به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، ذات‌الریه، پنومونی یا سینه‌پهلو، یک اختلال التهابی تنفسی است که به‌واسطه باکتری‌ها، ویروس‌ها یا عفونت‌های قارچی ایجاد می‌شود که عملکرد کیسه‌های هوایی ریه‌ها به نام «آلوئول» را مختل می‌کند. این امر منجر به تجمع مایع یا چرک در کیسه‌های هوا می‌شود و تنفس را دشوار می‌کند.
ذات‌الریه یک بیماری مسری است و می‌تواند برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند به‌ویژه در کودکان و افراد مسن کشنده باشد. این بیماری در اصل به‌عنوان بزرگ‌ترین قاتل عفونی کودکان و بزرگسالان است، سالانه میلیون‌ها نفر را درگیر می‌کند و اصلی‌ترین قاتل کودکان زیر پنج سال در جهان به‌شمار می‌رود.
مبارزه با این قاتل سرسخت هرگز به‌اندازه امروز فوریت نداشته است چراکه ذات‌الریه تنها در سال ۲۰۱۹ جان ۲.۵ میلیون نفر ازجمله ۶۷۲ هزار کودک را گرفت و مرگ‌ومیر ناشی از عفونت‌های تنفسی در سال ۲۰۲۱ با افزوده شدن مرگ‌ومیر ۳.۶ میلیون نفری ناشی از کووید -۱۹ این آمار را به شش میلیون نفر رساند. این امر به‌معنای مرگ یک نفر در هر ۱۳ ثانیه است حال آن‌که هیچ عفونت دیگری چنین باری از مرگ‌ومیر را به جهان تحمیل نمی‌کند.
اثرات ترکیبی همه‌گیری کووید -۱۹، تغییرات آب‌وهوایی و درگیری‌ها به بحران ذات‌الریه در طول زندگی دامن می‌زند و میلیون‌ها نفر را در معرض خطر عفونت و مرگ قرار می‌دهد. علاوه بر این بیشتر جمعیت‌هایی که به‌طور خطرناکی در معرض ذات‌الریه قرار دارند، در گروهی از کشورهای با درآمد کم و متوسط سراسر آفریقا، آسیا و آمریکای لاتین زندگی می‌کنند.
به‌این‌ترتیب ذات‌الریه به یکی از بزرگ‌ترین بحران‌های تنفسی تبدیل شده است و اگر از اکنون برای کاهش مرگ‌ومیر ناشی از آن و خطر ابتلاء به بیماری‌های همه‌گیر عفونت تنفسی اقدامی صورت نگیرد، میلیون‌ها بزرگسال و کودک دیگر طی دهه آینده بر اثر ذات‌الریه خواهند مرد.
نکاتی درباره ذات‌الریه
عفونت در ریه‌ها و ابتلاء به ذات‌الریه می‌تواند حداقل به ۳۰ راه مختلف از جمله آلودگی هوا، باکتری‌ها، قارچ‌ها و مواردی از این قبیل ایجاد شود. این بیماری در صورت درمان نشدن به‌ویژه برای کودکان و افراد مسن کشنده است و به مراجعه فوری به پزشک و آغاز هر چه سریع‌تر روند درمان نیاز دارد.
کیفیت هوا بر ذات‌الریه تأثیر می‌گذارد و والدین باید بدانند که قرار گرفتن کودک در معرض دودهایی هم‌چون سیگار و قلیان وی را در شرایط خطر قرار می‌دهد. این خطر برای کودکانی که در مناطقی با نرخ واکسیناسیون رو به کاهش و افزایش سوءتغذیه به‌دلیل کمبود مواد غذایی یا در خانه‌هایی با سیستم گرمایشی و پخت‌وپز نیازمند به هیزم زندگی می‌کنند نیز بسیار بالا است.
یونیسف پیش‌بینی کرده است که اگر اقدام فوری برای دسترسی این کودکان به اکسیژن و انواع آنتی‌بیوتیک‌ها صورت نگیرد، مرگ‌ومیر کودکان افزایش خواهد یافت. علاوه بر این سالمندانی که در معرض آلودگی هوای ناشی از سوزاندن سوخت‌های فسیلی و استعمال دخانیات قرار دارند نیز در معرض خطر هستند. بنا بر آمار تقریباً نیمی از ۱.۶ میلیون مرگ ناشی از ذات‌الریه در میان بزرگسالان بالای ۵۰ سال به آلودگی هوا و سیگار مربوط می‌شود.
تاریخچه روز جهانی ذات‌الریه
روز جهانی ذات‌الریه، رویکردی برای مبارزه با خطر عفونت‌های تنفسی و مهار تلفات ناشی از نبود آگاهی در مورد آن، همچنین قرار دادن سازمان‌های مرتبط در یک پلت‌فرم واحد در راستای ایجاد فرصتی برای دسترسی همه اقشار جامعه به اطلاعات لازم درباره این بیماری عفونی قابل پیشگیری است. این روز برای نخستین بار در سال ۲۰۰۹ و توسط ائتلاف جهانی مقابله با ذات‌الریه کودکان برگزار شد.
