به گزارش خبرنگار ایمنا، افراد دارای بیماری زمینه‌ای به دلیل ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن بیش از سایر افراد در معرض ابتلا به بیماری کرونا هستند بنابراین باید این افراد حساسیت بیشتری نسبت به رعایت نکات پیشگیرانه داشته باشند. یکی از بیماری‌هایی که در زمره بیماری‌های زمینه‌ای محسوب می‌شود دیابت است که با وجود رعایت نکات بهداشتی در محافظت از کووید -۱۹ در صورتی‌که علائم مشکوک به کرونا را در بدن خود مشاهده کردند مراجعه به پزشک برای آنها بسیار ضروری است.
۱۳ درصد بودجه سلامت کشور صرف بیماری دیابت می‌شود
رامش حسین‌خانی، مسئول پیشگیری و کنترل دیابت معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اظهار می‌کند: ۵.۵ میلیون نفر در کشور مبتلا به دیابت هستند و درمان دیابت ۱۳ درصد بودجه سلامت کشور را به خود اختصاص می‌دهد، میزان شیوع آن حدود ۱۱ درصد بوده است؛ در سال ۹۷ حدود چهار درصد از مرگ و میر در کشور ما به دلیل بیماری دیابت بوده است و در استان اصفهان نیز از سال ۹۵، میزان شیوع آن ۱۱.۷ درصد بوده که از میانگین کشوری کمی بالاتر است.
وی می‌افزاید: دیابت یک مشکل جهانی است، در دنیا حدود ۲۸ میلیون نفر پرستار وجود دارد که باید به دیابتی‌ها آموزش لازم را بدهند؛ همچنین تقریباً ۶ میلیون نفر کمبود پرستار در جهان وجود دارد که ۹۰ درصد آن مربوط به کشورهای در حال توسعه است.
۲۳ درصد آمار مرگ در کرونا مربوط به بیماران دیابتی است
حسین‌خانی تصریح می‌کند: در استان اصفهان حدود ۶۵ درصد مرگ و میر کرونا مربوط به بیماری‌های زمینه‌ای است و دیابت به تنهایی ۲۳ درصد از آن را شامل می‌شود؛ ترس از کرونا باعث شده بیماران ما در این چند ماه به پزشک مراجعه نکنند اما این آزمایشات و مراجعه به پزشک برای آنها ضروری محسوب می‌شود، به بیماران دیابتی توصیه می‌کنیم داروها را کم یا قطع نکنند و با دستگاه‌ها در منزل فشار خون خود را اندازه‌گیری کنند.
مسئول پیشگیری و کنترل دیابت معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، می‌گوید: شعار روز جهانی دیابت امسال «پرستاران و مراقبین سلامت دنیای دیابت را تغییر می‌دهند» است و باید توجه داشت که در حال حاضر ۴۸۳ میلیون نفر در دنیا و ۵.۵ میلیون نفر در کشور ایران به بیماری دیابت مبتلا هستند.
حسین‌خانی، می‌افزاید: در حال حاضر از هر ۱۰ نفر در دنیا یک نفر به بیماری خاموش دیابت مبتلاست، متأسفانه مرگ بیماران مبتلا به دیابت کمتر از ۷۰ سال به ۴۳ درصد رسیده که کاهش ۲۵ درصدی آمار این مرگ و میر را در دستور کار داریم.
شیوع دیابت در اصفهان بالاتر از میانگین کشوری است
وی با تاکید بر اینکه ۲۵ درصد از مبتلایان به دیابت از بیماری خود اطلاعی ندارند می‌گوید: به این دلیل غربالگری افراد بالای ۳۰ سال در استان اصفهان در دستور کار داریم. شیوع دیابت در کشور ۱۱.۵ درصد و در استان اصفهان بالاتر از میانگین کشوری و ۱۱.۷ درصد است، ارزیابی می‌کنیم ۳۵۰ هزار نفر از افراد بالای ۳۰ سال در استان اصفهان به بیماری دیابت مبتلا باشند.
مسئول پیشگیری و کنترل دیابت مرکز بهداشت اصفهان، می‌افزاید: اجرای طرح خطرسنجی قلبی عروقی در اصفهان از سال ۹۵ بوده است همچنین در کنار اجرای این طرح غربالگری دیابت و فشار خون و اختلالات لیپیدی برای یک میلیون و ۱۸۰ هزار نفر از شهروندان استان اصفهان انجرا شده است.
