به گزارش خبرنگار ایمنا، نقش شگفت‌انگیز آموزش و پرورش در زندگی انسان و شکوفایی استعدادها و ارزش‌های والای انسانی بر هیچکس پوشیده نیست. آموزش و پرورش نه تنها می‌تواند در رشد اخلاقی، رفتاری و حتی جسمانی افراد مؤثر باشد، بلکه زمینه‌ساز رفع نیازهای حقیقی و مصالح اجتماعی است، یعنی نقش آموزش و پرورش نه تنها در عینیت بخشیدن به زندگی مادی و معنوی فرد متوقف و محدود نمی‌شود، بلکه تمام شئون اجتماعی او را در بر می‌گیرد و عامل رشد و تحول اساسی جامعه است.
از آنجا که آموزش و پرورش هم سبب انتقال فرهنگ می‌شود و همه به مثابه یک جریان جامعه‌پذیر عمل می‌کند، همچنین ارتباط نسل جوان با نسل گذشته از طریق انتقال فرهنگ و تربیت اجتماعی زمینه‌ساز توسعه، تحول و رشد همه جانبه ساختارهای فرهنگی و اجتماعی یک جامعه می‌شود، آموزش و پرورش در قالب توسعه، نیروی انسانی مورد نیاز را پرورش می‌دهد و با تغییرات رفتاری که در افراد ایجاد می‌کند، آنها را متناسب با آرمان‌ها و اهداف مورد نظر جامعه بار می‌آورد. بدون شک کودکان و نوجوانان امروز سازندگان جامعه فردا هستند و چگونگی پرورش اجتماعی آنها نقش مهمی در شکل‌گیری شخصیت‌شان و در نهایت در رشد و توسعه فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جامعه ایفا خواهد کرد.
در این میان یکی از ارکان و عناصر اصلی هر آموزش معلم است که در بین همه عناصر آموزشی تنها عنصری است که هیچ بدیل و شبیهی برای آن وجود ندارد؛ به عبارت ساده هیچ چیز نمی‌تواند جای معلم را در نظام آموزشی بگیرد که اگر این امر قابل تحقق بود خیلی از کشورهای پیشرو و پیشتاز کنونی این اقدام را انجام می‌دادند. با توجه به رسالت خطیر معلم در آماده کردن افراد برای فردای جامعه سرمایه‌گذاری مادی و معنوی جوامع، در سند تحول بنیادین نگاه ویژه و ممتازی به معلم شده، در این سند معلم به عنوان پژوهشگر و استاد شناخته شده است و نه کارمند، این یک تحول عمیق و اساسی در تاریخ نظام آموزش و پرورش است که اگر در عمل هم موفق شود نظام آموزشی به معنای واقعی کلمه متحول خواهد شد، زیرا معلم ضامن تحول واقعی در آموزش و پرورش است، بر این اساس در فصل ششم سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که در سال ۹۰ توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید، به موضوع ارتقای منزلت اجتماعی و جایگاه حرفه‌ای منابع انسانی با تاکید بر نقش الگویی و جایگاه معلم پرداخته و از این سال، موضوع رتبه‌بندی معلمان مطرح شده است. در همین راستا با محمدرضا ابراهیمی، مدیرکل آموزش‌وپرورش استان اصفهان گفت‌وگویی داشته‌ایم که شرح آن را در ادامه می‌خوانید:
اهمیت توجه به جایگاه آموزش و پرورش در جامعه چیست؟
آموزش و پرورش، رکن اصلی جامعه، سرمایه‌ای ملی و متعلق به تمام افراد است. در استان اصفهان بیش از ۱۱۰ هزار معلم فعال و بازنشسته، ۱۸ تا ۲۰ هزار معلم مدارس غیردولتی، ۵۰۰ نوآموز الحاقی به آموزش و پرورش و یک میلیون دانش‌آموز در مدارس اشتغال به تحصیل دارند؛ براساس آمار موجود در جامعه، امروز نمی‌توان فرد و خانواده‌ای را متصور بود که با آموزش و پرورش در ارتباط نباشد، لذا همه جامعه باید آموزش و پرورش را در رسیدن به اهداف خود یاری کنند. اگر آموزش و پرورش سالم، مقتدر و توانمندساز داشته باشیم در ادامه جامعه‌ای توانمند خواهیم داشت.
