اگرچه طی سال‌های گذشته به علت پاندمی کرونا، صنعت گردشگری در جهان با افت قابل‌ملاحظه‌ای روبرو بوده است، اما هنوز هم می‌توان به آینده روشن آن چشم امید دوخت.
کشور ایران نیز به دلیل دارا بودن جاذبه‌های طبیعی فراوان و متنوع و همچنین وجود آثار تاریخی ارزشمند، ظرفیت‌های بسیار بالایی برای کمک به اقتصاد داخلی دارد. به‌گونه‌ای که در صورت توجه ویژه مسئولین، بخش گردشگری ایران می‌تواند وارد رقابت با گردشگری کشورهای همسایه مثل ترکیه شود و در عین اشتغال‌زایی داخلی، درآمد حاصل از ورود ارز به کشور را نیز محقق کند.
استان گیلان به مرکزیت شهر رشت، یکی از استان‌هایی است که پتانسیل بالایی برای جذب گردشگر داخلی و حتی خارجی دارد. علاوه بر اینکه گردشگری گیلان در بخش روستایی و شهری می‌تواند امکان ارزآوری و ایجاد اشتغال پایدار را محقق سازد، به علت ظرفیت‌های بالای فرهنگی اقوام این استان و تنوع صنایع دستی آن، دستاوردهای فرهنگی گردشگری زیادی نیز محقق خواهد شد.
وضعیت اشتغال بخش گردشگری رشت از دید آمار
مشاغل حوزه گردشگری از دیدگاه بررسی‌های آماری، جز دسته مشاغل خدماتی به حساب می‌آیند. مرکز آمار ایران هرسال گزارش‌های جامعی را در بازه‌های زمانی سه‌ماهه منتشر می‌کند. این گزارش‌ها دربردارنده آمار مربوط به شاخص‌های مهم اشتغال و کاریابی در استان‌های مختلف هستند.
طبق اطلاعات آماری که مرکز آمار ایران در تابستان سال ۱۴۰۰ منتشر کرده بود، سهم اشتغال بخش خدمات در استان گیلان برابر با ۴۷.۲ درصد، سهم اشتغال بخش صنعت برابر با ۲۴ درصد و سهم اشتغال بخش کشاورزی برابر با ۲۸.۸ درصد بوده است. همان‌طور که مشاهده می‌شود اختلاف میان سهم اشتغال در بخش خدمات با دو بخش دیگر، بسیار چشمگیر است.
مشاغل حوزه کشاورزی و صنعت در اولویت‌های دوم و سوم اشتغال استان گیلان قرار دارند. لازم به ذکر است که به‌روزترین فرصت‌های شغلی رشت در سایت جاب ویژن منتشر می‌شود (بیشتر بخوانید) و برای دسترسی سریع به کلیه فرصت‌های شغلی مربوط به حوزه صنعت، خدمات و کشاورزی استان گیلان می‌توانید به این سایت مراجعه کنید.
رونق اقتصاد گردشگری گیلان در سال ۱۴۰۰؛ اقدامات انجام‌شده
طبق اطلاعاتی که سازمان برنامه و بودجه کشور از برنامه‌ریزی بودجه ۱۴۰۰ ارائه کرده است، بودجه فصل بخش گردشگری استان گیلان در سال ۱۴۰۰ برابر با ۵۳,۱۱۹ میلیون ریال بوده است.
در سال‌های اخیر تلاش‌های زیادی برای توانمندسازی بخش گردشگری استان گیلان انجام شده است. به‌خصوص از ابتدای سال ۹۹ تلاش شده روند جذب سرمایه برای ایجاد طرح‌های گردشگری تسهیل شود تا صنعت گردشگری استان بتواند بعد از سپری شدن دوران کرونا، جان تازه‌ای بگیرد.
برای مثال در تیر ماه سال گذشته (۱۳۹۹) ۱۳۲ طرح گردشگری شامل هتل، هتل‌آپارتمان، مهمان‌پذیر، واحد پذیرایی، سفره‌خانه سنتی، واحد بوم‌گردی و مجتمع گردشگری با ۵۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری به بهره‌برداری رسید و ۳۱۰ طرح با برآورد حجم سرمایه‌گذاری ۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان، در حال اجرا بوده است.
در راستای اقدامات پیشین، در سال ۱۴۰۰ نیز فعالیت‌های مختلفی در جهت حمایت از صنعت گردشگری گیلان انجام شد. برای مثال می‌توان به تخصیص اعتبار سه میلیاردتومانی برای مرمت کاخ «سردار امجد» در شهرستان تالش گیلان اشاره کرد. مرمت این کاخ که نمادی از فرهنگ و تمدن مردم غرب گیلان است، می‌تواند باعث جذب گردشگران زیادی به این منطقه از گیلان شود.
