به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، شکاف جنسیتی درآمد در اروپا بسیار مشهود است. چندین شاخص مورد استفاده در این قاره، نابرابری بین زنان و مردان را در بسیاری از عرصه‌ها نشان می‌دهد، اما زندگی اقتصادی یکی از حوزه‌های کلیدی محسوب می‌شود که زنان را بیشتر تحت‌تأثیر قرار داده است. زنان در این قاره به‌رغم بعضی پیشرفت‌ها، هنوز با شکاف‌های جنسیتی در زمینه دستمزد، مشارکت نیروی کار، اشتغال و موقعیت‌های سلسله مراتبی در محیط کار روبه‌رو هستند.
کشورهای اروپایی با بیشترین شکاف جنسیتی درآمد
نابرابری جنسیتی در دریافت حقوق و دستمزد طی سال‌های اخیر به‌طور فزاینده‌ای مورد بحث قرار گرفته است. شکاف دستمزد تعدیل‌نشده جنسیتی یک شاخص مهم است که تفاوت میانگین درآمد ناخالص ساعتی مردان و زنان را نشان می‌دهد. این شاخص به‌صورت درصدی از میانگین درآمد ناخالص ساعتی مردان بیان می‌شود و تحصیلات، سن، ساعات کار یا نوع شغل را در نظر نمی‌گیرد.
شاخص یادشده به‌طور اساسی نشان می‌دهد که زنان چقدر کمتر از مردان درآمد دارند. در سال ۲۰۲۲، شکاف جنسیتی در اتحادیه اروپا ۱۲.۷ درصد بود، به این معنا که زنان به‌طور متوسط ۱۲.۷ درصد کمتر از مردان به ازای هر ساعت کار درآمد دریافت می‌کردند و در اصل زنان باید ۱.۵ ماه بیشتر کار کنند تا این تفاوت درآمدی را جبران کنند.
شکاف جنسیتی درآمد در اتحادیه اروپا و اتحادیه تجارت آزاد اروپا (EFTA) به‌طور قابل‌توجهی متفاوت است و در سال ۲۰۲۲ در چندین کشور بیش از ۱۷ درصد بود. استونی با ۲۱.۳ درصد بیشترین شکاف جنسیتی درآمد را داشت و پس از آن اتریش (۱۸.۴ درصد)، سوئیس و چک (هر دو ۱۷.۹ درصد) قرار گرفتند. لوکزامبورگ (منفی ۰.۷ درصد) تنها کشوری بود که رقم منفی داشت، یعنی زنان اندکی بیشتر از مردان درآمد داشتند. ایتالیا، رومانی و بلژیک نیز با کمتر از پنج درصد کمترین شکاف دستمزد جنسیتی را در بخش دستمزد ثبت کرده بودند. در میان «چهار اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا»، آلمان (۱۷.۷ درصد) و فرانسه (۱۳.۹ درصد) شکاف بیشتری نسبت به میانگین اتحادیه داشته‌اند.
آیا امکان کاهش شکاف دستمزد جنسیتی در اروپا وجود دارد؟
یکی از اهداف کمیسیون اروپا کاهش شکاف دستمزد جنسیتی در این بلوک است که پیشرفت ثابت، اما کندی دارد. بین سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۲۲، شکاف جنسیتی درآمد در اتحادیه اروپا ۳.۷ درصد کاهش پیدا کرد و از ۱۶.۴ به ۱۲.۷ درصد رسید. با این حال در ۶ کشور اسلوونی، لتونی، لهستان، مالت، سوئیس و لیتوانی از ۰.۱ به ۳.۷ درصد افزایش داشت.
بهبود قابل‌توجهی نیز در اسپانیا، استونی و ایسلند مشاهده شد. اسپانیا با کاهش ۱۰ درصدی در این دوره بیشترین بهبود را در شکاف جنسیتی درآمد ثبت کرد و پس از آن استونی (۸.۶ درصد)، ایسلند (۸.۴ درصد) و لوکزامبورگ (۷.۶ درصد) قرار گرفتند. آلمان و بریتانیا نیز به ترتیب با ۵ و ۴.۷ درصد، کاهش قابل‌توجهی را در این شکاف ثبت کردند.
با این وجود شکاف جنسیتی درآمد در بخش خصوصی بیشتر است. در سال ۲۰۲۲، این شکاف در ۲۱ از ۲۴ کشور اروپایی در بخش خصوصی بیشتر از بخش عمومی بود. به گفته آژانس داده اتحادیه اروپا، یورواستات، دلیل این امر ممکن است به‌طور عمده تعیین پرداخت‌ها در بخش دولتی توسط شبکه‌های دستمزد شفاف و اعمال آن به‌طور یکسان برای مردان و زنان در اتحادیه اروپا باشد. داده‌ها نشان می‌دهد که شکاف دستمزد در بخش دولتی تنها در پرتغال، اسلوونی و فنلاند بیشتر بود.
