به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، جدیدترین خبرهای جهان را در این بسته خبری بخوانید.
بهترین مقصد بازنشستگی آسیا کجاست؟
فیلیپین در یازدهمین دوره جوایز تعالی تریپزیلا (TripZilla) بهعنوان بهترین مقصد بازنشستگی در آسیا انتخاب شد. وزارت گردشگری این کشور (DOT) این افتخار را نشانهای از افزایش رقابتپذیری جهانی فیلیپین در جذب بازنشستگان خارجی معرفی کرد. در همین حال مقامات بنادر فیلیپین (PPA) گزارش دادند که ورود مسافران کشتیهای کروزی لوکس به این کشور در سال ۲۰۲۳ بیش از ۸۷ هزار نفر با ۹۱ توقف کشتی بوده است و در سال ۲۰۲۴ به ۱۴۲ هزار و ۵۷۴ نفر با ۱۰۰ توقف کشتی رسید؛ افزایش ۶۲ درصدی که نشاندهنده رشد چشمگیر گردشگری دریایی است. در منطقه پالاوان، تعداد توقفهای کروزی از ۳۴ مورد در ۲۰۲۳ به ۴۰ مورد در ۲۰۲۴ جهش کرد و رشدی ۲۳۳ درصدی را ثبت نمود.
هزینههای زندگی در فیلیپین حقوق بازنشستگی را به حداکثر میرساند؛ اجاره، غذا و خدمات با هزینهای حدود ۱۰۰۰ دلار در ماه، زندگی راحتی را در بهشتهایی همچون سبو، ایلوئیلو، داوائو، آلبای، سورسوگون یا دوماگوته فراهم میکند. بر اساس گزارش Unbiased سواحل خیرهکننده، تراسهای برنج و امکانات شهری همچنان مقرونبهصرفه هستند و اقامت بلندمدت را بدون فشار مالی ممکن میکنند. تسلط عمومی به زبان انگلیسی که قانون اساسی ۱۹۸۷ به این زبان نوشته شده نیز زندگی روزمره را از ویزیت پزشک تا معاشرت اجتماعی آسان میکند. ویزای SRRV فرآیند مهاجرت را برای افراد بالای سنی مشخص ساده میکند و آبوهوای مطلوب، موقعیت مرکزی در آسیا و شبکههای قوی مهاجران در شهرهایی همچون داوائو، دسترسی را افزایش میدهد.
پزشکان آموزشدیده بینالمللی و امکانات مدرن در شهرهای بزرگ همچون مانیل، سبو و داوائو، مراقبتهای جهانی را با کسری از هزینههای آمریکا و اروپا ارائه میدهند و گردشگری پزشکی این بخش را تقویت کرده است. بیمههای خصوصی یا پوشش سازمانهای مدیریت سلامت (HMO) ازجمله فیلکر (PhilCare)، اینتلیکر (Intellicare)، آیکِر (iCare)، مکسیکر (Maxicare) و مدیکارت (MediCard) نیز مقرونبهصرفه هستند و آرامش خاطر را برای مهاجران سالخورده در میان فضای گرمسیری تضمین میکنند.

کانادا رکوردشکنی کرد: سقوط بیسابقه جمعیت پس از ۸ دهه
کانادا برای نخستین بار در هشت دهه گذشته، بزرگترین کاهش جمعیتی خود را تجربه کرد. جمعیت این کشور در سهماهه سوم سال ۲۰۲۵ حدود ۷۶ هزار نفر کاهش پیدا کرد که این رقم، بزرگترین افت ثبتشده از دهه ۱۹۴۰ تاکنون است. این کاهش بهطور عمده نتیجه تغییرات عمده سیاستهای مهاجرتی دولت اتاوا برای مهار ورود مهاجران است.
بر اساس دادههای تاریخی از سال ۱۹۴۶، تنها در اوج همهگیری کرونا اندکی کاهش جمعیت در کانادا مشاهده شده بود، اما این نخستین بار است که جمعیت کانادا در حداقل هشت دهه اخیر، بدون تأثیر مستقیم پاندمی، کاهش پیدا میکند. آمار کانادا که روز چهارشنبه منتشر شد، نشان میدهد جمعیت فعلی کشور به ۴۱ میلیون و ۵۷۵ هزار و ۵۸۵ نفر رسیده و در سهماهه سوم، ۰.۲ درصد افت کرده. این روند پس از حدود یک سال رشد نزدیک به صفر جمعیتی رخ داده است.
این تغییر در شاخصهای جمعیتی، نشانهای از تأثیر سیاستهای کنترل مهاجرت اتاوا پس از سالها رشد انفجاری است. بیش از یک سال پیش، دولت فدرال سقف مجوزهای تحصیلی را اعمال کرد که منجر به کاهش چشمگیر تعداد دانشجویان بینالمللی شد. هدف دولت، کاهش سهم ساکنان غیر دائمی به ۵ درصد از کل جمعیت تا پایان ۲۰۲۷ است؛ در حال حاضر این رقم ۶.۸ درصد (در مقایسه با ۷.۳ درصد در سهماهه قبل) است. تا اول اکتبر، حدود ۲.۸۵ میلیون ساکن موقت در کانادا حضور داشتند که نسبت به اول جولای (با بیش از ۳ میلیون نفر) کاهش داشته است.

این الگو در تضاد کامل با سالهای اولیه پاندمی است؛ برای مثال در سهماهه سوم ۲۰۲۳، کانادا بالاترین نرخ رشد فصلی جمعیت از سال ۱۹۵۷ را ثبت کرد و ۴۲۰ هزار نفر به جمعیت آن افزوده شد که دلیل عمده آن هجوم دانشجویان بینالمللی و کارگران خارجی بود. سهم ساکنان موقت از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ بهطور قابل توجهی افزایش داشت، بهطوری که در اول جولای ۲۰۲۱، حدود ۱.۳۶ میلیون ساکن غیر دائمی (۳.۶ درصد جمعیت) وجود داشت، اما تا اول اکتبر ۲۰۲۴ این عدد به ۳.۱۵ میلیون نفر (۷.۶ درصد جمعیت) رسید. این رشد ناشی از تغییرات سیاستهای مهاجرتی در دوران پاندمی بود که مشوقهایی برای دانشجویان بینالمللی فراهم کرد و همزمان با کمبود نیروی کار در سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲، تقاضای کارفرمایان برای کارگران خارجی را افزایش داد.
هنگکنگ؛ پیشتاز جهانی در حملونقل یکپارچه
هنگکنگ با شبکه حملونقل پیشرفته و بههمپیوسته خود که شامل مترو، تراموا، اتوبوس و راهآهن منطقهای میشود، عنوان متصلترین شهر جهان را از آن خود کرده است. این سیستم روزانه ۹.۷ میلیون سفر را با نرخ دقت ۹۹ درصدی مدیریت میکند و بیش از ۹۰ درصد سفرهای شهری را به عهده دارد، در حالی که ایستگاههای مترو (امتیآر) با پوشش ۴۳ درصدی جمعیت شاغل در شعاع ۵۰۰ متری، دسترسی بینظیری فراهم میآورند.سیستم حملونقل هنگکنگ بر پایه متروی امتیآر (همگانی) با ۲۳۱ کیلومتر خط و ۹۱ ایستگاه بنا شده که ۳۷ درصد سفرها را پوشش میدهد و فواصل حرکت آن کمتر از دو دقیقه است.
کارت موسوم به اختاپوس بهعنوان ابزار پرداخت بدون تماس، امکان جابهجایی یکپارچه میان انواع وسایل نقلیه را فراهم میکند و اپلیکیشنهایی مانند اچکیموبیلیتی، برنامهریزی سفر را با اطلاعات لحظهای تسهیل میکنند. اچکیموبیلیتی، مجموعهای از راهکارها و پلتفرمهای جابهجایی (مانند اپلیکیشنها، بلیت یکپارچه، اطلاعات سفر) اشاره دارد که مرتبط با سیستم حملونقل هنگکنگ است. طرحهای گسترش شهری چون راهآهن سریعالسیر گوانگژو-شنژن-هنگکنگ، این شهر را به ۴۴ شهر اصلی چین متصل کرده و ظرفیت روزانه را به سطحی بیرقیب رسانده است.

