به گزارش خبرنگار ایمنا، افزایش طول عمر و فزونی جمعیت سالمندان یکی از دستاوردهای قرن حاضراست، سالخوردگی جمعیت پدیده‌ای است که برخی کشورها در حال حاضر با آن مواجه هستند و برخی دیگر در آینده‌ای نزدیک با آن روبه رو خواهند شد.
سالمندی دوره بسیار حساسی از زندگی است. باید سعی کنید به سالمندان خود آموزش دهید که در این دوره به خوبی از خود مراقبت کنند. خود مراقبتی یکی از اساسی‌ترین اصول حفظ سلامتی است. در زمان سالمندی بیش‌تر از هر دوران دیگری به بیماری‌های مختلف دچار می‌شوید. چرا که سیستم ایمنی بدن ضعیف شده و بیش‌تر از قبل با بیماری مواجه می‌شوید.
برنامه آموزشی خود مراقبتی موجب بهبود و ارتقا کیفیت زندگی سالمندان مبتلا به دیابت می‌شود. بنابراین می‌توان با اجرای برنامه‌های آموزش خود مراقبتی با استفاده از الگوهای نوین آموزشی کیفیت زندگی این گروه از سالمندان و سال‌های عمر فعال آنان را افزایش داد.
برای افزایش طول عمر در این دوران و بهبود کیفیت زندگی سالمند خود باید برنامه خود مراقبتی را شروع کنید. در این حالت اگر سالمند تمایل به خود مراقبتی داشته باشد می‌توانید با آموزش صحیح این روش خود از بیماری‌های مختلف پیشگیری کنید. خود مراقبتی جنبه‌های مختلفی دارد. اگر سعی کنید رژیم غذایی سالم و معاشرت با دیگران را در دستور کار خود قرار دهید، می‌توانید به خوبی از خود مراقبت کنید.
خود مراقبتی سالمندان گام اول سلامت است
همین که سالمندان یاد بگیرند خودشان از خودشان مراقبت کنند، زمانی که صحبت از مراقبت از سالمندان به میان می‌آید، دو گروه از سالمندان مدنظر قرار می‌گیرند؛ سالمندانی که می‌توانند از خود مراقبت کنند و سالمندانی که نیاز دارند خانواده یا یک پرستار سالمند از آنها مراقبت کند. در هر دو حال، اطلاعات و آگاهی سالمند و مراقبان آنها برای حفظ سلامت سالمندان و ارائه کردن هرچه بهتر خدمات برای سالمندان ضروری است.
روش خود مراقبتی برای افراد مسن
یکی از اساسی‌ترین روش‌ها در حوزه سلامت سالمندان، روش خود مراقبتی است، این روش یکی از مؤثرترین روش‌ها برای پیشگیری از بیماری‌های مزمن مثل دیابت و فشارخون است. هم‌چنین این روش برای سالمندان به عنوان یک روش بهبود دهنده بیماری‌های مختلف یاد می‌شود. به همین دلیل روش خود مراقبتی یکی از اصلی‌ترین روش‌های افزایش کیفیت سلامت در دوره سالمندی است که با آموزش امکان پذیر می‌شود.
خود مراقبتی اولین گام سلامتی است، در اولین گام باید خود سالمند شما از خود مراقبت کند. باید به سالمندان روش خود مراقبتی را آموزش دهید و آنها را وادار کنید تا از خود به خوبی مراقبت کنند. اگر سعی کنید خود مراقبتی را از خودتان شروع کنید، می‌توانید این رفتار صحیح را در جامعه گسترش دهید.
خود مراقبتی یک رفتار داوطلبانه است که خود فرد به طور ارادی این کار را شروع می‌کند، برای این رفتار باید آموزش‌های قبلی خود مراقبتی را فرا بگیرید. این روش فقط برای فردی که خود مراقبتی انجام می‌دهد را شامل نمی‌شود. شما با خود مراقبتی بخش عظیمی از جامعه و خانواده خود را تحت تأثیر قرار می‌دهید.