فعالیت متخصصان در ۲۴ کلینیک دیابت در استان اصفهان
الهه ایزدی خواه، مسئول بیماری‌های غیرواگیر معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به اینکه از دو سال پیش کلینیک‌های دیابت به عنوان سطح دو درمان آغاز به کار کردند، اظهار می‌کند: در حال حاضر بیش از ۲۴ کلینیک دیابت در استان اصفهان فعال است و از سوی دیگر جایگاه ویژه پرستاران دیابت در دنیا مشخص است، علاوه بر این از دو ماه پیش فعالیت متخصصان اطفال برای آموزش دیابت به کودکان آغاز شده است.
وی با تاکید بر اینکه بیماران حتی اگر هیچ گونه علامتی هم ندارند باید به صورت سالانه از نظر بیماری‌های چشم معاینه شوند، ادامه داد: بیماران اگر عارضه پیدا کنند، هزینه بسیاری به بار خواهند آورد، برای مثال برای هر جلسه دیالیز ۴۰۰ هزار تومان هزینه می‌شود، بسیاری از بیماران دیابتی که کرونا گرفتند و از پس آن برآمدند به این دلیل بود که بیماری خود را کنترل کرده بودند. دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان یک دوره جامع و کامل پرستاری دیابت دارد که پرستاران را به طور کامل و تخصصی آموزش می‌دهد تا در مراکز دیابت مشغول می‌شوند.
دیابت کنترل شده عوارض کمتری دارد
فرهاد گودرزیان، پزشک دیابت، مسئول ثبت و گزارش‌دهی عوارض داروهای معاونت غذا و دارو، به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: بیماری دیابت به دو دسته دیابت نوع یک و دو تقسیم می‌شود، دیابت نوع یک بیشتر ممکن است در افراد جوان‌تر ایجاد شود و شیوع آن به مراتب کمتر است و افرادی که دچار دیابت نوع یک می‌شوند نیاز به تزریق انسولین دارند.
وی می‌افزاید: دیابت نوع دو به طور عموم در سنین بالاتر ایجاد می‌شود و برای کنترل آن در ابتدا می‌توان از داروهای خوراکی استفاده کرد. درصد زیادی از بیماران نوع دو هم با گذشت زمان برای کنترل قند خون نیاز به استفاده از انسولین پیدا می‌کنند.
مسئول ثبت و گزارش دهی عوارض داروهای معاونت غذا و دارو، تصریح می‌کند: دیابت از نظر عوارض می‌تواند سیستم‌های بدن را تحت تأثیر قرار دهد. هر اندازه کنترل دیابت مطلوب‌تر باشد عوارض کمتری خواهد داشت. دیابت با توجه به اینکه می‌تواند به عروق بزرگ و کوچک آسیب برساند در نتیجه افراد را مستعد بیماری‌های قلبی می‌کند و علاوه بر این بیماری‌های چشمی را بیشتر کرده و می‌تواند روی عروق کلیه اثر بگذارد.
گودرزیان تصریح می‌کند: دیابت می‌تواند روی اعصاب بدن فرد اثر بگذارد، کم شدن حس در اندام‌ها به خصوص در انگشتان پا موردی است که بسیاری از افراد دیابتی از آن شکایت دارند و انگشتان پای آنها حالت مور مور شدن پیدا می‌کند.
دیابت کنترل شده می‌تواند ویروس کرونا را شکست دهد
وی در توصیه‌های ضدکرونایی برای بیماران دیابتی، اظهار می‌کند: همه دنیا درگیر اپیدمی کرونا هستند در اپیدمی کرونا مهمترین بحث کاهش ایمنی بدن است چرا که بدن فرد برای درگیر شدن به ویروس کرونا مستعدتر می‌شود. اما نباید بیماران دیابتی را ترساند اگر بیماری دیابت کنترل شده و عارضه دار نباشد دوره بیماری عفونت‌های ویروسی سخت‌تر نخواهد بود.
این پزشک دیابت، تاکید می‌کند: باید برای کاهش خطر ابتلا به عفونت‌های ویروسی و بیماری کرونا دیابت به خوبی کنترل شود، کنترل قند خون نیز بسیار مهم است. نکته حائز اهمیت اینکه در طول دوره بیماری مصرف داروها قطع نشود و قند خون در طول روز مداوم اندازه‌گیری شود تا بیمار دیابتی بتواند قند خون را با میزان‌های استاندارد حفظ کند.
وی اظهار می‌کند: اگر قند خون کنترل شود چنانچه بیمار دیابتی به کرونای خفیف مبتلا شود، امکان بهبودی بالاتر می‌رود و هرچقدر که قند خون بهتر کنترل شود بیماری‌های دیگر که بتوانند فرد را تحت تأثیر قرار دهند شدت کمتری خواهند داشت. در واقع مشکل بیشتر مربوط افرادی است که دیابت کنترل نشده به اضافه عوارض مزمن دیابت را دارند و این اتفاق ایجاد بیماری و شدت بیماری را افزایش می‌دهد.
