به گزارش خبرنگار ایمنا، شورای اسلامی شهر به‌عنوان مجموعه بالادستی دولت محلی مانند شهرداری، همان‌قدر که قانون‌گذاری و نظارت فعال و پویا باید در آن فعال باشد و طرح‌ها بر اساس نیاز روز تدوین شود و به تصویب برسد، در عین حال نظارت در آن برای ارتقای عملکرد باید فعالانه باشد که در این راستا نیاز به ایده، خلاقیت و برنامه عملیاتی در مجموعه شورای اسلامی شهر وجود دارد.
در کنار قانون‌های متعدد و ابعاد نظارتی که شورا و دستگاه‌های دیگر انجام می‌دهند، اگر ایده و رویکردهای خلاقانه به مسائل شهر نداشته باشیم و به‌دنبال پیدا کردن راه‌ها و پیاده‌سازی ایده‌های جدید نباشیم و در عین حال از این ایده‌ها در برنامه‌های عملیاتی و برنامه‌هایی که آماده اجرا است، استفاده نکنیم، به‌نظر می‌رسد که شهر دچار بن‌بست می‌شود و گاهی اوقات اگر شاهد حل نشدن بعضی از مسائل هستیم یا بعضی امور سال‌ها به یک شیوه خاص دنبال می‌شود؛ حتی گاهی تغییر محسوسی در بعضی از حوزه‌ها مشاهده نمی‌کنیم که این موارد ناشی از موضوع نبود نگاه ایده‌محور و خلاقانه به مسائل و همچنین نداشتن برنامه عملیاتی در سطوح نگاه‌های کلی و راهبردی است.
شورای ششم اصفهان طی حدود ۲۱ ماه اخیر به این باور رسیده است که بروکراسی در نظام اداری کشور حتی در بخش مدیریت شهری یکی از موضوعاتی است که باید هر چه سریع‌تر از طریق شفافیت و هوشمندسازی حل، بسیاری از فرایندها اصلاح و بعضی مسیرهای تکراری کنار گذاشته شود؛ برای جلب رضایت شهروندان باید یکی از مسیرهای تسهیل فرایندها، اصلاح روندها و استفاده از شفافیت و هوشمندسازی در تعامل با مراجعان است که باید مورد توجه قرار گیرد.
آنچه در ادامه می‌خوانید حاصل گفت‌وگوی خبرنگار ایمنا با علی صالحی، سخنگوی شورای اسلامی شهر اصفهان به‌منظور آگاهی‌بخشی به شهروندان از آخرین اقدامات و فعالیت‌های مدیریت شهری این کلانشهر در راستای اجرای طرح شفافیت و آگاهی از برنامه‌ها و چشم‌انداز ۱۴۰۲ شورای ششم اصفهان است.
توجه صرف به تجربه برای تصمیم‌گیری‌ها در مدیریت شهری یک دور باطل است
ایمنا: طی حدود ۲۱ ماه فعالیت شورای ششم با چه مسائلی روبه‌رو بودید و تلاش کردید بر آن‌ها فائق بیایید؟
صالحی: اصرار نظام بروکراتیک بر اقدامات کوتاه مدت، حتی ذائقه برخی مخاطبان و شهروندان و تمایل بخشی از جریان رسانه نسبت به این اقدامات موجب می‌شود که برنامه‌ریزی و انگیزه مدیران به‌سمت کارهای بلندمدت کاهش پیدا کند و شاید به‌نوعی سرمایه‌ها را در بلند مدت از دست دهیم و انباشت سرمایه به لحاظ دارایی‌های شهری را در کارهای بلند مدت نداشته باشیم.
موضوع بعدی، اتکای بیش از حد به تجربه و نگاه سنتی در بخشی از مجموعه مدیریت شهری است، هرچند یکی از اولویت‌های تصمیم‌گیری در شهر با این حجم از مخاطب و ارتباط مستقیمی که این تصمیم‌ها در مدیریت شهری با شهروندان دارد، توجه به تجربه است اما به‌نظر می‌رسد که با تغییر جغرافیای جمعیتی و فضای اجتماعی کشور و دنیا، ما با مسائل متعدد جدیدی روبه‌رو هستیم که شاید در گذشته نظیر یا مشابه نداشتند و توجه صرف به تجربه، ما را در یک دور باطل برای تصمیم‌گیری قرار می‌دهد.
