حلقه مفقوده توسعه اقتصاد دانش‌بنیان چیست؟

دانش‌بنیان‌ها می توانند حلقه ارتباطی مفقوده ای که سال ها در عرصه های علم و صنعت وجود داشته است را احصا کرده و با ایجاد ارتباط بین صنعت، دانشگاه و مراکز علمی-تحقیقاتی اقتصاد دانش‌بنیان را تحقق بخشند.

به گزارش خبرنگار ایمنا، شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان نقش مهمی در رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در هر کشوری ایفا می‌کنند؛ به گونه‌ای که از آن‌ها به عنوان موتور محرکه اقتصاد در هر کشوری یاد می‌شود به همین دلیل تلاش‌های زیادی صورت گرفته است تا میزان موفقیت این شرکت‌ها افزایش و پویایی و قوام آن‌ها تداوم یابد. یکی از مهم‌ترین شیوه‌ها برای تحقق این امر، ایجاد «مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری» است تا از طریق ارائه مشاوره، در اختیار قرار دادن فضای اداری و کارگاهی، ارائه کمک‌های مالی و به طور کلی حمایت از شرکت‌های کوچک و متوسط دانش‌بنیان به رشد و توسعه این شرکت‌ها کمک شود.

توسعه بازار کار؛ چالش اصلی شرکت‌های دانش‌بنیان

جعفر قیصری رئیس شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان در رابطه با مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: اگر بخواهیم در رابطه با برخی از مشکلات مهم شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان و موانعی که بر سر تحقق شعار سال وجود دارد صحبت کنیم؛ بنابر مذاکرات و تعاملاتی که با شرکت‌های فناور برای تعریف مشکلات صورت گرفته است این چالش‌ها را می‌توان به چند دسته تقسیم‌بندی کرد.

وی می‌افزاید: یکی از مسائل مهم و چالش‌های اساسی که مرتفع کردن آن نیز دشوار است، مبحث توسعه بازار و گسترش مشتریان محصولات شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان است. شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان در زمینه‌های مختلفی فعالیت می‌کنند، اما چالشی که پیش‌روی تمام این شرکت‌ها وجود دارد، نقش کمرنگ شرکت‌های فناور در اقتصاد است.

رئیس شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان ادامه می‌دهد: بخش صنعتی، کشاورزی یا به طور کلی مشتریان و جامعه هدف شرکت‌ها محصولات مورد نیاز خود را از راه دیگری تأمین می‌کنند و نقش شرکت‌های فناور در اقتصاد ناچیز است.

وی تاکید می‌کند: خوشبختانه در ایران شرکت‌های بسیار خوبی در حوزه تولید فناوری و دانش‌بنیان فعالیت می‌کنند، اما متأسفانه نقش آن‌ها در اقتصاد کلان کم‌رنگ است. طبق سخن مقام معظم رهبری، نقش شرکت‌های دانش‌بنیان در اقتصاد کشور یک الی دو درصد است که البته این رقم در استان اصفهان به دلیل دارا بودن پیشینه‌ای بیشتر و شرکت‌های قدیمی‌تر نسبت به متوسط کشور کمی بالاتر است، اما به طور کلی راضی کننده نیست.

قیصری اشاره می‌کند: بنابر هدف‌گذاری‌های انجام شده و طبق سخنان مقام معظم رهبری، برنامه‌ای که در سیاست‌های کلی کشور مشاهده می‌شود افزایش پنج برابری نقش شرکت‌های دانش‌بنیان طی دوره‌ای سه الی چهار ساله است که دست‌یابی به این هدف قطعاً شدنی است.

وی در رابطه با لازمه تحقق افزایش نقش شرکت‌های دانش‌بنیان می‌گوید: لازمه افزایش نقش شرکت‌های دانش‌بنیان با وجود مشتریان بزرگ، این است که بخش‌های اقتصادی از محصولات دانش‌بنیان استقبال کنند و بخشی از نیازهای تجهیزاتی خود را از طریق این شرکت‌ها تأمین کنند.

رئیس شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان می‌افزاید: صنایع باید نیازهای فناورانه و دانش فنی خود را نیز از چنین مجموعه‌هایی تأمین کنند که خوشبختانه در این رابطه نیز به اندازه کافی قوانین حمایتی از شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان وجود دارد و مجموعه‌های علاقه‌مند می‌توانند از این خدمات استفاده کنند.

وی تاکید می‌کند: حرکت در مسیر تولید دانش‌بنیان نیاز به تلاش و سرمایه‌گذاری دارد و جوانان تازه‌کار، شرکت‌ها و استارت‌آپ‌های نوپا، نیاز به حمایت ویژه دارند. شرکت‌های بزرگی که محصولات مناسب تولید می‌کنند و تولیدات دانش‌بنیان دارند برای افزایش تولیدات خود نیاز به حضور در بازارهای جهانی و صادرات خواهد داشت.

فروش محصولات؛ مهم‌ترین معضل شرکت‌های دانش‌بینان

ابراهیم اکبرزاده مدیرعامل یک شرکت دانش‌بنیان در رابطه با مشکلات شرکت‌های فناور به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: در حوزه فعالیت‌های دانش‌بنیان تلاش‌های بسیاری از سمت مجموعه‌های مختلف انجام شده است، اما همچنان مشکلاتی وجود دارد که در عمل تأثیرات خود را نشان می‌دهد.

وی می‌افزاید: یکی از حمایت‌هایی که صندوق شکوفایی و نوآوری در راستای توجه به فعالیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان بر آن تاکید داشته است، پرداخت تسهیلات به شرکت‌های دانش‌بنیان به اشکال مختلف است که فارغ از تأثیر آن در فعالیت‌ها، جلوه خوبی دارد.

