به گزارش خبرگزاری ایمنا از اصفهان، در ۲۹۴ مین جلسه شورای شهر کاشان، موضوع بحران شهری مورد بررسی قرار گرفت. کاشان شهری با تاریخ و فرهنگ غنی، بهدلیل ویژگیهای جغرافیایی خاص خود، در معرض تهدیدات طبیعی مختلفی قرار دارد یکی از مهمترین این تهدیدات، سیلابهای ناشی از بارشهای شدید و جریانهای روان آبهای سطحی است که در بسیاری از نقاط این شهر، بهویژه در حواشی رودخانهها، به وقوع میپیوندد.
رودخانههایی همچون سوک، سرخه، میر حیدر و دیگر مسیرهای آبی، که در گذشته نقش مهمی در هدایت آبهای طبیعی به مناطق پایینتر داشتند، امروزه به دلیل گسترش شهری و ساخت و سازهای غیرمجاز، به چالشهای جدی برای مدیریت بحران تبدیل شدهاند.
با توجه به تغییرات اقلیمی، رشد بیرویه و رعایت نشدن اصول مهندسی در برخی نقاط شهر، سیلابها میتوانند به سرعت به بحرانهای جدی تبدیل شوند و خسارات فراوانی به زیرساختها، منازل مسکونی و کسبوکارها وارد کنند این بحرانها نه تنها زندگی روزمره شهروندان را مختل میکنند، بلکه در برخی موارد، تهدیدی برای جان و سلامت آنان نیز محسوب میشوند.
در مواجهه با چنین تهدیداتی، مدیریت صحیح بحران و پیشگیری از وقوع سیلابها از اهمیت ویژهای برخوردار است شهرداری و دیگر نهادهای مسئول در کاشان باید با برنامهریزیهای دقیق، تقویت زیرساختهای دفع آبهای سطحی، لایروبی رودخانهها و ارائه آموزشهای لازم به شهروندان، به کاهش اثرات این بحرانها کمک کنند.
بحرانهای شهری، بهویژه سیلابها، میتوانند با همکاری مؤثر بین دستگاههای مختلف، بهویژه در هنگام وقوع، مدیریت شوند و از بروز خسارات بیشتر جلوگیری به عمل آید.
در این جلسه ابتدا مدیر بحران شهرداری و شهردار به بیان گزارش عملکرد این حوزه پرداختند.
بحران سیلابهای روان شهری نیازمند توجه ویژه و برنامهریزی دقیق
علیرضا مفرح، رئیس شورای اسلامی شهر کاشان، در واکنش به بحران سیلابهای روان شهری و تهدیدات ناشی از آن، بر ضرورت توجه ویژه به برنامهریزی دقیق و اقدامات پیشگیرانه تأکید و اظهار کرد: سیلابهای روان یکی از بحرانهای طبیعی است که بهویژه در فصول بارندگی شدید، تهدید جدی برای شهروندان و زیرساختهای شهری به شمار میرود.
وی افزود: این بحرانها نهتنها آسیبهای مالی به همراه دارند، بلکه میتوانند به سرعت جان مردم را نیز به خطر بیاندازند.
رئیس شورای شهر کاشان با اشاره به تهدیدات خاص سیلابهای شهری در کاشان اظهار داشت: با توجه به موقعیت جغرافیایی شهر و وجود رودخانههای متعدد در محدوده شهری، هر ساله با خطر وقوع سیلابهای ناگهانی روبهرو هستیم این تهدیدات به ویژه در مناطق پاییندست و در محلههای مجاور رودخانهها محسوستر است.
مفرح تصریح کرد: مدیریت بحران و پیشگیری از سیلابهای روان نیازمند یک برنامه جامع و منسجم است باید هر ساله قبل از آغاز فصل بارندگی، اقدامات پیشگیرانه لازم از جمله لایروبی رودخانهها، تقویت زیرساختهای دفع آبهای سطحی، و بهبود سیستمهای هدایت آب انجام شود تا از بروز سیلابهای مخرب جلوگیری شود.
وی با بیان اینکه برخی از مشکلات مربوط به سیلابها ناشی از ساخت و سازهای غیرمجاز و عدم رعایت اصول مهندسی در برخی مناطق است، گفت: در برخی از نقاط شهر، رودخانهها و مسیرهای طبیعی آب به دلیل ساخت و سازهای غیرقانونی مسدود شدهاند و این مسأله باعث افزایش خطر سیلابها میشود.
رئیس شورای شهر کاشان گفت: لازم است که شهرداری و دیگر دستگاههای مربوطه این مسائل را بهطور جدی پیگیری کنند و همکاری بینبخشی برای مدیریت بحران سیلابها را مورد توجه قرار دهند.