آموزش و پرورش به صورت عام در کل کشور طی سال‌ها و یک و نیم سال گذشته با اقدامات مهمی در این حوزه تغییرات مختلفی را تجربه کرده که برخی از آنها بی‌نظیر بوده است. یکی از مباحث مهم با شیوع و گسترش کرونا ویروس بازگشایی مجدد مدارس به صورت حضوری بود که با تغییر نگرش‌های متفاوتی در سطح جامعه همراه بود، لازم است بدانیم توجه به حضور دانش‌آموز در مدارس به عنوان محل تحصیل امری بسیار مهم است، با فاصله دو سال و نیم دانش‌آموزان از محیط آموزشی خود، فضاهای آموزشی با کاستی‌های سخت‌افزاری مواجه شدند که این امر خاستگاه ویژه‌ای را برای تأمین تجهیزات، فضای فیزیکی و تأمین نیروی انسانی می‌طلبد که در برپایی کلاس‌های مجازی خلأ نبود این موارد قابل شهود نبود، اما اکنون اقدامات مناسبی برای جبران این دغدغه‌ها انجام شده و در حال اجرا است. در این سال‌ها دانش‌آموزان از خانه دوم خود محروم شدند و تا سال‌ها شاهد عوارض این دوری از مدارس خواهیم بود. برای جبران تبعات شیوع کرونا بر دانش‌آموزان سال گذشته بیش از ۳۵٠ هزار دانش‌آموز برای سپری کردن اوقات فراغت خود در حوزه‌های ورزشی، فرهنگی، هنری، دینی و آموزشی از امکانات لازم بهره‌مند شدند و امسال این موضوع باید بیش از گذشته مورد توجه قرار گیرد.
لزوم آموزش حضوری و چهره به چهره در تدریس به دانش‌آموزان و نقش معلمان در این زمینه چیست؟
معلمی نقش بی‌بدیلی است که در همه عرصه‌ها می‌تواند اثربخش باشد، به خصوص در دوران کرونا این مسئله بیشتر مورد توجه قرار گرفت و بر همگان مکشوف شد که هیچ عنصری نمی‌تواند جایگزین نقش معلمی شود و چه خوب برنامه‌ریزی شد تا پس از دوران کرونا، نشاط و شادابی به معلمان، دانش‌آموزان و مدارس و متعاقب آن به کل جامعه ایران اسلامی تزریق شود. حدود ۱۰ دقیقه از فعالیت معلمان برابر با چندین ساعت فعالیت در شغلی دیگر است، چرا که با وجود تمام دشواری‌ها و مشکلات همه‌گیری بیماری کرونا بر تمام افراد جامعه مشخص شد که معلم هیچ جایگزینی ندارد، در کشورهای پیشرفته هیچ عنصری نمی‌تواند جایگزین معلم و هیچ آموزشی حتی با بالاترین تجهیزات نمی‌تواند جایگزین آموزش حضوری و چهره به چهره باشد.
در یک سال و چهار ماه گذشته، اقدامات بسیار خوبی انجام شد که بعضی برای نخستین بار بود. دشمن تلاش کرد تا مدارس را تعطیل کند، چرا که دشمن به دنبال تسخیر فکر، اندیشه و خرد دانش‌آموزان است.
آیا به اهداف سند تحول بنیادین در حوزه آموزش و پرورش رسیده‌ایم؟
در سند تحول بنیادین نقش اصلی را معلم به عنوان عنصر اصلی، پیشران و حیات‌بخش جامعه بازی می‌کند. همچنین معلمی می‌تواند نقش‌آفرین باشد که در مرتبه اول به شادابی و نشاط خود و سپس به شادابی و نشاط دانش‌آموز توجه کند که مصداق آن، معلمان ورزشکار هستند؛ معلمانی که به تربیت جسم خود و سپس به تربیت جسم دانش‌آموزان می‌پردازند. اگر بخواهیم در جامعه نشاط و شادابی داشته باشیم، باید مدارسی با نشاط داشته باشیم.
در سال گذشته بیشتر سعی شد که سند تحول بنیادین در متن کار قرار گیرد، اما تا نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم، باید اهتمام مدارسی در تراز سند تحول داشته باشیم. حدود ۱۲ سال از تصویب سند تحول بنیادین می‌گذرد، یکی از مطالبات رهبر انقلاب اسلامی (مدظله‌العالی) اجرای جدی این طرح است و در تلاش هستیم نیروها، آموزش‌های لازم برای مدارس تحولی را ببینند.
