به گزارش خبر گزاری ایمنا و به نقل از نیچر، کارشناسان برجسته امنیت جهانی در کنفرانسی سهروزه در شیکاگو هشدار دادند که با ورود بازیگران جدید، پیشرفت فناوری و انتشار اطلاعات نادرست، جهان وارد دورهای پرخطر از عصر هستهای شده است. در این نشست که همزمان با هشتادمین سالگرد نخستین آزمایش اتمی برگزار شد، دانشمندان از جمله چند برنده نوبل، خواستار گفتوگوی شفاف میان کشورها درباره تأثیرات نظامی و علمی هوش مصنوعی شدند. «ساعت روز قیامت»، نماد نمادین نزدیک شدن بشر به نابودی کامل، اکنون روی ۸۹ ثانیه مانده به نیمهشب قرار دارد؛ نزدیکترین زمان در تاریخ آن. دلایل متعددی همچون تغییرات اقلیمی و تسلیحات بیولوژیکی در این تصمیم دخیل بودهاند، اما کارشناسان معتقدند که خطر جنگ هستهای، بهویژه در سایه فناوریهای نوین، اکنون بیشتر از هر زمان دیگری است.
دانیل هولتز، فیزیکدان دانشگاه شیکاگو، گفت: «بر خلاف تصور عمومی، خطر هستهای نهتنها کاهش نیافته، بلکه در حال افزایش است.» در گذشته، بازدارندگی هستهای بین دو ابرقدرت (آمریکا و شوروی) بر اساس اصل «نابودی متقابل تضمینشده» شکل گرفته بود؛ اما اکنون با ظهور چین بهعنوان قدرت هستهای سوم، گسترش زرادخانه کره شمالی، غنیسازی بالای اورانیوم در ایران، و توسعه تسلیحات هند و پاکستان، مدل دوقطبی دیگر پاسخگو نیست. الکساندرا بل، رئیس «بولتن دانشمندان اتمی» گفت: «هشتاد سال پس از آغاز عصر هستهای، اکنون در نقطهای تعیینکننده قرار داریم.»
نقش رسانهها و شبکههای اجتماعی در انتشار اطلاعات نادرست نیز یکی از چالشهای جدی است. درگیری مرزی بین هند و پاکستان در ماه مه نمونهای از این خطر بود. با انتشار تصاویر جعلی تولیدشده با هوش مصنوعی درباره تلفات دشمن، موجی از ادعاهای نادرست فضای آنلاین را پر کرد و کارشناسان امنیتی هشدار دادند که این فضای اطلاعاتی آلوده میتواند به تصمیمگیریهای نادرست و حتی استفاده از سلاح هستهای منجر شود.
مت کوردا، تحلیلگر فدراسیون دانشمندان آمریکایی، هشدار داد: «برای تأثیرگذاری بر تصمیمات یک رهبر، کافی است افکار عمومی کشور او را تغییر دهید؛ و این کار در عصر شبکههای اجتماعی بسیار ساده شده است.» نقش هوش مصنوعی در تصمیمگیریهای نظامی نیز به موضوعی نگرانکننده تبدیل شده است. وزارت دفاع آمریکا اکنون از ابزارهای مبتنی بر AI برای برنامهریزی و فرماندهی در میدانهای جنگ استفاده میکند. آنتونی کاتن، فرمانده نیروهای هستهای آمریکا، گفته است هوش مصنوعی میتواند روند تصمیمگیری در حوزه تسلیحات هستهای را تسریع کند.
شرکتهایی همچون Anthropic و OpenAI نیز از سال ۲۰۲۵ همکاریهایی با ارتش و آزمایشگاههای ملی آمریکا آغاز کردهاند تا مدلهای هوش مصنوعی را در حوزه امنیت ملی و حتی تسلیحات هستهای به کار گیرند. چین و روسیه نیز reportedly در حال استفاده از فناوریهای مشابه هستند. در دوران جنگ سرد، ارتباطات غیررسمی بین دانشمندان آمریکایی و شوروی نقش مهمی در کاهش تنشها ایفا میکرد، اما امروزه این کانالها از بین رفته یا تضعیف شدهاند. کارن هالبِرگ، دبیرکل مؤسسه Pugwash، گفت: «نگرانکنندهترین نکته، تضعیف همکاری علمی و افزایش رقابت در روابط بینالملل است.» برخی تحلیلگران، وضعیت کنونی را «عصر سوم هستهای» مینامند. نخستین دوره، جنگ سرد بود؛ دوم، دوران کاهش تسلیحات در دهههای ۹۰ و ۲۰۰۰؛ و اکنون، در دنیایی چندقطبی با قدرتهای جدید، خطر درگیریهای کوچک هستهای افزایش یافته است، بدون آنکه «بازدارندگی متقابل» برقرار باشد.
نظر شما