هدف از روز جهانی ذات‌الریه آموزش و اطلاع‌رسانی به مردم در مورد خطرات ناشی از بی‌توجهی به شرایطی بود که منجر به ذات‌الریه یا مشکلات مرتبط با آن می‌شود. با بیش از ۱۰۰ سازمان مختلف مرتبط با این بیماری، روز جهانی ذات‌الریه توسط انجمن حمایت از کودکان، شورای جهانی بهداشت، مؤسسه واکسن سابین و همچنین توسط سفیران معروف کودکان مانند «گوئینت پالترو» و «هیو لوری» مورد حمایت قرار گرفت و به مناسبتی تبدیل شد که هر ساله در دوازدهم نوامبر برگزار می‌شود. روز جهانی ذات‌الریه فرصتی را برای مردم فراهم می‌کند تا آموزش ببینند، آگاهی خود را در زمینه بیماری افزایش دهند و برای نیازهای کودکانی به مبارزه بپردازند که در اثر این بیماری قابل پیشگیری جان خود را از دست می‌دهند.
روز جهانی ذات‌الریه ۲۰۲۲
برگزاری روز جهانی ذات‌الریه در سال ۲۰۲۲ برعهده «بنیاد مریو (Mérieux Foundation)»، یک بنیاد مستقل متعهد به مبارزه با بیماری‌های عفونی در کشورهای در حال توسعه و «ائتلاف هر نفس مهم است (The Every Breath Counts Coalition)»، اولین مشارکت عمومی و خصوصی در جهان که از کشورهای با درآمد پایین و متوسط برای کاهش مرگ‌ومیرهای ناشی از ذات‌الریه حمایت می‌کند، قرار دارد که در این مسیر از کمک‌های مالی هرچند اندک ۱۱ جامعه مدنی برای حمایت از رویدادهای این روز برخوردار شده‌اند و این امر مشارکت محلی را در مبارزه با ذات‌الریه تقویت می‌کند.
تلاش‌های این مؤسسات در راستای بسیج جوامع برای آموزش و توانمندسازی خانواده‌ها، همچنین تقویت سیستم‌های بهداشتی برای پیشگیری، تشخیص و درمان ذات‌الریه، تفاوت بزرگی در چگونگی مواجهه با این بیماری قابل پیشگیری و درمان ایجاد می‌کند.
روز جهانی ذات‌الریه ۲۰۲۲، با هدف تقویت اثر کمپین‌های آگاهی، از طریق نورپردازی بناهای تاریخی در سراسر جهان و با موضوع و شعار «ذات‌الریه همه را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد» برگزار می‌شود. امسال در این روز ۴۲ کشور ۲۲۸ بنای تاریخی خود را به‌منظور جلب توجه‌های بیشتر به روز جهانی ذات‌الریه در روز دوازدهم نوامبر نورپردازی خواهند کرد.
نقش عموم در روز جهانی ذات‌الریه
یکی از مهم‌ترین فعالیت‌ها در روز جهانی ذات‌الریه حصول اطمینان از در دسترس بودن اطلاعات کافی میان مردم برای حفظ امنیت اعضای یک خانواده در هر سن و سالی است. به‌اشتراک‌گذاری این اطلاعات به‌شیوه‌های مختلف راهکار مفیدی برای دستیابی به این اطمینان است.
علاوه بر این، با توجه به این‌که بسیاری از مردم نمی‌دانند آلودگی هوا عامل اصلی مرگ‌ومیر ناشی از ذات‌الریه است و ازآنجاکه آلودگی هوای خانگی یک مشکل بزرگ در این زمینه محسوب می‌شود، روز جهانی ذات‌الریه زمان خوبی برای سرمایه‌گذاری روی نصب فیلترهای هوا در خانه‌های شخصی، مجاب کردن سایرین برای کاهش اثرات زیست‌محیطی و قانع کردن نمایندگان محلی به به‌کارگیری راهکارهایی برای کمک به پاکسازی هوای جوامع محلی و محیط‌زیست به‌شمار می‌رود.
همچنین باید توجه داشت که شیردهی مادر ممکن است به پیشگیری از ذات‌الریه کمک کند چراکه شیر مادر حاوی موادی است که از گسترش ذات‌الریه به بینی، گلو یا ریه‌های نوزاد جلوگیری می‌کند و به‌این‌ترتیب کودکانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند دارای مصونیت مادری و طبیعی هستند که اطلاع‌رسانی در این زمینه اثری قابل‌توجه در حفاظت از جان کودکان ایفا خواهد کرد.
نظر شما