قبرس شکاف منفی ۰.۲ درصدی را در بخش دولتی ثبت کرد که نشان می‌دهد زنان در مقایسه با مردان حقوق بهتری داشتند. این کشور همچنین بیشترین تفاوت را بین بخش عمومی و خصوصی با ۱۹.۷ درصد به ثبت رساند. این تفاوت در پنج کشور بالای ۱۰ درصد بود که نشان می‌دهد نابرابری جنسیتی در دستمزدها در بسیاری از کشورها قوی است. زنان در بخش خصوصی آلمان ۱۲.۷ درصد کمتر از مردان درآمد داشتند و چک با ۲۰.۵ درصد بیشترین شکاف جنسیتی درآمد را در بخش خصوصی به ثبت رساند و آلمان با ۱۹.۹ درصد پس از آن قرار گرفت.
دلایل اصلی این میزان نابرابری‌های جنسیتی درآمد در اروپا
تفکیک بخشی: حدود ۲۴ درصد از شکاف دستمزد جنسیتی مربوط به حضور بیش از حد زنان در بخش‌های به‌نسبت کم‌درآمد همچون مراقبت، بهداشت و آموزش است. ۲۸ درصد از زنان و ۸ درصد از مردان در اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۲ به‌صورت پاره‌وقت کار می‌کردند.
تبعیض در پرداخت: زنان برای انجام کار برابر یا کاری با ارزش برابر کمتر از مردان درآمد داشته‌اند.
سهم نابرابر کار بدون دستمزد: زنان در هفته ساعات کاری بیشتری نسبت به مردان دارند، اما ساعات بیشتری را صرف کار بدون دستمزد می‌کنند، این امر ممکن است بر انتخاب شغل آن‌ها نیز تأثیر بگذارد. احتمال اینکه آن‌ها برای مراقبت از کودکان و بستگان خود دست از کار بکشند نیز بسیار زیاد است. به همین دلیل است که اتحادیه اروپا درصدد تقسیم مساوی مرخصی‌های والدین بین زن و مرد است.
موقعیت شغلی: موقعیت هر فرد در سلسله مراتب مشاغل به‌وضوح بر سطح دستمزد آن‌ها تأثیر می‌گذارد. به‌عنوان مثال حرفه‌ای که بیشترین تفاوت در درآمد ساعتی را در اتحادیه اروپا دارد، مدیران بود که طبق داده‌ها در سال مورد بررسی ۲۳ درصد درآمد کمتری برای زنان نسبت به مردان داشت. از سوی دیگر مردان علاوه‌بر اینکه حقوق بیشتری نسبت به زنان دریافت می‌کنند، موقعیت‌های بالاتری نسبت به زنان دارند. در سال ۲۰۲۱، زنان تنها ۳۵ درصد از مدیران اتحادیه اروپا را تشکیل می‌دادند. سهم زنان در این موقعیت در هیچیک از کشورهای اتحادیه اروپا بیش از ۵۰ درصد نبوده است. لتونی (۴۶ درصد)، لهستان و سوئد (هر دو ۴۳ درصد) بیشترین سهم را داشتند در حالی که قبرس (۲۱ درصد)، لوکزامبورگ (۲۲ درصد) و هلند (۲۶ درصد) کمترین سهم را به خود اختصاص دادند.
علاوه‌بر این، زنان تحصیلات بیشتری دارند اما کمتر شاغل هستند. در سال ۲۰۲۲، تعداد زنان دارای تحصیلات عالی (۳۷.۱ درصد) شامل دانشگاه‌ها، کالج‌ها و آموزش‌های فنی، در اتحادیه اروپا به‌وضوح بالاتر از مردان (۳۱.۴ درصد) بود. به‌طور تقریبی در تمام کشورهای اتحادیه اروپا به جز آلمان و اتریش، سهم زنان با تحصیلات عالی بیشتر از سهم مردان، با این حال نرخ اشتغال زنان (۸۳.۶) کمتر از مردان (۸۸.۹ درصد) بود.
مردان در همه کشورهای اتحادیه اروپا بیشتر شاغل هستند. در سال ۲۰۲۳ در تمام کشورهای اتحادیه اروپایی نرخ اشتغال مردان بالاتر از زنان و از ۰.۳ درصد در لیتوانی تا ۱۹.۱ درصد در یونان متغیر بود. در میان سنین ۱۵ تا ۶۴ سال، نرخ اشتغال مردان اتحادیه اروپا برای مردان ۷۴.۷ درصد و برای زنان ۶۴.۹ درصد بود. نرخ مشارکت زنان در نیروی کار نیز کمتر از مردان در تمام کشورهای این بلوک کمتر و تفاوت آن ۹.۹ درصد بود.
از سوی دیگر در حالی که همه کشورها به جز رومانی، بهبودهایی را برای کاهش این شکاف طی دو دهه گذشته تجربه کردند، شکاف جنسیتی درآمد در نرخ مشارکت نیروی کار در هشت کشور اتحادیه اروپا از جمله رومانی، ایتالیا و یونان همچنان بالای ۱۰ درصد بود، اما اسپانیا، مالت و لوکزامبورگ پیشرفت‌های قابل‌توجهی را در کاهش این شکاف در مشارکت نیروی کار طی دو دهه گذشته ثبت کردند.
نظر شما