حداقل آسیب این مسئله آن است که حرکت از نقطه مبدا به‌سمت مقصد برای حل مسائل جدید نداریم، چراکه ابزار و ماشینی که از آن استفاده می‌کنیم، مناسب آن مسئله و موضوع نیست، لذا باید تلاش کنیم تا در کنار نگاه تجربی و تجربه‌های شخصی‌محور، به‌سمت استفاده از مدیریت داده‌محور، خلاقیت و نوآوری و توجه به راهکارهای جدید برآمده از نگاه، ذائقه و نیاز جدید مخاطب در شهر حرکت کنیم ا بتوانیم راه‌های جدیدی را برای حل مسائل امتحان کنیم.
با توجه به اینکه اتمسفر بخشی از مخاطبان، رسانه و سیستم اداری ما به سمت جزئینگری و راه‌حل‌های ساده و موقت است و حتی گاهی به‌سمت خط‌مشی‌های صوری و ظاهری حرکت می‌کند، نیاز است که عمیق‌تر حرکت کنیم، نگاه از بالا داشته باشیم و بتوانیم خط مشی‌های خود را تبدیل به برنامه عملیاتی کنیم و با حداقل کاغذ بازی بتوانیم خروجی اقدامات خود را برداشت کنیم.
نگاه ویژه به حوزه جوانان و نشاط شهر از اهداف اصلی شورای اسلامی شهر در سال‌جاری
ایمنا: مهمترین اهداف شورای اسلامی شهر در ۱۴۰۲ چیست؟
صالحی: محدوده فعالیت مدیریت شهری گسترده و به نوعی از ۳۰ متر زیرزمین تا ۲۳۰۰ متر بالای زمین است (۳۰ متر زیر زمین شرکت قطار شهری برای حفر مترو و ۲۳۰۰ متر بالای زمین، ارتفاع سطح فعالیت شرکت توسعه مجتمع‌های سیاحتی، فرهنگی و ورزشی سپاهان)؛ شهروندان در مجموعه‌های شهری از بدو تولد تا وفات از خدمات شهرداری بهره‌مند می‌شوند و با توجه به حجم گسترده اقدامات نمی‌توان بر یک حوزه خاص تاکید داشت اما موضوع اصلاح و تسهیل فرایندها برای مقابله با بروکراسی زمختی که وجود دارد، هوشمندسازی و شفافیت به‌عنوان یک اولویت برای کسب رضایت شهروندان و تضمین نتایج درست در تصمیم‌گیری شهری، تلاش برای ارتقای مشارکت مردم در حوزه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شهر و توجه به مقوله درآمدهای پایدار و موضوع‌های مختلف اقتصادی در ابعاد متفاوت می‌تواند جزو اولویت‌ها باشد.
معتقد هستم حوزه اقتصاد و فرهنگ، توجه به مسئله نشاط و تفریح و حوزه نوجوان و نسل آینده‌ای که پرچم‌دار این کلانشهر خواهند بود نیز باید مورد توجه و نگاه ویژه قرار گیرد.
«شفافیت» طرحی جامع و نقطه درخشان فعالیت شورای ششم اصفهان
ایمنا: به مهمترین طرح‌ها و مصوبات سال گذشته اشاره کنید.
