به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، تصمیماتی که از طریق فرایندهای مبتنی بر جامعه و با مشارکت واقعی شهروندان اتخاذ میشوند، پایدارتر هستند، چراکه مشارکت اعضای جامعه در شناخت مسئله، ارائه راهحل و اجرای راهکارها، منجر به شکوفا شدن خلاقیت مسئولان و افراد با تواناییهای مختلف میشود که نتیجه آن اتخاذ تصمیمات بهتر و مؤثرتر برای موضوعات مختلف جامعه است.
هنگامی که مسئولان یک شهر، سازمانها و گروههای مردمی را در فرایند تصمیمگیری و برنامهریزی مشارکت میدهند، میتوانند از اطلاعات بیشتر و دقیقتری بهره ببرند و با راهحلهایی روبهرو شوند که نگرانیهای اساسی جامعه را مدنظر قرار میدهد. مشارکت عمومی موجب میشود تا تصمیمگیرندگان از دانش، تجربه و دیدگاههای متنوع بهرهمند شوند.
برای توصیف مشارکت عمومی از نامهای مختلفی همچون مشارکت شهروندان، تعامل با شهروندان، تصمیمگیری مشارکتی، حکمرانی شهروندان، اداره مبتنی بر جامعه و تصمیمگیری محلهای استفاده میشود. با هر عنوانی که از این فرایند نام برده شود، منظور مشارکت دادن اعضای یک جامعه در فرایندهای حل مسئله و تصمیمگیری است که میتواند منجر به سادهسازی امور مربوط شود و افراد را به موضوعات اساسی شهر علاقهمند کند و تحت تأثیر قرار دهد.
مشارکت عمومی نقش قابلتوجهی در رعایت مقررات و الزامات در جامعه دارد. این فرایند با اصول دموکراتیک همسو است و اجازه میدهد مردم بر آنچه بر زندگی آنها تأثیر میگذارد، نفوذ داشته باشند. توجه به ایدهها، ارزشها و مسائل عمومی منجر به حکمرانی پاسخگوتر و دموکراتیک میشود.
هنگامی که تصمیمگیرندگان به اطلاعات بیشتر، دیدگاههای وسیعتر و درک متقابلی که از طریق تعامل با شهروندان حاصل میشود، دسترسی داشته باشند، میتوانند تصمیمات مؤثرتری بگیرند و نتایج قابل قبولتری را در جامعه مشاهده کنند. ممکن است اعضای جامعه دانش بیشتری درباره زمینهای که تصمیمات در آن اجرا میشوند، سازمانهای درگیر و تاریخچه اقدامات داشته باشند. دیدگاههای بیشتر، گزینههای پیشنهادی را گسترش و ارزش تصمیم نهایی را افزایش میدهد. هرچه طیف وسیعتری در فرایندهای تصمیمگیری مشارکت داشته باشند، احتمال بیشتری وجود دارد که انتخاب نهایی بیشترین نیازها را برآورده و بیشترین نگرانیهای ممکن را برطرف کند.
مشارکت عمومی فرصتی برای تصمیمگیرندگان و ذینفعان فراهم میکند تا مسائل و دیدگاههای یکدیگر را درک کنند و در نتیجه پایگاه دانش تصمیمگیریها را گسترش دهند. حضور مردم در پروژههای عمومی نوعی مشاوره رایگان قلمداد میشود؛ تخصص و دانش اعضای جامعه درباره تأثیرات تصمیمات، همچنین تجربهای که دارند و تاریخچهای که میدانند، کمک بزرگی به فرایند تصمیمگیری میکند.
مسئولان شهری میتوانند با برقراری ارتباط مستقیم و غیرمستقیم با شهروندان، چالشها و مشکلاتی را شناسایی کنند که باید حل شوند. درک بهتر و عمیقتر از موقعیت و مشکلات جامعه، منجر به شناسایی فرصتهای کلیدی و گزینههای اقدام میشود. تعامل با شهروندان به مسئولان کمک میکند تا تعارضهای موجود در جامعه را شناسایی و بهصورت مؤثرتر مدیریت کنند.
