به گزارش خبرنگار ایمنا، پس از گذشت چند هفته از وعده رئیس کل بانک مرکزی در خصوص راه اندازی مرکز مبادله ارز و طلا، این مرکز از ساعت ۱۱ صبح روز _سه‌شنبه دوم اسفندماه_ آغاز به کار کرد، این اتفاق در حالی افتاد که نرخ ارز در بازار آزاد روند افزایشی را به خود گرفته است.
اهداف کلان مرکز مبادله ارز و طلای ایران
ایجاد مرجعیت قیمت، افزایش حجم معاملات رسمی و سهولت دسترسی متقاضیان بازار ارز و طلا از مهم‌ترین اهداف کلان مرکز مبادله ارز و طلای ایران است.
همچنین این مرکز در راستای فعالیت خویش، ابزارسازی و نهادسازی در بازارهای ارز و طلا و تقویت و بهینه‌سازی حداکثری زیرساخت‌های فناوری اطلاعات را دنبال خواهد کرد.
تالار حواله ارزی
منابع لازم ارزی از محل صادرات شرکت‌های صنایع پتروشیمی، مس، معادن، فولاد، پالایش نفت، قیر و سایر صادرکنندگان در تالار حواله ارزی مرکز مبادله ارز و طلای ایران تأمین و جهت فروش به واردکنندگان عرضه می‌شود.
همچنین تأمین ارز بابت واردات دارو، لوازم و تجهیزات پزشکی و کالاهای اساسی همچنان با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان بر بستر سامانه نیما کماکان با قوت ادامه خواهد یافت.
تالار ارز خدماتی
با راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلای ایران ضمن بازنگری صورت گرفته در سرفصل‌های تخصیص ارز خدماتی، به منظور پاسخ‌گویی به همه نیازهای واقعی ارزی از یک‌سو و جایگزینی روش‌های نظارت پسینی به جای نظارت پیشینی از سوی دیگر، سرفصل‌های مربوطه با رویکرد تسهیل مقررات توسعه یافتند.
از مهم‌ترین سرفصل‌های بازنگری شده ارز خدماتی در مقررات می‌توان به سرفصل‌های ارز درمانی، ارز دانشجویی، ارز مأموریت، ارز مسافرتی، ارز شرکت‌های هواپیمایی داخلی، ارز شرکت‌های ترانزیت زمینی و دریایی و سایر موارد اشاره داشت.
فرآیند تأمین ارز در تالار ارز خدماتی
متقاضیان ارز خدماتی با مراجعه به مرکز مبادله ارز و طلای ایران به شرح زیر اقدام به دریافت نیاز واقعی ارزی خود در قالب اسکناس یا حواله ارز می‌کنند:
متقاضی باید به تارنمای مربوطه مراجعه و نیاز واقعی ارزی خود را ثبت و اسناد و مدارک مرتبط با هر سرفصل را در سامانه طراحی‌شده جهت بررسی دستگاه اجرایی ذی‌ربط بارگذاری کند.
اسناد و مدارک مربوطه توسط دستگاه اجرایی ذی‌ربط ملاحظه و بررسی و متقاضی به بانک ملی ایران ارجاع داده می‌شود؛ متقاضیان پس از تأیید پرداخت، جهت دریافت حجم ارزی اسکناس یا حواله تأیید شده به شعب منتخب بانک ملی ایران مراجعه می‌کنند و مراتب به طریق مقتضی به ایشان اطلاع‌رسانی می‌شود.
روش کشف نرخ
نرخ معاملات ارزی در مرکز مبادله ارز و طلای ایران در دو تالار نقد و حواله ارز بر مبنای منابع و مصارف ارزی کشور و براساس متغیرهای بنیادی اقتصادی کشف و مبنای معاملات فی‌مابین قرار می‌گیرد.