در رتبهبندیهای جهانی، هنگکنگ برتری مطلق خود را نشان داده است؛ شاخص آمادگی جابهجایی شهری الیور وایمن آن را در صدر کارایی، مقرونبهصرفهبودن، تراکم و کیفیت قرار داده و رتبهبندی تایماوت ۲۰۲۵ آن را پیشاپیش سنگاپور و توکیو بهعنوان بهترین شهر حملونقل عمومی معرفی کرده است. تراکم بالای ایستگاهها و سهم مدال ۹۰ درصدی حملونقل عمومی، هنگکنگ را از رقبا متمایز میکند، جایی که کرایهها تنها حدود یک درصد درآمد خانوارها را تشکیل میدهد.
ر مقایسه با رقبا، سنگاپور با برخورداری از بیش از ۲۰۰ کیلومتر خطوط MRT (سامانه حملونقل سریع شهری) و LRT (قطار سبک شهری) و استفاده از کارت EZ-Link، در جایگاه دوم قرار دارد، اما از نظر میزان پوشش جمعیتی، عقبتر از بعضی شهرهاست. توکیو با مقیاس عظیم خود با چالش ازدحام روبروست، سئول با پناهگاههای هوشمند اتوبوس-مترو نوآوری کرده و برلین در اروپا با اپلیکیشنهای حملونقل یکپارچه (MaaS) مانند «جلبی Jelbi» پیشتاز است. با این حال، هنگکنگ با قابلیت اطمینان بالا، فناوریهای دیجیتال و سازگاری با تراکم جمعیتی شدید، الگویی جهانی برای شهرهای آینده ارائه میدهد. این برتری نه تنها کارایی را افزایش داده، بلکه پایداری شهری را در برابر چالشهای مدرن تقویت کرده است.

تولید برق در لسآنجلس ۱۰۰ درصد سبز شد
اداره آب و برق لسآنجلس (LADWP) دیگر انرژی مبتنی بر زغالسنگ از نیروگاه دریافت نمیکند و این دستاورد، نقطه عطفی در تعهد چنددههای این شهر برای دستیابی به صددرصد انرژی پاک تا سال ۲۰۳۵ به شمار میرود. این اعلامیه، بزرگترین دستاورد در مسیر شتابدار لسآنجلس به سوی انرژی پاک است. LADWP که دومین شهر بزرگ آمریکا را تأمین میکند، پیشتر در سال ۲۰۱۶ از نیروگاه ناواهو جدا شده بود و اکنون با بهرهبرداری از واحدهای تولیدکننده هیدروژنمحور که هماکنون با گاز طبیعی کار میکنند و قابلیت ترکیب تا ۳۰ درصد هیدروژن سبز را دارند، آخرین منبع زغالسنگی را حذف کرده است. هیدروژن سبز از سال ۲۰۲۶ به مخلوط سوخت اضافه خواهد شد و هدف نهایی، گذار کامل به صددرصد هیدروژن سبز است.
کارن باس، شهردار لسانجلس، این رویداد را «لحظهای تعیینکننده برای شهر لسآنجلس» توصیف کرد و افزود «جداسازی از زغالسنگ نهتنها به معنای توقف استفاده از آن برای تأمین برق شهر است، بلکه ساخت اقتصادی انرژی پاکی است که به نفع همه اهالی لسآنجلس باشد. ما مردم لسآنجلس میتوانیم این ضربه را به تغییرات اقلیمی بزنیم، زیرا به شرکتهای غولپیکر وابسته نیستیم؛ ما خودمان صاحب برقمان هستیم. این دستاورد، گذار ما به صددرصد انرژی پاک تا ۲۰۳۵ را شتاب خواهد بخشید.»

باس به سرمایهگذاریهای کلان در خورشیدی، بادی، زیرساختهای شارژ خودروهای برقی، ذخیرهسازی باتری و جمعآوری بیسابقه آب باران اشاره کرد و تأکید کرد که این اقدامات، شهر را پاکتر و سبزتر برای نسلهای آینده میسازد. در تابستان ۲۰۲۵، تکمیل یکی از بزرگترین پروژههای خورشیدی و باتری در آمریکا که برق بیش از ۲۶۰ هزار خانوار را تأمین میکند باعث شد سهم انرژی پاک LADWP از ۶۰ درصد فراتر رود.
عضو شورای این شهر، آدرین نزاریان، رئیس کمیته انرژی و محیط زیست، در این رابطه گفت: «حذف کثیفترین منبع گازهای گلخانهای از سیستم برق ما، پیروزی برای شهر، کودکانمان و سیاره است. لسآنجلس رهبری آمریکا و جهان را در مسیر صددرصد انرژی پاک ادامه خواهد داد.»
لسآنجلس با این گام، نهتنها آلایندگی را کاهش میدهد، بلکه الگویی برای شهرهای جهان در گذار به انرژی پایدار ارائه میکند و استراتژی گستردهای برای گسترش انرژی خورشیدی محلی، بهرهوری انرژی و پاسخگویی به تقاضا را پیگیری میکند.
رونق نوآوری شهری، قدرت فناوری چین را تقویت میکند
بر اساس گزارش اخیر منتشرشده توسط دانشگاه شرق چین (ECNU)، مقیاس رو به رشد و ظرفیت شهرهای پیشروی چین، جایگاه این کشور را بهعنوان یک قدرت جهانی عمده در حوزه نوآوری تثبیت کرده است. این چهارمین سال متوالی انتشار این گزارش رتبهبندی سالانه توسط این دانشگاه است و نشان میدهد ۲۰ شهر چینی در فهرست ۱۰۰ شهر نوآور جهان در سال جاری جایگاهی کسب کردهاند.
با بهبود قابلیتهای جذب منابع نوآوری و ایجاد محیطی حمایتگرتر، پکن برای نخستین بار لندن را پشت سر گذاشته، جایگاه سوم جهانی را بهدست آورده و پس از منطقه خلیج سانفرانسیسکو و نیویورک در ایالات متحده آمریکا قرار گرفته است. شانگهای نیز برای چهارمین سال پیاپی در جایگاه دهم قرار گرفته، در حالی که شنژن در استان گوانگدونگ، هانگژو در استان ژجیانگ و منطقه ویژه اداری هنگکنگ، از جمله ۳۰ شهر برتر جهان از نظر سطح نوآوری هستند.
بررسی دقیقتر نشان میدهد که شنژن بهعنوان منبع جهانی نوآوری فناوری، با یک پله صعود نسبت به سال گذشته، جایگاه هفتم را کسب کرده و بوستون را پشت سر گذاشته است؛ پیشرفتی که قدرت این شهر در جذب رهبران صنعتی و تولید دستاوردهایی در فناوریهای پیشرو را برجسته میکند. پکن برای سومین سال متوالی، همه شهرهای مورد بررسی را در زمینه رهبری پژوهشهای علمی پشت سر گذاشته و شانگهای در این شاخص در جایگاه ششم باقی مانده است. کارشناسان دانشگاه شرق چین تأکید میکنند که این دستاوردها، بهبود سیستماتیک قابلیتهای پژوهشی چین را نشان میدهد.

پکن در رتبهبندی جهانی پایگاه شرکتهای نوآور، جایگاه دوم را پس از منطقه خلیج سانفرانسیسکو به دست آورده و اکنون میزبان ۱۰ شرکت از ۱۰۰ شرکت برتر جهان از نظر قابلیتهای تحقیق و توسعه است که تعداد آنها نسبت به سال ۲۰۲۴ دو برابر شدهاند. این شهر همچنین میزبان پنج شرکت نوآور برتر جهان از جمله شیائومی و بایتدنس است و شرکتهای فناوری مستقر در آن، ارزش صادرات ترکیبی خود را در سال جاری به ۲.۶۷ تریلیون یورو (۳.۱۳ تریلیون دلار) رساندند که از رقبای جهانی پیشی میگیرد. علاوهبر این، پکن میزبان ۱۴ شرکت پیشرو جهانی در فناوریهای مرزی همچون هوش مصنوعی، محاسبات کوانتومی و تولید زیستی است که درآمد فروش ترکیبی آنها در سال ۲۰۲۵ به ۳۹۵.۵ میلیارد یورو رسید.
از سوی دیگر طبق محاسبات دانشگاه شرق چین، ایالات متحده آمریکا و چین بیش از نیمی از شرکتهای یونیکورن جهان (بهترتیب ۴۶۳ و ۲۹۳ شرکت در سال جاری) را در اختیار دارند. این گزارش تأکید میکند که شهرهای چینی پکن، شانگهای، شنژن، هانگژو و گوانگژو، خوشههای نوآوری رقابتی ساختهاند، در حالی که تنها دو شهر آمریکایی چنین قدرتی دارند. در جهان در حال تغییرات سریع امروزی، پیشرفتهای فناوری در خوشههای صنعتی نوظهور با سرعت بیشتری حاصل شده است و ساخت مراکز نوآوری تأثیرگذار جهانی، برای ابتکار عمل یک کشور، امنیت صنعتی و بهبود رقابتپذیری جهانی حیاتی است.
رقابت میان چین و آمریکا به پژوهشهای پایه، تخصیص منابع بازار، پرورش محرکهای صنعتی و ایجاد محیط کسبوکار دوستانه گسترش پیدا کرده و چین در مقیاس نوآوری فناوری و شتاب نزدیک شدن به رهبران صنعتی، برتری رقابتی بیشتری نشان میدهد. با این حال طبق توصیههای تدوین برنامه پنجساله پانزدهم (۲۰۲۶-۳۰) این کشور که اواخر اکتبر سال جاری منتشر شد، هنوز هم باید مکانیسم نوآوری منطقهای را تکمیل و مراکز نوآوری فناوری منطقهای و قطبهای صنعتی ایجاد کند.

