به گزارش خبرگزاری ایمنا، دیابت یکی از شایع‌ترین بیماری‌های متابولیکی است که با اختلال در تولید یا عملکرد انسولین همراه است، این بیماری به دو نوع اصلی دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ تقسیم می‌شود و کنترل قند خون در مبتلایان به دیابت اهمیت حیاتی دارد، چراکه افزایش قند خون مداوم می‌تواند به عوارض جدی در اعضای مختلف بدن منجر شود.
چشم یکی از ارگان‌هایی است که به‌شدت تحت تأثیر دیابت قرار می‌گیرد و دیابت می‌تواند باعث بیماری‌هایی مانند رتینوپاتی دیابتی، آب مروارید و گلوکوم شود، رتینوپاتی دیابتی از آسیب به عروق خونی شبکیه چشم ناشی می‌شود و در صورت پیشرفت می‌تواند منجر به نابینایی شود، از همین رو کنترل دقیق قند خون و فشار خون می‌تواند خطر این عارضه را کاهش دهد.
قلب و عروق نیز از آسیب‌های دیابت در امان نیست، دیابت خطر ابتلاء به بیماری‌های قلبی-عروقی مانند سکته قلبی و مغزی را به‌شدت افزایش می‌دهد و بالا بودن سطح قند خون می‌تواند به تصلب شرایین (آترواسکلروزیس) منجر شود که یک عامل خطر اصلی برای این بیماری‌ها است و داشتن رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی منظم و مصرف داروهای تجویزشده توسط پزشک می‌تواند به کاهش این خطر کمک کند.
کلیه‌ها از دیگر اندام‌هایی است که آسیب قابل توجهی از دیابت می‌بیند و نفروپاتی دیابتی یکی از شایع‌ترین دلایل بیماری‌های کلیوی است که می‌تواند به نارسایی کلیه منجر شود، این مشکل به دلیل آسیب به عروق خونی کوچک در کلیه‌ها رخ می‌دهد، از همین رو بررسی منظم عملکرد کلیه‌ها و کنترل فشار خون نقش مهمی در پیشگیری از این عارضه دارد.
یکی دیگر از مشکلات رایج در دیابت، زخم‌های دیابتی است که اغلب در پاها ظاهر و این زخم‌ها به دلیل کاهش جریان خون و کاهش حس عصبی در پاها ایجاد می‌شوند و در صورتی که به این زخم‌ها توجه نشود ممکن است به عفونت‌های شدید و حتی قطع عضو منجر شود، از همین رو مراقبت منظم از پاها و استفاده از کفش‌های مناسب می‌تواند به پیشگیری از این مشکل کمک کند.
عروق محیطی بدن تحت تأثیر بیماری دیابت
آلبرت شمیان، متخصص بیماری‌های داخلی با بیان اینکه بیماری دیابت عوارض چندگانه‌ای دارد و از مهم‌ترین عارضه‌های که دیابت دارد، درگیری اعصاب خودکار است که به آن نوروپاتی گفته می‌شود، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: نوروپاتی یکی از شایع‌ترین عوارضی است که بیماری دیابت به همراه خواهد داشت و به طور معمول می‌تواند باعث بی‌حسی، گزگز و ضعف عضلانی شود.
وی با بیان اینکه یکی دیگر از مهم‌ترین عارضه‌های دیابت، گرفتگی عروق محیطی است که PAD نام دارد، می‌افزاید: این گرفتگی عروق می‌تواند به ویژه در اندام تحتانی اتفاق بیفتد و بیمار درگیر واسکولوپاتی شود، در این بیماری عروق محیطی کوچک بیماران درگیر و باعث می‌شود افراد شکایت بسیاری از بی‌قراری پا در شب داشته باشند و همزمان با توجه به اینکه بیماری دیابت روی اعصاب خودکار پا تأثیر می‌گذارد، عصب‌ها ضعیف می‌شود و بیمار گرما، سرما و ضربه را متوجه نمی‌شود.
متخصص بیماری‌های داخلی تصریح می‌کند: زمانی که بیمار راه می‌رود، کفش‌های تنگ می‌پوشد یا پای او آسیب می‌بیند، دچار زخم می‌شود و اطلاعی از دلیل ایجاد زخم‌ها ندارد، چراکه متوجه آسیب‌هایی که به دلایل مختلف متوجه پای او شده است، اطلاعی ندارد و به طور کلی، گرفتگی عروق و درگیری اعصاب خودکار و بی‌حسی اندام، باعث ایجاد زخم‌های متعدد می‌شود.
زخم‌های دیابتی با تاول یا پینه آغاز می‌شود
شمیان با بیان اینکه به طور معمول زخم‌های دیابتی با تاول یا پینه آغاز می‌شود، ادامه می‌دهد: دیابت روی چشم تأثیر مستقیمی دارد که به آن رتینوپاتی گفته می‌شود، چشم عروق ریز بسیاری دارد و به طور معمول این عروق دچار گرفتگی می‌شود و بیماران مشکل در قسمت شبکیه چشم را تجربه می‌کنند و رتینوپاتی یکی از عوارض شایع بیماری دیابت در چشم است.