مفرح با اشاره به اهمیت همکاری بینبخشی برای مقابله با بحرانهای شهری افزود: همکاری شهرداری با دستگاههای مختلف از جمله سازمانهای خدماترسان، فرمانداری و مدیریت بحران استان در هنگام بروز سیلابها بسیار حیاتی است برای مقابله با این بحرانها باید اقدامات هماهنگ و جامع انجام شود و همه نهادها در مدیریت این بحرانها مسئولیتپذیر باشند.
وی بر ضرورت آموزش شهروندان در زمینه مدیریت بحران و اقدامات لازم در هنگام وقوع سیلاب تأکید کرد و گفت: آموزش شهروندان در زمینههای پیشگیرانه و اقدامات فوری در هنگام بحران سیلاب، یکی از اولویتهای ما است باید به مردم آموزش داده شود که چگونه در هنگام وقوع سیلاب اقدام کنند و از چه مسیری برای ایمنی خود استفاده کنند.
مفرح خاطرنشان کرد: در کنار اقدامات پیشگیرانه، لازم است که شهرداری کاشان در زمینه تقویت زیرساختهای شهری و سیستمهای فاضلاب و دفع آبهای سطحی نیز برنامههای کوتاهمدت و بلندمدت داشته باشد طرحهای ویژهای برای بازسازی و بهبود سیستمهای دفع آبهای سطحی در دست اجرا است که میتواند در کاهش خطر سیلابها مؤثر باشد.
ضرورت پاسخگویی و اتخاذ اقدامات عملی در مدیریت بحرانها
حسین حیدریان، عضو شورای شهر کاشان، نیز در جلسه امروز شورای شهر بر لزوم پاسخگویی و اتخاذ اقدامات عملی در مواجهه با بحرانها تأکید و با اشاره به تجارب تلخ گذشته در مدیریت بحرانها، اظهار کرد: ما باید از تجربیات گذشته درس بگیریم و دیگر اجازه ندهیم که بحرانها بدون اقدامات مؤثر تکرار شوند مردم از ما انتظاری دارند که نتایج ملموسی در حل مشکلات شهر داشته باشیم.
وی افزود: یکی از مهمترین چالشها در کاشان، مدیریت تهدیدات ناشی از آبهای بالادستی است که در مواقع بحران میتواند خسارات زیادی به شهر وارد کند مطالعات بسیاری در این زمینه انجام شده، اما هنوز خروجی کافی از آنها برای پیشگیری و مدیریت بحرانها دیده نمیشود به طور مثال، رودخانه سوک که جمعآوری آبهای بالادست را انجام میدهد، هنوز هم با مشکلاتی روبهرو است که در توسعه شهری توجه کافی به آن نشده است.
سخنگوی شورای شهر ادامه داد: این مشکلات باعث شده که در پاییندست شهر، که مسیرهای آبگیری و سیلابها از آن میگذرد، اقدامات مؤثر انجام نشود و در نتیجه بحرانهایی مانند سیل مجدداً بروز کند مسئله اصلی این است که چرا با وجود این مطالعات و طرحها، هنوز در عمل مداخلات اساسی برای جلوگیری از این بحرانها انجام نمیشود.
حیدریان همچنین بر لزوم همکاری بین دستگاهها و تخصیص بودجههای کافی برای حل مشکلات زیرساختی تأکید کرد و گفت: اینکه در جلسات مختلف بحرانها را مطرح کنیم و اقدام عملی در پی آن نباشد، هیچ کمکی به حل مشکلات مردم نمیکند ما باید در کمیتههای برنامهریزی شهری و در جلسات ستاد بحران فرمانداری، بر تخصیص بودجه و منابع مالی برای حل مشکلات اساسی شهر تمرکز کنیم.
وی افزود: بسیاری از مشکلات و بحرانها در کاشان به دلیل عدم توجه به زیرساختهای شهرسازی و تأسیسات عمرانی است وقتی بارندگیها و بحرانها رخ میدهد، مردم با مشکلاتی مواجه میشوند که ناشی از بیتوجهی به برنامهریزیهای صحیح عمرانی است ما باید در این زمینه توجه بیشتری به جزئیات داشته باشیم.
حیدریان به مشکلات در حوزه شهرسازی و ساختوساز اشاره کرد و گفت: بسیاری از پروژههای عمرانی که انجام شده، بدون توجه به نیازهای واقعی شهر در مواقع بحرانی بوده است به عنوان مثال، گاهی اوقات پروژههای عمرانی انجام شده، ساده و معمولی بودهاند، اما در زمان بحران مشکلات زیادی ایجاد کردهاند.