کویت شهر عجیب ساحلی در بیابان میسازد
کویت با پروژهای جسورانه، از ممکن کردن ناممکن سخن گفته است که شامل ساخت شهری کامل در دل صحرای داغ ۵۰ درجه سانتیگراد، با کشاندن دریا به داخل قاره، ایجاد سواحل خصوصی و تبدیل شنهای بیابان به یک واحه شهری ارزشمند به ارزش چند میلیون دلار میشود. این تصمیم نادر در برابر گرمای طاقتفرسا، قماری میلیارد دلاری برای کویت است که بهجای گسترش به سمت دریا با جزایر مصنوعی همچون آنچه دبی بهکار گرفته، رویکردی معکوس انتخاب کرده است و سعی در کشیدن دریا به داخل خشکی با ایجاد کانالها، خطوط ساحلی جدید و محلههای برنامهریزیشده دارد.
این پروژه وعده سواحل خصوصی و سبک زندگی ساحلی را میدهد، اما پشت این تصویر ایدهآل، هزینههای فنی و زیستمحیطی سنگینی نهفته و سوال کلیدی مطرح شده درباره آن، پایداری بلندمدت طرح است. ایده ساخت شهری در صحرا زمانی هیجانانگیزتر میشود که این کشور حرکت معکوس دبی را برگزیده است و به جای ساخت جزایر برای رسیدن دریا، دریا را به داخل میکشاند، خط ساحلی را بازطراحی و مناطق شهری متصل به کانالها و ماریناها ایجاد میکند.
این تغییر جغرافیایی در صورت عملی شدن معجزه میکند، زیرا هر کانال خطوط ساحلی جدیدی میسازد و زمینهای ارزشمندی برای فروش بهعنوان املاک ساحلی فراهم میآورد، اما مقیاس پروژه حتی برای مگاپروژهها نیز ترسناک است، چراکه بیش از ۱۳۰ میلیون متر مکعب شن باید جابهجا شود که حجمی معادل ساخت حدود ۲۰ مجسمه عظیم مسیح نجاتدهنده است. سرمایهگذاری اولیه ۵ میلیارد دلاری، نماد جاهطلبی است و وعده ایجاد نقشه شهری جدیدی در منطقهای با دمای ۵۰ درجه را میدهد.
قلب این پروژه، تبدیل آب به زیرساخت شهری است. کانالها همچون خیابانهای مایع عمل میکنند و خانهها مستقیم به آب متصلاند و رؤیای ساحل خصوصی و گاهی زندگی در دل بیابان را میفروشند. زندگی در صحرا، اما با همسایگی دریا، وعدهای وسوسهانگیز است. آب نهتنها منظره، بلکه دارایی شهری است که ساکنان، سرمایهگذاران و اعتبار املاک را جذب میکند.

با وجود این روایت واحهمانند، ساخت شهر صحرایی نقاط تنش آشکاری ایجاد میکند. کانالها خودبهخود تمیز نمیمانند و رسوبگذاری، فرسایش، لایروبی مداوم و پایداری دیوارهها هزینههای پیوستهای تحمیل میکنند. گرمای شدید نیز قبضهای انرژی و تهویه مطبوع را سنگین میکند و بدون راهحلهای هوشمند شهری، شهر در عکسها زیبا اما برای زندگی دشوار خواهد بود. از سوی دیگر ورود آب شور به خشکی تعادل محلی از جمله خاک، گردش آب و اکوسیستمها را برهم میزند.
وقتی کشوری شهری کامل در صحرا میسازد، مسأله تنها ساختوساز نیست، اثبات توانمندی، جذب سرمایه و خلق «محصول شهری» است. موفقیت چنین طرحی، الگویی جهانی میشود و شکست آن، به بنای یادبود وعدهای بیش از حد بزرگ تبدیل خواهد شد. بنابراین، پروژه حاضر بیشتر ریسکی برای تبدیل شدن به چیزی زیبا اما سختپایدار است تا چشماندازی برای آینده باشد. این بلندپروازی قابل ستایش است، اما چالشهای گرما، نگهداری و پایداری زیستمحیطی بهویژه در شرایط تغییرات اقلیمی حاضر میتواند آن را به فاجعهای همچون بعضی از دیگر پروژههای خلیجی تبدیل کند، چراکه موفقیت چنین پروژهای نیازمند نوآوریهای واقعی در انرژی پاک و مدیریت آب است، نهتنها مهندسی هیدرولیکی.
آمادهسازی شهرها برای ۲۰۲۶؛ نوآوری بر پایه فناوری و همکاری علمیپ
با نزدیک شدن به سال ۲۰۲۶، شهرها در سراسر جهان با مجموعهای از چالشها و فرصتهای بیسابقه روبهرو هستند. پیشرفتهای سریع در حوزه فناوری، تغییرات ژئوپلیتیکی و تهدیدهای امنیتی نوظهور، شکل و مدیریت چشماندازهای شهری را دگرگون کردهاند. همگرایی هوش مصنوعی مولد، بینایی ماشین و ضرورت همکاری علمی بینالمللی، مسیر طراحی و اداره شهرها را بازتعریف میکند.
در این شرایط، چشمانداز آینده شهرها تنها به زیرساختهای فیزیکی یا سیاستهای محلی محدود نمیشود، بلکه بهشدت تحت تأثیر فناوریهای نوین و همکاریهای علمی جهانی قرار گرفته است. شهرهای معاصر برای پاسخگویی به نیازهای پیچیده جمعیتهای رو به رشد، باید همزمان به مسئله امنیت اطلاعات، پایداری محیطی و مشارکت شهروندان توجه کنند. این رویکرد چندبعدی نشان میدهد که مدیریت شهری در سالهای پیشرو نیازمند ابزارهایی است که بتوانند دادههای عظیم را تحلیل کنند، تغییرات را شبیهسازی کنند و تصمیمگیری را شفافتر سازند. نوآوریهای فناوری بهویژه ظهور هوش مصنوعی مولد در بازسازی شهری، بهعنوان یکی از مهمترین تحولات عصر جدید مطرح شده است.

