به گزارش ایمنا، سیما فردوسی در دومین جلسه از ویژه‌برنامه «لوبیای سحرآمیز» با اشاره به پرخاشگری در کودکان و نوجوانان در پاسخ به اینکه پرخاشگری چیست و آیا رفتاری طبیعی است یا خیر، اظهار کرد: پرخاشگری رفتاری نشئت گرفته از هیجان، خشم و عصبانیت است، فرد در این زمان در درون خود دچار خشم می‌شود و در نهایت رفتارهای پرخاشگرانه مانند داد یا جیغ زدن را از خود نشان می‌دهد.
وی افزود: رفتارهای پرخاشگرانه ممکن است نمود بیرونی داشته باشد و فرد آن را نشان دهد و گاهی اوقات حالت نمود درونی دارد که از آن به نام خشم فروخورده نیز نام برده می‌شود.
این روانشناس با بیان اینکه پرخاشگری ارتباط مستقیمی با ناکامی دارد، گفت: زمانی‌که رسیدن به هدف برای فرد غیرممکن شود رفتار پرخاشگرانه ایجاد می‌شود.
وی با اشاره به تفاوت و شدت رفتارهای پرخاشگرانه در کودکان، تصریح کرد: هیچ کودکی رفتارهای پرخاشگرانه مشابهی ندارد، حتی در یک خانواده و بین خواهر و برادر هم رفتار پرخاشگرانه متفاوت است.
این کارشناس برنامه‌های خانواده‌محور افزود: مهمترین عامل شکل‌گیری رفتارهای پرخاشگرانه ناکامی، محرومیت از علاقه‌مندی‌ها و موفق نشدن در کارها است، بسیاری از نوجوانان به علت عجول بودن دوست دارند به آنچه می‌خواهند زودتر برسند و زمانی‌که رسیدن به هدف‌ها را غیرممکن می‌بینند، رفتارهای پرخاشگرانه نشان می‌دهند.
فردوسی با تاکید بر همراهی والدین برای رسیدن به اهداف معقول فرزندان، اظهار کرد: والدین با بررسی و صحبت با فرزند خود بهترین یاور و راهنما برای رسیدن به هدف‌های آنها هستند اگر چه نباید این اهداف بالاتر از توانایی فرد باشد.
وی وراثت را زمینه‌ساز پرخاشگری دانست و گفت: پرخاشگری بیشتر در افرادی دیده می‌شود که آن را از خانواده خود به ارث برده است، بسیاری از کودکان پرخاشگر در محیط خانه شاهد این رفتار از والدین خود بوده‌اند که عامل شکل‌گیری رفتارهای پرخاشگرانه به صورت اتوماتیک است.
وی با بیان اینکه کودکان پرخاشگری را از طریق مشاهده می‌آموزند، خاطرنشان کرد: این پرخاشگری می‌تواند در منزل، مدرسه یا از طریق فیلم‌ها و توسط قهرمان داستان‌ها یا بازی‌های رایانه‌ای که آنها را دچار تنش ناکامی می‌کند، ایجاد شود.
این روانشناس اضطراب را زمینه‌ساز خشم دانست و تصریح کرد: ریشه‌یابی و در نهایت جلوگیری از شکل‌گیری اضطراب در کودکان و نوجوانان مانع خوبی برای ایجاد رفتارهای پرخاشگرانه است.
فردوسی با تاکید بر خونسردی و همدلی والدین برای جلوگیری از خشم و پرخاشگری فرزندان، افزود: والدین در زمان گفت‌وگو با فرزند نباید به هیچ عنوان او را مورد سرزنش قرار دهند یا تمسخر کنند، بنابراین ضروری است تا پدر و مادر نیازهای طبیعی و اساسی فرزند خود را بشناسند و آنچه زمینه‌ساز پرخاشگری است را بیابند و در رفع آن اقدام کنند.
وی کمبود محبت، جدا شدن والدین و اختلاف آنها با یکدیگر، نبود فضای صمیمی در خانواده را عامل محرومیت فرزندان و زمینه ساز ایجاد پرخاشگری دانست.