صالحی: بیش از ۹۰ درصد مصوبات لایحه محور شورای اسلامی شهر اصفهان که از سمت شهرداری است، اجرایی می‌شود و بخشی از مصوبات شورای ششم نیز طرح محور بوده است که این طرح‌ها پالایش و ارزیابی و در نهایت طرح‌های مفید و قابل‌پیگیری مجدد، دنبال شد که در مجموع بیش از ۷۰ درصد مفاد طرح‌های گذشته و فعلی اجرایی شده است و تاکید داریم در مجموعه مدیریت شهری حداکثر اجرایی شدن طرح‌هایی که توسط اعضای شورا ارائه می‌شود و در شورا به تصویب می‌رسد را داشته باشیم،
طرح‌هایی که در این دوره از شورای اسلامی شهر اصفهان ارائه شد، به مسائل کلیدی که مد نظر مردم، نخبگان و نیاز شهر بود، توجه داشته است. طرح شفافیت از جامع‌ترین طرح‌ها و نقطه درخشان و قابل‌توجه شورای ششم بوده است، چراکه برای نخستین‌بار طرح شفافیت آرا و شفاف شدن قراردادها را رقم زد، همچنین منع به‌کارگیری بستگان و رسمی‌شدن پخش زنده و بیان حضور و غیاب و شرایط فعالیتی‌شدن اعضای شورای اسلامی شهر را به‌وجود آورد و در مورد سفرهای خارجی، بحث منع مداخله و رانت‌های اطلاعاتی بسیار تأثیرگذار بود.
طرح دبیرخانه فرهنگی زاینده‌رود که به یک بازوی قدرتمند فرهنگ‌سازی برای مدیریت ارشد استان و برای هم راستا کردن گروه‌های ذی‌نفع در داخل و بیرون از شهر و استان اصفهان تبدیل و منجر به رقم‌خوردن اتفاق‌های خوب در موضوع آب شد و به‌لحاظ اینکه بتوانیم مسئله قابل‌توجه در حوزه نرم‌افزاری مطالبه زاینده‌رود را که توجه به فرهنگ مطالبه‌گری بود سامان دهیم؛ تغییر نگاه مردم استان‌های مجاور و همچنین کشور به بحران هویتی و تمدنی زاینده‌رود و مطالبه حقوقی در حوزه زاینده‌رود بود که یک مسیر مستند و مستدل برای مسئولان و تصمیم‌گیرندگان در حوزه زاینده‌رود باز کرد تا ابعاد آن را از نگاه کارشناسی، علمی و فنی دنبال کند و بتوان فارغ از هیاهوهای سیاسی، به بحران تمدنی و زیست‌محیطی که جاری‌نبودن زاینده‌رود به‌وجود آورده است، مشرف شد و در نهایت منجر به تصمیم‌گیری‌ها و انجام پروژه‌هایی در سطح استان و کشور در موضوع آب شد که یکی از نقاط عطف این دوره بوده است.
طرح حمایت از اقدامات و خدمات دانش‌بنیان در شهرداری که یک ضرورت در حوزه اقتصاد شهر و همراستا با شعار سال ۱۴۰۱ بود، دستاوردهای خوبی داشت و نوعی ریل‌گذاری با مشورت تمام ذی‌نفعان در حوزه دانش‌بنیان‌ها بود که امیدواریم با اجرای درست آن سال به سال بر ثمرات طرح افزوده شود.
توجه به موضوع‌های زیست‌محیطی برای نخستین‌بار در قالب یک لایحه که با پیگیری اعضای شورای اسلامی شهر تقدیم شورا و تخفیف‌ها و مشوق‌هایی که برای ساختمان‌های دوستدار محیط زیست و سبز دیده شد، نخستین زمینه برای مشارکت همه مردم در حفظ محیط زیست و داشته‌های شهر در حوزه منابع و انرژی را فراهم کرد که این موضوع نیز از نقاط عطفی بود که در این دوره از شورای اسلامی شهر رقم خورد.
موضوع‌هایی که در بخش‌های مختلف، هر کدام یک ضرورت و اولویت بود و از هر دریچه و نگاهی اهمیت خاص خود را داشت، نگاهی که به الکترونیکی و غیرحضوری شدن فرایندهای شهری به‌وجود آمد که بخشی از طرح شفافیت نیز بود، یا اقداماتی که در حوزه تأکیدات و راهبردهای بودجه ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ بود و شهرداری را به‌سمت اصلاح فرایندهای بودجه‌ریزی، کنترل بی‌انضباطی و افزایش انضباط مالی و بودجه‌ای حرکت داد، تلاش‌هایی که شهرداری را برای حرکت به‌سمت درآمدهای پایدار پیش برد، مدل‌های جدیدی که در عادلانه‌کردن پرداخت عوارض صدور پروانه و عوارض ساختمانی به‌وجود آورد و حق شهر را نیز بر مبنای متغیرهای اقتصادی روز تأمین می‌کرد، از گام‌های قابل توجهی بود که در این دوره برداشته شده است.