حضور هوش مصنوعی مولد در بازسازی شهری
طراحی شهری معاصر در حال تجربه یک تحول بنیادین است که با ادغام بینایی ماشین و هوش مصنوعی مولد شکل گرفته است. این فناوریها توانایی بیسابقهای در تحلیل و بازتولید تصاویر دارند و فرایندهای برنامهریزی شهری را تعاملیتر، مشارکتیتر و فراگیرتر میسازند.
سنگاپور بهعنوان یکی از پیشرفتهترین شهرهای جهان، در دهههای اخیر همواره بهدنبال راهکارهای نوآورانه برای مدیریت تراکم شهری و ارتقای کیفیت زندگی بوده است. پروژه «سنگاپور مجازی» نمونهای بارز از این رویکرد است؛ یک مدل سهبعدی دیجیتال که کل شهر را با جزئیات دقیق بازنمایی میکند و دادههای لحظهای از حملونقل، تراکم جمعیت، مصرف انرژی و شرایط محیطی را در خود جای داده است. این پروژه نهتنها یک ابزار مدیریتی برای دولت محسوب میشود، بلکه بستری برای مشارکت شهروندان و شرکتهای خصوصی در فرایند تصمیمگیری شهری فراهم کرده است.
ضرورت همکاری علمی صلحآمیز بینالمللی
پیشرفتهای فناوری در طراحی شهری بهشدت با زمینه وسیعتر همکاری علمی بینالمللی گره خوردهاند. همانطور که در بهروزرسانی استراتژی اروپایی فیزیک ذرات (ESPP ۲۰۲۶) تأکید شده است، پیشرفت علم و به تبع آن نوآوری شهری، وابسته به همکاری پایدار و صلحآمیز میان کشورهاست. اندیشه علمی یک تلاش جهانی و میراث مشترک بشریت است. در عصری که با بحرانهای اقلیمی، تنشهای ژئوپلیتیکی و افزایش نظامیسازی پژوهشها همراه است، حفظ کانالهای باز ارتباطی و همکاری نهتنها یک ضرورت اخلاقی بلکه یک نیاز عملی محسوب میشود.
ژنو بهعنوان میزبان این سازمان شناخته میشود و از زمان تأسیس تاکنون بهعنوان پلی میان کشورها عمل کرده است. در شرایطی که جهان با تنشهای ژئوپلیتیکی و بحرانهای اقلیمی روبهروست، ژنو توانسته است با تکیه بر همکاری علمی بینالمللی، الگویی برای توسعه پایدار شهری ارائه دهد. این شهر در چهارچوب راهبرد اقلیمی مصوب ۲۰۲۰، هدفگذاری کرده است که تا سال ۲۰۳۰ میزان انتشار گازهای گلخانهای را ۶۰ درصد کاهش دهد و تا سال ۲۰۵۰ به کربنخنثی برسد. برای تحقق این هدف، بخش حملونقل عمومی بهعنوان یکی از اصلیترین منابع انتشار کربن در اولویت قرار گرفته است. همکاری نزدیک میان دانشگاههای محلی، مؤسسات بینالمللی و شهرداری ژنو منجر به توسعه مدلهای علمی شده است که با استفاده از دادههای بزرگ و الگوریتمهای پیشبینی، مسیرهای اتوبوس و تراموا را بهینهسازی کردهاند.
آینده شهرسازی؛ ترکیب ایدههای انسانی و قدرت ماشین
با رشد سریع فناوریهای هوش مصنوعی، بهویژه هوش مصنوعی مولد، طراحی شهری وارد مرحلهای تازه شده است. دادههای عظیم، مدلهای پیشرفته و چهارچوبهای مشارکتی انسان در حلقه، مسیر طراحی و مدیریت شهری را بازتعریف کردهاند. این فناوریها نهتنها سرعت طراحی را افزایش میدهند، بلکه کیفیت و انطباق طرحها با نیازهای اجتماعی و مقررات شهری را تضمین میکنند.
هوش مصنوعی مولد توانایی تولید طرحهای متنوع شهری را بر اساس دادههای متنی و تصویری دارد. این مدلها میتوانند سناریوهای مختلفی از شبکههای جادهای، کاربری زمین و چیدمان ساختمانها را پیشنهاد دهند. مزیت اصلی این فناوری در سرعت و تنوعی است که به فرایند طراحی میبخشد. به جای آنکه طراحان انسانی هفتهها وقت صرف تولید گزینههای اولیه کنند، هوش مصنوعی در چند دقیقه دهها طرح متفاوت ارائه میدهد، سپس این طرحها توسط انسانها بازبینی و اصلاح میشوند تا با واقعیتهای اجتماعی، اقتصادی و قانونی سازگار شوند.

چهارچوب انسان در حلقه: ترکیب هوش مصنوعی و نظارت انسانی
رویکرد «انسان در حلقه» به معنای ترکیب توان محاسباتی هوش مصنوعی با قضاوت انسانی است. در این چهارچوب، هوش مصنوعی طرحهای اولیه را تولید میکند و انسانها وظیفه بازبینی، اصلاح و تکمیل آنها را بر عهده دارند. این چرخه بازخوردی میان انسان و ماشین ادامه پیدا میکند تا طرح نهایی حاصل شود. مزیت این رویکرد در آن است که هم سرعت طراحی افزایش پیدا میکند و هم کیفیت و انطباق طرحها تضمین میشود. به بیان دیگر، هوش مصنوعی بهعنوان موتور تولید ایده عمل میکند و انسانها نقش هدایتگر و ناظر را دارند.
بازطراحی شبکههای جادهای و کاربری زمین در شیکاگو
شیکاگو بهعنوان یکی از کلانشهرهای پیشروی ایالات متحده، نخستین شهری بود که چهارچوب «انسان در حلقه» را در طراحی شهری بهطور عملی آزمایش کرد. این پروژه با همکاری آژانس برنامهریزی کلانشهری شیکاگو (CMAP) و دانشگاههای محلی اجرا شد و هدف آن بهینهسازی شبکههای جادهای و کاربری زمین با استفاده از هوش مصنوعی مولد بود.
تجربه شیکاگو نشان داد که چهارچوب انسان در حلقه میتواند الگویی برای سایر شهرهای جهان باشد. این رویکرد نهتنها سرعت و کیفیت طراحی شهری را ارتقا میدهد، بلکه به کاهش هزینههای زیرساختی نیز کمک میکند. برآوردها نشان میدهد که استفاده از این چهارچوب در پروژههای حملونقل و کاربری زمین میتواند هزینههای اصلاحات پس از ساخت را تا ۲۰ درصد کاهش دهد.

تعادل میان تراکم و کیفیت زندگی در نیویورک
نیویورک بهعنوان یکی از پرتراکمترین شهرهای جهان، از جمله کلانشهرهایی است که «انسان در حلقه» را برای طراحی شهری در مناطق شلوغ و پرجمعیت به کار گرفت. هدف اصلی این پروژه، ایجاد تعادل میان تراکم بالای ساختمانها و کیفیت زندگی شهروندان بود که سالهاست مدیران شهری نیویورک با آن دستوپنجه نرم میکنند. در این پروژه، مدلهای هوش مصنوعی مولد ابتدا طرحهای اولیهای برای چیدمان ساختمانها تولید کردند. این طرحها شامل تغییر در ارتفاع برجها، فاصله میان بلوکهای ساختمانی، میزان فضای سبز و دسترسی به نور طبیعی بودند، سپس تیمهای انسانی شامل معماران، برنامهریزان شهری و متخصصان محیطزیست این طرحها را بازبینی کردند.
تحلیلهای غوطهور: درک بهتر دادههای پیچیده شهری
یکی دیگر از راهبردهای نوین در طراحی شهری، استفاده از تحلیلهای غوطهور (Immersive Analytics) است. این روش دادههای پیچیده شهری را در محیطهای سهبعدی و تعاملی نمایش میدهد. تصمیمگیرندگان میتوانند الگوهای تراکم جمعیت، جریانهای حملونقل و مصرف منابع را بهصورت بصری مشاهده کنند. نمایش سهبعدی موجب میشود دادههای آماری خشک به تجربهای ملموس و قابل درک تبدیل شوند. مدیران شهری میتوانند اثرات تصمیمات خود را پیش از اجرا مشاهده کنند و شهروندان نیز با دیدن نتایج بصری، بیشتر در فرایند تصمیمگیری مشارکت کنند.
دره گلهای جهان کجاست؟
دره گلها، واقع در ایالت اوتاراکند هند، یکی از زیباترین درههای جهان و مقصدی ایدهآل برای عاشقان طبیعت، کوهنوردان، عکاسان و گیاهشناسان است. این دره هیمالیایی با چمنزارهای رنگارنگ، گلهای نادر هیمالیایی و مناظر خیرهکننده، بهعنوان میراث جهانی یونسکو هر ساله هزاران گردشگر را مجذوب تنوع زیستی غنی و زیبایی بکر خود میکند.

این مکان شگفتانگیز در ناحیه چامولی اوتاراکند، در ارتفاع حدود ۳۶۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و بخشی از پارک ملی دره گلها و ذخیرهگاه زیستکره نانده دوی بهشمار میرود. در زمستانها با برف پوشیده میشود و تنها از ژوئن تا اکتبر، یعنی فصل باران موسمی، برای بازدید باز است. دسترسی به آن از طریق جادههای کوهستانی و مسیرهای پیادهروی امکانپذیر است و طبیعت بکرش یکی از چالشبرانگیزترین و زیباترین مقاصد گردشگری هند محسوب میشود.

نام «دره گلها» از این پدیده نفسگیر ناشی میشود که در فصل موسمی، هزاران گل رنگارنگ روی چمنزارهای آن شکوفا میشوند و دره را به فرشی طبیعی و زنده تبدیل میکنند. بیش از ۵۰۰ گونه گل ازجمله خشخاش آبی، ارکیده، گل مریم، گل مینا و زنگوله هیمالیایی با رنگهای صورتی، زرد، بنفش و آبی، منظرهای شبیه به نقاشی زنده خلق میکنند و گردشگران را هر سال به تماشای این شاهکار طبیعت فرا میخوانند. این دره خانه گیاهان کمیاب هیمالیایی از جمله خشخاش آبی (Blue Poppy)، برهما کامال (Brahma Kamal)، سوسن کبری (Cobra Lily) و گل مریم هیمالیایی باتلاقی (Himalayan Marsh Marigold) است که تنها در ارتفاعات بالا رشد میکنند. این گونهها با شکلها و رنگهای منحصربهفرد، دره را به گنجینهای زیستی و یکی از غنیترین مناطق گیاهی هند تبدیل کردهاند.

