به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از نیچر، دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، با صدور یک دستور اجرایی گسترده، روند چند دههای تخصیص کمکهای مالی پژوهشی را زیر و رو کرده و قدرت بیسابقهای را به منصوبان سیاسی خود واگذار کرده است. بر اساس این دستور، دیگر کارشناسان و دانشمندان حرفهای دولتی تصمیمگیر نخواهند بود، بلکه افرادی که با ملاحظات سیاسی انتخاب شدهاند، از مرحله اعلام فراخوان تا داوری نهایی، کنترل کامل بر اعطای این کمکها خواهند داشت، این اقدام که بخشی از تلاشهای دولت ترامپ برای کنترل کامل علم در آمریکا است، با واکنش منفی گستردهای روبهرو شده، «کِیسی درایر»، مدیر سیاست فضایی در انجمن سیارهای، آن را «حملهای شوکهکننده به مفهوم جستوجوی آزادانه حقیقت» دانسته است. «جرمی برگ»، مدیر پیشین یکی از مؤسسات کلیدی NIH، نیز این دستور را «تلاش برای تصاحب قدرت» نامیده و تأکید کرده که چنین اختیاری هرگز در گذشته در دست منصوبان سیاسی نبوده است.
دستور اجرایی موسوم به «بهبود نظارت بر اعطای کمکهای فدرال» الزام میکند که رؤسای آژانسهای فدرال یک منصوب سیاسی را برای طراحی فرایند جدید داوری تعیین کنند که باید «با اولویتهای رئیسجمهور همسو باشد»، این فرایندها موظفاند پروژههایی را که بهزعم دولت «ارزشهای ضدآمریکایی» دارند، حذف کرده و بودجه را به مؤسساتی بدهند که در راستای برنامه ترامپ برای «علم استاندارد طلایی» فعالیت کنند، برنامهای که به بهانه شفافیت و سختگیری علمی، متهم به افزایش نفوذ سیاسی بر پژوهشها است، این دستور حتی به آژانسهایی همچون مؤسسه ملی سلامت آمریکا (NIH) دستور داده تا تمام فراخوانهای جدید برای دریافت بودجه را متوقف کنند تا فرایند تازه جایگزین شود؛ اقدامی که میتواند پیشرفت تحقیقات حیاتی، از جمله پروژههای درمان سرطان، را متوقف کند، منتقدان میگویند ترامپ با این اقدام نهتنها استقلال علمی را تهدید کرده بلکه راه را برای دخالت مستقیم سیاستمداران در محتوای علمی و نتایج تحقیقات باز میکند؛ اقدامی که خطر سانسور علمی، حذف پروژههای نامطلوب از دید دولت، و نابودی نظام داوری همتای علمی را بههمراه دارد.