به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، در حال حاضر کشورهای اروپایی در مسیر گذار بهسمت انرژی پاک و تجدیدپذیر گامهای قابلتوجهی برداشتهاند و سهم انرژیهای تجدیدپذیر در تولید برق در این قاره بهطور چشمگیری افزایش داشته است. اتحادیه اروپا حدود ۴۲ درصد از برق خود را از منابع تجدیدپذیر تولید میکند که شامل انرژی باد، خورشید، آب، زمینگرمایی و سوختهای زیستی هستند. با این حال سهم کشورهای مختلف اروپا در استفاده از این منابع بسیار متفاوت و از حدود ۹۹ درصد در بعضی کشورها تا کمتر از ۱۰ درصد در بعضی دیگر متغیر است.
در صدر این فهرست، آلبانی و نروژ قرار دارند که بهطور تقریبی تمام برق خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین میکنند. آلبانی و نروژ بیش از ۹۹ درصد برق خود را از انرژیهای تجدیدپذیر بهویژه هیدروالکتریک تولید میکند که در نروژ ۸۹ درصد آن از هیدروالکتریک تأمین میشود. پس از این دو کشور، دانمارک با سهم ۸۸.۶ درصدی برق تجدیدپذیر در جایگاه سوم قرار دارد که در آن انرژی باد نقش اساسی در تأمین برق ایفا میکند. این سه کشور نمونههای برجستهای در سراسر اروپا هستند که پیشتاز حرکت بهسمت استفاده از انرژیهای پاک بهشمار میروند.
با این حال در بخشهایی از اروپای مرکزی و شرقی، سوختهای فسیلی همچنان نقش مهمی در تولید برق دارند. برای مثال کوزوو تنها حدود ۸.۸ درصد از برق خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین میکند و مالت با ۹.۴ درصد، مولداوی با ۱۲.۴ درصد و جمهوری چک با ۱۳ درصد در میان کشورهایی هستند که کمترین سهم را در استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر در تولید برق دارند.
در پاسخ به این نابرابریها و با هدف حفاظت از محیط زیست و مقابله با تغییرات اقلیمی، اتحادیه اروپا هدف الزامآوری را تعیین کرده است تا حداقل ۴۲.۵ درصد از انرژی مصرفی کل شامل برق، گرمایش، سرمایش و سایر مصارف تا سال ۲۰۳۰ از منابع تجدیدپذیر تأمین شود و در بهترین حالت به هدف ۴۵ درصد نیز برسد. این در حالی است که سهم کنونی انرژیهای تجدیدپذیر در کل مصرف انرژی اروپا بر اساس آخرین دادههای سال ۲۰۲۳ حدود ۱۹.۵ درصد است.
برای رسیدن به این اهداف بلندپروازانه، اتحادیه اروپا برنامههای متعددی را در حوزه تأمین مالی انرژی پاک راهاندازی کرده است. از جمله این برنامهها میتوان به سرمایهگذاریهای گسترده در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر فراساحلی و اختصاص میلیاردها یورو در چارچوب طرح سبز اتحادیه اروپا اشاره کرد که نقش مهمی در تسریع تحول در بخش انرژی ایفا میکند.
این روند نشاندهنده تعهد قوی اروپا به توسعه پایدار است که در آن سهم انرژیهای تجدیدپذیر در تولید برق بهطور پیوسته در حال افزایش و وابستگی به سوختهای فسیلی رو به کاهش است. بر اساس دادههای رسمی یورواستات تا پایان سال ۲۰۲۴، پیشبینی میشود که این تحول با شتاب بیشتری ادامه داشته باشد و اروپا را به سوی آیندهای پاکتر و سبزتر هدایت کند.
سهم برق تجدیدپذیر در سراسر اروپا
- آلبانی ۹۹.۳ درصد
- نروژ ۹۹.۱ درصد
- دانمارک ۸۸.۶ درصد
- لوکزامبورگ ۸۷.۴ درصد
- پرتغال ۷۸.۶ درصد
- لیتوانی ۷۵.۸ درصد
- سوئد ۷۳.۱ درصد
- کرواسی ۶۷.۶ درصد
- لتونی ۶۵.۱ درصد
- اتریش ۶۳.۹ درصد
- استونی ۶۳.۲ درصد
- مونتهنگرو ۶۳.۲ درصد
- فنلاند ۵۸.۷ درصد
- گرجستان ۵۸.۵ درصد
- ایرلند ۵۴.۱ درصد
- آلمان ۵۲ درصد
- اسپانیا ۴۸.۲ درصد
- هلند ۴۵.۹ درصد
- بوسنی و هرزگوین ۴۲.۸ درصد
- رومانی ۴۲.۴ درصد
- یونان ۴۱.۹ درصد
- اتحادیه اروپا ۴۱.۷ درصد
- ایتالیا ۳۸ درصد
- ترکیه ۳۶.۳ درصد
- مقدونیه شمالی ۳۳.۸ درصد
- بلژیک ۳۲.۳ درصد
- صربستان ۲۷ درصد
- لهستان ۲۵.۴ درصد
- فرانسه ۲۴.۶ درصد
- اسلوونی ۲۳.۴ درصد
- قبرس ۱۸.۱ درصد
- بلغارستان ۱۷.۱ درصد
- مجارستان ۱۵.۵ درصد
- اسلواکی ۱۵.۳ درصد
- چک ۱۳.۰ درصد
- مولداوی ۱۲.۲ درصد
- مالت ۹.۴ درصد
- کوزوو ۸.۸ درصد
گامهای بزرگ اروپا بهسوی انرژی بدون کربن در سال ۲۰۲۵
رقابت کشورهای اروپایی برای تولید برق پاک به توسعه سریع انرژیهای تجدیدپذیر، نوآوریهای علمی، گسترش ظرفیتهای تولید و جذب سرمایههای جدید معطوف است و نقشی کلیدی در شکلدهی به آینده انرژی پایدار و اقتصاد کمکربن در اروپا ایفا میکند. این روند نمایانگر پیشرو بودن اروپا در تحولات جهانی انرژی پاک و ضرورت تداوم سیاستهای حمایتی و حل چالشهای اجرایی برای تسریع پیشرفت در این حوزه است.
