به گزارش خبرگزاری ایمنا، پرسش اصلی بسیاری از زوجها این است که قانون مهریه در ایران چگونه است؟ آیا همان ۱۱۰ سکهای که همه شنیدهایم هنوز ملاک است یا تغییرات جدید مثل «قانون مهریه ۱۴ سکه» تصویب شده است؟ برای زوجین، شناخت این قوانین پیش از عقد اهمیت حیاتی دارد؛ زیرا مهریه نهتنها حق زن بلکه تعهد مالی مرد و عاملی مهم در زندگی مشترک است. در این مطلب از ایمنا مگ، همهچیز را درباره قانون فعلی مهریه، شیوه مطالبه، ضمانت اجرا و تغییرات احتمالی بررسی میکنیم.
مهریه چیست و چرا در عقد اهمیت دارد؟
مطابق قانون مدنی ایران، مهریه مالی است که در زمان عقد ازدواج به زن تعلق میگیرد و به محض جاری شدن عقد، زن مالک آن میشود. این مال میتواند پول، سکه، زمین، ملک یا حتی اشیای خاص باشد.
دو حالت مهم در تعیین مهریه وجود دارد:
- مهریه عندالمطالبه: زن هر زمان بخواهد میتواند مهریهاش را مطالبه کند.
- مهریه عندالاستطاعه: دریافت مهریه مشروط به اثبات توانایی مالی مرد است.
انواع مهریه در قانون ایران
قانون سه نوع اصلی مهریه را تعریف کرده است:
- مهرالمسمی: همان مهریهای که هنگام عقد تعیین میشود.
- مهرالمثل: اگر مهریه تعیین نشده باشد، دادگاه بر اساس شرایط زن و عرف جامعه آن را مشخص میکند.
- مهرالمتعه: در عقد موقت در صورت تعیین نشدن مهریه، مبلغی متناسب برای زن در نظر گرفته میشود.
سقف ضمانت اجرای کیفری؛ مهریه ۱۱۰ سکه
طبق قانون حمایت خانواده، مرد موظف به پرداخت مهریه است. اما ضمانت اجرای کیفری یعنی «حبس بهدلیل نپرداختن مهریه»، تنها تا ۱۱۰ سکه تمام بهار آزادی معتبر است.
- اگر مهریه کمتر از یا برابر با ۱۱۰ سکه باشد، زن میتواند حکم جلب بگیرد.
- اگر بیشتر از ۱۱۰ سکه باشد، اثبات تمکن مالی مرد الزامی است و دیگر بهسادگی نمیتوان حکم جلب گرفت.
قانون جدید مهریه ۱۴۰۴ | مهریه ۱۴ سکه حقیقت دارد؟
در سالهای اخیر، بحث اصلاح قانون مهریه در مجلس داغ بوده است. یکی از پیشنهادها کاهش ضمانت اجرای کیفری از ۱۱۰ سکه به ۱۴ سکه است. با این حال باید تأکید کرد:
- این قانون هنوز نهایی و اجرایی نشده است.
- در حال حاضر، همان قانون ۱۱۰ سکه ملاک است.
بنابراین اگر عقدی در سال ۱۴۰۴ ثبت شود، مهریه بالای ۱۱۰ سکه همچنان فقط با اثبات توانایی مالی مرد قابل اجرا است.
شرایط مطالبه مهریه؛ زن چه باید کند؟
برای مطالبه مهریه، زن میتواند از طریق:
- دفترخانه رسمی ازدواج: ثبت درخواست و ارجاع به اجرای ثبت
- دادگاه خانواده: طرح دعوا و درخواست صدور حکم
اقدام کند.
روشهای اجرای مهریه شامل:
- توقیف اموال منقول و غیرمنقول مرد
- توقیف حسابهای بانکی
- اقساطبندی مهریه در صورت ناتوانی مالی
مهریه در عقد موقت و طلاق توافقی
در عقد موقت، تعیین مهریه الزامی است؛ در غیر این صورت عقد باطل خواهد بود.
در طلاق توافقی معمولاً زن و مرد درباره بخشش یا دریافت بخشی از مهریه به توافق میرسند. زن حتی بدون طلاق هم میتواند مهریه را مطالبه کند.
چرا بحث مهریه همیشه جنجالی است؟
برخی کارشناسان میگویند مهریههای سنگین عامل افزایش پروندههای قضائی و زندانیان مهریه است.
در مقابل، فعالان حقوق زنان معتقدند کاهش ضمانت اجرا، حقوق مالی زنان را تضعیف میکند.
تعادل میان حفظ حقوق زن و پیشگیری از فشار اقتصادی بر مردان، کلید اصلی اصلاح قانون مهریه است.
نکاتی که زوجین پیش از عقد باید بدانند
- مهریه باید مشخص، معین و قابل وصول باشد.
- زوجین باید بدانند که «مهریه عندالاستطاعه» در عمل سختتر مطالبه میشود.
- مهریه سنگین تضمین خوشبختی نیست و میتواند بار حقوقی و روانی ایجاد کند.
قانون مهریه در ایران امروز
قانون مهریه در ایران همچنان بر پایه ۱۱۰ سکه بهار آزادی استوار است.
کمتر از ۱۱۰ سکه → ضمانت کیفری دارد.
بیشتر از ۱۱۰ سکه → نیازمند اثبات توانایی مالی مرد است.
قانون ۱۴ سکه هنوز اجرایی نشده است.
شناخت قوانین مهریه برای زوجین، پیش از عقد اهمیت حیاتی دارد؛ زیرا مهریه نهتنها حق زن بلکه تعهد مالی مرد و عاملی مهم در زندگی مشترک است.
![آیا اره موتوری بهتر است یا اره دستی؟ [راهنمای مقایسه، قیمت و کاربرد]](https://media.imna.ir/d/2025/12/02/2/2314703.jpg)
نظر شما