به گزارش ایمنا روز جهانی تئاتر به عنوان روز بازشناسی و تجلیل از میلیون‌ها نفری که هریک به نوعی درگیر تئاتر هستند نامگذاری و توسط مراکز، سازمان‌ها، دانشگاه‌ها و علاقمندان این هنر کهن گرامی داشته می‌شود
تئاتر چیست؟
تئاتر واژه‌ای یونانی است به معنای چیزی که به آن نگاه می‌کنند. در فارسی به تئاتر نمایش می‌گویند.
پیشینه تئاتر به رقص‌های اولیه بشر به هنگام جادوی طبیعت و حیوانات باز می‌گردد. بشر با انجام این حرکات نمایشی سعی در تسخیر نیروهایی داشت که هدایتشان در دست او نبود.
در تئاتر از ترکیب سخن، حرکات، موسیقی، رقص، صدا و نور برای اجرا بهره گرفته می‌شود.
تئاتر آن شاخه از هنرهای نمایشی است که به باز کردن داستان‌ها در برابر مخاطبان یا تماشاگران می‌پردازد و یک هنر دراماتیک است که پنج قرن قبل از میلاد مسیح در آتن و روم به وجود آمد و سپس در آثار قرون وسطی، رنسانس و بعد در عصر جدید اروپا ادامه یافت. منظور از تئاتر یک مجموعه هنری یا یک نظام سازمان یافته هنری است که پیش از هر چیز به متن یا نمایشنامه و سپس به کارگردان نیاز دارد و شامل بازیگری، صحنه آرایی، مجسمه آرایی، موسیقی، سخنوری، نورپردازی، نقاشی، معماری است.
تئاتر یکی از هنرهای هفتگانه است. کسانی که درباره به وجود آمدن تئاتر جست جو کرده‌اند می‌گویند سر چشمه آن از آئین‌ها است. آئین به مراسم مذهبی و اجتماعی می‌گویند، مثل مراسم عروسی یا مراسم سینه‌زنی در ماه محرم در ایران.
بشر همیشه دوست داشته است به اتفاقاتی که خارج از اراده و میل او است تسلط داشته باشد و این ویژگی اصلی تئاتر است.
کلمه تئاتر (theater) در اصل از کلمه تآترون (theater on) است که قسمت اول آن تپه (thea) تماشاگران و یا محل تماشا است .درزمان‌های قدیم، تماشاگران در سرازیری تپه‌ها می‌نشستند و مراسم مذهبی را که با آداب و تشریفات مخصوص در پایین همان تپه یا کنار معبد که محل عبادت بوده، تماشا می‌کردند.
تئاتر گونه‌های مختلفی از جمله اپرا، باله، کابوکی، خیمه شب بازی و پانتومیم دارد.
هنر تئاتر در ایران پیشینه‌ای طولانی دارد و سبکی از آن در نمایش‌های تعزیه نمود یافته است.
در کتاب تاریخ بخارا آمده است که نمایش ایران از آئین اسطوره و شعائر برخاسته است.
روز جهانی تئاتر
به پیشنهاد مؤسسه بین‌المللی تئاتر روز ۲۷ مارس به روز جهانی تئاتر (World Theatre Day (WTD) ۲۰۲۰) نام گذاری شد.
تاریخ روز جهانی تئاتر ۲۰۲۰
هر سال بیست و هفتم مارس میلادی روز جهانی تئاتر نامیده می‌شود، امسال نیز روز جمعه ۸ فروردین ۱۳۹۹ برابر با ۲۷ مارس ۲۰۲۰ روز جهانی تئاتر است.
تاریخچه روز جهانی تئاتر
در سال ۱۹۶۱ میلادی و به پیشنهاد مؤسسه بین‌المللی تئاتر (ITI) روز ۲۷ مارس به روز جهانی تئاتر (World Theatre Day (WTD) ۲۰۲۰) نام گذاری شد و در ۲۷ مارس سال ۱۹۶۲ میلادی اولین جشن روز جهانی تئاتر برگزار شد.
برنامه‌های روز جهانی تئاتر
مراکز ملی انستیتوی جهانی تئاتر (آی تی آی) که متشکل از بیش از ۱۰۰ عضو هستند با برگزاری مراسم مختلفی، روز جهانی تئاتر را گرامی می‌دارند و متناسب با داشته‌های آئینی و نمایشی خود جشن‌هایی را برای معرفی و دعوت مخاطبان به دیدن نمایش‌های صحنه‌ای و میدانی برگزار می‌کنند.
