به گزارش خبرگزاری ایمنا، پای سفر به اصفهان که به میان می‌آید، لیست بلند بالایی از اماکن دیدنی به ذهن خطور می‌کند؛ زمانی که این شهر را نصف جهان می‌نامند، بعید هم نیست که این تعداد از اماکن دیدنی و گردشگری را در خود جای داده باشد در واقع این کلان شهر معروف، گستره وسیعی از جاذبه‌های متنوعی را در خود جای داده که در هر کدام آنها ردپای ی از فرهنگ و هنر ایرانی نمایان است.
- بیشتر بخوانید:
اصفهان بازار و مرکز خرید کجا بریم؟
ساعت بازدید از اماکن گردشگری اصفهان چند است؟
مسجدهای معروف و قدیمی اصفهان کجاست؟
اصفهان پمپ بنزین و جایگاه سوخت CNG کجا هست؟
اصفهان رویداد فرهنگی و برنامه مذهبی چی داره؟
طرح زوج و فرد اصفهان در نوروز اجرا می‌شود؟
از بناهای تاریخی ارزشمند اصفهان می‌توان به میدان نقش جهان، میدان امام علی (ع)، عمارت چهلستون، منارجنبان، کلیسای وانک در محله ارامنه اصفهان، پل‌های با صفای سی و سه پل و خواجو که بر روی زاینده رود احداث شده‌اند اشاره کرد که در ادامه معرفی بر آنها خواهیم داشت.
میدان نقش جهان
میدان نقش جهان با تمام ویژگی‌های منحصربه‌فردی که دارد، یکی از مهم‌ترین اماکن دیدنی اصفهان به حساب می‌آید؛ میدان امام، فضایی مستطیلی با ۵۶۰ متر طول و ۱۶۰ متر عرض است که ساخت آن و بناهای اطراف آن سال‌ها طول کشید تا به‌شکل و شمایلی که حالا می‌بینیم برسد؛ میدان نقش جهان در بهمن ۱۳۱۳ در فهرست آثار ملی ایران و در اردیبهشت ۱۳۵۸ به‌عنوان میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت جهانی رسید.
نقش جهان، دومین میدان بزرگ جهان است که به‌عنوان جاذبه‌های اصفهان شهرت جهانی دارد و بناهای تاریخی موجود در چهار طرف میدان شامل عالی‌قاپو، مسجد امام (ره)، مسجد شیخ لطف‌الله و سردر قیصریه که ورودی اصلی بازارچه اصفهان است می‌شود؛ علاوه بر این بناها ۲۰۰ حجره دو طبقه پیرامون میدان واقع شده‌است که عموماً جایگاه عرضه صنایع دستی اصفهان است.
در طرح این میدان، از میدان سابق عتیق در اصفهان الگو برداری شد؛ به روی هم رفته این نوع طراحی میدان، که از آن با نام میدان ایرانی نام برده می‌شود و پیوندی از بازار، مرکز حکومتی و محل مذهبی (مسجد) است، پیش از میدان نقش جهان نیز در اصفهان در میدان کهنه یا همان عتیق که الگوی اصلی میدان نقش جهان و قدیمی‌ترین نمونه این نوع از میدان است، در یزد در میدان امیرچخماق، در قزوین در میدان شاه و در تبریز در میدان صاحب آباد دارای سابقه بوده‌است؛ در طول دوران ساخت میدان و پس از آن در سراسر دوران صفویه، میدان زنده و فعال بوده، لیکن در دوران شاه سلیمان و شاه سلطان حسین، به تدریج از رسیدگی به میدان خودداری شده‌است؛ در ایام سلطنت شاه سلطان حسین، جوی‌های آب به تدریج راکد شده و آخرین درختان باقی‌مانده از درختانی که شاه عباس به دست خود کاشته بود، خشکیده‌اند.
در دوره قاجار، این میدان نیز مانند سایر بناهای تاریخی اصفهان مورد بی‌توجهی قرار گرفت و بخش‌هایی از میدان در طول دوران آشفتگی ایران از حمله اشرف افغان تا استقرار حکومت قاجاریه، تخریب شد؛ بخش‌هایی نیز از جمله عمارت نقاره‌خانه در دوره قاجار از میان رفت.
