تصور کنید یک خط تولید پتروشیمی یا یک سیستم بوستر پمپ آبرسانی، تنها به دلیل خرابی قطعهای کوچک اما حیاتی متوقف شده است. در دنیای ابزار دقیق، نقش ترانسمیتر فشار (Pressure Transmitter) به عنوان چشم بینای سیستمهای کنترلی غیرقابل انکار است. جالب است بدانید که بر اساس آمارهای جهانی منتشر شده توسط مراجع صنعتی، بیش از ۳۵ درصد از خرابیهای زودهنگام تجهیزات اندازهگیری فشار، نه به دلیل کیفیت پایین ساخت، بلکه ناشی از «انتخاب اشتباه مدل» توسط خریدار است. نادیده گرفتن تنها یک پارامتر فنی در هنگام خرید این تجهیز، میتواند منجر به خطاهای اندازهگیری و توقف خط تولید شود.
بسیاری از مهندسان خرید یا پیمانکاران، هنگام سفارش تجهیزات صرفاً به پارامتر «قیمت» یا «موجودی بازار» توجه میکنند. اما یک سنسور فشار، یک پیچ و مهره ساده نیست که تنها سایز آن مهم باشد. این تجهیزات رابط میان دنیای فیزیکی سیالات و دنیای دیجیتال کنترلرها (PLC) هستند. در این مقاله، پنج اشتباه بزرگ و رایج در انتخاب این تجهیزات را بررسی میکنیم تا بتوانید خریدی مهندسی شده و دقیق داشته باشید.
دام بزرگ انتخاب رنج فشار
اولین و رایجترین اشتباه، انتخاب رنج اندازهگیری دقیقاً برابر با فشار کاری سیستم است. فرض کنید فشار نرمال خط لوله شما ۱۰ بار است. اگر سنسوری با رنج ۰ تا ۱۰ بار خریداری کنید، شما سیستم خود را در لبه پرتگاه قرار دادهاید. در سیستمهای هیدرولیک و پمپاژ، پدیدهای به نام «ضربه قوچ» (Water Hammer) یا اسپایکهای لحظهای فشار وجود دارد که ممکن است تنها کسری از ثانیه طول بکشد، اما فشاری چند برابر فشار اسمی به سنسور وارد کند.
قانون طلایی مهندسان ابزار دقیق این است: همیشه رنج سنسور را ۳۰ تا ۵۰ درصد بالاتر از حداکثر فشار کاری سیستم انتخاب کنید. این حاشیه امن باعث میشود که سنسور در ناحیه خطی و دقیق خود کار کند و در برابر نوسانات لحظهای مقاوم باشد. البته دقت کنید که انتخاب رنج بسیار بالا (مثلاً ۱۰۰ بار برای خط ۱۰ بار) نیز اشتباه است، زیرا رزولوشن و دقت اندازهگیری به شدت افت میکند.

غفلت از بخشهای در تماس با سیال
بدنه بیرونی اکثر تجهیزات ابزار دقیق از استیل یا پلاستیک فشرده ساخته شده است، اما آنچه تعیینکننده عمر تجهیز است، متریال بخشهای داخلی و در تماس با سیال است. بسیاری از خریداران هنگام استعلام قیمت و خرید پرشر ترنسمیتر فراموش میکنند نوع سیال را به فروشنده اعلام کنند.
اگر سیال شما آب تمیز یا روغن هیدرولیک است، استیل ضد زنگ ۳۱۶ (SS316L) گزینهای عالی و استاندارد است. اما اگر با سیالات خورنده مانند آب دریا، اسید کلریدریک یا گازهای ترش سروکار دارید، استیل ۳۱۶ در کمتر از چند ماه دچار خوردگی حفرهای شده و سنسور از کار میافتد. در چنین شرایطی باید به سراغ آلیاژهای خاصی مانند هستلوی (Hastelloy)، مونل (Monel) یا دیافراگمهای با روکش طلا رفت. سازگاری شیمیایی دیافراگم سنسور با سیال عبوری، مهمترین فاکتور در دوام تجهیز است که نباید قربانی کاهش هزینه خرید شود.
