به گزارش خبرگزاری ایمنا، در روزهای گرم خرداد، وقتی آفتاب بیشتر از همیشه میتابید، یکی از کهنترین جشنهای ایرانی در ستایش آب و زندگی برگزار میشده است: جشن خردادگان؛ این جشن که در ششمین روز از ماه خرداد، یعنی روز «خرداد» از ماه «خرداد» برگزار میشود، نماد احترام به یکی از ارزشمندترین نعمتهای طبیعت، یعنی آب و تجلی خرد، پاکی و تندرستی در فرهنگ ایران باستان است.
خرداد؛ نماد تندرستی و نگهبان آبها
در گاهشماری زرتشتی هر ماه شامل ۳۰ روز است و هر روز نام خاصی دارد. زمانی که نام روز و ماه با هم یکی میشود، آن روز را جشن میگیرند. روز ششم هر ماه به «خرداد» تعلق دارد. خرداد نماد کمال، تندرستی و نگهبانی از آبهای پاک است، بنابراین، جشن خردادگان نهتنها یک مراسم آئینی، بلکه بزرگداشتی برای نعمت بیبدیل آب نیز بهشمار میرفته است.
آئینهای خردادگان چگونه برگزار میشد؟
بر اساس منابع تاریخی، گرامیداشت خردادگان در کنار نهرها، چشمهها، رودخانهها یا باغها برگزار میشده است. مردم لباسهای روشن و پاکیزه میپوشیدند، گلهای سوسن که نماد خرداد است را به یکدیگر هدیه میدادند و به نیایش خداوند و سپاسگزاری از نعمت آب میپرداختند.
در این جشن مردم با خواندن نیایشنامهها، از امشاسپند خرداد میخواستند تا آنها را از بیماری، ناپاکی و خشکسالی دور نگه دارد، همچنین در این مراسم، مراسم تطهیر (شستوشوی بدن در آب جاری) اجرا میشد که نمادی از پاکی جسم و روح بود.
چرا جشن خردادگان هنوز هم اهمیت دارد؟
با وجود گذشت هزاران سال، پیام خردادگان همچنان تازه و پرکاربرد است. در عصر بحرانهای زیستمحیطی و کمآبی، این جشن یادآور این حقیقت است که آب تنها یک منبع مصرفی نیست، بلکه نعمتی مقدس و حیاتی است. بزرگداشت این روز میتواند فرصتی برای آموزش نسلهای جدید درباره اهمیت مصرف بهینه آب، حفظ منابع طبیعی و بازگشت به فرهنگ احترام به طبیعت باشد.
خردادگان؛ فرصتی برای بازخوانی هویت ایرانی
جشنهایی همچون خردادگان، بخشی از حافظه فرهنگی و تاریخی ایرانیاناند. این آئینها نهتنها ما را با سبک زندگی نیاکانمان آشنا میکنند، بلکه بستری مناسب برای بازآفرینی هویت ملی و پیوند دوباره با طبیعت فراهم میکنند. در دورانی که بیشتر مناسبتها رنگ و بوی تجاری یا کلیشهای گرفتهاند، احیای مناسبتهایی همچون خردادگان میتواند به احیای شادیهای اصیل، معنوی و محیطزیستمحور کمک کند.
گل سوسن، نماد خردادگان
یکی از نشانههای زیبای این جشن، گل سوسن است؛ گلی که در فرهنگ ایرانی، نماد پاکی، زیبایی و روشنی بوده است. در برخی مناطق ایران، در روز خردادگان مردم به یکدیگر شاخهای از سوسن هدیه میدادند. امروزه نیز میتوان با چنین سنتهای سادهای، روح زندگی را در مناسبتها جاری کرد.
چگونه خردادگان را گرامی بداریم؟
اگرچه بسیاری از آئینهای سنتی فراموش شدهاند، اما میتوان با راهکارهایی ساده، روح خردادگان را به زندگی امروزی آورد:
- کاشت یک درخت یا گل به نام این روز
- پیادهروی در طبیعت و چشمهسارها با خانواده
- نیایش برای باران
- تندرستی در کنار آب
- آموزش به کودکان درباره اهمیت حفظ منابع طبیعی
- تهیه محتوای فرهنگی در شبکههای اجتماعی با هشتگهای مناسب
خردادگان برخلاف بسیاری از مناسبتهای امروزی، نماد بازگشت به ریشههای انسانی، طبیعتمداری و سپاسگزاری از زندگی است. در روزگاری که آب، هوا و زمین زیر فشار تخریب بشر قرار دارند، این آئین کهن میتواند چراغ راهی برای آیندهای سبز و پایدار باشد. کافی است کمی به زمزمههای آب در رودخانهها گوش بسپاریم تا صدای نیاکانمان را بشنویم که میگویند: «آب را پاس بدار، که زندگی است.»
نظر شما