آدرس میدان امام (ره): ورودی غربی دروازه دولت (میدان امام حسین)، خیابان سپه، میدان نقش‌جهان / ورودی شرقی چهارراه شکرشکن خیابان حافظ میدان نقش جهان
چهلستون
کاخ چهلستون از مراکز تفریحی اصفهان است که در دوران صفوی به دستور شاه عباس اول ساخته شد و در دوران شاه عباس دوم تکمیل شد؛ باغ محصوری به ابعاد ۲۲۵ متر در ۲۷۵ متر که در میان آن یک عمارت و استخر بزرگ ساخته شده است.
در میان اماکن دیدنی اصفهان کاخ چهلستون به‌خاطر معماری ایرانی و فرنگی، باغ ایرانی سرسبز و زیبایش توجه بیشتری به خود جلب کرده و علاوه بر اینکه نام آن در لیست آثار ملی ثبت شده، در میراث جهانی یونسکو هم جای گرفته است؛ کاخ چهلستون اصفهان فقط ۲۰ ستون چوبی دارد. علت این نام‌گذاری، انعکاس نمای بیرونی عمارت در آب استخر است که باعث شده تعداد ستون‌ها دوبرابر دیده شود و بر همین اساس انعکاس کوشک در طول روز و شب در آب، تجربه‌ای است که نباید از دست بدهید.
از ورودی، باغ، استخر و نمای بیرونی کاخ چهلستون از جاهای دیدنی اصفهان که بگذریم، به فضای داخلی آن می‌رسیم؛ معماری داخلی عمارت هم مانند فضای بیرونی کاخ زبانزد است، در تالار اصلی کاخ چهلستون شش تابلوی نقاشی مهم قرار گرفته که با استفاده از رنگ‌های طبیعی از وقایع مهم تاریخی آن دوره نقاشی شده است.
همچنین یک بخش از این کاخ به‌عنوان موزه در نظر گرفته شده است که در آن کتب و دست‌نوشته‌های دوران صفوی، نسخ خطی و نگارگری و اشیای مهم اصفهان قدیم نگه‌داری می‌شود و کیف بازدید از این جاذبه گردشگری اصفهان را برای همه تکمیل می‌کند.
آدرس چهلستون: اصفهان، میدان امام حسین (ع)، خیابان سپه، خیابان استانداری
منارجنبان
آنطور که در منابع تاریخی آمده، منارجنبان اصفهان به‌طور کلی در زمان حکمرانی محمد خدابنده اولجایتو بنا شده اما اطلاع دقیقی از سازنده یا سازندگان اصلی آن در دسترس نیست ولی با بررسی‌هایی که در بخش‌های مختلفی از ظاهر بنا به عمل آمده می‌توان دوره زمانی مربوط به ساخت هر قسمت را نیز مشخص کرد و در مجموع می‌توان گفت پیشینه تاریخی کل بنا مربوط به دوران ایلخانی است اما ساخت مناره‌ها و برخی تزئینات ظاهری بر روی ساختمان بنا به دوران صفوی باز می‌گردد.
در واقع می‌توان گفت بنای اصلی در دوره‌های پیشین احداث شده و رفته رفته در دوره‌های بعدی بخش‌های مختلف از جمله مناره‌ها به آن افزوده شده‌اند؛ علاوه بر سبک معماری فوق‌العاده، یکی از دلایل شگفت‌انگیز بودن منارجنبان اصفهان را می‌توان مربوط به پیشینه تاریخی ساخت آن دانست.
در میان اماکن تاریخی شهر اصفهان، بناها و ساختمان‌های بسیاری وجود دارند که هر یک از منظر معماری در نوع خود بی‌نظیر هستند، با این حال به جرئت می‌توان گفت معماری منارجنبان به‌گونه‌ای متمایز است که نمونه دیگر آن را در میان مابقی بناهای تاریخی این شهر فرهنگی نمی‌توان پیدا کرد و حتی نمونه‌های این بنا در شهرهای دیگر کشورمان و در دنیا انگشت شمار هستند؛ از این رو وجه تمایز این بنا سبک خاص معماری آن است؛ بارزترین و مهم‌ترین ویژگی معماری این بنا مربوط به مناره‌های آن و حرکت همزمان آنها و حتی کل بنا به هنگام به حرکت در آوردن یکی از این مناره‌ها است.
