داروین؛ تکامل و فرگشت + روز جهانی داروین

به گزارش ایمنا چارلز داروین با ارائه نظریه تکامل یا فرگشت، یکی از جنجالی‌ترین دانشمندان است، نظریات وی به گوش همه رسیده است، اما بعضاً این نظریات با نوعی ابهام و بدفهمی همراه شده است.

روز جهانی داروین چیست؟

روز داروین یا روز جهانی داروین، مراسمی به مناسبت سالگرد تولد چارلز داروین است. در این روز برنامه‌هایی توسط نهادهای مختلف برای یادآوری نقش برجسته داروین در علم و ترویج علم به‌صورت کلی برگزار می‌شود.

تاریخ روز جهانی داروین

۲۳ بهمن برابر با ۱۲ فوریه سالروز تولد چارلز داروین روز جهانی داروین است.

تاریخچه روز جهانی داروین

از دیرباز در ۱۲ فوریه یعنی روز تولد داروین مراسم یادبودی در محافل علمی مختلف برای وی برگزار می‌شد.

در سال ۱۹۰۹ بیش از ۴۰۰ دانشمند از ۱۶۷ کشور برای ادای احترام به داروین در کمبریج گرد هم آمدند، در ۱۲ فوریه ۲۰۰۹ و هم‌زمان با دویستمین سالروز تولد داروین و یک‌صد و پنجاهمین سال انتشار کتاب منشأ گونه‌ها در دانشگاه کمبریج و موزه تاریخ طبیعی لندن یادبودهایی برای داروین برگزار شد.

در سال ۲۰۱۱ نماینده کالیفرنیا روز ۱۲ فوریه را روز داروین اعلام کرد و در سال ۲۰۱۵ مجلس امریکا روز ۱۲ فوریه را روز داروین در امریکا اعلام کرد، سپس این روز در سراسر دنیا به‌عنوان روز جهانی داروین نامیده شد.

بیوگرافی چارلز داروین

چارلز رابرت داروین (Charles Robert Darwin) در ۱۲ فوریه ۱۸۰۹ (۲۳ بهمن ۱۱۸۷ شمسی) از خانواده‌ای ثروتمند در شهر شروزبری شهرستان شروپ شر انگلستان دیده به جهان گشود. وی پنجمین فرزند از ۶ فرزند خانواده بود. پدرش رابرت داروین یک پزشک بود و پدربزرگش دکتر اراسموس داروین نیز یک گیاه‌شناس مشهور؛ مادرش سوزانا وجوود در هشت‌سالگی داروین درگذشت.

چارلز هشت‌ساله پیش از سال ۱۸۱۷ و پیوستن به مدرسه روزانه‌ای که توسط واعظ کلیسایش اداره می‌شد، به تاریخ طبیعی و جمع‌آوری مطالبی در مورد آن علاقه داشت. ژوئیه همان سال مادرش درگذشت. از سپتامبر ۱۸۱۸ او به برادر بزرگ‌ترش اراسموس در مدرسه شبانه‌روزی انگلیکن در شهر همسایه پیوست.

وی در اکتبر ۱۸۲۵ پس از صرف یک سال کارآموزی در کنار پدرش به همراه برادرش برای تحصیل به دانشکدهٔ پزشکی دانشگاه ادینبرو (که در آن زمان بهترین دانشکده پزشکی انگلستان بود) رفت، اما خشونت عملیات جراحی و ترس او از خون باعث شد پزشکی را رها کند و در عوض نزد یک بردهٔ سیاه‌پوست آزادشده به نام جان ادمونستن، در مدت تقریباً ۴۰ جلسهٔ تاکسیدرمی آموخت.

انصراف داروین از تحصیل پزشکی پدرش را ناراحت کرد و چارلز را به کالج مسیح دانشگاه کمبریج فرستاد تا به‌عنوان اولین گام برای کشیش شدن لیسانس بگیرد. چون داروین در امتحان پایانی فاقد صلاحیت لازم تشخیص داده شد، در ماه ژانویه ۱۸۲۸ به دورهٔ عادی پیوست.

