کارشناسان در مورد تفکیک استان اصفهان چه نظری دارند؟

در حالی که نمایندگان موافق و مخالف «طرح اصفهان شمالی» در مورد میزان اختیارات شهرستان‌ها، اختصاص بودجه بیشتر، قانونی بودن یا نبودن این طرح و برخی مسائل دیگر با هم اختلاف دارند، کارشناسان و متخصصان جغرافیای سیاسی و مدیریت شهری آن را از ابعاد علمی، جمعیتی، جغرافیایی و اقتصادی مورد نقد قرار می‌دهند.

به گزارش خبرنگار ایمنا، طرح تشکیل اصفهان شمالی که اسفندماه سال گذشته با ۳۳ امضا تقدیم هیئت رئیسه مجلس شد و اکنون برای بررسی بیشتر به کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در مجلس ارائه شده، از سوی سیدجواد ساداتی نژاد، نماینده مردم کاشان مطرح گردیده و حمایت قاطعانه وی را پشت سر خود دارد. وی مدعی است: «طرح تشکیل استان اصفهان شمالی بر اساس یک پژوهش حدود دو سال پیش توسط ۴۶ نماینده به مرکز پژوهش‌های مجلس داده شد که در آنجا این نمایندگان درخواست بررسی امکان‌سنجی تفکیک استانهای بزرگ مقیاس کشور را با توجه به نمونه‌های داخلی مانند تفکیک استان خراسان و نمونه‌های خارجی مانند ترکیه را داشتند. نتیجه مطالعات مرکز پژوهش‌ها بیانگر وجود رشد رضایتمندی، رفاه و توسعه در استان‌های تفکیک شده بود، لذا ما نمایندگان هم بر اساس این نتایج درخواست تشکیل استان اصفهان شمالی را دادیم.»

هر چند نماینده مردم کاشان معتقد است طرح تفکیک استان بر اساس مطالعات کارشناسی مطرح شده و  با مخالفت جدی مواجه نیست، اما موضع گیری بسیاری دیگر از نمایندگان استان در طی یک ماه گذشته نشان داده تشکیل «اصفهان شمالی» حداقل در درون استان از حمایت چندانی برخوردار نیست. با این وجود، صرف نظر از مخالفت‌ها و موافقت‌های نمایندگان لازم است موضوع را از دید کارشناسان، تحلیلگران و اهل فن نیز بررسی و مشخص شود اجرایی شدن چنین طرحی تا چه حد منافع و پیشرفت استان اصفهان و شهرستان‌های آن را در پی خواهد داشت یا بر عکس منجر به تضعیف و عقبگرد جایگاه استان اصفهان در سطح کشور می‌شود.

«طرح اصفهان شمالی» از نظر جمعیتی و جغرافیایی عملی نیست

حسین مختاری هشی، متخصص جغرافیای سیاسی و استادیار دانشگاه اصفهان در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: عوامل تقسیم استان‌ها دو دسته است؛ نخست جغرافیای طبیعی که شامل رشته کوه‌ها، رود و رودخانه ها و تمامی موانع طبیعی که در آن منطقه واقع شده و عامل دوم عوامل انسانی است که بر اساس آن تعداد افراد، دین و مذهب آنها و مسائلی از این دست سنجیده می شود.

وی افزود: بر اساس طرح اصفهان شمالی، قرار است ۸ شهرستان از استان اصفهان مستقل شود؛ در حالی که بر اساس جغرافیای طبیعی هیچ گونه انسجامی میان آن ها وجود ندارند؛ به طور مثال شهرستان میمه که میان خوانسار و گلپایگان واقع شده است را در این طرح جزئی از استان جدید به حساب نیاورنده اند که بسیار مسئله عجیبی است.

استادیار دانشگاه اصفهان ادامه داد: مشکل دیگر این طرح وجود رشته کوه های کرکس میان چندین شهر استان جدید است که از موانع طبیعی محسوب و مانع از ارتباط شهرستان‌های استان جدید می‌شود، به طور مثال اگر کسی بخواهد از این منطقه به مرکز استان یعنی کاشان برود باید از مورچه خورت اصفهان عبور کند که مسئله ای بسیار عجیب برای یک استان تلقی می‌شود. پس به اجبار باید گلپایگان و خوانسار را به دلیل موانع طبیعی از این طرح حذف کرد.