وی با بیان اینکه نفروپاتی نیز از دیگر عوارض بیماری دیابت محسوب می‌شود، اضافه می‌کند: بیماران دیابتی ممکن است دچار از دست رفتن عملکرد صحیح کلیه شوند و بیماران دیابتی به میزان مدت زمانی که قند خون آنها کنترل نشده بوده است، آسیب کلیوی خواهند داشت و رسیدگی نکردن به بیماری دیابت می‌تواند منجر به نارسایی کلیه و دیالیز شود و بیماران دیابتی به مرور زمان وزن بسیاری از دست می‌دهند و دچار کاهش وزن‌های غیرعادی می‌شوند.
شایع‌ترین علت فوت در بیماران دیابتی، حوادث قلبی و عروقی است
علیرضا ریاضی، فوق متخصص قلب و عروق با بیان اینکه شایع‌ترین علت فوت در بیماران دیابتی، حوادث قلبی و عروقی است و از مهم‌ترین عارضه بیماری دیابت، می‌توان به ایجاد زخم در بدن به ویژه اندام‌های تحتانی اشاره کرد، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: به زخم‌هایی که به دنبال گرفتگی عروق یا PAD ایجاد می‌شود، ایسکمیک گفته می‌شود و به طور معمول، بیماران دیابتی که قطع عضو را به دنبال این زخم‌ها تجربه می‌کنند، تا پنج سال بعد نیز ممکن است قطع عضوهای بعدی را تجربه می‌کنند.
وی با بیان اینکه قطع عضوهای بیماران دیابتی به طور معمول به دلیل عفونت‌های ناشی از زخم‌ها یا مشکلات روحی و روانی بیماران است، می‌افزاید: آسیب‌های روحی و روانی و افسردگی این بیماران به دنبال قطع عضو می‌تواند منجر به فوت این بیماران شود و باید توجه داشت که درمان زخم‌های دیابتی و کنترل دیابت، نیاز به کار گروهی و درمان همه جانبه دارد و تنها با مراجعه به یک متخصص غدد یا داخلی امکان درمان زخم وجود ندارد.
متخصص قلب و عروق با بیان اینکه درمان زخم و کنترل دیابت نیازمند کار گروهی منسجم است، ادامه می‌دهد: فعالیت همزمان و هم‌سوی متخصص داخلی، پرستار یا پزشک دوره دیده زخم، متخصص تغذیه، متخصص عفونی، متخصص چشم، متخصص کلیه و متخصص قلب و عروق می‌تواند عوارض بیماری دیابت را کنترل کند و به همین دلیل سعی شده در کلینیک دیابت و درمان زخم نیل سار خدمات تمام رشته‌های تخصصی مورد نیاز در قالب یک درمانگاه دیابت به بیماران ارائه شود و این درمانگاه با این هدف افتتاح شده است.
ریاضی با اشاره به اینکه تشخیص به موقع و صحیح بیماری PAD در بیماران دیابتی اهمیت بالایی دارد و می‌تواند از ایجاد زخم‌های دیابتی جلوگیری کند، می‌گوید: بیمارانی که دچار زخم‌های دیابتی ناشی از PAD می‌شوند، زخم آنها می‌تواند با دریافت درمان آنژیوپلاستی یا باز کردن عروق بهبود پیدا کند و در معرض قطع عضو نباشند.
بیماران درگیر با زخم‌های دیابتی از خوددرمانی پرهیز کنند
کیمیا ساری، درمانگر زخم با بیان اینکه توصیه می‌شود بیماران درگیر با زخم‌های دیابتی به صورت جدی از خوددرمانی پرهیز کنند، به خبرنگار ایمنا می‌گوید: زخم‌های دیابتی نباید ساده گرفته شود و هرگونه تاول، پینه یا ترک در اندام‌های بیماران دیابتی باید جدی گرفته شود.
وی با اشاره به اهمیت تشخیص به‌هنگام زخم‌های دیابتی و تأثیر آن در روند بهبود بیماران می‌افزاید: توصیه می‌شود بیماران دیابتی در صورتی که هر یک از علائم مذکور را تجربه کردند، در اسرع وقت به مراکز درمان تخصصی درمان زخم مراجعه کنند.
دیابت تأثیراتی روانی و اجتماعی بسیاری دارد و بیماران ممکن است با استرس و اضطراب ناشی از مدیریت بیماری مواجه شوند، همچنین عوارض جسمی دیابت می‌تواند تأثیرات منفی بر کیفیت زندگی افراد بگذارد و حمایت خانواده و دریافت مشاوره روان‌شناسی می‌تواند برای بهبود وضعیت روانی بیماران کمک کننده باشد.
درمان دیابت شامل تغییر سبک زندگی، رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی و داروهایی است که به کنترل سطح قند خون کمک می‌کند و آموزش بیماران درباره مدیریت بیماری و علائم هشداردهنده عوارض نقش کلیدی در پیشگیری و درمان دارد.
به طور کلی، پیشگیری از دیابت، به ویژه دیابت نوع ۲، به‌طور عمده از طریق سبک زندگی سالم امکان‌پذیر است و کاهش وزن اضافی، مصرف مواد غذایی سالم و کاهش مصرف قند و چربی و انجام ورزش منظم می‌تواند خطر ابتلاء به دیابت را کاهش دهد و آگاهی از این بیماری و چگونگی کنترل و مدیریت مناسب آن می‌تواند به بیماران کمک کند تا زندگی بهتری داشته باشند.
نظر شما