اگر سالمند شما توانایی خود مراقبتی ندارد، حتماً باید توسط نزدیکان یا پرستارهایی که شغل آنها مراقبت از سالمندان است، تحت مراقبت قرار بگیرند. می‌توانید با آموزش به سالمند در بحث خود مراقبتی باعث افزایش بهبود کیفیت زندگی سالمندتان شوید. با خود مراقبتی می‌توانید باعث افزایش طول عمر و سلامتی بیش‌تر دست پیدا کنید. هم‌چنین یکی دیگر از فواید خود مراقبتی، بهبود روحیه و افزایش اعتماد به نفس در دوره سالمندی است.
داشتن یک برنامه منظم، اولین راه خود مراقبتی است، می‌توانید با داشتن یک برنامه خود مراقبتی گام‌های کوچکی در راستای بهبود کیفیت زندگی و کاهش استرس و اضطراب بردارید. این روش یک روش کامل ارادی و خود مختار است. برای این روش باید اراده قوی داشته باشید. زمانی که شروع به انجام فعالیت‌های خود مراقبتی کردید، سعی کنید تا پایان عمر آن را حفظ کنید. چرا که اصلی‌ترین روش حفظ سلامتی تا پایان عمر، خود مراقبتی است. خود مراقبتی در سالمندان به دلیل حساس بودن دوره زندگی باید بیش‌تر از سایر دوره‌ها مورد توجه قرار گیرد.
انواع خود مراقبتی در سالمندان را بشناسید
خود مراقبتی بر اساس شیوه‌های مختلف تقسیم بندی می‌شود، ممکن است در بعضی از سالمندان نیاز به خود مراقبتی برای یکی از نیازهای سالمند باشد یا در جنبه‌های مختلف خود مراقبتی جای گیرد. خود مراقبتی به انواع جسمی، روحی و عاطفی، اجتماعی و معنوی تقسیم بندی می‌شود.
۱. خود مراقبتی جسمی
اساسی‌ترین روش خود مراقبتی، حفظ زندگی سالم و استفاده از مواد غذایی طبیعی و ارگانیک است. تغذیه نقش مهمی در برنامه خود مراقبتی دارد. در ابتدا سعی کنید تغذیه و موادی که استفاده می‌کنید همگی سالم و طبیعی باشد. در این صورت می‌توانید از بیماری مختلفی جلوگیری کنید. از غذاهای که دارای کلسترول و قند بالا هستند نیز خودداری کنید.
سعی کنید تمامی وعده‌های غذایی خود را در طول روز صرف کنید. بسیاری از سالمندان به دلایل مختلف همانند تنهایی یا عدم توانایی در پخت غذا، بعضی از وعده‌های غذایی خود را در طول شبانه روز حذف می‌کنند. سعی کنید سالمندتان را وادار به خوردن تمامی وعده‌های روزانه کنید. در سالمندی سعی کنید از غذاهای رژیمی استفاده کنید. چرا که نه تنها غذای رژیم ضرری برای سلامتی‌تان نخواهد داشت، بلکه باعث تقویت سلامتی شما خواهد شد.
یکی دیگر از مواردی که باید در زمان سالمندی به آن توجه کنید، خوردن مایعات فراوان است. سعی کنید در طول روز به اندازه کافی مایعاتی هم‌چون آب یا نوشیدنی‌های مختلف دیگر مانند چای و آب‌میوه صرف کنید.
بسیاری از بیماری‌های مزمن مثل قندخون و فشارخون به دلیل کم‌تحرکی اتفاق می‌فتد. سعی کنید در برنامه روزانه خود ورزش‌های مداوم و مرتب را قرار دهید. اگر ۲۰ دقیقه از وقت خود را روزانه به ورزش کردن اختصاص دهید، علاوه بر پیشگیری از بیماری‌های مختلف باعث درمان بسیاری از بیماری‌ها می‌شوید.
یکی از بیماری‌های شایع در زمان سالمندی، بیماری چاقی است. شما می‌توانید با برنامه خود مراقبتی همانند ورزش کردن و تغذیه سالم در بهبود این بیماری نقش داشته باشید. حتی لاغری مفرط یکی دیگر از بیماری‌هایی است که می‌توان با تغذیه صحیح و ورزش کردن بهبود دهید.
خواب و استراحت کافی در طول روز نیز یکی دیگر از گام‌های خود مراقبتی است. خواب کافی برای سالمندان در روز ۸ ساعت است. سعی کنید از انجام دادن فعالیت‌های سنگین که باعث وارد شدن آسیب به بدن‌تان می‌شود، پرهیز کنید.