در حوزه پسماند و زباله حرکت‌های اصلاحی خوبی برای حفاظت و حراست از پاکیزگی و آراستگی و حفظ محیط زیست در شهر انجام شد و حرکت به‌سمت استفاده از انرژی‌های پاک و تجدید پذیر و اقدامات مؤثر در حوزه زیرساختی حمل‌و نقلی به‌عنوان نقاط برجسته شورای ششم است.
در حوزه فرهنگ نیز حرکت به‌سمت تقویت مشارکت مراکز مردمی و رشد شش برابری حمایت‌ها و مشارکت‌ها در حوزه فرهنگی و اجتماعی، از دیگر نقاط عطف این دوره از مدیریت شهری بود که امیدواریم برکات آن بیشتر به شهروندان اصفهانی برسد.
مردم محوری و مشارکت مردمی در اداره شهر از شاخص‌های شورای ششم است
ایمنا: فعالیت شورای اسلامی شهر اصفهان در راستای توجه به مطالبات مردم چگونه بوده است؟
صالحی: در حوزه شفافیت و ارتقای سلامت اداری، در حوزه تسهیل فرایندها و هوشمندسازی روندها، در حوزه مبارزه با مفاسد و توجه به عدالت در پرداخت‌ها و همچنین عنایت به نقش مردم در اداره شهر در بخش‌های مختلف، چند بخش اصلی و مطالبه جدی از شورای اسلامی شهر وجود داشت و شورا نیز این مطالبه‌ها را به‌عنوان برنامه و رویکردهای کلان در بخش‌های مختلف دنبال کرد، مضاف بر اینکه وقت‌گذاری و تلاش مداوم همکاران در بخش‌های مختلف در این دوره از مدیریت شهری یکی دیگر از رویکردهای شورای ششم بوده که با فعالیت بیش از چهار برابر حد تعیین شده قانونی به‌لحاظ ساعت کارکرد، بی‌سابقه بوده است.
در راستای توجه به مردم و مطالبات آن‌ها و مشارکت شهروندان در اداره امور شهر، استفاده از نظرات نخبگان در باشگاه شهراندیشان و توجه به نظرات مردمی در حوزه بودجه سالانه‌ای که دریافت می‌شود، ارتباطات مؤثری که در دیدارها و ملاقات‌های منظم مردمی در حال انجام است، کمیته‌های نظارتی که به‌صورت هفتگی در ارتباط مستقیم با مردم انجام می‌شود، استفاده از ظرفیت مجموعه‌های مردمی در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی و توجه ویژه به مقوله سرمایه‌گذاری و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی برای اداره شهر که برای نخستین‌بار شاید اعداد قابل توجهی در حوزه مشارکت در بودجه ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ در نظر گرفته شده از رویکردهایی بوده است که اعتقاد راسخ شورای ششم به مردم‌محوری و توجه به لزوم مشارکت آن‌ها در اداره شهر را به اثبات می‌رساند.
در حوزه سرمایه‌گذاری می‌توانیم یکی از بازوهای خوب برای تقویت تولید در کشور باشیم
ایمنا: شوراها در راستای تحقق شعار سال چه تسهیل‌گری می‌توانند انجام دهند؟
صالحی: استان اصفهان بخشی از زیست بوم اقتصادی کشور است و شورای مدیریت شهری این کلانشهر با بیش از ۲۳ هزار میلیارد تومان خدمات و تولید کالا و ایجاد ارزش افزوده در اقتصاد شهر، استان و کشور می‌تواند یکی از نقش‌های مؤثر را ایفا کند و به‌اندازه سهم خود از تولید ناخالص ملی در سطح این استان و همچنین به‌عنوان یک مشوق یا تسهیل‌گر بتواند به سایر اجزای این چرخه و زیست‌بوم اقتصادی کشور کمک کند اما در این حجم بالای اقتصاد کشور شاید نقش اول را نداشته باشد اما می‌تواند تسهیل‌گر خوبی باشد.