در همین راستا، هر ساله یکی از شخصیت‌های بزرگ هنر تئاتر و یا افرادی که به واسطه نام بزرگشان در تمامی شاخه‌های فرهنگی و هنری تأثیرگذار هستند، متنی را به عنوان پیام روز جهانی تئاتر بر اساس بزرگداشت‌ها و پنداشت‌های هنری و انتظاراتی که آنها از هنر نمایش در سال پیش رو دارند را به رشته تحریر در می‌آورند و در اختیار آی تی آی قرار می‌دهند.
این مرکز نیز پیام سال تئاتری را به تمام مراکز عضو می‌فرستد و این پیام پیش از انجام هر برنامه‌ای برای حاضران قرائت می‌شود و در بیش از یکصد رسانه دیداری، شنیداری و مکتوب بین‌المللی منتشر می‌شود تا عموم علاقه مندان و فعالان این هنر، تلاش خود را برای تحقق آن شعار در نمایش‌های تولیدی خود به کار برند.
امسال این روز تحت تأثیر شیوع کرونا در جهان قرار گرفته و برنامه‌های عمومی آن در بیشتر نقاط جهان کنسل شده است.
پیام روز جهانی تئاتر
نخستین پیام روز جهانی تئاتر توسط ژان کوکتو (Jaean Cocteau) نمایشنامه‌نویس و کارگردان شهیر فرانسوی در سال ۱۹۶۲ میلادی ایراد شد. ادوارد آلبی، آگوستو بوال، ژان کوکتو، آرتور میلر، پابلو نرودا و… از جمله افرادی بودند که پیام روز جهانی تئاتر را نوشته‌اند. پیام روز جهانی تئاتر در سال ۲۰۱۱ توسط جسیکا کاوا، نویسنده، کارگردان و بازیگر تئاتر نوشته شده‌است. شهرت وی در عرصه بین‌المللی نه به دلیل داشتن مدرک دکترا در رشته تئاتر و انجام پژوهش‌های بسیار در این زمینه، بلکه به دلیل فعالیت‌های بشر دوستانه او است.
در سال ۲۰۱۳ این انستیتو با انتشار ویدئویی به زبان‌های مختلف این روز را گرامی داشت. پیام سال ۲۰۱۳ توسط داریو فو نوشته شده و توسط بازیگران و کارگردانان و نویسندگان مشهور کشورهای مختلف به زبان محلی شأن خوانده شده‌است. طی آن هرساله یکی از شخصیت‌های بزرگ هنر نمایش و یا صاحب نامان بین‌المللی عرصه فرهنگ و هنر پیام روز جهانی را منتشر می‌کنند.
سازمان بین‌المللی تئاتر(ITI)
انستیتو جهانی تئاتر (آی تی آی) برای نخستین بار در سال ۱۹۴۸ از سوی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) و با حضور تنی چند از فعالان، صاحبنظران و کارشناسان هنر نمایش جهان تأسیس شد و به عنوان یک مؤسسه غیردولتی فعال در زمینه هنرهای نمایشی به صورت مشورتی و انجام فعالیت‌های مشترک از طرف سازمان‌های مرتبط با یونسکو با هدف بسط و توسعه تئاتر به عنوان زبانی جهانی برای انتقال مفاهیم مشترک انسانی در جهان فعالیت خود را آغاز کرد.
هدف سازمان بین‌المللی تئاتر
مهمترین اهداف (آی تی آی) که در حقیقت سنگ بنای شکل‌گیری این تشکل جهانی بود بر مواردی چون اعتلای مبادلات بین‌المللی دانش و عمل در حیطه هنرهای نمایشی، برانگیختن نیروی خلاقیت و همکاری بین دست‌اندرکاران تئاتر، آگاه سازی افکار عمومی از لزوم به حساب آوردن آفرینندگی هنری در قلمرو توسعه، تعمیق درک مشترک برای تحکیم صلح و دوستی در میان ملت‌ها و پیوستن به دفاع از اهداف یونسکو به عنوان یک سازمان جهانی استوار بود.
برای تحقق این اهداف کلان و رسیدن جامعه جهانی به این خواست‌های انسان دوستانه هر ساله انجمن‌های ملی (آی تی آی) در سراسر جهان ضمن اعلام برنامه‌های خود به (آی تی آی) جهانی، برنامه‌های خاصی را برای معرفی هنر نمایش به عموم مخاطبان به عنوان حامیان و سرمایه‌های اصلی تئاتر هر کشور برگزار می‌کنند.
نظر شما