به گزارش خبرگزاری ایمنا، در سال ۲۰۲۲ مأموریت دارت (DART) ناسا با هدف آزمایش امکان تغییر مسیر سیارک، با سرعت بالا به قمر کوچک سیارک دیمورفوس برخورد کرد. این مأموریت ثابت کرد که میتوان با «برخورد جنبشی» مسیر یک جرم فضایی را کمی تغییر داد و مانع برخورد احتمالی آن با زمین شد. با این حال، پژوهشگران تاکید دارند که چنین عملیاتهایی در صورت اجرای نادرست، میتواند پیامدهای ناخواستهای به همراه داشته باشد.
کلید گرانشی؛ قفل پنهان در فضا
پدیدهای به نام کلید گرانشی زمانی رخ میدهد که نیروی گرانش یک سیاره مدار سیارک را به گونهای تغییر دهد که در آینده دوباره با همان سیاره برخورد کند. به بیان ساده، اگر فضاپیما سیارک را در نقطهای اشتباه منحرف کند، ممکن است مسیر آن بهجای دور شدن، به سمت برخوردی حتمی در سالهای بعد تنظیم شود.
نقشههای احتمالاتی برای ایمنی بیشتر
راهیل مکادیا، پژوهشگر دانشگاه ایلینوی و همکار ناسا، در کنفرانس مشترک EPSC-DPS2025 در هلسینکی اعلام کرد تیم او روشی برای محاسبه «نقشههای احتمالاتی» سطح سیارکها توسعه داده است. این نقشهها نشان میدهد که برخورد در کدام نقطه از سطح یک سیارک خطر عبور از کلید گرانشی را کاهش میدهد. شکل، جرم، سرعت چرخش و توپوگرافی سیارک (مانند دهانهها و پستیبلندیها) در این محاسبات نقش اساسی دارند.
دادههای زمینی و مأموریتهای آینده
اگرچه بهترین روش، اعزام مأموریتهای فضایی برای تصویربرداری دقیق از سیارکها است، اما مکادیا تاکید دارد که بسیاری از این تحلیلها حتی با دادههای رصدخانههای زمینی نیز امکانپذیر است. این امر بهویژه برای سیارکهایی که زمان کشف تا برخورد احتمالی آنها کوتاه است اهمیت بیشتری دارد. در همین راستا، مأموریت هرا (Hera) آژانس فضایی اروپا قرار است در سال ۲۰۲۶ به بررسی دقیقتر سیستم دیمورفوس و دیدیموس بپردازد.
به گزارش ایمنا، توسعه چنین ابزارهایی برای انتخاب مطمئنترین نقطه برخورد، کلید موفقیت در دفاع سیارهای است. تنها در این صورت میتوان اطمینان داشت که عملیات انحراف سیارک واقعاً زمین را از نابودی نجات میدهد، نه اینکه فاجعهای بزرگتر را برای آینده رقم بزند.
نظر شما