دلایل کمبود نیروی انسانی در آموزش و پرورش در سال‌های اخیر چیست؟
وجه تمایز انسان و سایر موجودات، فکر و اندیشه است و والدین فکر و اندیشه فرزند خود را به معلم به امانت می‌سپارند، بنابراین گزینش معلم باید بالاترین و مهم‌ترین گزینش باشد. در دوره‌ای، ورود به آموزش و پرورش از مسیر خود منحرف و کانال ورودی معلم از طریق دانشگاه فرهنگیان محدود و محدودتر شد.
دانشگاه فرهنگیان در سالی که قرار بود بیش از ۲۵ هزار ورودی در کل کشور داشته باشد، ۳۳۰۰ نفر ورودی داشت. ترک فعل اتفاق افتاده در چند سال گذشته، چالش مهمی به نام کمبود نیروی انسانی در کل کشور ایجاد کرد و برای رفع آن، تأمین شتاب‌زده و از مسیرهای غیراستاندارد، گزینش‌های بسیار سهل‌اندیش و آسان یا نبود گزینش، راهکارهای جبران بودند و در پی آن، ویژگی‌های معلم تنزل یافت.
دولت مردمی سیزدهم، توجهی ویژه به ارتقای کیفیت معلمان دارد و سال گذشته بیش از ۱۵ هزار معلم در دانشگاه فرهنگیان پذیرش شد و سهم استان به ۲۳۰۰ نفر رسید که نسبت به بالاترین آمار سال گذشته دو برابر شده بود، اما هنوز شاهد چالش نیروی انسانی هستیم. گزینش معلمان به شیوه گذشته، مورد پسند نیست و جامعه انقلابی کشور و استان را قانع نمی‌کند؛ بنابراین روش گزینش نیازمند تغییر است، در این مسیر تغییراتی اتفاق افتاده، اما کافی نیست.
پس از تلاش برای اصلاح فرایند جذب و تربیت معلمان در قالب دانشگاه فرهنگیان، اصلاح گزینش افرادی که قرار است تربیت سرمایه آینده کشور یعنی دانش‌آموزان به دست آنان باشد، نیز حائز اهمیت است؛ براین اساس فرایند گزینش معلمان تغییر و تحولاتی را تجربه کرده و به نوعی گزینش، فرایندی و چند مرحله‌ای شده و به یک مرتبه ختم نمی‌شود، همچنین امتحان جامعی در پایان از دانشجویان دانشگاه فرهنگیان گرفته می‌شود.
در سال‌های گذشته طی برخی از ترک فعل‌ها در پذیرش نیروی دانشگاه فرهنگیان با کمبود مواجه بودیم، سالانه ۲۵ هزار جذب از طریق دانشگاه فرهنگیان داشته باشیم که در سال‌های مختلف به این امر بی‌توجهی شد. استان اصفهان یکی از استان‌های مواجه با چالش نیروی انسانی است، لذا با حدود ۱۲ هزار کمبود نیرو مواجه هستیم.
نبود برنامه‌ریزی در دوره‌ای، حوزه آموزش و پرورش کشور را با چالشی تحت عنوان کمبود نیروی انسانی روبه‌رو کرد و در حال حاضر استان اصفهان به ۶۰ هزار معلم نیاز دارد که حدود ۱۵ هزار نفر از این تعداد را ندارد و این موضوع به معنی کمبود معلم در استان است، جذب نیروی انسانی در دستور کار دولت قرار دارد، اما نیازمند توجهی ویژه‌تر است.
آیا امسال معلمان خرید خدمت تبدیل وضعیت می‌شوند؟
امسال معلمان خرید خدمات اصفهان، تبدیل وضعیت می‌شوند، حدود ۵۰۰ نفر از معلمان خرید خدماتی که در آزمون امسال شرکت کردند در سال تحصیلی جدید تبدیل وضعیت خواهند شد. سهمیه جذب معلم در استان اصفهان سال گذشته ۲۳۰۹ نفر بود، تلاش می‌کنیم که امسال نیز همین تعداد سهمیه جذب در استان داشته باشیم. یکی از دغدغه‌های ما کمبود نیروی انسانی است و از این رو در آزمونی که برای جذب آموزگار ابتدایی برگزار شد، حدود ۱۶۷۰ نفر جذب و به‌کارگیری خواهند شد. امسال حدود ۱۰ هزار نفر از معلمان استان بازنشسته می‌شوند که باید بخشی از آنها را برای کمبود نیرو حفظ کنیم، نتایج آزمونی که برای جذب معلم دوره ابتدایی در اردیبهشت‌ماه امسال توسط سازمان سنجش برگزار شد، خرداد ماه مشخص می‌شود.
نظر شما