طی می‌کنند، کلام و رفتار کادر آموزشی مدارس، می‌تواند تأثیر بسیاری بر ارتقای سلامت روان آن‌ها داشته باشد.
متخصص روان‌پزشکی و عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان اینکه کودکان و نوجوانان در محیط‌های آموزشی نحوه رفتار و گفتار در شرایط مختلف را می‌آموزند و تجربه کسب می‌کنند، اضافه کرد: تجربیات کودکان و نوجوانان در محیط‌های آموزشی، آن‌ها را برای آینده و سنین بزرگسالی آماده می‌کند، از همین رو محیط‌های آموزشی می‌تواند زمینه‌ساز بهبود سلامت روان افراد در سنین بزرگسالی و در نهایت، بهبود وضعیت سلامت روان یک جامعه باشد.
برای ارتقای سلامت روان در مدارس، می‌توان از راهکارهایی همچون آموزش مهارت‌های زندگی، تقویت روابط اجتماعی مثبت، فراهم کردن محیط‌های حمایتی و تشویق به فعالیت‌های هنری و ورزشی استفاده کرد که این اقدامات به دانش‌آموزان کمک می‌کند با استرس‌های روزمره مقابله کنند و مهارت‌های خود را تقویت کنند، همچنین برنامه‌های آموزشی می‌تواند به دانش‌آموزان کمک کند مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی خود را بهبود بخشند و احساس تعلق و ارتباط بیشتری با مدرسه داشته باشند.
والدین نیز نقشی مهم در ارتقای سلامت روان فرزندان دارند و ایجاد محیط خانوادگی حمایتگر و فراهم کردن فرصتی برای بیان احساسات می‌تواند به کودکان و نوجوانان کمک کند تا با مشکلات خود بهتر مقابله کنند، والدین باید با تشویق به فعالیت‌های جسمی و ذهنی، حفظ ارتباط مثبت و حمایتگری و گوش دادن به نگرانی‌ها و نیازهای فرزندان به ارتقای سلامت روان آن‌ها کمک کنند.
تأثیر عوامل محیطی بر سلامت روان پیچیده و چند بعدی است، اما با آگاهی‌بخشی و اقدامات مناسب، می‌توان اثرات منفی را کاهش داد و سلامت روانی بهتری برای جامعه ایجاد کرد، توجه به سلامت روان نه‌تنها به بهبود کیفیت زندگی فردی کمک می‌کند، بلکه در ایجاد جامعه‌ای پایدار و هم‌بسته نیز تأثیرگذار است.
نظر شما