شورای ششم ابتدا در حوزه مهار تورم باید بتواند در نقشی که به‌عنوان یک نهاد عمومی دارد در کنترل تعرفه‌ها و خدمات و همچنین رعایت کیفیت خدماتی که مستلزم دریافت هزینه از مردم است، نقش خوبی ایفا کند؛ هر چند این تعرفه‌ها در فضای بزرگ اقتصادی کشور نمی‌تواند به‌صورت ملی جریان‌ساز باشد اما می‌تواند در سطح شهر نشانه‌های مثبتی را به مردم و فعالان حوزه‌های اقتصادی ارائه کند.
در همین حوزه باید با ابزارهای موجود و به اندازه سهم خود در بازارها به کنترل قیمت‌ها، شکستن فرایندهای تورم‌زا و تقویت توزیع و همچنین کنترل قیمت‌گذاری در بازارها به‌واسطه ابزارهایی که مانند سازمان میادین در اختیار داریم، کمک کنیم و با خلاقیت و ابتکار و انتخاب روش‌های جدید، هزینه سبد مصرفی خانوار را به‌اندازه سهمی که از بازار مصرف داریم، کاهش داده و از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم.
در زمینه سرمایه‌گذاری می‌توانیم یکی از بازوهای خوب برای تقویت تولید در کشور باشیم و با فراهم‌کردن مشوق‌های مختلف کمک کنیم تا سرمایه‌گذاری در شهر شکل بگیرد و منفعت آن به استان و کشور برسد.
در حوزه تولید، پیمانکاران و بخش‌های مختلف شهرداری که به‌عنوان تولیدکننده کالا و خدمات هستند، باید بتوانند با بهره‌برداری از حمایت‌ها و پشتیبانی‌های لازم فعالیت خود را با قدرت ادامه و حتی در بعضی از حوزه‌ها توسعه دهند تا شاهد رشد متغیرهای مربوط به تولید کالا و خدمات در مجموعه مدیریت شهری اصفهان باشیم.
با توجه به رشد نزدیک به ۷۰ درصدی بودجه شهر به‌ویژه در بخش عمرانی در سال جاری امیدواریم که به این هدف‌گذاری‌ها دست پیدا کنیم و در کنار سایر دستگاه‌ها باشیم و هر کجا تصمیمی برای اجرایی شدن شعار سال باشد، شورای ششم اصفهان نیز بتواند به سهم خود نقش‌آفرینی کند.
یکی از کم نقص‌ترین دوره‌ها را در حوزه مدیریت شهری طی کرده‌ایم
ایمنا: به نقاط قوت و ضعف شورای ششم اصفهان اشاره کنید.
صالحی: شورای ششم اصفهان یک شورای پرکار، تلاشگر و وقت‌گذاری است که تخصص‌های متنوعی را در خود جای داده است و ترکیب بسیار خوبی از جوانی، تجربه و چهره‌هایی است که در حوزه اجرا، سیاست‌گذاری و دانشگاه حضور داشتند و ترکیب خوبی از تعریف اولویت‌ها در حوزه‌های مختلف، از میزان سابقه در شهرداری و سایر حوزه‌های اجرایی، دانشگاهی، علمی و پژوهشی استان و کشور است که این موضوع نخست کمک می‌کند تا به مسائل شهر به‌خوبی اشراف داشته باشد، از زاویه جامع به مسائل نگاه کند و نسخه‌هایی که می‌پیچد، نسخه‌های عالمانه و با نگاه کوتاه و بلند مدت به مسائل باشد و در عین حال از واقعیت‌های موجود در شهر و شهرداری اطلاع داشته باشد و تصمیم‌گیری‌های خود را منطبق با نگاه واقع‌بینانه انجام دهد.