یکی دیگر از مزایای مشارکت شهروندان در امور برنامهریزی، ایجاد ائتلافهای حمایتی است که میتواند روابط بهتری میان تصمیمگیران و ذینفعان بنا کند و وحدت و همبستگی را در جامعه ارتقا دهد. هنگامی که اعضای مختلف جامعه در تصمیمگیریها دخالت داده میشوند، نسبت به نتایج احساس تعلق میکنند و متعهد به اجرای موفقیتآمیز آن تصمیمات خواهند بود. این امر به ایجاد یک ائتلاف حمایتی در جامعه منجر میشود که میتواند اجرای موفق برنامهها و طرحها را تضمین کند.
یک فرایند مشارکتی خوب میتواند ظرفیت حل مسئله آینده را بهطور قابلتوجهی افزایش دهد. شرکتکنندگان موفقیت را میبینند و از تجربیات خود در موقعیتهای آینده استفاده خواهند کرد.
مشارکت، با فراهم آوردن پلتفرمی برای بیان نگرانیهای شهروندان و دریافت اطلاعات درباره سیاستها و تصمیمات محلی، شفافیت را افزایش میدهد. این امر به افزایش اعتماد عمومی به مسئولان و سازمانهای اجرایی کمک میکند. از سوی دیگر، افزایش شفافیت از طریق مشارکت عمومی، موجب افزایش احساس مسئولیت میشود و مسئولان را ملزم به پاسخگویی بیشتر در برابر شهروندان و اتخاذ تصمیمات منطقیتر و در راستای منافع عمومی میکند.
روشهای مشارکت شهروندان
بنیادیترین شکل مشارکت، رأیگیری است که به شهروندان اجازه میدهد نمایندگانی را انتخاب کنند که با ارزشهایشان همسو هستند. این امر به شهروندان اطمینان میدهد که میتوانند بر سرنوشت خود تأثیرگذار باشند. برگزاری جلسات عمومی و نظرسنجیها یکی دیگر از راهکارهای مؤثر برای تعامل با شهروندان است و فرصتهایی برای دریافت بازخورد و آشنایی با بینش شهروندان درباره سیاستها و پروژههای محلی فراهم میکند. شهروندان میتوانند قوانین یا سیاستهای جدید را پیشنهاد دهند و چالشهایی را که در جامعه با آن روبهرو هستند، به گوش مسئولان برسانند و مطمئن باشند که نیازهای آنها در فرایندهای تصمیمگیری در نظر گرفته میشود.
مشارکت میتواند در اشکال دیگری از جمله حضور در اجتماعات محلی و مشارکت در طرحهای داوطلبانه خود را نشان دهد. اجتماعات شهروندی با هدف بحث درباره مسائل و فرصتهای عملی مشترک تشکیل میشود و به شهروندان این امکان را میدهد که بهصورت مستمر در امور محلی و منطقهای دخالت داشته باشند و تصمیمگیریهای کلیدی را تحت تأثیر قرار دهند. افزون بر این، شهروندان میتوانند به هیئتهای مشورتی و کمیتههای شهری بپیوندند تا بازخورد و نظارت مستمر خود را بر ابتکارات محلی ارائه دهند.
هرچند آگاهی از مشارکتهای عمومی در شهرها افزایش پیدا کرده است، اما چالشها و موانعی بر سر راه این فرایند وجود دارد که دولتهای محلی باید تلاش کنند با رفع آنها، دسترسی شهروندان و فراگیری برنامهها را افزایش دهند. شهرهاییهمچون هلسینکی مدلهای جامع مشارکتی را توسعه دادهاند که درگیری شهروندان را در قوانین اداری ادغام کرده است تا فرصتهای متنوعی برای نفوذ دیدگاههای مختلف در برنامهها ایجاد کنند و سیستمهای حکمرانی قدرتمندتر و پاسخگوتری بسازند که پاسخگوی نیازها و تمایلات ساکنان خود هستند.
