کرونای تیغی چیست؟ گلودرد تیغی، علائم، تشخیص و راه‌های درمان زیرسویه جدید کرونا

به گزارش خبرگزاری ایمنا، در روزهای اخیر، کاربران شبکه‌های اجتماعی و حتی پزشکان از نوعی از کرونا سخن می‌گویند که با گلودردی بسیار تیز و دردناک همراه است؛ مردم آن را «کرونای تیغی» می‌نامند.

کرونای تیغی چیست و چرا این نام را گرفته است؟

واژه «کرونای تیغی» از تجربه بیماران مبتلا به نوعی از کووید آمده که می‌گویند هنگام بلع، احساس می‌کنند تیغ یا چاقو در گلویشان فرو می‌رود. این علامت ابتدا در گزارش‌های پزشکان بریتانیایی و سپس در اروپا و آمریکا دیده شد و حالا در ایران هم مواردی با گلودردهای بسیار شدید گزارش شده است.

پژوهشگران می‌گویند این وضعیت به‌طور معمول در بعضی زیرسویه‌های جدید اومیکرون از جمله NB.1.8.1 (ملقب به Nimbus) مشاهده می‌شود. این ویروس همچنان در دسته سویه‌های کم‌خطر قرار دارد، اما شدت گلودردی که ایجاد می‌کند باعث نگرانی مردم شده است. متخصصان تأکید می‌کنند که هنوز مدرکی وجود ندارد که این سویه خطرناک‌تر از قبل باشد، اما سرایت‌پذیری آن بالاتر گزارش شده است.

نشانه‌های کرونای تیغی / وقتی گلودرد مثل «بلعیدن تیغ» است

بیماران مبتلا به این نوع کووید معمولاً از درد شدید گلو، سوزش، و خارش داخلی حلق شکایت دارند. برخی می‌گویند حتی حرف زدن یا بلع آب ساده هم برایشان دشوار است.

علائم اصلی شامل موارد زیر است:

• گلودرد بسیار شدید (اصلی‌ترین علامت)
• سوزش هنگام بلع یا صحبت کردن
• گرفتگی یا آبریزش بینی
• سرفه خفیف یا خشک
• احساس خستگی و بدن‌درد
• تب خفیف تا متوسط
• گاهی سردرد
• خشکی دهان

برخلاف سویه‌های اولیه کرونا، در کرونای تیغی علائم بویایی و چشایی کمتر دیده می‌شود و بیشتر دستگاه تنفسی فوقانی (حلق و بینی) درگیر می‌شود.

تفاوت کرونای تیغی با سرماخوردگی و استرپ‌تروت (گلودرد باکتریایی)

در فصل پاییز و زمستان، گلودرد نشانه بسیاری از بیماری‌هاست، اما تفاوت‌های کوچکی می‌تواند شما را به سمت تشخیص درست هدایت کند:

ویژگی	کرونای تیغی	سرماخوردگی	گلودرد باکتریایی (استرپ)
نوع گلودرد	تیز و سوزاننده، شبیه بریدگی	خارش یا خشکی ملایم	درد یک‌طرفه با تب بالا
تب	خفیف یا متوسط	گاهی ندارد	معمولاً زیاد
سرفه	شایع	شایع	نادر
آبریزش بینی	دارد	دارد	ندارد
لکه‌های سفید لوزه	ندارد	ندارد	دارد
نتیجه تست PCR کرونا	مثبت	منفی	منفی با استرپ مثبت

پس اگر گلودرد شما با تب بالا، نقاط سفید روی لوزه یا تورم شدید غدد گردن همراه است، احتمال عفونت باکتریایی بیشتر است و باید با تست استرپ بررسی شود.