دیابت مانند یک کوه یخی است
منصور خالقی، متخصص غدد و دیابت درباره علت بروز این بیماری به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: نمی‌توان گفت تنها یک فاکتور در ایجاد دیابت دخیل بوده بلکه بیماری چند عاملی است و فاکتور ارث، افزایش وزن و چاقی، کم تحرکی در بروز دیابت مؤثر هستند. استرس از مهمترین فاکتورهاست و باعث می‌شود از طریق تأثیرگذاری بر روی هیپوتالاموس، هیپوفیز و غده آدرنال ایجاد کورتیزول شود و کورتیزول با دو علت می‌تواند منجر به افزایش قند خون شود.
وی اضافه می‌کند: دیابت در سطح سلول‌ها مقاومت به جذب انسولین را بالا می‌برد و دوم اینکه مزاحم سلول‌های وبتا می‌شود و روی سلول‌های وبتای پانکراس که تولید انسولین می‌کند تأثیر گذاشته و آنها را کم فعال و غیر فعال کرده که این موضوع گاهی اوقات موقت و گاهی اوقات به صورت دائمی است.
خالقی تصریح می‌کند: علاوه بر این به علت اینکه کورتیزول ناشی از استرس، اسیدهای چرب و تری گلیسیرید را به داخل بافت‌ها شیفت می‌دهد ایجاد چاقی به خصوص در ناحیه شکم می‌کند و حتی یکی از علل عمده چاقی‌های شکمی استرس‌ها هستند. بنابراین بیماری بروز دیابت وابسته به یک علت نیست و فاکتورهای مختلفی دارد و ژنتیک و ارث، چاقی و کم تحرکی، رژیم غذایی نامطلوب و بهم ریختن عادت غذایی و استرس از علل مهم آن است.
این پزشک دیابت می‌افزاید: دیابت مانند یک کوه یخی است که شخص بیمار پیکره آن است و دو سوم این کوه یخی را در اقیانوس نمی‌بیند و فقط نوک قله را می‌بیند که کف این کوه یخی از افزایش وزن، چاقی، عادت بد غذایی و استرس‌ها شروع می‌شود تا اینکه مقاومت به انسولین ایجاد شده و لوزالمعده خسته شده و تولید انسولین پایین آمده و دیابت که همان نوک کوه بوده ظاهر می‌شود.
وی تاکید می‌کند: غربالگری دیابت از سن ۴۰ سال به بالا بود و بعد از مدتی از سن ۳۵ سال به بالا غربالگری‌ها انجام می‌گرفت و در حال حاضر متأسفانه فاکتورها و زمینه‌ها برای دیابت آماده شده که از سن ۱۸ سالگی هم غربالگری صورت می‌گیرد. به خصوص افرادی که از کودکی چاق بودند یا در خانواده دیابتی متولد شدند و یا رژیم بد غذایی و عادت بد تغذیه‌ای دارند.
خالقی تاکید می‌کند: بروز بیماری دیابت نوع دو در کودکان هم شیوع پیدا کرده است و این اتفاق به دلیل افزایش وزن کودکان در هنگام تولد، کودکانی که از مادران دیابتی به دنیا آمدند و یا اینکه مادر در دوران بارداری دیابت داشته است و همه این موارد باعث می‌شود کودکان دچار دیابت نوع دو شوند.
شیوع اپیدمی کرونا و خطرپذیری بیشتر بیماران دیابتی
این پزشک دیابت با اشاره به اینکه با توجه به شیوع اپیدمی کرونا خطرپذیری و ابتلاء به این ویروس در بیماران دیابتی بالاست، اظهار می‌کند: دیابت و چاقی باعث می‌شود در کرونا آسیب پذیری و بیماری‌زایی کرونا افزایش پیدا کند و توصیه می‌کنیم که بیماران دیابتی حتماً دیابت را کنترل کنند چرا که خطر مرگ و میر بیمار دیابتی در کرونا قریب به ۶/۲ درصد افراد عادی است.
خالقی می‌گوید: اگر افراد چاق و دیابتی دچار بیماری کرونا شوند، در صورت پیشرفت کرونا نجات آنها بسیار سخت است. بنابراین قند در ریه و دستگاه تنفسی تجمع پیدا می‌کند و اگر کسی مبتلا به ذات‌الریه میکروبی، ویروسی و کرونا شود قندی که در دستگاه تنفسی جمع می‌شود به تکثیر و رشد بهتر عامل‌های پاتوژن کمک می‌کند.
نظر شما