مختاری افزود: مسافت شهرستان خور و بیابانک تا اصفهان حدود ۳۷۰ کیلومتر است، در صورتی که فاصله خور و بیابانک تا کاشان بیش از ۴۵۰ کیلومتر است طبیعی است که شهرواندان خور بیابانک به هیچ عنوان حاضر به دورتر شدن از مرکز  نیستند. فاصله شهرستان نایین تا اصفهان نیز حدود ۱۵۰ کیلومتر است در صورتی که با شهرستان کاشان ۲۳۰ کیلومتر  مسافت دارد، این عوامل جدا از مسیر هموار و اتوبانی این شهرستان‌ها تا اصفهان است. بنابراین این دو شهرستان نیز به دلیل افزایش مسافت نسبت به مرکز استان از این طرح حذف می‌شود، زیرا مدعیان این طرح را با شعار کوتاه کردن فاصله میان شهرستان‌ها تا مراکز استان مطرح کرده‌اند.

بیشتر بخوانید در:

نگرانی مخالفان تفکیک استان اصفهان از چیست ؟

استدلال موافقان تفکیک استان اصفهان چیست؟

راضی به تجزیه استان نشویم
 

این استاد دانشگاه اصفهان ادامه داد: با این حساب تنها چهار شهرستان باقی می‌مانند که دارای ویژگی‌های جغرافیایی مطلوب جهت تشکیل یک استان هستند، زیرا فاصله مرکز تا هرکدام از این شهرستان ها تا حدودی یکسان است، اما بر اساس قانون کشوری تشکیل استان جمعیت استان‌ها باید حداقل یک میلیون نفر باشد؛ در صورتی که شهرستان کاشان ۳۷۰ هزار نفر، شهرستان اردستان ۴۰ هزار نفر، شهرستان آران و بیدگل ۶۰ هزار نفر و شهرستان نطنز نیز ۴۰ هزار نفر جمعیت دارد که در مجموع به ۵۲۰ هزار نفر می‌رسد و کمتر از حد نصاب قانون کشوری است.  

وی در رابطه با نام استان جدید نیز گفت: به نظر می‌رسد برگزیدن نام اصفهان شمالی برای استان جدید نیز جهت رفع دلخوری مسئولان استانی اصفهان است و احتمال دارد پس از تشکیل استان جدید، این نام تغییر کند.

«طرح اصفهان شمالی» باعث توسعه و پیشرفت نمی‌شود

اصغر ضرابی، دانش آموخته رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری در دانشگاه شفلید انگلستان نیز در گفت‌و گو با خبرنگار ایمنا پیرامون تقسیم استان اصفهان اظهار کرد: استان‌ها بر اساس سه عاما سیاسی، توپوگرافی و اقتصادی تقسیم می‌شوند که در بحث سیاسی مسئله مدیریت مناطق و شهرستان‌ها مطرح است، در بحث اقتصادی پتانسیل‌های اقتصادی منطقه مانند کشاورزی یا گردشگری مورد توجه و از لحاظ توپوگرافی نیز تقسیم استان بر اساس موانع طبیعی مانند دره، دشت، جنگل و کوهستان انجام می‌گیرد.

وی افزود: در حال حاضر برخی از شهرستان‌ها به این فکر هستند که با مستقل شدن امکانات بیشتری در اختیار خواهند داشت، اما به جنبه علمی بودن این طرح یا افزایش هزینه‌ها فکر نمی‌کنند؛ در صورتی که تقسیم مناطق تنها زمانی ملاک علمی پیدا میپ کند و باعث توسعه و پیشرفت می‌شود که مناطق سیاسی بر مناطق اقتصادی تطبیق داشته باشد.

این دانش آموخته رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری ادامه داد: برخی مواقع طرح‌ها بدون در نظر گرفتن ابعاد مختلف آن مطرح می‌شود؛ در صورتی که تشکیل استان نیاز به ایجاد ادارات جدید و امکانات دیگری دارد که تنها هزینه اضافی برای دولت به حساب می‌آید و مهمتر اینکه این تقسیمات باعث پیشرفت یا تغییر ابعاد اقتصادی استان جدید نیز نمی‌شود.