آیا کرونای تیغی خطرناک‌تر از سویه‌های قبلی است؟

بر اساس داده‌های منتشرشده از مراکز کنترل بیماری‌ها در آمریکا و اروپا، این زیرسویه جدید شدت بالاتری نسبت به سویه‌های قبلی ندارد، اما به دلیل توانایی بالاتر در سرایت، ممکن است تعداد بیشتری از افراد را درگیر کند. در ایران هم متخصصان عفونی اعلام کرده‌اند که هرچند آمار موارد بستری اندکی افزایش یافته است، اما اغلب بیماران علائم خفیف تا متوسط دارند و با درمان خانگی و استراحت بهبود می‌یابند.

با این حال افراد دارای بیماری زمینه‌ای، سالمندان و بیماران نقص ایمنی باید بیشتر مراقب باشند و در صورت مشاهده علائم سریع به پزشک مراجعه کنند.

راه تشخیص کرونای تیغی / چه زمانی باید تست بدهیم؟

در گلودردهای بسیار شدید یا ناگهانی، بهتر است در ۲۴ ساعت اول آزمایش انجام شود. دو نوع تست رایج عبارت‌اند از:

1. تست آنتی‌ژن سریع: در خانه یا داروخانه انجام می‌شود و نتیجه را در ۱۵ دقیقه نشان می‌دهد.
2. تست PCR: دقیق‌تر است و معمولاً در آزمایشگاه انجام می‌شود.

اگر نتیجه تست منفی بود ولی علائم شدید ادامه داشت، تکرار تست پس از ۴۸ ساعت یا مراجعه به پزشک توصیه می‌شود. پزشک ممکن است تست استرپ نیز انجام دهد تا احتمال عفونت باکتریایی بررسی شود.

درمان کرونای تیغی / چه کنیم تا درد گلو کمتر شود؟

درمان اصلی کرونای تیغی، مانند سایر انواع کووید، درمان حمایتی و مراقبت در منزل است. پزشکان تأکید می‌کنند بیشتر مبتلایان بدون نیاز به داروهای خاص بهبود پیدا می‌کنند.

نکات مهم درمانی

• مایعات فراوان بنوشید؛ مایعات گرم مانند سوپ مرغ، دمنوش زنجبیل و آب ولرم با عسل به تسکین گلو کمک می‌کنند.
• قرقره آب نمک گرم روزی چند بار باعث کاهش التهاب می‌شود.
• استامینوفن یا ایبوپروفن برای کاهش درد و تب طبق دستور پزشک مجاز است.
• استراحت کافی و پرهیز از صحبت زیاد یا فریاد کشیدن ضروری است.
• در صورت بروز تنگی نفس، تب بالا یا بلع سخت، سریع به پزشک مراجعه کنید.

آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان کرونای تیغی نقشی ندارند، مگر اینکه پزشک تشخیص دهد عفونت باکتریایی هم‌زمان وجود دارد.

پیشگیری از کرونای تیغی / ساده اما مؤثر

با وجود خستگی عمومی از رعایت پروتکل‌ها، هنوز پیشگیری بهترین راه مقابله با کرونا است.

• واکسن کرونا را به‌روز نگه دارید. واکسن‌های جدید سال ۲۰۲۵ برای سویه‌های اخیر به‌روزرسانی شده‌اند و خطر بستری را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهند.
• ماسک بزنید، به‌ویژه در فضاهای شلوغ و بسته
• تهویه هوا را جدی بگیرید؛ باز کردن پنجره‌ها یا استفاده از فیلتر HEPA در مکان‌های بسته تأثیر زیادی دارد.
• در صورت مشاهده علائم، قرنطینه خانگی حداقل ۵ روزه را رعایت کنید تا از انتقال به دیگران جلوگیری شود.
• تقویت سیستم ایمنی با خواب کافی، تغذیه سالم و مصرف میوه و سبزیجات تازه نیز توصیه می‌شود.

وضعیت کنونی کرونا در ایران

وزارت بهداشت ایران به‌تازگی از افزایش محدود موارد ابتلاء به کرونا با علائم گلودرد شدید در چند استان خبر داده است.

اگرچه موج جدیدی مانند سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ دیده نمی‌شود، اما متخصصان توصیه می‌کنند شهروندان در فصل پاییز و زمستان مراقبت بیشتری داشته باشند، زیرا هوای سرد و تجمع در مکان‌های بسته احتمال انتقال ویروس را بالا می‌برد.