وی تصریح کرد: حل مشکلات شهری و بحرانها نیازمند اقدامات عملی و هماهنگی مستمر بین شهرداری، فرمانداری و سایر دستگاههای ذیربط است ما باید از تکرار مشکلات گذشته جلوگیری کنیم و از تجربیات قبلی درس بگیریم تا بتوانیم به صورت مؤثر و عملی در بحرانها پاسخگو باشیم.
مدیریت بحران نیازمند همگرایی رسانهای و توجه به زیرساختهای شهری است
حسین باغشیخی، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر کاشان، نیز در جلسه امروز شورای شهر بررسی عملکرد مدیریت بحران در شهر کاشان، نکات مهمی را در خصوص ضعفها و فرصتهای بهبود این مدیریت مطرح و اظهار کرد: مدیریت بحران در کنار اقدامات اجرایی، نیازمند توجه ویژه به مدیریت افکار عمومی و همگرایی رسانهای است.
وی با اشاره به چالشهای مختلف موجود در مدیریت بحران، خاطرنشان کرد: یکی از چالشهای بزرگ ما در مواقع بحران، مدیریت افکار عمومی است در گزارشهایی که مشاهده کردم، تعداد زیادی از کلمات حاکی از عدم قطعیت در بسیاری از اقدامات و پیشبینیها بود این موضوع زمانی بحرانیتر میشود که عدم اطلاعرسانی صحیح باعث بروز نارضایتیهای عمومی میشود.
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر کاشان ادامه داد: اگر مدیریت بحران بتواند در زمینه ارتباطات و هماهنگی با رسانهها اقداماتی مؤثر انجام دهد، بسیاری از مشکلات و هزینههای ناشی از بحرانها به حداقل خواهد رسید همگرایی رسانهای میتواند نقش مهمی در کاهش آسیبهای بحرانها ایفا کند.
باغشیخی به مسئولیتهای شهرداری در بحرانها اشاره کرد و گفت: شهر کاشان در بحرانها باید از مدیریت مؤثر شهرداری بهرهبرداری کند برخی از مسئولیتهای شهرداری مانند مدیریت سیلابها و آتشنشانی به طور انحصاری بر عهده این نهاد است و نمیتوان آن را به سایر دستگاهها واگذار کرد.
وی افزود: شهرداری اقدامات مناسبی در زمینه جانمایی ایستگاههای آتشنشانی انجام داده است، اما یکی از بزرگترین چالشها، مشکلات موجود در بازار کاشان و بافت تاریخی شهر است در این مناطق، به دلیل عدم دسترسی مناسب به راههای امدادی، در صورت وقوع حوادث، خسارات زیادی به بار میآید.
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر کاشان همچنین به ضعفهای موجود در زیرساختهای ایمنی و آموزشی اشاره کرد و اظهار داشت: یکی از مواردی که نیازمند توجه بیشتر است، آموزشهای ایمنی برای شهروندان است در این راستا پیشنهاد میکنم که شهرداری کاشان یک فرهنگسرای ایمنی تأسیس کند که به آموزش و اطلاعرسانی در زمینه آمادگی در برابر بحرانها بپردازد.
وی تأکید کرد: آموزشهای ایمنی باید به صورت مداوم انجام شود تا در زمان بروز بحران، شهروندان آمادگی بیشتری برای همکاری و کمک به دستگاههای اجرایی داشته باشند.
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر کاشان با اشاره به بافت تاریخی شهر، گفت: شناسایی بناهای تاریخی پرخطر و تأمین دسترسی خودروهای امدادی به این بناها از ضروریات است این اقدامات نیاز به سیاستگذاری و مطالعات دقیق دارد تا در زمان وقوع بحرانها بتوانیم از بروز آسیبهای جدی جلوگیری کنیم.
باغشیخی همچنین به اهمیت مدیریت جمعیت در بحرانها اشاره کرد و گفت: یکی از مشکلات اساسی ما در بحرانها، اسکان اضطراری شهروندان است. برای این منظور باید فضاهای امن شهری برای اسکان افراد در شرایط بحرانی از قبل تعیین شده و برنامهریزیهای لازم انجام شود متأسفانه در حال حاضر، این زیرساختها در کاشان به طور کامل آماده نیستند و نیاز به بهبود دارند.