داروین طبقه‌بندی گیاهان را یاد گرفت و به کلکسیون موزه دانشگاه - که در آن زمان یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های اروپا بود - کمک می‌کرد. پسرعمویش ویلیام داروین فاکس او را به‌عنوان عاشق دیوانه و مشهور جمع‌آوری سوسک معرفی کرد؛ داروین این کار را مشتاقانه دنبال می‌کرد و تعدادی از یافته‌های او در کتاب نقاشی‌هایی از حشرات بریتانیا اثر جیمز فرانسیس استفنز چاپ شد.

هنگامی‌که چارلز داروین در کالج مسیح مشغول به تحصیل بود، استاد گیاه‌شناسی او پروفسور جان استیونس هنسلو در نقش استاد راهنمایش ظاهر شد. در سال ۱۸۳۱ پس از فارغ‌التحصیلی پروفسور هنسلو به او پیشنهاد داد که در مقام طبیعت شناس به کشتی اچ‌ام‌اس بی گل ملحق شود.

سفر داروین با کشتی

داروین به همراه ناخدای کشتی رابرتز فیتزروی سفر ۵ ساله‌ای را با کشتی اچ ام اس بی گل متعلق به نیروی دریایی بریتانیا تجربه کرد.

وی در طول این سفر گونه‌های متنوعی ازجمله پرندگان، گیاهان و فسیل‌ها را موردبررسی قرار داده و جمع‌آوری کرد.

چارلز داروین در سال ۱۸۳۶ پس از بازگشت به انگلستان شروع به مکتوب کردن یافته‌های خود تحت عنوان «ژورنال تحقیقات» کرد. این نوشته‌ها به‌عنوان بخشی از داستان کاپیتان فیتزروی منتشر شد، بعدها نیز ویرایش شده و به نام جانورشناسی سفر بی گل انتشار یافت.

این سفر دیدگاه داروین را در خصوص تاریخ طبیعی متحول کرد. همین عامل سبب شد که داروین نظریه‌ای انقلابی در مورد منشأ پیدایش ارائه کند. نظریه‌ای که با دیدگاه غالب آن زمان به‌کلی در تضاد بود.

ازدواج داروین

چارلز داروین با دخترخاله خود، اِما وِجوود ازدواج کرد و به همراه اما صاحب ۱۰ فرزند شد.

چند فرزند آنان در کودکی جان سپردند و شاید این موضوع در مورد مردی که اهمیت ژنتیک در انتخاب طبیعی را می‌دانست، حیرت‌انگیز باشد.

انتشار نظریه تکامل داروین

داروین که نگران پذیرش عمومی و کلیسا در مورد نظریه فوق‌العاده رادیکالش بود، برای چاپ کتاب مشهور خود در مورد فرگشت یا تکامل بیش از ۲۰ سال منتظر ماند.

او با طبیعی‌دانی به نام آلفرد راسل والاس در ارتباط بود که وی قصد داشت نظریه‌ای مشابه داروین را در محافل علمی منتشر کند. بنابراین داروین تصمیم گرفت سرانجام اثر مشهور خود را مطرح کند و در سال ۱۸۵۸ نظریه‌ی خود را در این خصوص با عنوان نظریه تکامل در یک گردهمایی قرائت کرد. و سپس ارسال ۱۸۵۹ کتاب خاستگاه گونه‌ها را که شرح مفصلی از نظریه تکامل در اثر فرآیند انتخاب طبیعی محسوب می‌شود منتشر کرد.

نظریه تکامل داروین

نظریه تکامل چارلز داروین بیان می‌کند که موجودات و گونه‌ها از طریق فرآیندی با عنوان «انتخاب طبیعی» به بقای خود ادامه می‌دهند. گونه‌هایی که به بهترین نحو رشد کرده و خود را با محیط پیرامون تطابق می‌دهند شانس بقای بیشتری دارند. در دیگر سو، گونه‌هایی که خود را با محیط و ساختار طبیعی مطابقت ندهند از شانس کمتری برای بقا برخوردارند و منقرض خواهند شد و نیز نوع انسان تکامل‌یافته جانداران تک‌سلولی اولیه است.