بهداشت دهان و دندان خود را حفظ کنید. در زمان سالمندی بیش‌تر دندان‌های شما دچار پوسیدگی می‌شود، به همین خاطر سعی کنید حداقل ۲ بار در روز مسواک بزنید. اگر سالمند شما از دندان مصنوعی استفاده می‌کند، به او بهداشت دهان را آموزش دهید. برای بهداشت دهان می‌توانید از دهان شویه های مختلف استفاده کنید.
برای پیشگیری از حوادث مختلف مثل سقوط از پله‌ها یا تخت می‌توانید از حفاظ‌های مختلف استفاده کنید. برای چکاپ وضعیت خود سعی کنید ماهانه به پزشک مراجعه کنید. هم‌چنین اگر به بیماری خاصی دچار هستید، باید در زمان مخصوص به خود داروها را مصرف کنید و با پزشک معالج خود در زمان تعیین شده ملاقات کنید.
۲. خود مراقبتی روحی و عاطفی
خود مراقبتی روحی و عاطفی شامل موارد مختلفی از قیبل اعتماد به نفس، احساس رضایت، احساس خوشبختی می‌شود. اگر به جنبه روانی خود توجه کافی نداشته باشید، ممکن است با بیماری‌های مختلفی مواجه شوید. یکی از اصلی ترین بیماری‌هایی که در زمان سالمندی بیش‌تر سالمندان با آن موجه هستند، افسردگی است.
ممکن است سالمند شما به دلیل خانه نشینی و بازنشستگی یا تنهایی و از دست دادن همسر دچار بیماری افسردگی شود. بیماری افسردگی نشانه‌های مختلفی دارد. یکی از نشانه‌های بارز افسردگی، گوشه نشینی است. برای این‌که سالمند شما به بیماری‌های مختلف روحی و عاطفی دچار نشود، باید برنامه خود مراقبتی روحی و عاطفی را انجام دهد. اگر سعی کنید خود مراقبتی روحی و عاطفی خود را از سنین پایین‌تر شروع کنید، در زمان سالمندی دچار بیماری‌های روحی همانند افسردگی نخواهید شد.
سالمند شما می‌تواند برای خود مراقبتی روحی از قدم زدن در پارک شروع کند. شرکت در کلاس‌های یوگا یکی دیگر از راههای تأثیرگذار در آرامش روحی روانی است. با آرام‌سازی عضلات نیز می‌توانید به بهبود سلامت روانی خود کمک کنید.
معاشرت با افراد، رفتن به پارک و هم‌چنین ورزش کردن می‌توانید در روحیه سالمند شما بسیار مؤثر باشد. سعی کنید به تمامی جنبه‌های مثبت زندگی خود و موفقیت‌هایی که در طول زندگی خود کسب کرده‌اید فکر کنید. در این صورت حس رضایت‌مندی در شما به وجود می‌آید که باعث می‌شود که ادامه زندگی خود را در آسایش بگذرانید.
۳. خود مراقبتی اجتماعی
این نوع خود مراقبتی مربوط به محیط اجتماعی است که سالمند شما در آن زندگی می‌کند. اجتماعی که سالمند شما در آن زندگی می‌کند شامل افراد و محیط زندگی است. در این حالت باید سعی کنید محیط اطراف سالمند را طوری طراحی کنید تا از امواج منفی دور باشد. از سالمند بخواهید از معاشرت با افرادی که دچار منفی بافی هستند، جلوگیری کند. هم‌چنین می‌توانید محل زندگی سالمند را به فضای جذاب‌تری تبدیل کنید. برای رنگ کردن خانه او می‌توانید از رنگ‌های روشن جذاب استفاده کنید.
می‌توانید معاشرت کردن با دوستان یا گذراندن وقت مشخصی از روز را با خانواده جز برنامه خود مراقبتی اجتماعی به حساب آورد. اگر احساس تنهایی در سالمند شما به وجود آمده و همسر خود را از دست داده، می‌توانید سالمند را تشویق به ازدواج مجدد کنید. این کار باعث بهبود روابط اجتماعی می‌شود. اگر سالمند شما تمامی موارد خود مراقبتی روابط اجتماعی را رعایت کنند، می‌تواند از مقبولیت بالایی در سطح جامعه برخوردار باشد.
نظر شما