رقابت بین کشورهای اروپایی برای تولید برق پاک در سال ۲۰۲۵ بهطور چشمگیری افزایش داشته است. این امر ناشی از اهداف بلندپروازانه اقلیمی، نگرانیهای مربوط به امنیت انرژی و فرصتهای اقتصادی موجود در بخش انرژیهای تجدیدپذیر است. در سال ۲۰۲۴ انرژیهای تجدیدپذیر اروپا برای نخستین بار توانستند نزدیک به ۴۸ درصد از برق مصرفی اتحادیه اروپا را تأمین کنند که این یک رکورد بیسابقه در تاریخ صنعت انرژی این قاره محسوب میشود.
سهم عمده این موفقیت به انرژیهای بادی و خورشیدی تعلق دارد، بهطوری که انرژی خورشیدی برای نخستین بار از زغالسنگ پیشی گرفت و مصرف گاز طبیعی نیز برای پنجمین سال متوالی کاهش پیدا کرد. این تغییرات بهطور قابلتوجهی موجب کاهش واردات سوختهای فسیلی و کاهش انتشار گازهای گلخانهای در بخش برق اروپا شده است.
اتحادیه اروپا در قالب دستورالعمل انرژیهای تجدیدپذیر، هدف الزامآور افزایش سهم این انرژیها را ۴۲.۵ درصد تا سال ۲۰۳۰ تعیین کرده است. برنامههای ملی انرژی و اقلیمی کشورهای عضو نشان میدهد که اروپا میتواند به سهم ۶۶ درصدی انرژیهای تجدیدپذیر در سبد برق خود تا این سال برسد، هرچند این رقم همچنان کمتر از هدف ۷۲ درصدی طرح توانمندسازی مجدد اتحادیه اروپا (REPowerEU) است. در راستای رسیدن به این اهداف، کشورهای اروپایی بر توسعه ظرفیتهای تولید فناوریهای پاک از جمله توربینهای بادی تمرکز کردهاند. در حال حاضر اروپا توانایی تولید توربینهای بادی به ظرفیت ۳۲ گیگاوات در سال را دارد، هرچند سرعت نصب این تجهیزات کمی کند است و این امر به تسهیل مقررات و حمایتهای سیاستی بیشتر نیاز دارد.
تلاشها برای تحقق انرژی پاک و مقرونبهصرفه در طول هفته نوآوری آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر (IRENA) برجسته شد که از یازدهم تا چهاردهم ژوئن ۲۰۲۵ در شهر بن آلمان با تمرکز بر دیجیتالی شدن در حوزه انرژی برگزار شد. در این نشست مشخص شد که اقدامات مهمی همچون صرفهجویی در مصرف انرژی، تنوعبخشی به منابع تأمین و توسعه فناوریهای پاک با هدف افزایش استقلال انرژی، کاهش هزینههای برق و تحقق اهداف کاهش کربن انجام میگیرد، با این حال موانعی همچون هزینههای تولید بالای فناوریهای نوین، وابستگی به زنجیرههای تأمین خارجی و رقابت در عرصه نوآوری فناوری همچنان چالشبرانگیز باقی ماندهاند. کمیسیون اروپا بهمنظور حفظ رهبری بازار جهانی در حوزه فناوریهای انرژی پاک، توجه ویژهای به تقویت ارزش زنجیره تأمین و افزایش ظرفیتهای تولید داخلی دارد.
تحقق اهداف اقلیمی اتحادیه اروپا برای سال ۲۰۳۰ و حرکت به سمت بیطرفی کربنی تا سال ۲۰۵۰ مستلزم سرمایهگذاریهای گسترده در توسعه زیرساختها، واحدهای تولید برق پاک و فناوریهای کاهش انتشار کربن در صنایع مختلف است. این امر به هماهنگی و همبستگی بین بخشهای دولتی و خصوصی، در شرایط پیچیده اقتصادی و جغرافیای سیاسی نیاز دارد.
نظر شما