تاریخچه این دره به سال ۱۹۳۱ بازمیگردد، زمانی که کوهنورد بریتانیایی فرانک اسمیت بهطور اتفاقی و پس از گم کردن مسیر در کوههای هیمالیا به آن رسید. او از زیبایی چمنزارهای رنگارنگ شگفتزده شد و نوشتههایش این مکان را به جهان معرفی کرد و الهامبخش کاوشگران و طبیعتگردان شد. از آن زمان، این دره به نمادی از زیباییهای پنهان هیمالیا تبدیل شده است.

واقعیتهای جالبی درباره این بهشت طبیعی وجود دارد، ازجمله اینکه خانه بیش از ۵۰۰ گونه گل است که از گلهای کوچک آلپاین تا گیاهان نادر هیمالیایی، هر مسیری را با رنگهای طبیعی میپوشاند. این دره در سال ۲۰۰۵ بهدلیل زیبایی بینظیر و اکوسیستم منحصربهفرد، بهعنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد که این اقدام حفاظت از گیاهان کمیاب و گردشگری پایدار آن را تضمین میکند. الگوی شکوفایی گلها با پیشرفت فصل تغییر میکند و هر چند هفته، گلهای جدید جایگزین قبلیها میشوند، بنابراین بازدید در ماههای ژوئن، جولای، آگوست و سپتامبر، منظرهای جدید به بازدیدکنندگان ارائه میدهد. از سوی دیگر مسیر کوهنوردی از گووندگات با مناظر زیبا، نسیم خنک کوهستانی و جویبارهای جاری، تجربهای آرامشبخش فراهم میکند.
از یلدا تا دونگژی؛ روایتی از بلندترین شب سال در جهان
شب یلدا یا انقلاب زمستانی، طولانیترین شب سال است که در حوالی بیستویکم دسامبر رخ میدهد. این شب در فرهنگهای مختلف جهان بهعنوان لحظهای نمادین شناخته میشود که تاریکی به اوج خود میرسد و پس از آن، نور و روزهای بلندتر بازمیگردند. از ایران و آذربایجان تا یونان، ایتالیا، کانادا و چین، جشنهای متنوعی برای بزرگداشت این شب برگزار میشود. هر یک از این آئینها ریشه در سنتهای باستانی دارند و در عصر مدرن با جلوههای تازهای همچون نورپردازیهای شهری، کنسرتهای بزرگ و جشنوارههای خیابانی ترکیب شدهاند.
جشن طولانیترین شب سال، فراتر از یک آئین سنتی یا یک رویداد تقویمی، نقشی عمیق در شکلگیری و تقویت هویت شهری ایفا میکند. وقتی شهرها این شب را با آئینهای خاص خود برگزار میکنند، در واقع گذشته تاریخی و میراث فرهنگی را در فضای عمومی بازآفرینی میکنند. در باکو، روشن کردن آتش در پارکها و شعرخوانی حافظ یک سرگرمی جمعی نیست، بلکه یادآور پیوندهای دیرینه با فرهنگ ایران باستان است و به شهر هویتی میبخشد که ریشه در تاریخ دارد.

در تاجیکستان، شب یلدا یا شب چله جایگاه مهمی دارد و خانوادهها گرد هم میآیند، انار و هندوانه میخورند و بزرگترها داستانهای کهن و حکمتهای زندگی را برای جوانترها نقل میکنند. این سنت پیوندی عمیق با فرهنگ ایرانی دارد و در تاجیکستان بهعنوان میراث مشترک حفظ شده است. فارسیزبانان افغانستان نیز شب یلدا را در شهرهایی همچون کابل، هرات و بلخ، جشن میگیرند؛ خانوادهها دور هم جمع میشوند، شعر حافظ میخوانند و میوههای قرمز میخورند.
در کانادا، جشن فانوسهای سالت اسپرینگ با مشارکت هزاران نفر در ساخت فانوسهای دستساز، نمونهای روشن از انسجام اجتماعی است. جشنهای دستهجمعی تانگیوان در معابد و پارکهای چین نیز، نماد اتحاد خانوادگی و اجتماعی است که هویت شهری را بهعنوان جامعهای همبسته تثبیت میکند.
این جشنها تصویر جهانی شهرها را بازسازی میکنند؛ آتن با جشنهای موسیقی و نورپردازی، بهعنوان شهری جوان و پرجنبوجوش شناخته میشود. باکو و ایروان با ترکیب سنتهای باستانی و مدرن، هویت خود را بهعنوان پل میان گذشته و آینده تثبیت میکنند. این تصویرسازی جهانی، شهرها را به مقصد گردشگری فرهنگی تبدیل میکند و اقتصاد شهری را ارتقا میدهد.

آذربایجان: شب یلدا و پیوند با میراث ایران باستان
شب یلدا در آذربایجان جایگاه ویژهای دارد؛ این جشن ریشه در آئینهای زرتشتی دارد و در بیستویکم دسامبر برگزار میشود. خانوادهها تا نیمهشب و حتی تا سپیدهدم گرد هم میآیند و سفرهای رنگارنگ از میوههای قرمز همچون انار و هندوانه میچینند. این میوهها نماد خورشید و پیروزی نور بر تاریکی هستند.
ارمنستان: آتش، موسیقی و آئینهای خورشیدی
ارمنستان انقلاب زمستانی را با آیینهایی که ریشه در سنتهای پیشامسیحی دارند جشن میگیرد. مراسم و آئینهای مشابه شب یلدا در بیستویکم دسامبر برگزار میشوند. خانوادهها و جوامع آتشهای بزرگی روشن میکنند و سه بار از روی شعلهها میپرند؛ این کار نماد پاکی، سلامتی و کامیابی است.
یونان: جشن «طولانیترین شب سال» در آتن
در یونان بهویژه در آتن، جشن «طولانیترین شب سال» در بیستم و بیستویکم دسامبر برگزار میشود. خیابانهای شهر به مراکز جشن تبدیل میشوند و کارناوالهای جاز با گروههای موسیقی و رقصندگان محلی در لباسهای نورانی از محله کرامیکوس تا میدان موناستیرکی حرکت میکنند. میدانهای اصلی به صحنهای پرشکوه برای میزبانی کنسرتهای بزرگ و ترکیبی از موسیقی الکترونیک، فولکلور و ساز سنتی بوزوکی تبدیل میشوند که نغمههای فولکلور و صدای گرم بوزوکی، شب را تا سپیدهدم زنده نگه میدارند. نورپردازیهای عظیم بر فراز آکروپولیس، نمادهای انقلاب زمستانی را بر دیوارهای باستانی میتابانند و شکوهی افسانهای به شهر میبخشند. خیابانها پر از جنبوجوش مردمی است که با نوشیدنیهای داغ، شاهبلوطهای کبابی و خوراکهای گیاهی از خود پذیرایی میکنند. این خوراکیها یادآور آئینهای دیونیسوسی باستانی است و پیوندی میان سنتهای کهن و زندگی پرشور امروز برقرار میکند.
چین: دونگژی، شب طولانی و سفرههای گرم
جشن «دونگژی» یا همان انقلاب زمستانی در چین، یکی از مهمترین آئینهای سنتی این کشور است که هر سال در بیستویکم دسامبر برگزار میشود. این جشن ریشهای بسیار قدیمی دارد و از دیرباز نماد بازگشت نور و آغاز روزهای بلندتر پس از طولانیترین شب سال است. در فرهنگ چینی، دونگژی بیش از هر چیز به مفهوم گردهمایی خانوادگی و اتحاد اجتماعی گره خورده است، در این شب خانوادهها دور هم جمع میشوند، غذاهای نمادین میخورند و با آئینهای خاص، بازگشت خورشید را جشن میگیرند.
کانادا: جشن فانوسها در جزیره سالت اسپرینگ
جزیره سالت اسپرینگ در نزدیکی ونکوور کانادا، هر سال در بیستویکم دسامبر حالوهوای متفاوتی پیدا میکند. «انجمن فانوس مخفی» روستای گنگز را به دنیایی نورانی و پرهیجان تبدیل میکند. مردم فانوسهای دستساز ابریشمی میسازند و شبهنگام آنها را در کارناوالهای خیابانی حمل میکنند. خیابانها با این چراغهای رنگارنگ روشن میشوند و حالوهوای جشن را به همه جا میبرند.