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان ادامه می‌دهد: در ظاهر پرداخت تسهیلات به شرکت‌های دانش‌بنیان بسیار خوب به نظر می‌رسد، اما مشکلی که وجود دارد و در راستای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان به آن توجه نشده، بحث فروش محصولات این شرکت‌ها است.

وی تصریح می‌‎کند: درحال‌حاضر شرکت‌های دانش‌بنیان برای ساخت محصول تسهیلاتی را دریافت می‌کند، اما در نهایت بازاری برای آن وجود ندارد در صورتی که معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری می‌تواند این بازار را با کمک وزارت امور خارجه ایجاد کند.

اکبرزاده تاکید می‌کند: متأسفانه در حال حاضر تضمینی برای خرید محصولات دانش‌بنیان وجود ندارد و بهتر است این تضمین حداقل برای محصولاتی که از نظر کیفیت و نیاز جایگاه ویژه‌ای در کشور دارد، انجام شود و واسطه‌گری عمیق‌تر و شدیدتر صورت بگیرد.

وی می‌افزاید: شرکت‌های دانش‌بنیان بعضاً در تأمین مواد اولیه مشکلی ندارند، اما یکی از معضلات این شرکت‌ها بحث فروش محصولات است که باید از طرف نهادهای داخلی به آن توجه بیشتری شود.

شعار سال ۱۴۰۱ تحقق نیافته است

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان با اشاره به شعار سال ۱۴۰۱ می‌گوید: متأسفانه با توجه به اینکه سال ۱۴۰۱ متعلق به دانش‌بنیان است، اما رویداد به‌خصوصی مشاهده نشده است و همچنان ناهماهنگی‌هایی در بین دستگاه‌ها وجود دارد.

وی اشاره می‌کند: این ناهماهنگی در دستگاه‌های مختلف قابل مشاهده است؛ قوه قضائیه با مجموعه معاونت علمی فناوری تفاهم‌نامه‌ای در راستای ایجاد واحد یا شعبه حقوقی برای رفع مشکلات و مسائل حقوقی شرکت‌های دانش‌بنیان منعقد می‌کند، اما در نهایت نتیجه نخواهد داشت و مشکلات دانش‌بنیان زیر نظر افرادی بررسی می‌شود که درک درستی از این موضوعات ندارند.

اکبرزاده می‌افزاید: در بحث مالکیت معنوی، افرادی به مشکلات دانش‌بنیان رسیدگی می‌کنند که در رابطه با حقوق ثبت اختراع یا علامت تجاری درک و دانش کاملی ندارند؛ عملاً شعبه مناسبی برای رسیدگی به مشکلات دانش‌بنیان‌ها وجود ندارد.

وی ادامه می‌دهد: مجموعه اداری نیز شناختی نسبت به فعالیت‌های دانش‌بنیان ندارد و کارشناسان با بیشتر مفاهیمی که در ممیزی هزینه‌های این شرکت‌ها وجود دارد، آشنا نیستند و متأسفانه شرکت‌های دانش‌بنیان را با کارخانه‌های تولیدی مقایسه می‌کنند.

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان تاکید می‌کند: متأسفانه ناهماهنگی‌هایی که در سیستم‌ها وجود دارد بسیار است؛ بنابراین در ابتدا بهتر است به این ناهماهنگی‌های دستگاهی رسیدگی شود و شناخت کارشناسان نیز از فعالیت‌های دانش‌بنیان افزایش یابد.

وی در رابطه با دیگر مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان می‌گوید: متأسفانه در برخی از پارک‌های علم و فناوری کسانی که به عنوان متولی یا مدیر این مجموعه‌ها انتخاب می‌شوند عملاً به دغدغه شرکت‌های دانش‌بنیان اهمیت نمی‎‌دهند.

اکبرزاده تاکید می‌کند: مدیریت پارک‌های علم و فناوری بهتر است از شکل هیئت امنایی خارج شود و از بین مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان هیئت مدیره‌ای برای مدیریت این پارک‌ها ایجاد شود، زیرا در حال حاضر ارزیابی و ملاکی برای انتصاب مدیر وجود ندارد.

دردسر مجوز

حامد توکلی مدیرعامل یکی دیگر از شرکت‌های دانش‌بنیان در رابطه با مشکلات شرکت‌های فناور به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در شرایط کنونی، چالش‌هایی که پیش‌روی شرکت‌های دانش‌بنیان برای اخذ مجوز وجود دارد از تولید محصول دشوارتر به نظر می‌رسد و رفع این موانع می‌تواند بسیاری از مشکلات شرکت‌ها را برطرف کند.

وی می‌افزاید: برنامه‌ریزی‌هایی در این زمینه انجام شده، اما هنوز این مشکل به صورت کامل مرتفع نشده است و اگر باور داشته‌باشیم که شرکت‌های خصوصی و جوانان کشور می‌توانند چرخ‌های اقتصاد را به گردش درآورند، دولت و دستگاه‌های دولتی خود را موظف به حمایت از آن‌ها می‌دانند و روند صدور مجوزها و تاییدیه‌ها شتاب بیشتری به خود می‌گیرد.

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان ادامه می‌دهد: یکی دیگر از مشکلات پیش‌روی شرکت‌های دانش‌بنیان واردات و صادرات محصول است که جزو چالش‌های اداری به‌شمار می‌رود؛ برخی از شرکت‌ها برای واردات کالای مورد نیاز باید ۳۰ مرحله اداری را طی کند و این مسائل اداری موانع فراوانی برای توسعه فعالیت شرکت‌ها ایجاد کرده است.

کد خبر 592983

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.