در آن زمان، طبیعت‌گرایان دیگر بر این باور بودند که همه گونه‌ها یا در ابتدای جهان وجود داشته‌اند یا اینکه طی یک دوره تاریخ طبیعی پدید آمده‌اند.

رابرتز ناخدای کشتی بی گل یعنی به لحاظ مذهبی یک بنیادگرا بود و در پایان سفر به دلیل مشارکت در کمک به پژوهش داروین خود را سرزنش می‌کرد و سرانجام پس از پنج سال مقابله با افسردگی، با پاره کردن گلوی خود با تیغ خودکشی کرد.

داروینیسم چیست؟

نظریه تکامل داروین و فرآیند انتخاب طبیعی بعدها با عنوان مکتب داروینیسم شناخته شد.

چارلز داروین درگذشت

چارلز داروین در ۱۹ آوریل ۱۸۸۲ در داون هاوس انگلستان درگذشت. پزشکان در آن زمان علت مرگ وی را آنژین صدری و نارسایی قلبی تشخیص دادند، بعضی می‌گویند او بیماری مزمن شاگاس داشت چراکه وی پس از بازگشت از سفر طولانی خود، علائمی از خستگی، اگزما و تهوع، سردرد و تپش قلب داشت که تا پایان عمر به همراهش بودند.

بیماری شاگاس یک بیماری انگلی است که درنهایت منجر به نارسایی قلبی می‌شود.

آخرین سخنان چارلز داروین

داروین در هنگام مرگ به خانواده‌اش گفت: من از مرگ هیچ هراسی ندارم.

آرامگاه چارلز داروین

پس از مرگ داروین خانواده‌اش قصد داشتند او را در دهکده‌ای که او ۴۰ سال آخر زندگی خود را در آنجا سپری کرده بود، دفن کنند. اما دوستان و همکاران داروین کمپینی تشکیل دادند تا مجوز به خاک سپردن او در کلیسای وست‌مینستر لندن را به دست آورند. پس از آنکه روزنامه‌ها و عموم مردم هم به این کمپین پیوستند، رئیس کلیسای وست‌مینستر پذیرفت.

به‌این‌ترتیب یک هفته پس از مرگ داروین، او در نزدیکی دانشمندان بزرگی همچون جان هرشل و آیزاک نیوتن به خاک سپرده شد.

چند نکته در مورد چارلز داروین

• داروین دانش‌آموز خوبی نبود و پدر او امید چندانی به آینده‌اش نداشت. پدر داروین همواره به او می‌گفت جز به تیراندازی، سگ‌ها و موش‌ها به چیز دیگری اهمیت نمی‌دهد و مایه‌ی سرافکندگی خودش و خانواده‌اش است.
• داروین قصد داشت جزیره‌ای خشک و بی‌آب‌وعلف را به یک انگلستان کوچک تبدیل کند گونه‌های مختلف گیاهی از سراسر جهان را در جزیره اسنشن کاشت درحالی‌که پدید آمدن اکوسیستم‌ها معمولاً میلیون‌ها سال طول می‌کشد، اکوسیستم مصنوعی داروین تنها در طی چند دهه شکوفا شد.
• داروین در طول سفر مشهور خود با کشتی بی گل، بافرهنگ‌ها و مردمان مختلفی از سراسر جهان برخورد کرد و پژوهش‌های روانشناسی انجام داد.
• داروین مبدع عبارت بقای اصلح نیست و این عبارت در ابتدا توسط هربرت اسپنسر فیلسوف انگلیسی مطرح شد.
• داروین مخالف سرسخت برده‌داری بود.
• داروین هر نوع حیوانی را می‌خورد.