بهترین بازارهای کریسمس در جهان برای سفری جادویی
با نزدیک شدن زمستان و طولانیتر شدن شبها، حالوهوای جشن کریسمس بهتدریج شهرها را در بر میگیرد. خیابانها با نورهای چشمکزن، تزئینات درخشان و آهنگهای شاد کریسمسی زنده میشوند، اما چیزی که بیش از همه نشانهی رسمی آغاز این فصل پر از حس نوستالژی و شادی است، ظهور بازارهای کریسمس در شهرهای مختلف جهان محسوب میشود.
کلن، آلمان
بازار کریسمس کلن یکی از مشهورترین بازارهای آلمان است و در قلب این شهر و در سایه کلیسای جامع باشکوه «کولنر دوم Kölner Dom» قرار دارد که در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفته است. در کنار درخت عظیم کریسمسی که مرکز این بازار را تشکیل میدهد، دهها کلبه چوبی و بیش از صد اجرای موسیقی و نمایش زنده حالوهوای جادویی به شهر میبخشند. کلن از «هاینزلز وینتر فریتیل Heinzels Winter Fairytale» الهامگرفته از افسانههای محلی گرفته تا بازار سنتی «اشتاتگارتنStadtgarten» در پارک قدیمی شهر، در مجموع میزبان ۱۲ بازار مختلف کریسمسی است که هر یک تجربهای ویژه ارائه میدهد.

وین، اتریش
بازارهای کریسمس وین از قرن سیزدهم میلادی برپا میشوند و امروزه از معروفترین بازارهای اروپا بهشمار میروند. معروفترین آنها «کریستکیندلمارکت Christkindlmarkt» در میدان شهرداری (راثاوسپلاتس Rathausplatz) است که با بیش از ۹۰ غرفه، انواع صنایعدستی، تزئینات، پوشاک زمستانی و خوراکیهای ارگانیک را عرضه میکند. محصولات این بازار بهطور عمده ارگانیک و محلی هستند و کودکان نیز با قطار مخصوص، چرخفلک بزرگ و زمین اسکیت، اوقات فراموشنشدنی خواهند داشت. میدان دانشگاه وین نیز با فضایی صمیمی و خانوادگی، گزینهای محبوب در میان دانشجویان و خانوادههاست.

استراسبورگ، فرانسه
استراسبورگ، با خانههای چوبی و خیابانهای سنگفرششده، یکی از کلاسیکترین مقاصد کریسمسی اروپاست. نخستین بازار کریسمس این شهر در سال ۱۵۷۰ برگزار شد و همچنان در اطراف میدان کلیسا و میدان «بروگلی Broglie» برپا میشود. در این بازار ترکیبی از شیرینیهای سنتی آلمانی همچون زنجبیلی و خوراکیهای فرانسوی ازجمله کرپ، همراه با صنایعدستی محلی عرضه میشود. بازار «OFF» استراسبورگ نیز با تمرکز بر پایداری، تولیدات محلی و کارگاههای بازیافت، سبکی متفاوت از خرید آگاهانه را ترویج میکند.

نیویورک، ایالات متحده آمریکا
نیویورک، با تصویر بهیادماندنی خود در فیلمهای کریسمسی همچون «تنها در خانه ۲»، «الف» و «معجزه در خیابان سیوچهارم» یکی از جادوییترین شهرهای جهان در فصل زمستان است. بازارهای کریسمس در این شهر در کنار بناهای شاخص برپا میشوند. بازار بزرگ «گرند سنترال ترمینالGrand Central Terminal» سرپوشیده است و تنوع بینظیری از هدایا، پوشاک و تزئینات ارائه میدهد. همچنین بازار «برایانت پارکBryant Par» که در کنار ساختمان امپایر استیت واقع شده، غرفههای شیشهای مدرن و پیست یخاسکیت معروفی دارد.

پراگ، جمهوری چک
پراگ با بافت تاریخی و خیابانهای سنگفرششدهاش، حالوهوایی رمانتیک و متفاوت به بازارهای کریسمس میبخشد. بازار میدان شهر قدیم، در کنار ساعت نجومی معروف پراگ و «کلیسای تین Tyn Church»، یکی از زیباترین بازارهای اروپاست. در این بازار میتوان از خوراکیهای سنتی چک ازجمله گوشت بریان، شیرینی زنجبیلی و شاهبلوط برشته لذت برد. نمایشهای زنده، سرودهای کلیسایی و صحنههای نمادین میلاد مسیح نیز حالوهوای معنویتری به جشن میدهند.

نورنبرگ، آلمان
بازار کریسمس «کریستکیندلسمارکت Christkindelsmarkt» در نورنبرگ از مشهورترین بازارهای جهان است و با بیش از ۱۸۰ غرفه، شهری کوچک از چوب و پارچه بهنظر میرسد. در این بازار بازدیدکنندگان میتوانند هدایا و خوراکیهای دستساز تهیه یا حتی در کارگاههای ساخت هدیه شرکت کنند. در نزدیکی میدان اصلی، بازار شهرهای خواهرخوانده نیز برگزار میشود و در آن محصولات سنتی از شهرهای خواهر نورنبرگ ازجمله آتلانتا، خارکف و لیمازون عرضه میشود.

توکیو، ژاپن
بازار کریسمس «میجی جینگو گایئن Meiji Jingu Gaien» توکیو با الهام از سنتهای آلمانی و حمایت سفارت آلمان برگزار میشود. در این بازار درخت ۱۴ متری کریسمس از آلمان وارد میشود و غرفهها صنایعدستی اروپایی همچون خرسهای استایف و شمعهای دستساز میفروشند. غذاهایی چون شکلات داغ، نوشیدنیهای آلمانی و سوسیسهای مخصوص، همراه با اجراهای زنده و کارگاههای آموزشی، فضایی اروپایی به قلب آسیا میآورد. در سال جاری نیز «پارک شیبا Shiba Park» بهعنوان مکان جدید جشنها معرفی شده است.

شیکاگو، ایالات متحده آمریکا
بازار «کریستکیندلمارکت Christkindlmarket» شیکاگو با الهام از نورنبرگ ساخته شده و یکی از اصیلترین بازارهای کریسمسی آمریکاست. این بازار در سه نقطه از شهر (دیلی پلازاDaley Plaza، اورورا Aurora و وریگلیویل Wrigleyville) برگزار میشود و حالوهوای آلمانی با بوی نان داغ، سوسیس و نوشیدنیهای سنتی را به قلب آمریکا میآورد.

هاندورف، استرالیا
کهنترین شهرک آلمانینشین استرالیا، هر سال جشن کریسمسی باشکوهی برپا میکند و سال جاری نیز با وعده «بزرگترین جشن کریسمس تا امروز» برگزار میشود. بازار طراحی در «پارک آلک جانستون Alec Johnston Park»، اجراهای خیابانی، موسیقی زنده، ایستگاههای بازی کودکان و رویدادهای خیریه، این فستیوال را به یکی از پرشورترین نمونهها تبدیل خواهد کرد.

سانفرانسیسکو، ایالات متحده
«نمایشگاه کریسمس بزرگ دیکنز Great Dickens Christmas Fair» سانفرانسیسکو تجربهای منحصربهفرد از کریسمس به سبک ویکتوریایی است. تا ۲۱ دسامبر هر هفته شرکتکنندگان میتوانند خود را در فضای انگلستان قرن نوزدهم بیابند، از موسیقی زنده لذت ببرند و در کنار کاراکترهای ادبی چارلز دیکنز قدم بزنند. غذاها و نوشیدنیهای انگلیسی همچون ماهی و چیپس و چای عصرانه نیز بر جذابیت آن میافزایند. بیش از ۱۰۰ غرفه، صنایعدستی، کتاب و جواهرات دستساز عرضه میکنند.

کشورهای جهان با بیشترین کاربران اینترنت + جایگاه ایران
بر اساس دادههای منبع معتبر دیتاریپورتال (Datareportal)، دسترسی به اینترنت بر اساس سطح درآمد تفاوتهای شدیدی نشان میدهد؛ ۹۴ درصد مردم در کشورهای با درآمد بالا آنلاین هستند، در حالی که این رقم در کشورهای کمدرآمد تنها ۲۳ درصد است. رتبهبندی ۲۰ کشور برتر جهان بر اساس تعداد کل کاربران اینترنت نشان میدهد مقیاس جمعیتی اغلب بر نرخ اتصال غلبه میکند.