علیرغم تلاش‌های بسیار برای کشف راز حرکت این بنا، علت لرزش مناره‌ها تا به امروز همچنان یک موضوع چالش برانگیز است که هنوز هم به‌طور دقیق و واضح جوابی برای آن پیدا نشده و همین امر هم به جذابیت این بنا افزوده‌است و به طریقی جنبه سحرآمیز به آن داده است. با این حال لازم به ذکر است که کارشناسان بسیاری سعی کرده‌اند تا با بررسی نحوه عملکرد لرزش این بنا و مرتبط کردن آن با قوانین علوم مختلف دلایل متعددی در توجیه لرزش منارجنبان اصفهان مطرح کنند؛ یکی از قوی‌ترین دلایلی که در این زمینه مطرح شده مربوط به نظریه‌ای است که چگونگی ایجاد لرزش در بخش‌های مختلف این بنا از مناره‌ها تا ساختمان و مقبره را به قانون رزونانس مرتبط می‌داند؛ منظور از رزونانس همان قانون تشدید است به این معنا که بر اساس این نظریه فیزیک اگر دو رشته نخ متصل که در دو طرف خود وزن و ارتفاع یکسانی دارند را در نظر بگیریم، با تکان خوردن یکی از آنها به‌طور حتم دیگری نیز دچار لرزش خواهد شد، با در نظر گرفتن این مثال چنین گفته می‌شود که دو مناره بنا نیز درست همانند این دو رشته طناب عمل می‌کنند.
گذشته از شگفت‌انگیز بودن این بخش از این سازه مشهور، تزئیناتی که در ظاهر بنا به‌کار رفته‌است نیز چشم‌نواز و هنرمندانه است؛ بر روی بدنه بیرونی مناره‌ها کاشی‌کاری‌هایی با رنگ‌های فیروزه‌ای، سفید و سیاه انجام شده‌است که زیبایی خاصی به ظاهر ساده منارهای خشتی داده‌است.
طرح‌های سنتی چند ضلعی و نقش ستاره چهار پر به زیبایی بر روی مناره‌های سازه طراحی شده‌اند و در قسمت ایوان که از مصالح آجر ساخته شده‌است و مکانی به عنوان مقبره عارف نامی در زمان ایلخانان تعبیه شده‌است؛ در این قسمت نیز یک سنگ قبر سفید مرمری بنا شده‌است که آیات قرآنی دور تا دور آن نقش بسته است.
آدرس منارجنبان: اصفهان، جاده آتشگاه به سوی نجف‌آباد
میدان امام علی (ع)
این میدان در زمان سلجوقیان مهم‌ترین قسمت شهر و قلب تپنده آن بود؛ در آن زمان معماری، ساده و به دور از جلوه‌گری بود، اما ظرافت و عظمت اسرارآمیز فراوانی داشت که نمونه این معماری را در مسجد جامع اصفهان مشهود است.
این میدان سرگذشت تلخی در دل خود دارد چرا که در حمله مغول‌ها آسیب زیادی دید و بعدها ایلخانان و تیموریان آن را بازسازی کردند؛ دیگر دوره تلخ برای این میدان دوران صفویان است، زمانی که میدان باشکوه نقش جهان ساخته شد و با ساخت این میدان گروه زیادی از کسبه و فروشندگان از این میدان نقل مکان کرده و به میدان نقش جهان رفتند. اینگونه بود که عتیق رونق خودش را از دست داد و نام میدان کهنه را به خود گرفت.
البته با تمام این اتفاقات این میدان هنوز هم شکوه و عظمت خودش را دارد و قدمت دیرینه‌اش در معماری شگفت‌انگیز آن قابل مشاهده است؛ علاوه بر آن این میدان چهار خیابان مهم و پر رفت و آمد شهر را به هم وصل می‌کند که شامل خیابان‌های مسجد جامع، هاتف، ولیعصر و عبدالرزاق می‌شوند.
آدرس میدان امام علی (ع): اصفهان، خیابان عبدالرزاق، متصل به مسجد جامع اصفهان
کلیسای وانک
کلیسای وانک بزرگ‌ترین و معروف‌ترین کلیسای ایران به شمار می‌رود که همچنان کلیسای جامع ارامنه اصفهان است؛ معماری ساده و زیبا، نقاشی‌های منحصربه‌فرد و قدمت این اثر تاریخی را از سایر کلیساهای ایران متمایز می‌کند؛ این کلیسا با نام «آمناپرکیچ» نیز درجهان شناخته می‌شود و یکی از ۱۳ کلیسای باقی‌مانده در محله جلفای اصفهان از قرن ۱۷ میلادی است.
وانک در زبان ارمنی به‌معنای صومعه است و در طول سالیان دراز، این مکان سیر تکاملی داشته است و اضافه شدن بخش‌های مختلف به محوطه و ساختمان کلیسا، بر اهمیت آن افزوده‌اند؛ این کلیسا از بزرگ‌ترین جاذبه‌های تاریخی و مذهبی در محله جلفا و از جاهای دیدنی اصفهان است که ارامنه مهاجر در دوره شاه عباس صفوی آن را ساخته‌اند؛ البته شکل اولیه آن با بنای امروزی متفاوت بوده است.
