به گزارش خبرنگار ایمنا، دو سال از شیوع ویروس کرونا در کشور می‌گذرد و خانواده‌ها اضطراب ابتلاء به این به ویروس را دارند و بسیاری از خانواده در این دو سال، درگیر این ویروس شدند و روزهای سختی را گذراندند. اضطراب، واکنش طبیعی به شرایط سخت و تهدیدآمیز است؛ اما اگر شدید و طولانی شود و رنج ایجاد کند، زندگی را مختل می‌سازد. اضطراب می‌تواند روی سیستم ایمنی تأثیر منفی داشته باشد و بدن را در برابر بیماری‌ها تضعیف کند، گاهی نیز باعث رفتارهای ناکارآمد می‌شود.
کرونا و حفظ سلامتی در مردان
درحال‌حاضر با وجود اقداماتی که برای جلوگیری از گسترش بیماری کرونا انجام شده است، کشور در شرایط موج ششم کرونا قرار دارد. همه‌گیری این بیماری موجی از استرس را در بین مردم به خصوص مردان جامعه و نگرانی زیاد آن‌ها از ابتلای خانواده و فرزندان به این ویروس ایجاد کرده است. مقدار کم این استرس می‌تواند به واکنش‌های مثبت و درست در مقابل بحران بیماری منجر شود، ولی اگر مقدار آن زیاد شود یا ادامه پیدا کند اثرات نامطلوبی را برجا می‌گذارد.
حفظ سلامتی در مردان علاوه بر آنکه سبب حفظ نیروی مهم مولد در جامعه می‌شود، بر کیفیت زندگی خانواده‌ها نیز تأثیرگذار است. متخصصان سلامت و پزشکان به خاطر مسئولیت‌های فراوان مردان در قبال خود و خانواده، آن‌ها را به تلاش برای حفظ سلامتی‌شان در تمام مراحل و سنین تشویق می‌کنند؛ اما این موضوع بعد از ۵۳ سالگی به ویژه در زمینه پیشگیری، شناخت سریع و کنترل بیماری‌های مزمن از اهمیت خاصی برخوردار است. فعال باقی ماندن مردان از نظر جسمی در سی ساله دوم زندگی کیفیت زندگی آن‌ها را بسیار بالا خواهد برد.
متأسفانه اغلب مردان به حفظ سلامت جسم و روح خود چندان توجهی نمی‌کنند. آن‌ها فکر می‌کنند که اگر نقش اجتماعی آن‌ها زنده و پویا است، از سلامت کامل برخوردار هستند. مردان کمتر از زنان به پزشک مراجعه می‌کنند و مراجعه آن‌ها به پزشک نیز به علت بیماری‌های جدی است؛ در حالی که لازم است حتی با وجود احساس سلامت، برنامه‌ای منظم برای معاینات پزشکی و مراجعات بهداشتی تنظیم کنند.
اهمیت موضوع سلامت روان مردان
ناامنی شغلی، ابتلای گسترده به کرونا و مشکلات اقتصادی و اجتماعی، شرایط نابسامانی در دوران پاندمی کووید -۱۹ برای همه ایجاد کرده است؛ وضعیتی که ظاهراً در آینده نزدیک، برایش پایانی متصور نشده‌اند. حالا در دایره بزرگ این چالش‌ها، به گفته بسیاری از جامعه‌شناسان و روان‌شناسان، در جامعه‌ای مانند ایران که فرهنگ حاکم، مسئولیت‌های فراوانی بر دوش مردان گذاشته است، بیشترین فشار به این گروه وارد می‌شود؛ افرادی که حالا در هفته سلامت مردان بیشتر درباره مشکلات جسمی‌شان صحبت می‌شود.
آمارها نشان می‌دهد میزان ابتلاء به انواع بیماری‌ها از جمله سرطان‌ها و بیماری‌های قلبی در مردان بیشتر از زنان است، آن‌ها سیگار بیشتری مصرف می‌کنند، تحرک کمتری دارند و بیشتر هم درگیر بیماری‌های غیرواگیر می‌شوند. حالا هم گفته می‌شود که در دوران کرونا از هر چهار مرد، سه نفر با افزایش استرس مواجه شده است.
موضوع سلامت روان مردان از جمله مسائل فراموش‌شده‌ای است که کمتر به آن پرداخته می‌شود؛ درحالی‌که به گفته متخصصان روان، مردان به دلیل فشارهایی که اجتماع و فرهنگ برای تأمین نیازهای مالی خانواده و مدیریت شرایط سخت به آن‌ها وارد می‌کند، دچار اضطراب و استرس بیشتری می‌شوند و مجموعه این استرس‌ها به شکل بیماری و اختلالات جسمی در آن‌ها مشخص می‌شود.
آسیب‌پذیری روحی مردان در کرونا
روان‌شناسان تاکید دارند یکی از عوامل تاثیرپذیری بیشتر مردان از استرس، تفاوت‌های فردی میان زنان و مردان و ویژگی‌های خاص و منحصر به فرد آنان است. به عنوان مثال وقتی زنان دچار تنش یا فشار عصبی می‌شود آن را به اشتراک می‌گذارند و با تخلیه هیجانی، آرامش روانی زودتری به دست می‌آورند؛ اما مردان وقتی دچار تنش می‌شوند با این کلیشه جنسیتی که برای حل مسئله باید به تنهایی اقدام کنند و کمک گرفتن از دیگران را دلیل بر ضعف خود می‌پندارند، در هنگام سختی بیشتر دچار تنش و فشار عصبی، اضطراب و صدمات روحی روانی می‌شوند.