برنامه‌های آتی
توسعه تالارها بر اساس نیازهای متنوع ارزی، توسعه ابزارهای معاملاتی مبتنی بر ارز و طلا ازجمله سلف و سوآپ، مرجعیت نرخ به عنوان نرخ مرجع ارز و طلای کشور و توسعه ارتباطات منطقه‌ای و بین‌المللی با بازارهای مالی و ارزی منطقه‌ای و جهانی، از مهم‌ترین برنامه‌های آتی مرکز مبادله ارز و طلای ایران است.
در این مرکز تأمین ارز ۶۸ نوع قلم خدماتی انجام خواهد شد؛ مردم برای دریافت این ارز باید به کارگزاری‌های معرفی شده توسط بانک مرکزی مراجعه کنند تا در زمان مشخصی ارز خود را دریافت کنند. در آینده، صرافی‌های بانکی و تضامنی نیز به این کارگزاری‌ها اضافه خواهد شد.
مرکز مبادله ارز و طلای ایران، دارای چندین تالار معاملاتی و عرضه ارز و طلا خواهد بود که در مرحله نخست، تالار ارز خدماتی و تالار حواله مرکز مبادله ایران در آن گشایش خواهد شد و فعالیت خواهد داشت.
طبق تصمیم جدید بانک مرکزی، برای مسافرت‌های زمینی ۳۰۰ یورو و مسافرت‌های هوایی ۵۰۰ یورو اختصاص داده شده است؛ ارز مسافرتی پشت گیت فرودگاه‌ها به مسافران تحویل داده خواهد شد.
همچنین بانک مرکزی در جدیدترین سیاست ارزی بانک مرکزی خود، ارز را برای فروش با کارت ملی در اختیار صرافی‌ها قرار نمی‌دهد؛ البته صرافی‌ها می‌توانند از منابع داخلی خودشان در همان سرفصل ارز از مردم بخرند و به مردم بفروشند.
فرزین: مرکز مبادله، مرجع ارز و طلای کشور می‌شود
محمدرضا فرزین در مراسم رونمایی از مرکز مبادله ارز و طلای ایران اظهار کرد: یکی از برنامه‌های ما راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلا بود که به‌دلیل مباحث نرم‌افزاری، کمی با تأخیر انجام شد، زیرا بنا بود به بهترین شکل انجام شود.
وی افزود: در ۵۰ روز گذشته بیش از ۶.۵ میلیارد دلار ارز به واردات کالا تخصیص داده شد که نسبت به سال گذشته ۴۰ درصد افزایش داشته است. نرخ ارز نیمایی در سال جاری ۱۷ درصد رشد داشت اما متأسفانه در قیمت کالاها میزان رشد قیمت بیشتر بود.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: انتظارات تورمی و نرخ‌سازی‌ها، نرخ اعلامی در بازار آزاد را بالا می‌برد، بنابراین باید یک مرکزی برای کشف نرخ واقعی و مرجع ایجاد شود.
به گفته فرزین، مرکز مبادله چند جز دارد که بخش اول آن تالار ارزی است. بخش عمده‌ای از ارزهای سامانه نیما مانند ارز فولادی‌ها، پتروشیمی‌ها و مواد غذایی در تالار اول و به روش کشف قیمت عرضه می‌شود. با این اقدام عرضه ارز بیشتر و با کیفیت می‌شود.
وی اضافه کرد: از لحاظ ذخایر ارزی، با توجه به تراز مثبت تجاری هیچ محدودیتی برای رفع نیازهای کشور نداریم.
از امروز نرخ ارز براساس عرضه و تقاضا کشف می‌شود
رئیس کل بانک مرکزی گفت: از امروز با شروع کار براساس عرضه و تقاضا نرخ ارز کشف می‌شود و پیش‌بینی می‌کنم رشد قابل توجهی در آمار تخصیص ارز خواهیم داشت. تالار دوم نیز برای ارزهای خدماتی است.