در ابتدا این کلیسا تنها کاربردی مذهبی برای مسیحیان داشت؛ اما امروزه بیشترین توجه به بعد تاریخی و جاذبه فرهنگی کلیسا جذب می‌شود.
آدرس کلیسای وانک: اصفهان، محله جلفا، خیابان نظر شرقی، کوچه کلیسای وانک
پل خواجو
پل خواجو در سال ۱۰۶۰ به دستور شاه عباس دوم صفوی ساخته شد؛ نام این پل در ابتدا حسن بیک بوده که مربوط به دوران تیموری می‌شد، اما این پل به دستور شاه عباس دوم تخریب و پس از آن پل زیبا و تاریخی خواجو ساخته شد.
پل خواجو اصفهان در شرق سی‌وسه‌پل قرار دارد و از نظر استحکام، تقارن و سبک معماری، یکی از پل‌های منحصربه‌فرد ایران به‌حساب می‌آید؛ این پل در عصر صفوی به‌عنوان یکی از زیباترین پل‌های دنیا محسوب می‌شد و به‌خاطر معماری و تزئینات کاشی‌کاری به کار رفته در آن، از سایر پل‌های زاینده‌رود معروف‌تر است.
این پل ۱۳۳ متر طول، ۱۲ متر عرض و ۷٫۵ متر معبر دار و در دو سوی پل خواجو شیرهای سنگی زیبایی به چشم می‌خورد که اگر در کنار یکی از شیرها بایستید و به چشم شیر مقابل نگاه کنید، چشم آن شیر می‌درخشد، همچنین اگر در زاویه ۳۰ درجه از سمت شرقی بیرون پل به دهانه‌های پایین پل بنگرید، شاهد شمعی خواهید بود که در اثر تداخل دهانه‌ها به وجود می‌آید؛ این شمع مخصوصاً در زمان غروب آفتاب بسیار دیدنی و زیبا است.
در قسمت میانی این پل تاریخی، یک ساختمان شکیل به نام «بیگلر بیگی» با طاق‌های بسیار زیبا و خیره‌کننده واقع شده که به دستور شاه عباس برای او و خانواده صفوی در نظر گرفته شده بود تا برای تفریح و استراحت در آن اقامت داشته باشند.
آدرس پل خواجو: اصفهان، کمال اسماعیل، پل خواجو
سی و سه پل
سی‌وسه پل به‌عنوان یکی از مشهورترین اماکن دیدنی اصفهان شناخته می‌شود؛ به‌طوری که بسیاری از ما این شهر زیبا را با آن می‌شناسیم؛ این پل در طول تاریخ با نام‌های مختلفی خوانده شده که از جمله آنها می‌توان به پل شاه‌عباسی، پل الله‌وردی خان، پل جلفا، پل چهل چشمه و پل سی‌وسه چشمه اشاره کرد.
ساخت پل در سال ۱۵۹۹ در زمان شاه عباس آغاز شد و در سال ۱۶۰۲ به پایان رسید؛ این پل بر رودخانه زاینده رود ساخته شده و با نظارت و هزینه الله وردی خان، از سرداران معروف شاه عباس صفوی اول، ارامنه در دوره صفویه جشن‌های خاصی را در کنار این پل برگزار می‌کردند؛ سی و سه پل ۳۳ دهانه، ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض دارد و منعکس شدن تصویر پل در آب زیبایی آن را دوچندان می‌کند، این پل علاوه بر زیبایی مسحور کننده‌اش، به‌عنوان طولانی‌ترین پل روی زاینده‌رود شناخته می‌شود
نظریه‌های زیادی در رابطه با عدد ۳۳ وجود دارد که یکی از آنها به ارتباط میان تبار گرجی الله‌وردی خان و الفبای ۳۳ حرفی گرجی اشاره دارد؛ عده‌ای این نظریه را کاملاً رد کرده‌اند، چون سی و سه پل ابتدا ۴۰ دهانه داشت و برخی دیگر از کارشناسان بر این باور هستند که عدد ۳۳ مربوط به آناهیتا، الهه آب است و این پل در واقع نمادی از آناهیتا، الهه آب بوده است.
آدرس سی و سه پل: اصفهان، میدان انقلاب، خیابان چهارباغ
نظر شما