به گزارش خبرگزاری ایمنا، آیتالله سید محمد شاهچراغی از جمله روحانیونی بود که زندگی خود را وقف خدمت بیحاشیه به مردم کرد. از سالهای طلبگی در قم تا دههها مسئولیت در سمنان، همواره تلاش کرد نقش «روحانیِ در کنار مردم» را ایفا کند. درگذشت او پایانی بر یک دوره طولانی از حضور مؤثر دینی و اجتماعی در استان سمنان بود؛ حضوری که آثار آن تا سالها در ذهن مردم باقی خواهد ماند. در این مطلب، نگاهی جامع و تحلیلی به زندگی، تحصیلات، مسئولیتها و علت درگذشت آیتالله شاهچراغی داریم.

تولد و خانواده؛ آغاز مسیر یک روحانی
سید محمد شاهچراغی در ۲۰ خرداد ۱۳۱۳ در روستای حسنآباد از توابع شهرستان دامغان در خانوادهای مذهبی و متدین دیده به جهان گشود. فضای خانوادگی و تربیت دینی، نقش مهمی در شکلگیری شخصیت مذهبی او داشت. پدرش از معتمدان محلی بود و همین موضوع باعث شد از کودکی با مفاهیم دینی، اخلاقی و مسئولیت اجتماعی آشنا شود.
او تحصیلات ابتدایی را در زادگاه خود آغاز کرد و از همان سالهای نخست، علاقهمندیاش به علوم دینی و معارف اسلامی آشکار بود؛ علاقهای که مسیر زندگیاش را بهطور کامل تغییر داد.
ورود به حوزه علمیه؛ از دامغان تا قم
آیتالله شاهچراغی پس از پایان تحصیلات ابتدایی، وارد حوزه علمیه دامغان شد و مقدمات علوم دینی را فرا گرفت. استعداد، پشتکار و علاقه فراوان او سبب شد که خیلی زود به سطوح بالاتر علمی راه یابد و برای ادامه تحصیل به حوزههای علمیه بزرگتر مهاجرت کند.
او مدتی در حوزه علمیه سمنان به تحصیل پرداخت و سپس راهی قم شد؛ شهری که در آن سالها مرکز اصلی آموزش علوم حوزوی و محل تجمع بزرگترین مراجع تقلید و استادان فقه و اصول بود.
تحصیلات عالی و استادان برجسته
در حوزه علمیه قم، سید محمد شاهچراغی از محضر استادان برجستهای بهره برد. وی دروس سطح و خارج فقه و اصول را نزد استادان نامدار آن دوره گذراند و بهتدریج بهعنوان طلبهای جدی، دقیق و اهل تحقیق شناخته شد.
از جمله استادانی که نام آنها در زندگی علمی آیتالله شاهچراغی مطرح شده، میتوان به:
- امام خمینی (ره)
- آیتالله العظمی گلپایگانی
- آیتالله حائری
- آیتالله مشکینی
- آیتالله محقق داماد
اشاره کرد. این دوره، پایههای فکری و فقهی او را شکل داد و موجب شد بعدها در مسئولیتهای سنگین شرعی و اجتماعی، با دقت و استدلال عمل کند.
بازگشت به استان و آغاز فعالیتهای تبلیغی
پس از سالها تحصیل در قم، آیتالله شاهچراغی به استان سمنان بازگشت تا آموختههای خود را در خدمت مردم قرار دهد. او فعالیتهای تبلیغی، تدریس در حوزههای علمیه محلی و پاسخگویی به مسائل شرعی مردم را در اولویت قرار داد.
در این دوره، ارتباط نزدیک او با مردم، سادهزیستی و در دسترس بودنش، باعث شد بهسرعت جایگاه اجتماعی ویژهای در میان گروههای مختلف جامعه پیدا کند.

