به گزارش خبرنگار ایمنا، ارز، طلا، بورس و مسکن جزو بازارهایی محسوب می‌شوند که معمولاً تغییر و تحولات خود را به تبعیت از تحولات جهانی تعیین می‌کنند. بر این اساس، طی چند ماه اخیر با توجه به جریان داشتن مذاکرات وین میان ایران و قدرت‌های جهانی، بازارها با تغییرهای محسوسی مواجه شد. هم‌اکنون هم با وجود کم‌رنگ شدن این مذاکرات، کم‌وبیش این تغییرات ملموس است؛ به این صورت که هم‌زمان با انتشار اخبار تازه از این جریان مذاکرات، هر بار نوسان قیمتی بیشتری در بازارها مشاهده می‌شود.
تحلیلگران اقتصادی، ثبات وضعیت بازارهای کشور را به تعیین تکلیف برجام گره می‌زنند؛ زیرا این بازارها پس از گذراندن دشوارترین دوران اقتصادی، اکنون در انتظار نتیجه نهایی مذاکرات و تعیین تکلیف برجام هستند. گفتنی است طلا و جواهر، یکی از بازارهایی است که به‌شدت در انتظار نتیجه مذاکرات مانده و اگرچه تا این لحظه اتفاقی نیفتاده است؛ اما به اعتقاد برخی در صورت حصول توافق، قیمت‌ها در بازار طلا تا میزان قابل قبولی کاهشی خواهد شد. در طرف دیگر، برخی از مسئولان این حوزه معتقدند حتی اگر توافقی هم صورت گیرد و نوساناتی در بازار اتفاق بیفتد، مقطعی است؛ چون واقعیت قیمت‌ها چیز دیگری است.
پارامترهای تأثیرگذار در بازار طلا
حال پرسش اصلی در رابطه با بازار طلا آن است که در این شرایط، پیش‌بینی قیمت دلار و طلا چگونه است؟ آیا تنها عامل تأثیرگذار فعلی در این بازار، مذاکرات وین است؟
قیمت انس جهانی و روند قیمت دلار در بازار داخلی، از جمله عواملی است که می‌تواند قیمت طلا و سکه را در ایران تحت تأثیر خود قرار دهد. در حال حاضر تنش‌های جهانی در رابطه با روسیه و اوکراین بر نرخ اونس اثرگذار است. از آن سو برخی اخبار رسیده از مذاکرات وین، نشان از احتمال اندک توافق در آینده‌ای نزدیک دارد.
با این اوصاف اکنون پارامتر اصلی تأثیرگذار بر بازار طلا، انس جهانی و بازار ارز است. در کنار این دو پارامتر، نشست‌ها و مذاکرات سیاسی نیز تأثیرگذار است. واقعیت آن است یکی از احتمالاتی که این روزها در خصوص مذاکرات وین مطرح بوده، احیای هرچه سریع‌تر برجام و تأثیر مثبت بر روند بازارها است. احتمال دیگر، ناکام ماندن توافق برجام یا طولانی و فرسایشی شدن مذاکرات در ماه‌های پیش‌رو است. ازآنجاکه احیا شدن یا نشدن برجام، تأثیر مستقیمی بر نرخ ارز می‌گذارد درنتیجه بررسی احتمال افزایش یا کاهش قیمت دلار طی ماه‌های آینده می‌تواند نمای کلی از وضعیت دیگر بازارها را ترسیم کند.
البته با وجود آنکه احتمال انجام توافق، قوی‌تر از عدم توافق است، اما نمی‌توان از منفی بودن اخبار به‌راحتی عبور کرد. در این میان برخی کارشناسان معتقدند که متغیرهای داخلی اقتصاد اثرگذارتر از برجام هستند؛ با این توجیه که مشکلات اقتصادی کشور طی سال‌های اخیر، چندان به مسائل بیرونی ربطی ندارد و عمده موانع و مشکلات به مسائل داخلی بازمی‌گردد.
همچنین افزایش موانع داخلی، میزان آسیب‌پذیری کشور را در مقابل تحریم‌ها بیشتر کرده است. بر این اساس از دیدگاه عده‌ای، قیمت‌ها پس از احیای برجام سقوط نمی‌کند؛ اما می‌توان گفت که شرایط اقتصاد پس از برجام از این بدتر نخواهد شد و از آن پس، بهبود شرایط بیشتر وابسته به رویکرد مدیریتی دولت خواهد بود.
نقش مذاکرات در افت و خیز طلا
در ارتباط با آینده بازار طلا پس از مذاکرات، «برزو حق‌شناس» کارشناس بازارهای مالی می‌گوید: اگر تنش‌ها در سطح جهانی ادامه یابد، طبیعتاً تأثیر خود را بر انس جهانی می‌گذارد. انس جهانی نیز از اهرم‌های تعیین قیمت سکه و طلا در بازار داخلی است ولی از آن‌سو، اگر برجام امضا شود، دولت دلار را روی کانال ۲۵ هزار تومان می‌آورد. این موضوع، باعث کنترل بازار طلا و سکه می‌شود.