این تنش‌ها می‌تواند در بعد اقتصادی، اجتماعی، رفتاری یا به هم خوردن محدودیت‌ها بروز کند که با شیوع کرونا و تأثیر آن بر نقش شغلی بسیاری از مردان، تعطیلی یا رکود برخی مشاغل یا تغییر ساختاری کاری، جایگاه و پایگاه اجتماعی و اقتصادی مردان را تحت‌الشعاع قرار داد و میزان تنش و استرس آنان را دوچندان کرد. در حقیقت سلامت روان مردان نسبت به قبل از کرونا افت پیدا کرده است.
روان‌شناسان اعلام کردند با توجه به شرایط کرونا، مسائلی همچون دورکاری باعث شد میزان حضور مردان در منزل بیشتر شود؛ درنتیجه به نوعی به بازنشستگی زودرس دچار شدند، حال آنکه آمادگی روحی و روانی برای این کار نداشتند. به علاوه دچار یکسری کاستی‌های اقتصادی هم شدند؛ به این ترتیب صدمات و آسیب‌های روانی که دیدند بیشتر و باعث شد سلامت روان مردان به خطر بیفتد و تندخویی، پرخاشگری عصبی، افسردگی و گوشه‌گیری شایع شود.
تغییر شرایط مردان در خانواده بر اثر کرونا و تحت‌الشعاع قرار دادن عملکرد طبیعی آنان، به نوعی تمام اعضای خانواده را هم دچار تنش کرده و حرف‌شنوی فرزندان نسبت به پدر به دلیل تغییر جایگاه کمتر شده و مردان نتوانسته‌اند نقش خود را به خوبی ایفا کنند. در دوران کرونا، آسیب‌پذیری روحی مردان نسبت به زنان بیشتر بوده است، با توجه به اینکه در جامعه ما از نظر فرهنگی، اجتماعی و اعتقادی حضور مردان پررنگ‌تر بوده است و آنان را مدیران فعالیت‌های خارج از منزل می‌شناختند و زنان را مدیران داخلی، حال تغییرات ایجاد شده بر اثر کرونا موقعیت و جایگاه قبلی آنان را به موقعیت جدید تغییر داده اما وضعیت زنان به همان شکل باقی مانده است. موضوعی که باعث آسیب‌پذیری بیشتر مردان و افت آن شده است.
راهکارهایی برای کاهش استرس و بهبود سلامت مردان
با افزایش روزافزون مبتلایان به ویروس کووید ۱۹ و آمار فاجعه‌انگیر آن این استرس را هر روز بیشتر کرده است ولی باید در نظر داشته باشید که این استرس کرونا نه تنها کمکی در این رابطه نمی‌کند، بلکه خود استرس در این دوران اوضاع را وخیم‌تر می‌کند؛ به این صورت که تحقیقات بسیاری نشان داده است که استرس باعث کاهش سیستم ایمنی بدن می‌شود.
متخصصان حوزه سلامت تاکید دارند که در کنار ابتلاء به بیماری، استرس‌های ناشی از سوگ، مشکلات اقتصادی، معیشتی، فاصله‌گذاری اجتماعی منجربه ایجاد یا تشدید اختلالات روانی شده است. اضطراب، افسردگی، تنش‌های خانوادگی، تنهایی و بغض‌های فروخورده، سوگواری‌های ناشی از کرونا، موارد غیرقابل انکاری هستند که ضرورت مشاوره‌های روان‌شناسی و سلامت روان را بیش از پیش نشان می‌دهد.
مردان ممکن است به دلیل ترس از انگ‌های اجتماعی و تمایل به ایفای نقش پدرسالارانه برای ضعف یا بیماری روان‌شناختی خود به دنبال جلب حمایت نباشند؛ بنابراین، نیاز مبرم به کمپین‌ها و برنامه‌هایی در این زمینه وجود دارد تا مقاومت یا عدم‌تمایل آن‌ها برای دستیابی به خدمات بهداشت روان و سلامت اجتماعی را به حداقل برساند.
روان‌شناسان برای کاهش استرس مردان در کرونا راهکارهایی ارائه می‌دهند که عبارتند از:
- دغدغه‌ها و نگرانی‌های خانوادگی را مدیریت کنید.
- با نزدیکان خود در مورد برنامه‌های کاری خود، زمان و روشی که می‌توانند با شما در تماس باشند و همچنین نگرانی‌هایشان صحبت کنید.
- سعی کنید برنامه منظمی برای تماس و صحبت با خانواده و دوستان داشته باشید.
- از خود مراقبت کنید.
- تا جایی که امکان دارد خواب و استراحت کافی داشته باشید.
- تغذیه سالم داشته باشید.
- مصرف کافئین را محدود کنید و مایعات کافی بنوشید.
نظر شما