وی تأکید کرد: علاوه بر مدیریت بحران، توجه به زیرساختهای خدمات شهری در دوران پیش از بحران نیز از اهمیت بالایی برخوردار است برای مثال، روشنایی معابر، نصب چراغهای راهنمایی و اجرای طرحهای هوشمندسازی شهر از جمله اقداماتی هستند که در بسیاری از شهرهای پیشرفته انجام شده، اما در کاشان هنوز فاصله قابل توجهی با این استانداردها داریم.
ضرورت لایروبی ۵۰۰۰ چاه شهری
جواد حاج قدیری، خزانهدار شورای شهر کاشان، ضمن قدردانی از تلاشهای مستمر مجموعه مدیریت شهری و شهرداری، به برخی نکات کلیدی در خصوص وضعیت خدمات شهری و بحرانهای احتمالی اشاره کرد.
وی با تاکید بر وظایف سنگین شهرداری در ارائه خدمات به شهروندان، خواستار توجه بیشتر به بهبود وضعیت مدیریت بحران و ارتقای کیفیت خدمات شهری شد.
حاج قدیری اظهار داشت: با توجه به شرایط بحرانی و بارندگیهای اخیر در کاشان، خدمات حوزههای مختلف شهری قابل لمس بوده، به ویژه در بخش سازمان آتشنشانی که در انجام وظایف خود کوشا است اما نکتهای که به نظر میرسد نیازمند توجه فوری است، وضعیت چاههای سطح شهر است. طبق برآوردها، بیش از ۵۰۰۰ چاه در سطح شهر موجود است که بسیاری از آنها نیازمند لایروبی و ساماندهی فوری هستند این موضوع در بودجه شهرداری پیشبینی شده، اما تاکنون اقدامات کافی در این زمینه صورت نگرفته است.
وی همچنین به چالشهای موجود در حوزه خدمات موتوری شهرداری اشاره کرد و افزود: ماشینآلات خدمات شهری که در حال حاضر در اختیار شهرداری قرار دارند، عمدتاً قدیمی و فرسوده هستند برخی از این خودروها بیش از ۲۰ سال عمر دارند و این موضوع مشکلات زیادی برای ارائه خدمات مؤثر به شهروندان به وجود میآورد.
خزانهدار شورای شهر، خواستار پیشبینی اعتبار ویژهای برای نوسازی ماشینآلات و تجهیزات خدمات شهری در بودجه سال آینده شد و گفت: این موضوع باید جزو اولویتهای اصلی شهرداری در سال آینده قرار گیرد شهر کاشان به دلیل موقعیت جغرافیایی و سابقه بحرانها، نیازمند تدابیر پیشگیرانه و تأمین امکانات لازم برای مقابله با بحرانها است.
وی همچنین از تجربه کاشان در مواجهه با بحرانهای طبیعی مانند زلزله و سیل یاد کرد و تصریح کرد: با توجه به اینکه کاشان در منطقه زلزلهخیز قرار دارد، باید بیشتر از پیش به زیرساختهای شهری و آمادگی برای بحرانها توجه کنیم در این راستا، ضروری است که شهرداری به طور ویژه به اقداماتی پیشگیرانه پرداخته و برنامههای جامعتری را در نظر بگیرد.
حاج قدیری افزود: امیدواریم با تدابیر مناسب و برنامهریزی دقیق، شاهد بهبود وضعیت خدمات شهری و افزایش رضایتمندی شهروندان باشیم.
ضرورت مدیریت جامع بحرانها و برنامهریزی برای پیشگیری از حوادث
علیرضا عرببیگی، عضو شورای شهر کاشان، در جلسه اخیر شورای شهر بر ضرورت توجه به مسائل بحرانی و مدیریت جامع بحرانها در شهر تأکید و با اشاره به گستره وسیع وظایف مدیریت بحران، اظهار کرد: وظایف بخش بحران بسیار بیشتر از آن چیزی است که تا به حال مطرح شده است بهویژه موضوعاتی مانند آلایندهها و قناتهای زیر سطح شهر که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
وی به طرحهای پیشگیری از بحرانها در شهر اشاره کرد و افزود: برای مثال، شهرداری سال گذشته ۱۷ ساختمان بلندمرتبه را شناسایی کرد که احتمال بحران در آنها وجود دارد این ساختمانها باید بهطور ویژه پیگیری شوند و برای هر یک سناریوهای پیشگیرانه و طرحهای عملیاتی در نظر گرفته شود.
عرببیگی همچنین به مشکلات مرتبط با قناتهای زیرزمینی، بهویژه قناتهای زیر بازار کاشان اشاره کرد و گفت: موضوع قناتها همیشه در جلسات مطرح شده، اما هیچ اقدام خاصی برای آنها انجام نشده است این قناتها بهویژه زیر بازار، باید بررسی و برای پیشگیری از هر گونه حادثهای اقدامات لازم صورت گیرد.