امامت جمعه؛ مسئولیتی فراتر از تریبون نماز
یکی از مهمترین نقاط عطف زندگی آیتالله سید محمد شاهچراغی، تصدی مسئولیت امامت جمعه بود. او ابتدا بهعنوان امام جمعه مهدیشهر منصوب شد و در این جایگاه، نقش مهمی در انسجام مذهبی و فرهنگی شهر ایفا کرد.
وی در دی ۱۳۸۰، با حکم مقام معظم رهبری، بهعنوان نماینده ولیفقیه در استان سمنان و امام جمعه سمنان منصوب شد؛ مسئولیتی که نزدیک به دو دهه ادامه داشت.
- ویژگیهای امامت جمعه شاهچراغی
- تأکید بر وحدت و انسجام اجتماعی
- پرهیز از حاشیههای سیاسی
- تمرکز بر مسائل معیشتی و اخلاقی مردم
- ارتباط مستقیم با گروههای مختلف جامعه
خطبههای او اغلب با زبان ساده، بیانی آرام و محتوایی اخلاقمحور همراه بود؛ ویژگیای که سبب میشد نماز جمعه سمنان مخاطبان ثابتی داشته باشد.
نمایندگی در مجلس خبرگان رهبری
آیتالله شاهچراغی در دورههای چهارم و پنجم مجلس خبرگان رهبری، بهعنوان نماینده مردم استان سمنان حضور داشت. عضویت در مجلس خبرگان، نشاندهنده اعتماد علما و مردم به جایگاه علمی و سیاسی او بود.
او در این نهاد، بیشتر رویکردی آرام، کارشناسی و مبتنی بر مصالح نظام داشت و کمتر وارد حاشیههای رسانهای میشد.
مسئولیتهای قضائی و اجرایی
فعالیتهای آیتالله شاهچراغی تنها به حوزه امامت جمعه و خبرگان محدود نبود. وی در سالهای پس از انقلاب، مسئولیتهای متعددی را بر عهده داشت که از جمله مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
حاکم شرع دادگاه انقلاب
او مدتی بهعنوان حاکم شرع دادگاه انقلاب در استان سمنان فعالیت کرد؛ مسئولیتی حساس که نیازمند دقت فقهی، عدالتمحوری و شناخت عمیق از شرایط اجتماعی بود.
مدیریت بنیاد شهید و امور ایثارگران
آیتالله شاهچراغی همچنین سابقه مدیریت بنیاد شهید و امور ایثارگران استان سمنان را در کارنامه دارد. رسیدگی به امور خانوادههای شهدا و ایثارگران، از بخشهای مهم فعالیت او در این دوره بود.
نقش در توسعه فعالیتهای فرهنگی و حوزوی
اگرچه آیتالله شاهچراغی کمتر بهعنوان یک «مؤسس رسمی» حوزه علمیه شناخته میشود، اما نقش او در تقویت و توسعه حوزههای علمیه محلی انکارناپذیر است.
او همواره از طلاب جوان حمایت میکرد و بر ضرورت آموزش صحیح، اخلاقمداری و ارتباط حوزه با جامعه تأکید داشت. همچنین در راهاندازی و تقویت:
- جلسات قرآنی
- هیئتهای مذهبی
- مراکز فرهنگی وابسته به مساجد
نقش حمایتی و هدایتگر داشت.
سبک زندگی و ویژگیهای شخصیتی
آیتالله سید محمد شاهچراغی به سادهزیستی، تواضع و اخلاقمداری شهرت داشت. بسیاری از نزدیکان و مردم استان سمنان، او را روحانیای میدانستند که:
- زندگی شخصیاش تفاوتی با مردم عادی نداشت.
- از تشریفات پرهیز میکرد.
- در دسترس مردم بود.
- به شنیدن مشکلات شهروندان اهمیت میداد.
همین ویژگیها سبب شد حتی منتقدان سیاسی نیز برای شخصیت اخلاقی او احترام قائل باشند.

علت درگذشت آیتالله سید محمد شاهچراغی
آیتالله شاهچراغی در سالهای پایانی عمر، بهدلیل کهولت سن با مشکلات جسمی روبهرو بود. بر اساس اعلام منابع رسمی، وی مدتی در بیمارستان سینای سمنان بستری بود و سرانجام در ۲۲ آذر ۱۴۰۴ در ۹۱ سالگی دار فانی را وداع گفت.
علت فوت، بیماری و کهولت سن اعلام شد و خبر درگذشت او بازتاب گستردهای در رسانههای داخلی و محافل مذهبی استان داشت.
واکنشها به درگذشت آیتالله شاهچراغی
پس از انتشار خبر درگذشت آیتالله سید محمد شاهچراغی، بسیاری از مسئولان کشوری و استانی، علما و شخصیتهای مذهبی با صدور پیامهایی، فقدان او را تسلیت گفتند.
در این پیامها بر:
- خدمات طولانیمدت او به مردم استان
- نقش مؤثرش در تثبیت جایگاه نماز جمعه سمنان
- اخلاق، تواضع و مردمداری او
تأکید شده بود.




نظر شما