تکرار تجربه ناموفق تشکیل استان‌ چهارمحال و بختیاری

 علی زنگی آبادی، دکتری، جغرافیا و برنامه ریزی شهری نیز منتقد تشکیل استان اصفهان شمالی است و در گفت و گو با خبرنگار ایمنا  اظهار کرد: اصفهان از نظر وسعت در رتبه ششم کشوری قرار دارد و اگر بنا به تفکیک و تجزیه استان‌ها باشد، قطعا استان کرمان و سیستان بلوچستان باید در اولویت‌ قرار گیرند، این در حالی است که تفکیک استان‌ها با وضعیت اقتصادی کنونی کشور  به جز تحمیل هزینه منفعتی ندارد و تاثیری گذاری چندانی هم نخواهد داشت.

وی افزود: در این وضعیت به جای تقسیمات استانی باید به شهرستان‌های دور از مرکز مانند کاشان اختیارات ویژه مانند فرمانداری کل داده شود و این شهرستان‌ها تا حدودی به استقلال نسبی دست یابند، اما تقسیم استان اصفهان باعث از بین رفتن تاثیرگذاری و انسجام استان اصفهان می‌شود.

دانشیار دانشگاه اصفهان ادامه داد: از سوی دیگر برای عملیاتی شدن تقسیمات استانی شهرستان‌هایی که قصد جدایی از مرکز استان را دارند، باید هم تراز یکدیگر باشند، اما قسمت شمالی اصفهان کاملا کویری است و به جز شهرستان کاشان سایر شهرستان‌ها از وضعیت اقتصادی مناسبی برخوردار نیستند و تجربه ناموفق تشکیل استان چهارمحال و بختیاری دوباره تکرار می‌شود.

زنگی آبادی خاطرنشان کرد: با شناخت و مطالعه‌ای که نسبت به شهرستان کاشان و استان اصفهان دارم معتقدم این طرح در شرایط کنونی نه تنها برای اصفهان، بلکه برای شهرستان کاشان نیز مزیتی ندارد.

تقسیم اصفهان قوم گرایی را تقویت می‌کند

احمد بخشایش اردستانی، دکتری علوم سیاسی و استاد دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: من معتقد هستم این طرح جنبه سیاسی دارد و امکان عملی شدن آن وجود ندارد. نمایندگان کاشان در مجلس هشتم، نهم و دهم همواره پیگیر این طرح بوده‌اند، زیرا کاشان علاقه مند به مستقل شدن است، اما برای دست یابی به این هدف نیازمند حداقل یک میلیون نفر جمعیت است.  این طرح بیشتر نفع داخلی(درون شهرستان) دارد و در انتخابات نیز موثر است زیرا پیگیری و مطرح کردن آن می‌تواند رای بیشتری را برای برخی به دنبال داشته باشد.

وی افزود: این موضوع که در قالب طرح ارائه شده، قطعا با اصل ۷۵ قانون اساسی کشور مغایرت دارد، زیرا برای دولت بار مالی دارد در نتیجه رد می‌شود، اما اگر همین طرح در قالب لایحه از طرف دولت به مجلس ارائه شود، احتمال تصویب و اجرای آن بیشتر است.

این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم شورای اسلامی ادامه داد: با  اجرای این طرح حس قوم گرایی در استان بیشتر می شود، زیرا هر یک از شهرستان‌های مطرح شده مدعی مرکزیت استان جدید هستند در حالی که می توان مشکلات موجود را با توجه بیشتر مدیران  استان اصفهان به این شهرستان ها به خوبی برطرف کرد.