در بیمارستان‌های کشور بیشتر بیماران با علائم خفیف و بدون نیاز به بستری مراجعه می‌کنند و عمده شکایت آن‌ها گلودرد تیز، خستگی و سرفه خشک است.

تجربه بیماران / روایت واقعی از کرونای تیغی

یکی از بیماران ۳۲ ساله می‌گوید: «وقتی برای اولین بار گلوم درد گرفت، فکر کردم سرماخورده‌ام، اما شب بعد حس کردم دارم تیغ قورت می‌دم! حتی آب هم نمی‌تونستم بخورم. فرداش تست آنتی‌ژن زدم و مثبت شد.»

تجربه بیماران در کشورهای مختلف نیز مشابه است. برخی حتی گلودرد را شدیدتر از تب یا سرفه توصیف کرده‌اند. همین موضوع باعث شد در فضای مجازی به «razor-blade throat» معروف شود.

چه زمانی باید حتماً به پزشک مراجعه کنید؟

اگر هر یک از علائم زیر را دارید، نباید خوددرمانی کنید:

• ناتوانی در بلع یا نوشیدن آب
• تب بالای ۳۸.۵ درجه
• بیش از سه روز تنگی نفس یا درد قفسه سینه
• خشکی دهان همراه با تورم گلو
• وجود لکه‌های سفید یا چرکی در حلق
• بی‌حالی شدید یا گیجی

پزشک پس از معاینه، در صورت نیاز آزمایش‌های تکمیلی یا داروهای خاص (مانند آنتی‌ویروس‌ها برای گروه‌های پرخطر) تجویز خواهد کرد.

پرسش‌های پرتکرار درباره کرونای تیغی

آیا گلودرد تیغی حتماً به معنی کرونا است؟

خیر، ویروس‌های دیگر یا التهاب‌های باکتریایی هم ممکن است چنین دردی ایجاد کنند. برای اطمینان باید تست کرونا انجام شود.

آیا کرونای تیغی باعث بستری می‌شود؟

در بیشتر موارد خیر. بیماران معمولاً با مراقبت در خانه بهبود می‌یابند. تنها افراد مسن یا دارای بیماری زمینه‌ای ممکن است بستری شوند.

آیا واکسن در برابر این نوع کرونا مؤثر است؟

بله. واکسن باعث کاهش شدت بیماری، مدت زمان درگیری و احتمال بستری می‌شود، حتی اگر مانع کامل ابتلاء نباشد.

چه مدت بعد از بهبود می‌توان سر کار رفت؟

حداقل پنج روز پس از مثبت شدن تست و زمانی که تب و علائم اصلی رفع شده باشد. بهتر است ماسک را تا روز دهم ادامه دهید.

آیا گلودرد تیغی مسری‌تر است؟

سویه Nimbus سرایت‌پذیری بالاتری دارد، بنابراین استفاده از ماسک و تهویه اهمیت زیادی دارد.

در صورت ابتلاء به کرونای تیغی چه کنیم؟

کرونای تیغی یا همان کرونا با گلودرد تیغی زیرسویه‌ای از ویروس کووید است که با گلودرد بسیار تیز و دردناک شناخته می‌شود.

هرچند این سویه خطرناک‌تر از قبلی‌ها نیست، اما به دلیل شدت علائم و احتمال بالای انتقال، لازم است مردم در صورت مشاهده گلودرد غیرمعمول، سریع تست دهند، استراحت کنند و تماس خود را با دیگران محدود کنند. رعایت فاصله، استفاده از ماسک، تهویه مناسب و واکسیناسیون به‌روز همچنان مؤثرترین راه‌های کنترل کرونا هستند.

در نهایت، اگرچه نام «تیغی» ترسناک به نظر می‌رسد، اما اطمینان و آگاهی بهترین واکسن ذهنی در برابر نگرانی‌های جدید کروناست.