مشارکت شهروندی شهردار پلازا | اسپانیا
«شهردار پلازا» یک پروژه نوآورانه مشارکت شهروندی در بخش آستوریاس اسپانیا است که توسط مدیریت عمومی برای جمعآوری پیشنهادات شهروندان اجرا شد. این پروژه از رسانههای مختلف استفاده کرد تا امکان صحبت کردن و اظهار نظر را در اختیار تمام جمعیت آستوریا قرار دهد. روش تحلیل دادههای استفادهشده در این پروژه امکان اجرای فوری نتایج به دست آمده و همچنین استفاده مجدد از اطلاعات در آینده را فراهم کرده است.
نوآوری اصلی پروژه شهردار پلازا توانایی آن در ارائه فرصت مشارکت به تمام شهروندانی بود که تمایل به مشارکت داشتند و این کار را با برطرف کردن نابرابریها و موانع موجود بر سر راه مشارکت کامل شهروندان انجام داد. استفاده همزمان از کانالهای مختلف حضوری و مجازی به تمام افراد فرصت مشارکت میداد و همزمان آموزش و ترویج مشارکت شهروندی را انجام داد.
کانالهای ارتباطی این پروژه شامل وبسایت شهری، حضور عوامل مستقر در شهرهای مختلف آستوریا (اویدو، خیخون، آویلس، پولهسیرو، میرس، لیانس، ناویا، ریبادسلا و لوآرکا) و طراحی یک رسانه اجتماعی بود. این پروژه فرصتی برای اطلاعرسانی در مورد نیازها و نگرانیهای شهروندان ایجاد کرد و از یک روش طبقهبندی سیستماتیک برای تجزیه و تحلیل پیشنهادات استفاده کرد که اساس آن استفاده مجدد از اطلاعات بخش عمومی بود. روش تحلیل اطلاعات استفادهشده، فرصت بزرگی برای افزایش شفافیت، ارتقای ارزشهای دموکراتیک و امکان مشارکت شهروندان در سیاستهای عمومی فراهم کرده است.
در این برنامه مشارکتی بهطور تقریبی دو هزار پیشنهاد از کل قلمرو منطقهای به دست آمد و اعتبار و اثربخشی برنامه بهلطف نمایندگی مناسب گروههای جمعیتی مختلف بر اساس جنسیت، سن و محل سکونت حاصل شد. یکی از جنبههای قابل بهبود بهمنظور افزایش مشارکت شهروندان، افزایش تعداد مناطقی است که در آنها پایگاه اطلاعرسانی حضور دارد، همچنین مشارکت دادن سایر نهادهای عمومی همچون کتابخانهها یا مراکز فناوری مفید واقع خواهد شد.
براگا برای دموکراسی | پرتغال
شهر پرتغالی براگا زمان زیادی است که برای مشارکت دادن ساکنان در تصمیمات محلی از توسعه اقتصادی و سیاستهای جوانان گرفته تا پایداری، مسائل سالمندان و امور اجتماعی تلاش میکند. بودجههای مشارکتی براگا (از جمله بودجه ویژه برای جوانان) بهعنوان تلاشهای پیشگام در پرتغال شناخته میشوند که به شهروندان امکان میدهد بهطور مستقیم در تخصیص منابع عمومی نقش داشته باشند. این شهر با تکیه بر موفقیتهای گذشته و ایجاد نوآوریهای جدید برای برقراری ارتباط با شهروندان، به دنبال افقهای جدید در برنامههای مشارکتی است.
شوراهای مختلف براگا از جمله شورای حملونقل، شورای گردشگری یا شورای راهبردی فرهنگ، در اطمینان از شنیده شدن صدای همه گروههای جامعه و پاسخ به نیازهای آنها نقش مهمی دارند. این شوراها پلتفرمهای ساختارمندی برای بیان نظرات، ارائه ایدهها و تأثیرگذاری بر فرایندهای تصمیمگیری گروههای مختلف جمعیتی و ذینفعان فراهم میکنند.