عضو شورای شهر کاشان همچنین بر لزوم پیگیری مشکلاتی که از سوی شهرداری در زمینه بحرانها ایجاد میشود، تأکید کرد و گفت: یکی از وظایف مدیریت بحران این است که اقدامات خود را بهطور منظم گزارش دهد و برای کاهش حوادث و مشکلات مربوط به شهرداری برنامهریزی کند مثلاً گاهی پیش میآید که پیمانکاران حفاری انجام میدهند و مشکلاتی مانند سقوط افراد یا خطرات دیگر ایجاد میشود که باید پیگیری و آمارگیری شود.
عرببیگی افزود: همچنین مواردی مانند چراغهای هوشمند در چهارراهها و خطکشیهای عابر پیاده که در بسیاری از نقاط شهر مشکلاتی ایجاد میکند، باید بهطور ویژه در برنامههای مدیریت بحران مورد بررسی قرار گیرد.
عرببیگی همچنین به پیشنهاداتی برای بهبود پاسخگویی در مواقع بحرانی اشاره کرد و گفت: در برخی کشورها، هلال احمر تیمهای امداد خودی را از میان شهروندان محلی تشکیل داده است این افراد با آموزشهای دورهای برای امداد و نجات آماده میشوند و در زمان وقوع بحران به کمک نیروهای امدادی میآیند این طرح میتواند در کاشان نیز اجرا شود و در مواقع بحران، شهروندان محلی بهعنوان نیروهای کمکی وارد عمل شوند.
وی ادامه داد: در این زمینه، اگر شرایط آماده شود، میتوان این روش را در کاشان بهعنوان یک طرح نوآورانه به کار گرفت که در مواقع بحرانی، مردم در کنار نهادهای امدادی به ارائه کمک بپردازند.
عرببیگی گفت: نکته مهم این است که ما نباید تنها به شناسایی مشکلات و بحرانها اکتفا کنیم، بلکه باید برای هر یک از آنها برنامهریزی عملیاتی داشته باشیم بهویژه در بحث آمارگیری از بحرانها، باید بهطور مستمر و منظم اطلاعات جمعآوری و تجزیهوتحلیل شوند تا در صورت بروز بحران، اقدامات لازم بهسرعت انجام شود.
نیاز فوری به تقویت تجهیزات ستاد بحران در شهر
علی هاشمی، عضو شورای شهر کاشان، در جلسه امروز شورای شهر با موضوع بحران نسبت به مشکلات و کمبودهای موجود در تجهیزات ستاد بحران شهر ابراز نگرانی کرد.
وی به اهمیت داشتن تجهیزات پیشرفته و آماده در مواقع اضطراری تأکید و اظهار کرد: یکی از مشکلات جدی این است که در مواقع بحرانی، بهویژه در شرایط سیل و بارشهای شدید، برخی از تجهیزات مورد نیاز در دسترس نیستند.
این عضو شورای شهر با اشاره به یک حادثه اخیر، افزود: در نزدیکی محل حادثه، لودرهای پارکشده وجود داشتند، اما هیچکسی مسئولیت استفاده از آنها را بر عهده نداشت این نمونهای از ناهماهنگیها در مدیریت بحران است که باید به آن رسیدگی شود.
هاشمی طاهری همچنین به لزوم تقویت زیرساختهای شهری اشاره کرد و گفت: شهرداری باید بر تجهیزاتی نظیر پمپهای کفکش نظارت بیشتری داشته باشد و از سلامت آنها اطمینان حاصل کند باید بهطور جدی به این مسائل رسیدگی شود.
وی به برنامههای شهرداری در جهت مدیریت آبهای سطحی و جمعآوری آبهای باران در مواقع بارشهای شدید نیز اشاره کرد و ادامه داد: ما دو برنامه اساسی برای مدیریت آبهای بالادستی و جمعآوری آبهای سطحی داریم در حالی که بودجههایی برای این مسائل اختصاص داده شده، هنوز جزئیات پیشرفت پروژهها مبهم است.
عضو شورای شهر کاشان خواستار شفافسازی در مورد وضعیت پروژههای جمعآوری آبهای سطحی و نصب چاههای جاذب شد و گفت: پروژههای مرتبط با مدیریت آبهای سطحی به کندی پیش میروند و اطلاعات دقیقی در مورد وضعیت آنها در دسترس نیست ما باید در این زمینه سریعتر عمل کنیم.
نظر شما