این تجربه، جوانی و نگاه اجرایی، عملیاتی، پژوهشی و سیاست‌گذارانه برنامه‌های متعدد و متنوعی را به‌عنوان خروجی شورا در دسترس شهرداری قرار داده است؛ همراهی مشفقانه و نظارت دلسوزانه و مستمر شورا، تلاش برای گره‌گشایی حتی فرا بخشی و مطالبه‌گری مؤثر در حوزه‌هایی که مربوط به شهرداری نمی‌شود از ویژگی‌های این شورا است و نگاه همگرا و همدلانه با سایر دستگاه‌ها برای پیشبرد اهداف و مطالبات مد نظر مردم از خاصیت‌ها و نگاه‌های مثبت این شورا است.
در مورد نقاط ضعف شورا، دیگران باید آن را قضاوت کنند اما معتقد هستم اگر در حوزه مدیریت شهری قدری درصد حضور جوانان در کنار افراد با تجربه و فرهیخته بیشتر شود، به‌طورقطع به توازن و اثر بخشی تصمیم‌ها کمک خواهد کرد.
نظارت جزئی‌تر نسبت به بعضی موضوع‌ها و شدت این نظارت و برنامه‌های متعددی که برای حل مسائل مختلف ارائه می‌شود، فراتر از توان اجرایی مجموعه شهرداری است و گاهی‌اوقات شورای ششم باید سطح انتظارات خود را تعدیل کند هر چند گاهی به‌خاطر نگاه رو به جلو و حرکت پیش‌رو که در شورا وجود دارد، تصمیم‌هایی گرفته می‌شود، بنابراین باید ظرفیت‌های حوزه اجرایی نیز در نظر گرفته شود.
در مجموع اگر تعادل بیشتری بین تجربه و انتخاب راه‌های جدید به‌وجود آید، شاید بتوان گفت یکی از کم نقص‌ترین دوره‌ها را در حوزه مدیریت شهری طی کرده‌ایم اما در مجموع باید ناظران در مورد این عملکرد و فعالیت شورا نظر دهند.
نکته حائز اهمیت که شاخصه فعالیت این دوره از مدیریت شهری است، توجه به قانون و قانون‌گرا بودن اعضای شورای ششم اصفهان است، چراکه اعضا به‌شدت به قوانین بالادستی و مصوباتی که این دوره طی کرده است، تاکید دارند.
توجه به انجام اقداماتی مانند تصویب اصلاح متمم بودجه، تفریغ بودجه، رعایت مقررات مندرج در ماده ۸۰ قانون تشکیلات شوراها و موارد قانونی مشابه آن، رعایت مستندات و ضمائم و پیوست‌های تصمیم‌گیری‌هایی که اتفاق می‌افتد، رعایت چارچوب‌های زمانی و قانونی هر تصمیم مدنظر بوده است که نمونه بارز آن را در دی و بهمن ماه سال ۱۴۰۱ پشت سر گذاشتیم.
با توجه به تصویب قانون درآمد پایدار در مجلس تمام مصوبات درآمدی شهرداری از بیش از یکصد سال پیش و زمان تأسیس شهرداری تا امروز مورد بازبینی و تصویب مجدد قرار گرفت؛ اصلاح بودجه و متمم آن در زمان مقرر خود و حتی بدون یک روز تأخیر به تصویب رسیده است و حتی به عنوان نخستین شورای کشور طبق قانون درآمد پایدار و لوایح درآمدی و بودجه‌ای، بودجه ۱۴۰۲ شهرداری به تصویب رسید.
این موضوع نمونه‌ای برای پایبندی شورای اسلامی شهر به قوانین و مقررات در این دوره است که خود ناظر بر قوانین است و در عین حال با انعطاف‌پذیری و همدلی که در اجرای قوانین و مقررات دارد می‌تواند ناظر، مشرف و رعایت عالی قانون باشد و نهایت همراهی و همدلی با شهرداری که مانع از به بن‌بست رسیدن فرایندها و روندها می‌شود را داشته باشد و تلاش می‌کند با گره‌گشایی از نقاط کور بتواند ضمن اجرای قانون، مشکلات مردم را با تعامل و انعطاف رفع کند.
گزارش از: راضیه کشاورز _ دبیر سرویس پارلمان شهری خبرگزاری ایمنا
نظر شما