برترین کشورهای جهان از نظر بیشترین کاربران اینترنت
- چین با ۱.۳ میلیارد کاربر (رتبه نخست)
- هند با ۱.۰۳ میلیارد (رتبه دوم)
- ایالات متحده آمریکا با ۳۲۴ میلیون (رتبه سوم)
- اندونزی با ۲۳۰ میلیون (رتبه چهارم)
- برزیل با ۱۸۵ میلیون (رتبه پنجم)
- روسیه با ۱۳۶ میلیون (رتبه ششم)
- پاکستان با ۱۱۷ میلیون (رتبه هفتم)
- مکزیک با ۱۱۰ میلیون (رتبه هشتم)
- نیجریه با ۱۰۹ میلیون (رتبه نهم)
- ژاپن با ۱۰۷ میلیون (رتبه دهم)
- مصر با ۹۸ میلیون (رتبه یازدهم)
- فیلیپین با ۹۸ میلیون (رتبه دوازدهم)
- ویتنام با ۸۶ میلیون (رتبه سیزدهم)
- بنگلادش با ۸۳ میلیون (رتبه چهاردهم)
- آلمان با ۷۸ میلیون (رتبه پانزدهم)
- ترکیه با ۷۷ میلیون (رتبه شانزدهم)
- ایران با ۷۴ میلیون (رتبه هفدهم)
- بریتانیا با ۶۸ میلیون (رتبه هجدهم)
- تایلند با ۶۸ میلیون (رتبه نوزدهم)
- فرانسه با ۶۳ میلیون کاربر (رتبه بیستم)

دو غول آسیایی چین و هند با هم بیش از کاربران اینترنت در بقیه ۲۰ کشور برتر را در اختیار دارند. پس از آنها، رتبهبندی نشاندهنده قدرت بازارهای نوظهور بزرگ همچون اندونزی، برزیل، پاکستان و نیجریه است که اکنون با اقتصادهای پیشرفته رقابت میکنند یا از آنها پیشی گرفتهاند. این روند، انتقال مرکز فعالیت آنلاین جهانی بهسمت جنوب جهانی را برجسته میکند. با این حال آفریقا در میان بزرگترین جمعیتهای آنلاین جهان همچنان عقب مانده است؛ نیجریه تنها کشور آفریقایی در جمع ۱۰ کشور برتر است و تنها دو کشور آفریقایی در ۲۰ جایگاه نخست فهرست حاضر قرار دارند. این وضعیت ناشی از نرخ نفوذ پایین اینترنت، کمبود زیرساختها، هزینههای بالا و چالشهای دسترسی در سراسر قاره است.
تحول بزرگ حملونقل آسیا؛ سفر دو پایتخت محبوب چند ساعته شد
افتتاح خط قطار پرسرعت جدید میان کوالالامپور و سنگاپور، تحولی بزرگ در شبکه حملونقل جنوب شرق آسیا به وجود آورده است. این مسیر جدید، دو مقصد محبوب و پرطرفدار منطقه را تنها طی چند ساعت بههم متصل میکند و تجربهای متفاوت از سفر زمینی در آسیا را به گردشگران ارائه میدهد. قطار جدید از دوازدهم دسامبر سال جاری فعالیت خود را آغاز کرده و نخستین خط ریلی تمامبرقی پرسرعت در مالزی بهشمار میرود. این مسیر فاصله میان کوالالامپور و شهر مرزی جوهور باهرو در جنوب این کشور را تنها در چهار ساعت و بیست دقیقه طی میکند، در حالی که پیشتر پیمودن همین مسیر حدود هشت ساعت زمان میبرد.
به این ترتیب جوهور باهرو، شهری پرجنبوجوش در نزدیکی مرز سنگاپور، اکنون به یکی از جذابترین نقاط اتصال میان دو کشور یادشده تبدیل شده است. از ایستگاه مرکزی (جیبی سنترال JB Sentral) در این شهر، مسافران میتوانند تنها طی چند دقیقه با تاکسی، اتوبوس یا خدمات حملونقل اینترنتی به گذرگاه مرزی برسند و پس از انجام مراحل کنترل گذرنامه وارد خاک سنگاپور شوند. بهطور معمول عبور از مرز کمتر از یک ساعت زمان میبرد و به گفته مسئولان، ساعات اولیه صبح یا اواخر عصر بهترین زمان برای عبور با صفهای کوتاهتر است. این دسترسی آسان موجب شده سفر میان مالزی و سنگاپور از همیشه راحتتر و مقرونبهصرفهتر باشد.

کوالالامپور، پایتخت پررونق و مدرن مالزی، در سالهای اخیر بهسرعت جایگاه ویژهای در میان مقاصد گردشگری آسیا بهدست آورده است. بسیاری از گردشگران و دیجیتالنومدها این شهر را بهدلیل تنوع فرهنگی، غذاهای خیابانی بینظیر، جنبوجوش شبانه و امنیت بالا انتخاب میکنند. با این حال مالزی تنها به کوالالامپور محدود نمیشود و شهرهایی همچون پنانگ و بهویژه جوهور باهرو نیز به لطف این پروژه عظیم ریلی در مسیر رشد گردشگری قرار گرفتهاند.
در سوی دیگر، سنگاپور بهعنوان یکی از مدرنترین و تمیزترین کشورهای جهان، مقصدی ایدهآل برای علاقهمندان به سفرهای شهری محسوب میشود. این جزیره کوچک اما ثروتمند، با نظم شهری تحسینبرانگیز، فضاهای سبز خیرهکننده و تنوع قومی گسترده، هر سال میلیونها گردشگر را از سراسر جهان جذب میکند. از غذاخوریهای خیابانی معروف به مراکز هاوکر (Hawker Centres) تا محلههای رنگارنگی همچون محله چینیها و هندوستان کوچک، همه جلوهای از ترکیب فرهنگهای مختلف در این کشور کوچک هستند. در کنار چهره لوکس سنگاپور که در مراکز خرید و برجهای مرتفع آن نمایان است، بسیاری از مسافران ترجیح میدهند برای صرفهجویی در هزینهها، اقامت خود را در جوهور باهرو سپری کنند و روزانه میان دو شهر رفتوآمد داشته باشند، امکانی که اکنون با خط جدید قطار پرسرعت بسیار آسانتر شده است.

شهرها در آستانه خفگی؛ طراحی شهری نوین تراکم را نجات میدهد؟
کلانشهرهای امروز با چالشهای بیسابقهای در زمینه تراکم جمعیت، فشار بر زیرساختها، آلودگی هوا و کاهش کیفیت زندگی روبهرو هستند. رشد سریع جمعیت شهری و مهاجرتهای گسترده به مراکز اقتصادی، موجب شده است که بسیاری از شهرها با بحران ازدحام، کمبود فضا و افزایش انتشار کربن دستوپنجه نرم کنند. در چنین شرایطی، طراحی شهری نوین بهعنوان ابزاری کلیدی برای بازتعریف مفهوم تراکم مطرح شده است که هدف آن ساخت ساختمانهای بیشتر یا گسترش افقی شهرها نیست، بلکه تمرکز بر ایجاد محیطهای زیستپذیر، پایدار و متوازن است که بتوانند همزمان نیازهای اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی را پاسخ دهند.
راهبردهای مدرن طراحی شهری که بر رشد عمودی همراه با ادغام سبز و توسعه محلههای ۱۵ دقیقهای مبتنی بر برنامهریزی مجاورت متمرکز هستند، نهتنها بهینهسازی فضا را ممکن میسازند، بلکه با کاهش انتشار آلایندهها، افزایش سلامت روانی و جسمی شهروندان و تقویت پیوندهای اجتماعی، کیفیت زندگی در شهرهای متراکم را ارتقا میدهند.