بیشتر بخوانید در:

اگر نایین مرکز استان اصفهان شمالی شود، طرح مشکلی ندارد

با هرگونه دستکاری در تقسیمات استان مخالفم 

طرح تفکیک استان با مخالفتی مواجه نیست

تجزیه استان ضرورتی ندارد

بخشایش اردستانی اظهار عقیده کرد: باشناختی که من از نمایندگان مجلس شورای اسلامی دارم، برخی از آنها اصفهان را به عنوان یک استان پیشرفته و توسعه یافت تلقی می‌کنند و مایل هستند با موافقت با این طرح به نحوی روند پیشرفت و توسعه اصفهان را در کشور کاهش دهند، تنها در این صورت ممکن است طرح اصفهان شمالی با استقبال نمایندگان روبرو شود، اما این موضوع باز هم بعید به نظر می‌رسد.

«طرح اصفهان شمالی» موفق نخواهد بود

احمد رضوانی نایینی، فرماندار سابق اصفهان در گفت‌و گو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: تمامی مردم شهرستان نایین از لحاظ فرهنگی و اجتماعی به مرکز اصفهان وابسته هستند، از لحاظ مسافت نیز نایین نسبت به اصفهان حدود یک ساعت کمتر از کاشان فاصله دارد و بر اساس این شرایط و دلایل قطعا این طرح موفق نخواهد بود.

دولت با این طرح موافقت نمی‌کند

به گفته فضل الله صلواتی، فرماندار سابق اصفهان و فعال سیاسی در حال حاضر باوجود مشکلات متعدد استان مانند آب و کشاورزی فرصت مطرح کردن این طرح‌ها نیست، شهرستان کاشان نیز که همیشه خود را مستقل تلقی کرده، در مسئله آب وابسته به اصفهان است.

وی افزود: زمان تبدیل شهرستان قم به استان، بر اساس همجواری قرار بود کاشان به این استان الحاق شود که با مخالفت نماینده وقت کاشان مواجه شد، حتی آیت الله سید مهدی یثربی کاشانی در نماز جمعه این شهر تاکید کرد که کاشان مایل به پیوستن به استان قم نیست، جدای از این مباحث با وجود مشکلات اقتصادی فعلی در کشور دولت با این طرح موافقت نمی‌کند.

گزارش از سید ابوالفضل مدنی- خبرنگار ایمنا

کد خبر 372387

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 4
  • نظرات در صف انتشار: 1
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • م IR ۰۸:۳۱ - ۱۳۹۸/۰۱/۱۹
    13 3
    به طور خلاصه همه مخالف این طرح هستند! البته خود آن دو سه نماینده استان که طرح را ارائه کرده اند هم می دانند این طرح بی سرانجام و بی فایده و مشکل ساز خواهد بود اما این طرح اگر برای مردم آبی ندارد برای این دو سه نفر نان دارد. امیدورام مردم شهرستان های شمالی استان اصفهان به این گونه بازی های رسانه ای و تبلیغاتی در سال انتخابات مجلس برای جلب رای آنها، جواب درخور بدهند.
  • S IR ۱۳:۱۸ - ۱۳۹۸/۰۱/۱۹
    10 2
    تجزیه اصفهان چیزی جز تقلیل نصف جهان به قلمروی محدود و کوچک نیست و در نهایت موجب از بین رفتن تاریخ و هویت و تمدن اصفهان خواهد شد.
  • رضا محمدیان NL ۱۵:۴۶ - ۱۳۹۸/۰۱/۱۹
    4 9
    طولانی شدن زمان دو ساله دریافت یک مجوز یا واگذاری زمین، موجب شده که سرمایه‌گذاران مناطق شمال استان اصفهان در شهرها و استان‌های دیگری سرمایه‌گذاری کنند که این بوروکراسی آزار دهنده موجب نارضایتی نمایندگان شهرستان‌های شمال استان نیز شده است. استان اصفهان یک استان پهناور با شهرستان‌های متعدد است، به همین دلیل استاندار این استان شاید سالی یک بار هم نتواند به شهرستان‌ها سر بزند، اما با تفکیک آن، باعث خواهد شد که مدیران استانی رسیدگی بهتر و بیشتری به کارهای مردم داشته باشند که این موجب رضایتمندی شهروندان می‌شود.
  • فرآخآت IR ۱۶:۰۵ - ۱۳۹۸/۰۱/۱۹
    3 10
    نآیین/کآشآن/گلپآیگآن/اص فآهآن : چهآراستآن نیآز توسعه ای این خطه است