به گزارش خبرنگار ایمنا، پس از گذشت ۱۰ روز از مراسم تحلیف جو بایدن، بحث لزوم بازگشت آمریکا به برجام مورد توجه مقامات ایالات متحده قرار گرفته است.
با توجه به اینکه جو بایدن در وعده‌های انتخاباتی خود بازگشت به برجام را جز اولویت‌های خود عنوان کرده بود، انتظار می‌رفت که بازگشت آمریکا به برجام جز ۱۰۰ فرمان اول اجرایی جو بایدن پس از مراسم تحلیف ریاست جمهوری باشد، اما به نظر می‌رسد لابی‌های صهیونیستی و فشار تندروهای داخلی آمریکا باعث مسکوت ماندن وعده انتخاباتی جو بایدن شده است.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه جدید آمریکا که سابقه مذاکره با ایران در گفت‌وگوهای منتهی به برجام در دولت اوباما را دارد، در نخستین نشست خبری خود گفت که اگر ایران به طور کامل به همه تعهدات خود در برنامه جامع اقدام مشترک بازگردد آمریکا نیز چنین خواهد کرد.
اما در حالی که بلینکن و مقامات فرانسه به نوعی بازگشت ایران به تعهداتش را پیش‌شرط بازگشت آمریکا به برجام قرار داده‌اند، تهران معتقد است که آمریکا باید گام نخست در بازگشت به برجام را بردارد.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان با صراحت پاسخ همتای آمریکایی خود را داد و گفت که وظیفه آمریکاست که به برجام بازگردد و تعهدات خود را اجرا کند و زمانی که تعهدات خود را اجرایی نماید، ما هم تعهدات خود را کامل اجرا خواهیم کرد.
وی در توییتی که عنوان آن را "حقیقت‌یابی برای بلینکن" گذاشت، اقدامات ایالات متحده آمریکا را مرور کرد و نوشت: "از برجام تخلف کرده؛ غذا / دارو را برای ایرانیان مسدود کرده؛ در عین پایبندی به قطعنامه ۲۲۳۱ مجازات کرده است. در سراسر این آشفتگی، ایران به مفاد برجامی متعهد بوده و تنها اقدامات اصلاحی مقرر را انجام داده است. حالا چه کسی باید گام اول را بردارد؟ هرگز شکست حداکثری ترامپ را فراموش نکنید."
مجید تخت روانچی، نماینده ایران در سازمان ملل نیز با انتشار مطلبی در روزنامه نیویورک‌تایمز صبر ایران برای بازگشت آمریکا به برجام را اندک خواند و نوشت که "پنجره در حال بسته شدن است. اگر دولت جدید آمریکا به تعهداتش عمل نکند و تحریم‌ها در زمان کوتاهی لغو نشوند احتمال تعامل برجامی از بین می‌رود. "
اکنون یکی از اولویت‌های جو بایدن در این روزها، دستخوش فعل و انفعالات سیاسی و تحت تأثیر فشارها از بیرون قرار گرفته است. هرچند با گذشت زمان، ایران مطابق با مصوبه مجلس شورای اسلامی مجبور است اقدامات بعدی را عملی کند و آمریکا زمان چندانی برای بازگشت به برجام ندارد. در این بین، مقامات جدید ایالات متحده تاکید بر اجرای تعهدات از سوی ایران دارند و از طرفی تهران نیز معتقد است واشنگتن باید بی‌مقدمه به برجام بازگردد و این مسئله نیاز به هیچ مذاکره‌ای ندارد.
آمریکا نمی‌خواهد رابطه خود با عربستان و رژیم صهیونیستی را مختل کند
علی امیدی، تحلیلگر مسائل آمریکا دراین‌باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: آقای بلینکن در مورد بازگشت آمریکا به برجام، مدعی شد که ابتدا جمهوری اسلامی ایران باید به تعهدات برجامی خود باز گردد و در صورتی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این بازگشت را تأیید کرد واشنگتن به برجام باز خواهد گشت.
به گفته وی، اظهارات اخیر وزیر امورخارجه آمریکا نشان داد که این کشور برای بازگشت به تعهدات برجامی خود عجله‌ای ندارد و نشان می‌دهد که بازگشت ایالات متحده به برجام جز اولویت‌های دولت بایدن نیست از طرف دیگر، انتخاب رابرت مالی به عنوان نماینده جدید آمریکا در امور ایران، سیگنالی مثبت از طرف جو بایدن به ایران تلقی می‌شود زیرا وی دیپلماتی با تجربه و مسلط به مسائل برجام است.
به گفته این تحلیلگر مسائل آمریکا، اظهارات اخیر آنتونی بلینکن، مأیوس کننده بود و به نظر می‌رسد برخی مقامات دولت بایدن، در صدد سو استفاده از فضای فشارهای حداکثری ترامپ علیه جمهوری اسلامی هستند.
امیدی خاطرنشان می‌کند: با توجه به واکنش‌های متحدان منطقه‌ای آمریکا نسبت به بازگشت دولت بایدن به برجام، به نظر می‌رسد واشنگتن نمی‌خواهد با بازگشت سریع به توافق هسته‌ای، رابطه خود با عربستان و رژیم صهیونیستی را مختل کند و به صورت یک جانبه عمل کند؛ بنابراین به نظر می‌رسد، آنتونی بلینکن سعی دارد با جلب نظر متحدان آمریکا به برجام باز گردد.
بازگشت ایران و آمریکا به برجام، همزمان انجام می‌شود
محمود دهقان، کارشناس مسائل بین‌الملل به خبرنگار ایمنا می‌گوید: لابی صهیونیستی در خروج ترامپ از برجام، نقش تأثیرگذاری را ایفا کرده و در ادامه تلاش کرد تمامی پل‌های ارتباطی بین آمریکا و ایران را تخریب کند.
به گفته وی، پس از خروج ترامپ از برجام و انفعال کشورهای اروپایی در عمل به تعهدات برجامی خود، جمهوری اسلامی در جهت کاهش تعهدات هسته‌ای خود در قالب برجام اقداماتی انجام داد که در این راستا، وزیر امورخارجه دولت بایدن مدعی می‌شود که برای لغو تحریم‌ها، تهران باید به تعهدات برجامی خود باز گردد.
به گفته این کارشناس مسائل بین‌الملل، به نظر می‌رسد لغو تحریم‌های حداکثری علیه ایران و بازگشت تهران به تعهدات برجام، به صورت همزمان انجام شود؛ البته برخی افراد در داخل کشور، در مسیر لغو تحریم‌ها سنگ اندازی می‌کنند.
دهقان معتقد است، برخی سعی دارند بازگشت ایران به برجام را به بعد از انتخابات ریاست جمهوری موکول کنند در حالی که رفع تحریم‌ها و هرگونه بازگشت ایران و آمریکا به برجام، باعث کاهش فشار معیشتی و قیمت‌ها است.
وی خاطرنشان می‌کند: رئیس جمهوری اسلامی ایران در واکنش به اظهارات وزیر امورخارجه آمریکا گفت که اگر ایالات متحده، تحریم‌های حداکثری علیه تهران را لغو کند، در کمتر از یک ساعت به تعهدات برجامی باز خواهد گشت و به همین دلیل رژیم صهیونیستی سعی دارد بازگشت واشنگتن به برجام را به تعویق بیندازد.
نظر شما