نادیده گرفتن اثرات مخرب دما
دما، دشمن نامرئی دقت در سنسورهای فشار است. هر ترانسمیتری دو محدوده دمایی دارد: یکی دمای سیال و دیگری دمای محیط. اشتباه رایج زمانی رخ میدهد که سنسور مستقیماً روی لولههای بخار داغ یا در کنار کورههای ذوب نصب میشود. حرارت بالا نه تنها باعث ایجاد خطا در اندازهگیری میشود (پدیدهای که به آن دریفت حرارتی میگویند)، بلکه میتواند به مدارهای الکترونیکی و چیپستهای حساس داخل هدِ ترانسمیتر آسیب دائمی برساند.
برای جلوگیری از این مشکل، اگر دمای سیال شما بالاتر از ۸۰ یا ۱۰۰ درجه سانتیگراد است، حتماً باید از تجهیزات جانبی خنککننده استفاده کنید. استفاده از لولههای سیفون (Syphon) یا برجهای خنککننده و در موارد پیشرفتهتر استفاده از کاپیلاری و دیافراگم سیل، راهکارهایی هستند که دمای سیال را قبل از رسیدن به سنسور کاهش میدهند.
انتخاب غلط سیگنال خروجی و اتصال الکتریکی
در صنعت، زبانهای مختلفی برای انتقال داده وجود دارد. رایجترین خروجیها ۴ تا ۲۰ میلیآمپر (جریانی) و ۰ تا ۱۰ ولت (ولتاژی) هستند. اشتباه رایج، استفاده از خروجیهای ولتاژی برای مسافتهای طولانی است. این سیگنالها در مسیرهای طولانی، دچار افت ولتاژ میشوند و به شدت نسبت به نویزهای محیطی (ناشی از موتورها و کابلهای فشار قوی) حساس هستند.
برای محیطهای صنعتی خشن و فواصل کابلکشی طولانی، سیگنال ۴ تا ۲۰ میلیآمپر استاندارد طلایی محسوب میشود. همچنین توجه به نوع سوکت اتصال (مثلاً سوکتهای هیرشمن یا کانکتورهای نظامی) برای اطمینان از آببندی صحیح در محیطهای مرطوب بسیار حیاتی است.
نوع رزوه و اتصال مکانیکی
شاید ساده به نظر برسد، اما عدم تطابق نوع رزوه سنسور با محل نصب، یکی از پرتکرارترین مشکلات در هنگام نصب است. استانداردهای مختلفی مانند G (BSP), NPT و R در بازار وجود دارد. تلاش برای بستن زورکی یک سنسور با رزوه NPT روی اتصالی که برای رزوه G طراحی شده، باعث خرابی رزوهها و نشتی سیال میشود. نشتی در سیستمهای فشار بالا نه تنها باعث هدر رفتن سیال میشود، بلکه خطرات ایمنی جدی برای اپراتورها ایجاد میکند. همیشه بهترین راه، انتخاب صحیح رزوه در همان ابتدای سفارش است.
نتیجهگیری: هزینه مشاوره کمتر از هزینه تعمیر است
انتخاب تجهیزات ابزار دقیق، فرآیندی چندوجهی است که نیاز به دانش فنی و شناخت دقیق فرآیند دارد. همانطور که در این راهنما بررسی شد، پارامترهایی فراتر از برند و قیمت وجود دارند که عملکرد سیستم شما را تضمین میکنند. خرید آگاهانه ترانسمیترهای فشار یعنی در نظر گرفتن فشار کاری، ماهیت شیمیایی سیال، شرایط دمایی و نوع خروجی مورد نیاز.
بهترین راه برای جلوگیری از این خطاهای پرهزینه، مشاوره با تأمینکنندگان تخصصی و معتبر است. به صورت کلی کارشناسان فنی پیش از صدور فاکتور، چکلیست فنی سیستم شما را بررسی میکنند تا مطمئن شوند محصول پیشنهادی، بهترین کارایی را خواهد داشت. اگر برای پروژه خود نیاز به راهنمایی دارید، میتوانید همین حالا برای دریافت مشاوره تخصصی اقدام کنید. انتخاب درست امروز، آرامش خاطر فردا را تضمین میکند.



نظر شما