فردوسی محبت بی‌رویه والدین را یکی دیگر از عوامل شکل‌گیری پرخاشگری در کودکان دانست و گفت: این محبت نابجا سبب می‌شود تا کودک قدرت تحمل، تاب‌آوری و شکیبایی لازم را نداشته باشد و موجب ایجاد پرخاشگری در کودک می‌شود.
کارشناس سابق برنامه‌های خانواده‌محور تلویزیون با تاکید بر پیاده‌سازی تشویق و پاداش در مقابل محرومیت و قانون، افزود: کودک با این روش می‌آموزد که در صورت انجام ندادن این کار به او پاداش داده می‌شود، بنابراین تمام تلاش خود را برای رفتار خوب و هدفمند انجام می‌دهد.
وی بر قاطع بودن والدین در زمان روبه‌رو شدن با رفتارهای پرخاشگرانه کودکان تاکید کرد و گفت: زمانی که کودک قشقرق راه می‌اندازد و خودش را روی زمین می‌اندازد، بهترین راهکار تسلیم نشدن والدین و قاطع بودن آنان در برابر این رفتار کودک است.
این روانشناس با اشاره به پرخاشگری خصمانه در برخی از کودکان، افزود: این نوع پرخاشگری در کودکانی مشاهده می‌شود که اذیت شده‌اند یا مورد ضرب و شتم والدین قرار گرفته‌اند، بنابراین با رفتار تلافی‌جویانه در صدد آسیب رساندن به دیگری هستند. این رفتار در کودک عمدی بوده و با وجود اینکه می‌داند که با این کار والدین خود را اذیت می‌کند باز هم به رفتار خود ادامه می‌دهد.
فردوسی صحبت کردن و گفت‌وگوی والدین با فرزندان را بهترین روش برای آگاهی والدین از مشکلات فرزندان دانست و ادامه داد: علت اصلی گفت‌وگو نکردن فرزندان با والدین ترس از والدین است، در صورتی‌که اگر این ترس مرتفع شود آنها می‌توانند به راحتی مشکلات خود را با والدین در میان بگذارند البته برخورد پدر و مادر و سرزنش و تحقیر نکردن در شکل‌گیری گفت‌وگوی خوب مؤثر است.
وی با تاکید بر شناخت والدین و ایجاد ارتباط خوب با فرزندان، گفت: در صورت موفق نشدن والدین بهترین راهکار مراجعه به مشاور است، کودک یا نوجوان می‌تواند بسیار راحت و در آرامش با مشاور صحبت کند و در نهایت مشاور آن را با والدین در میان می‌گذارد، در این بین پذیرش والدین و تغییر رفتار آنان بسیار مهم است.
این روانشناس تغذیه و خواب کافی را عامل مهمی در سلامت روان کودک دانست و ادامه داد: مصرف نکردن موادغذایی مضر همچون بستنی، شکلات، نوشابه، چیپس، پفک، فست‌فود و خواب کافی شبانه، استراحت در طول روز، خوش خلقی و صبر از جمله موانع اصلی برای ایجاد رفتارهای پرخاشگرانه است.
وی با اشاره به نوجوانان و ایجاد استقلال بین ۱۱ تا ۱۹ سالگی در بسیاری از آنان، گفت: نوجوان دوست دارد مستقل باشد و از کنترل کردن و برخورد کودکانه والدین بیزار است، بنابراین زمانی که نوجوان حس کند که والدین او را کنترل می‌کنند رفتارهای پرخاشگرانه از خود بروز می‌دهد، در این زمان ضروری است تا پدر و مادر به فرزند خود احترام بگذارند، او را با دیگران مقایسه نکنند و هیچ‌وقت دوران نوجوانی خودشان را به رخ فرزند نکشند.
فردوسی ادامه داد: نوجوان امروزی با آنچه در گذشته وجود داشته، متفاوت است؛ ضروری است تا والدین در زمینه نوجوان عصر دیجیتال مطالعه داشته باشند، اگر والدین فردی که دسترسی به اینترنت دارد و هرگونه اطلاعی که بخواهد را می‌تواند به دست آورد و می‌تواند با دوستانش در این خصوص صحبت کند، این مسائل را نداند، موجب بروز خشم می‌شود.
نظر شما