براگا در کنار این پلتفرمهای سنتی، حضور آنلاین خود را با گسترش پلتفرمهای دیجیتالی برای مشارکت شهروندان، تقویت کرده است. این شهر میتواند با توسعه ابزارهای پیشرفتهتر دولت الکترونیک، تعامل آسانتر و مکرر بین شهروندان و سیاستگذاران را تسهیل کند. استفاده از فناوریهایی همچون بلاکچین نیز میتواند شفافیت و اعتماد در این پلتفرمهای دیجیتال را بیشتر ارتقا دهد و از امنیت و یکپارچگی مشارکت شهروندان اطمینان حاصل کند. این شهر در نظر دارد از این ابزارها برای برگزاری جلسات شهری مجازی منظم استفاده کند تا جمعیت بیشتری را در بحثها و جلسات مشورتی شرکت دهد. این رویکرد به ویژه در مشارکت دادن شهروندان جوان مؤثر است که با ارتباطات دیجیتال راحتتر هستند.
استفاده از دادهها برای مشارکت آگاهانه مرحله مهم دیگری برای پیشرفت براگا است. ابتکارات دادههای باز میتواند با در دسترس قرار دادن بیشتر دادههای شهرداری برای عموم، شهروندان را توانمند سازد تا مشارکتهای آگاهانهتری در بحثهای سیاستی داشته باشند. اطلاعات لحظهای درباره تخصیص بودجه، پیشرفت پروژهها و شاخصهای عملکرد برای انواع خدمات عمومی بهطور آزاد به اشتراک گذاشته میشود و ابزارهایی برای مشاهده و تحلیل راهکارها توسط شهروندان پیادهسازی میشود که درک پیامدهای گزینههای سیاستی مختلف را تسهیل میکند.
براگا تاکنون برنامههای آزمایشی را برای ترویج بودجههای تخصصی برای محلههای کوچک یا زمینههای موضوعی همچون فضاهای سبز، ابتکارات فرهنگی و پروژههای ورزشی توسعه داده است. تشکیل کمیتههای بودجه شهروندی میتواند به ساکنان نقش کاربردیتری در فرایند بودجهریزی مشارکتی بدهد و اطمینان حاصل کند که پروژههای تأمین مالی شده از طریق بودجهریزی مشارکتی، اولویتهای جامعه را منعکس میکنند و بهطور مؤثر اجرا میشوند.
این شهر برای اطمینان از حضور و مشارکت همه قشرهای جامعه، مرکز نوآوری اجتماعی به نام مرکز قدرت انسانی را ایجاد کرده است تا برنامههای هدفمندی را برای دسترسی به گروههای کمنماینده اجرا کند. برنامههای این مرکز شامل کارگاهها، جلسات متمرکز و طراحیشده برای مشارکت دادن اقلیتها، ساکنان کمدرآمد و افراد دارای معلولیت است. ارائه اطلاعات و فرصتهای مشارکت به چندین زبان و اطمینان از دسترسپذیری همه پلتفرمهای مشارکت دیجیتال و فیزیکی برای افراد دارای معلولیت، یکی از اصول اساسی برنامههای این مرکز است.
مسئولان براگا معتقدند که ایجاد فرهنگ مشارکت مداوم برای پایداری مشارکت شهروندان در بلندمدت ضروری است، به همین دلیل برنامههای جامع آموزش شهروندی را در مدارس معرفی کردهاند تا به ایجاد فرهنگ شهروندی فعال از سنین پایین کمک کنند. این برنامهها باید به موضوعاتی همچون اهمیت مشارکت شهروندی، چگونگی عملکرد حکومت محلی و انواع مختلف مشارکت شهروندان گسترش پیدا کند و انگیزه بیشتری برای مشارکت شهروندان فراهم کند.
نظر شما