همچنین «مجتبی دیبا» کارشناس بازارهای مالی نیز درباره پیش‌بینی قیمت دلار و طلا اظهار می‌کند: قیمت طلا در بازار ایران، بیشتر از اونس، تحت تأثیر دلار قرار دارد. اگر انس جهانی با رشد دلار هم‌راستا شود، بازار سکه و طلا نیز رشد می‌کند.
به گفته این کارشناس، دلار داخلی کماکان تحت تأثیر برجامی است که هنوز نتیجه قطعی آن مشخص نیست. اگر برجام در حالت کنونی باقی بماند و مذاکرات بیشتر به طول بینجامد، دلار در محدوده ۲۵ تا ۲۷ هزار تومان در نوسان باقی خواهد ماند. طلا هم تحت تأثیر همین اتفاق است و قیمت خیلی بالایی را تجربه نمی‌کند.
توافق وین در بازار طلا مؤثر است
«علی موزرانی» نایب رئیس اتحادیه طلا اصفهان، با تأکید بر تأثیر تحقق مذاکرات بر بازار طلا به ایمنا می‌گوید: با بازگشت برجام، بازار ارز متحول شده و این اتفاق بر همه بازارها به‌ویژه طلا اثرگذار خواهد بود؛ اما در صورت محقق نشدنِ برجام، نرخ دلار براساس میزان عرضه ارز در بازار تعیین خواهد شد.
وی تصریح می‌کند: پس از تحقق مذاکرات، اگر شرایط اقتصادی مردم به‌گونه‌ای شود که از لحاظ تأمین غذا، مسکن و پوشاک مشکلی نداشته باشند، شاید با مازاد نقدینگی خود خریدهایی مانند طلا را هم در برنامه خود قرار دهند؛ وگرنه تا زمانی که مردم با مشکلات اقتصادی در تأمین مایحتاج ضروری خود روبه‌رو باشند، طبیعی است که اقدامی برای خرید کالای سرمایه‌ای مانند طلا نمی‌کنند.
نایب رئیس اتحادیه طلا اصفهان خاطرنشان می‌کند: بر این اساس، انجام توافق از این لحاظ که رونق‌بخش اقتصاد خواهد بود، به مراتب آثار خود را در زندگی مردم و در نتیجه بازارهایی مانند طلا نشان می‌دهد.
طلا سال آرامی را خواهد داشت
«میثم مهرپور» پژوهشگر اقتصادی و مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با ایمنا اظهار می‌کند: بعد از توافق، با کاهش احتمالی و سپس ثبات نسبی نرخ ارز این روند در بازار سکه و طلا هم تا حدود زیادی تکرار خواهد شد؛ چراکه تغییرات نرخ ارز مهم‌ترین عامل در تغییرات قیمت طلا به شمار می‌رود، بنابراین قیمت طلا سال آرامی را خواهد داشت.
وی توضیح می‌دهد: افزایش‌نیافتنِ قابل‌توجه نرخ ارز و از طرف دیگر احتمال کاهش قیمت جهانی طلا به واسطه پایان احتمالی شیوع کرونا، از عواملی است که می‌توان گفت امسال، سال آرامی برای طلا خواهد بود.
این کارشناس خاطرنشان می‌کند: اگرچه در صورت انجام توافق، بازار طلا مانند ارز شاهد کاهشی حدود ۱۰ تا ۱۵ درصدی خواهد بود؛ اما این کاهش در ماه‌های بعد و با تخلیه اثرات روانی احیای توافق تعدیل خواهد شد.
بازار طلا بدون تحرک است
اما در بازار طلا آنچه فعلاً قابل توجه بوده، آن است که با وجود تغییرات قیمتی، رکودی عمیق بر این بازار غالب است. گویا خریداران در انتظار اتفاقاتی هستند که با تحول در بازار، موقعیت مناسبی برای خرید طلا در میان مردم فراهم آورد. شواهد نشان می‌دهد که به دلیل برجام و تحریم‌ها، چندان واکنشی از سوی مردم نسبت به تغییرات قیمتی طلا دیده نمی‌شود و فقط به‌عنوان نظاره‌گر در این بازار فعالیت می‌کنند.
با وجود آنکه کارشناسان اقتصادی افزایش امیدواری‌ها در نتیجه انتشار اخبار مربوط به مذاکرات وین را عامل اصلی افت طلا در بازار داخل می‌دانند و بر این باورند که فاکتور نااطمینانی که درنتیجه تحریم‌ها در بازار طلا ظاهر شده بود در حال کم‌رنگ شدن است، اما این بازار همچنان بدون تحرک مانده است.
گزارش از: نفیسه زمانی‌نژاد، خبرنگار اقتصادی ایمنا
نظر شما