علاوه بر موارد گفته‌شده، بالغ بر هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری توسط بخش خصوصی در بخش گردشگری استان گیلان انجام شده است. با حمایت دولت و بخش خصوصی و با اتکا به بودجه تخصیص‌یافته به صنعت گردشگری استان، ۱۷۰ طرح گردشگری در استان گیلان اجرایی شده و به بهره‌برداری رسیده است. افتتاح این طرح‌ها منجر به ایجاد اشتغال برای بیش از هزار و پانصد نفر شده‌اند.
چالش‌های گردشگری رشت چیست؟
صنعت گردشگری به‌عنوان یک فعالیت اقتصادی پویا نقش مهمی را در توسعه اقتصادی پایدار بازی می‌کند. درصورتی‌که در این صنعت از منابع داخلی و خارجی به طور هم‌زمان بهره گرفته شود، در نهایت منجر به کسب منافع اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی و فرهنگی زیادی خواهد شد.
دو پایه اصلی گردشگری - به‌عنوان یک گزینه در امر توسعه - شامل محیط‌زیست و فرهنگ محلی هستند. منظور از فرهنگ محلی آن است که ساکنین یک منطقه باید پذیرش کافی را برای ورود مسافران داشته باشند.
علاوه بر چالش‌های فرهنگی که در مسیر توسعه گردشگری گیلان وجود دارند، چالش‌های اقتصادی نیز مانع بهره‌برداری مطلوب از ظرفیت‌های گردشگری این استان می‌شوند. در سال‌های گذشته، سازمان میراث‌فرهنگی و گردشگری گیلان تلاش کرده با ارائه امتیازات مختلف، گردشگری استان را توسعه دهد. بااین‌حال چالش‌های مهمی مثل فصلی بودن کار، دشواری مشاغل، غیرتخصصی بودن و از همه مهم‌تر، عدم توانایی مالی افراد در سرمایه‌گذاری برای توسعه زیربنا و روبناها باعث شده است که این تلاش‌ها، چندان مثمر ثمر واقع نشوند.
استان گیلان به علت وجود جاذبه‌های طبیعی و آب‌وهوای مناسب، گردشگران زیادی را به خود جلب می‌کند. بااین‌حال بخش زیادی از فضای جغرافیایی استان و جاذبه‌های طبیعی آن به علت نبود امکانات رفاهی مناسب، قابل‌استفاده برای مسافران نیستند.
یکی دیگر از چالش‌های مهم برای گردشگری رشت، پاندمی کرونا بوده است. هرسال به‌ویژه در ایام نوروز و فصل گرم تابستان، مسافران زیادی از شهرهای مختلف کشور به گیلان سفر می‌کردند تا از آب‌وهوای معتدل و سواحل زیبای آن بهره‌مند شوند. ورود این مسافران به استان سبب می‌شد مشاغل مرتبط با صنعت گردشگری رونق قابل‌توجهی داشته باشد. به‌طوری‌که میانگین درصد اشغال تخت در واحدهای اقامتی (بوم‌گردی، هتل و ویلا) قبل از شیوع کرونا ۶۰ درصد و ظرفیت صندلی رستوران‌ها و سفره‌خانه‌های سنتی ۵۰ درصد بود. متأسفانه پس از شیوع کرونا، درصد اشغال واحدهای اقامتی تا ۹۰ درصد افت کرد و حتی برخی از تأسیسات گردشگری تعطیل شدند.
افق روشن صنعت گردشگری رشت
استان گیلان دارای جاذبه‌های تاریخی و طبیعی فراوانی است که در کنار آب‌وهوای معتدل خزری، باعث شده‌اند این ناحیه از کشور پتانسیل بالایی برای جذب گردشگر داشته باشد. آستانه‌اشرفیه، تالش، املش، آستارا، رودبار، رشت، فومن، ماسوله، قلعه‌رودخان، انزلی و رودسر از جمله شهرستان‌های استان هستند که به‌عنوان مناطق توریستی شناخته می‌شوند.
درصورتی‌که توانمندی‌های فوق‌العاده گیلان در بخش گردشگری با دقت موردمطالعه قرار گرفته و از آن‌ها به‌درستی استفاده شود، فرصت‌های بسیار خوبی در ایجاد اشتغال پایدار برای گیلانی‌ها و کاهش آسیب اجتماعی ناشی از افزایش نرخ بیکاری فراهم خواهد شد. بااین‌حال توسعه این صنعت نیازمند وجود زیرساخت‌های فرهنگی و اقتصادی لازم است؛ بنابراین می‌توان گفت مسئولین کشور نقش مهمی را در کمک به استان گیلان برای تبدیل‌شدن به یک قطب گردشگری مهم در شمال کشور بازی می‌کنند. همچنین توجه به توسعه توریسم در کنار بخش کشاورزی استان، طرح پیشنهادی است که می‌تواند به افزایش درآمد کشاورزان نیز منجر شود.
نظر شما