فرزین افزود: مرکز مبادله مرجع ارز و طلای کشور خواهد شد و در آینده نزدیک از ابزارهای دیگری در آن مانند ابزار معاملات سلف و فیوچر استفاده خواهد شد.
به‌زودی در بازار ارز فردایی مداخله می‌کنیم تا جلوی دستکاری نرخ ارز را بگیریم
وی تصریح کرد: وارد بازار فردایی هم خواهیم شد تا نتوانند نرخ‌ها را دستکاری کنند، الان هم به صرافی‌ها بعد از ظهر هر روز شبیه به ارز فردایی ارز می‌فروشیم. تمام تلاش ما تسلط بر منابع ارزی و تخصیص آن به نیازهای واقعی کشور است.
رئیس کل بانک مرکزی اظهار کرد: انتظارات را هم باید کنترل کنیم و در این مسیر به تمام رسانه‌ها و کارشناسان نیاز داریم. تصویر و برآوردهای منفی در بازارهای پولی و مالی هراس ایجاد می‌کند و مدیریت بازار و قیمت‌ها را دچار اختلال می‌کند.
فرزین تاکید کرد: ثبات و آرامش بازار ارز باعث ثبات‌بخشی به سایر شاخص‌های اقتصادی خواهد شد. مرکز مبادله ارز و طلای ایران به نوعی بازار آزاد ارز خواهد بود و تمام نیازها و مبادلات ارزی در آن انجام خواهد شد. مرکز مبادله آغاز حاکمیت ارزی کشور است و در این مرکز می‌توانیم بازار را به خوبی مدیریت کنیم.
اعلام جزئیات تازه از بسته جدید ارزی بانک مرکزی
بانک مرکزی در بسته جدید ارزی که به اجرا درآمد، از تجربه روسیه در بازگرداندن ارزش روبل استفاده کرده است، بر اساس این مدل، کل منابع ارزی حاصل از صادرات به اصطلاح زیر کلید بانک مرکزی قرار می‌گیرد.
این مدل که اجرای موفق آن به وسیله دولت روسیه موجب شد روبل پس از ریزش اولیه در قضیه جنگ اوکراین ظرف یک ماه، ارزش خود را بازیابی کند و حتی بالاتر از ارزش قبلی، پیمان‌سپاری صددرصدی ارزهای صادراتی است.
در این مدل، ارزهای حاصل از صادرات به خصوص در صنایع و معادنی که محصولات خود را به واسطه منابع ارزان انرژی تولید می‌کنند و در بازارهای جهانی به فروش می‌رسانند، تحت کنترل بانک مرکزی قرار می‌گیرد و این صادرکنندگان عمده (پتروشیمی، فولاد، مس) الزاماً باید ارز خود را در بازار مبادله ارز و طلا، عرضه کنند.
در صورت اجرای موفق این مدل، امکان ریزش‌های سنگین در بازار ارز و بازیابی ارزش پول ملی مشابه آنچه در روسیه اتفاق افتاد، وجود خواهد داشت.
ادامه روند مثبت بازار سرمایه با تصمیمات بانک مرکزی
سیاوش وکیلی، کارشناس بازار سرمایه درباره آغاز به کار مرکز مبادله طلا و ارز، اظهار کرد: این اقدام بانک مرکزی به بورس سیگنال داده که محدودیت‌های بازگشت ارز صادراتی به قیمت نیما برای شرکت‌های بورسی برداشته شده است.
وی افزود: بنابراین بورس در روز گذشته روند مثبتی را در پیش گرفت و رشد کرد.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: اگر محدودیت‌های بازگشت ارز صادراتی برداشته شود، سودآوری شرکت‌های صادرات‌محور ازجمله پتروشیمی‌ها تغییر قابل توجهی خواهد داشت.
وی تصریح کرد: امید است با تصمیمات بانک مرکزی شاهد ادامه روند مثبت بازار سرمایه باشیم.
نظر شما