رشد عمودی شهرها و ادغام سبز
یکی از مهمترین رویکردهای طراحی شهری نوین برای مقابله با تراکم، رشد عمودی همراه با ادغام سبز است. این مفهوم شامل استفاده از باغهای بام، جنگلهای عمودی و پارکهای آسمانی در ساختمانهای بلندمرتبه است که علاوه بر افزایش ظرفیت سکونت، کیفیت زیستمحیطی شهر را نیز ارتقا میدهد. مطالعات نشان دادهاند که این رویکرد میتواند دمای جزایر حرارتی شهری را بین پنج تا ۱۰ درجه سانتیگراد کاهش دهد و کیفیت هوا را در مناطق متراکم بهبود ببخشد.
جنگلهای عمودی مارینا وان؛ سنگاپور
سنگاپور بهعنوان یکی از متراکمترین شهرهای جهان، همواره پیشگام در استفاده از فناوریهای نوین طراحی شهری بوده است. پروژه «مارینا وان» که در قلب منطقه مالی این کشور ساخته شده، نمونهای شاخص از ادغام جنگلهای عمودی در برجهای تجاری و مسکونی است. این مجموعه شامل چهار برج بلندمرتبه است که در مرکز خود یک فضای سبز چندلایه موسوم به «قلب سبز» دارد. این فضای سبز با بیش از ۳۵۰ گونه گیاهی و درختی طراحی شده و یک جنگل عمودی در دل شهر ایجاد کرده است.
باغهای بام در مجتمعهای مسکونی بمبئی
بمبئی، بهعنوان یکی از پرجمعیتترین شهرهای هند، با بحران کمبود زمین و تراکم شدید روبهرو است. در این شهر، استفاده از باغهای بام بهعنوان راهکاری نوین برای افزایش فضای سبز بدون توسعه افقی بهطور گسترده مورد توجه قرار گرفته است. بسیاری از مجتمعهای مسکونی جدید، بهویژه در مناطق پرتراکم همچون لوور پارل و باندره، بامهای خود را به باغهای سبز تبدیل کردهاند که کارکردی معادل ۲۰ تا ۳۰ درصد پارکهای زمینی دارند.
محلههای فشرده شهری
یکی دیگر از رویکردهای کلیدی در طراحی شهری نوین، مفهوم محلههای فشرده یا ۱۵ دقیقهای است. این مدل بر پایه برنامهریزی مجاورت بنا شده و هدف آن تضمین دسترسی شهروندان به نیازهای روزمره همچون فروشگاهها، مدارس، درمانگاهها، پارکها و محل کار در فاصلهای کمتر از ۱۵ دقیقه پیادهروی یا دوچرخهسواری از خانه است.
محلههای ۲۰ دقیقهای ملبورن
طرح جامع ملبورن ۲۰۱۷–۲۰۵۰ که توسط دولت ایالت ویکتوریا تدوین شده است، اصل محلههای ۲۰ دقیقهای را بهعنوان یکی از ستونهای اصلی توسعه شهری معرفی میکند. این مفهوم بر پایه زندگی محلی بنا شده است؛ به این معنا که شهروندان بتوانند بیشتر نیازهای روزانه خود، از خرید مواد غذایی و دسترسی به خدمات درمانی گرفته تا استفاده از فضاهای سبز و امکانات آموزشی را در فاصلهای کمتر از ۲۰ دقیقه پیادهروی یا دوچرخهسواری از خانه تأمین کنند. برای تحقق این هدف، معیارهای مشخصی تعریف شدهاند که شامل دسترسی ایمن و متصل برای عابران و دوچرخهسواران، اقتصاد محلی پویا با حمایت از کسبوکارهای کوچک، خدمات و مقاصد متنوع همچون مدارس، مراکز درمانی، فروشگاهها و فضاهای فرهنگی، تابآوری اقلیمی با خیابانهای خنک و ساختمانهای کارآمد انرژی، فضاهای عمومی باکیفیت و پارکهای محلی و در نهایت تراکم مناسب جمعیت و مسکن برای پشتیبانی از خدمات و حملونقل عمومی میشوند.

بحران مسکن روند اجارهها را در اروپا تغییر داد
با افزایش فشار بر بازار مسکن در شهرهای توریستی اروپا، دولتهای محلی دست به اقدامات قاطع زدهاند و اجارههای کوتاهمدت مانند ایربیانبی را هدف قرار دادهاند تا حقوق ساکنان محلی برای ماندن در محلههای خود را تضمین کنند. ایربیانبی (Airbnb) یک پلتفرم آنلاین جهانی برای اجاره کوتاهمدت اقامتگاههاست که کاربران را به میزبانان محلی متصل میکند.
شهردار بارسلونا، ژائومه کولبونی، بهتازگی اعلام کرد که این شهر تا سال ۲۰۲۸ تمام اجارههای کوتاهمدت توریستی را به طور کامل حذف خواهد کرد، تصمیمی که همزمان با جریمه ۶۴ میلیون یورویی دولت اسپانیا بر ایربیانبی به دلیل تبلیغ املاک بدون مجوز، بحثهای گستردهای را در مورد تقاطع گردشگری و دسترسی به مسکن برانگیخته است.
این اقدامات در بارسلونا بخشی از تلاشی گستردهتر برای مقابله با نابرابریهای اجتماعی ناشی از بازار مسکن است. کولبونی مسکن را یکی از اصلیترین منابع نابرابری در شهرهای اروپایی توصیف کرده و بر لزوم اقدام هماهنگ در سطح اتحادیه اروپا تأکید ورزیده است. مقامات شهری گزارش میدهند که اعمال سقف اجاره برای قراردادهای بلندمدت، از زمان اجرا تاکنون منجر به کاهش قیمتهای اجاره شده و این سیاستها را به عنوان پاسخی «استثنایی به وضعیتی استثنایی» توجیه میکنند. جایی که مکانیسمهای بازار به تنهایی ناکافی بودهاند، سیاستهای بارسلونا مسکن را به محور اصلی حکمرانی شهری تبدیل کرده و آن را نه صرفاً مسئله اقتصادی، بلکه حقی اجتماعی میداند.

این روند فراتر از اسپانیا گسترش یافته و یونان را نیز در بر میگیرد. در آتن و سالونیک، مقررات جدید اجارههای کوتاهمدت را محدود کرده و املاکی را که مالکیتشان تغییر میکند، به طور خودکار از ثبت کوتاهمدت خارج میسازد. این چارچوب نهتنها بر اجرای سختگیرانه تمرکز دارد، بلکه با مشوقهایی برای افزایش مسکن بلندمدت مقرونبهصرفه همراه است تا تعادل بازار مسکونی را در برابر فشار تقاضای توریستی بازگرداند.
در لیسبون پرتغال نیز شورای شهر در اواخر نوامبر تغییرات جدیدی در مقررات محلی اقامت تصویب کرد که بر اساس آن امکان اجارههای کوتاهمدت را در مناطق محدودکننده کاهش میدهد و آستانهای تعیین میکند تا با عبور از حد مشخصی از موجودی مسکن، کنترلهای سختتری اعمال شود. مقامات محلی این رویکرد را تلاشی برای تعادل بین فعالیت اقتصادی و در دسترس بودن مسکن توصیف میکنند و اجازه اجارههای محدود را در حالی حفظ میکنند که از تمرکز بیش از حد در محلههای تحت فشار جلوگیری میشود. این سیاستها نشاندهنده چرخشی استراتژیک در شهرهای اروپایی است که اولویت را به پایداری مسکونی و حقوق محلی میدهد و مدلهای توریستی را بازنگری میکند.
کاهش نگرانکننده نرخ باروری در کشورهای جهان + جایگاه ایران
نرخ باروری کل (TFR) در سراسر جهان رو به کاهش است. بر اساس دادههای سازمان ملل متحد، بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴، تنها ۱۲ کشور شاهد افزایش نرخ باروری بودهاند، در حالی که این نرخ در ۱۸۵ کشور کاهش داشته یا ثابت مانده است. میانگین جهانی از ۲.۴ به ۲.۲۵ فرزند به ازای هر زن رسیده و این افت ۰.۱۵ واحدی نشاندهنده تغییرات عمیق جمعیتی است. نرخ باروری کل بهمعنای میانگین تعداد فرزندان زندهای است که بر اساس نرخهای سنی خاص باروری در یک سال معین، از یک زن در طول سالهای باروریاش متولد میشود. آفریقا همچنان بالاترین نرخها را دارد، شرق آسیا پایینترینها را ثبت کرده و کشورهای توسعهیافته بهطور عمده زیر سطح جایگزینی (۲.۱) قرار گرفتهاند.
هشت کشور برتر این لیست همه در آفریقا قرار دارند و چاد با ۶.۰۳، سومالی با ۶.۰۱ و جمهوری دموکراتیک کنگو با ۵.۹۸ در صدر جدول ایستادهاند. با این وجود حتی این کشورها نیز با وجود نرخهای بالا، کاهش میانگین ۰.۴ فرزندی را تجربه کردهاند؛ برای مثال نیجر از ۶.۵۴ به ۵.۹۴ افت کرده و مالی از ۵.۸۹ به ۵.۵۱ رسیده است. در رتبههای بعدی، کشورهایی همچون آنگولا (۵.۰۵)، بوروندی (۴.۷۹)، افغانستان (۴.۷۶) و موزامبیک (۴.۶۹) قرار دارند.

ایران در این میان با نرخ باروری ۱.۶۸ در ۲۰۲۴ که از ۱.۷۷ در ۲۰۱۹ کاهش داشته (افت ۰.۰۸ واحدی)، رتبه ۱۳۰ را به خود اختصاص داده است. این نرخ زیر سطح جایگزینی، نشاندهنده روند پیری جمعیت در ایران مشابه بسیاری از کشورهای خاورمیانه همچون ترکیه (۱.۶۲) و عربستان سعودی (۲.۳۱) است.
در انتهای جدول، چهار قلمرو آسیایی تایوان با ۰.۸۶، کرهجنوبی با ۰.۷۳، هنگکنگ با ۰.۷۳ و ماکائو با ۰.۶۸ با شرایط بحرانی روبهرو هستند این نرخها از سطوح بسیار پایین ۲۰۱۹ هم کمتر شده و نگرانیهای جمعیتی شدیدی ایجاد کرده است. کاهشهای شدید نرخ باروری از نیجر و اوگاندا در آفریقا (بهدلیل شهرنشینی و آموزش) تا چین، کرهجنوبی و کویت در خاورمیانه و لیتوانی در اروپای شرقی (بهدلیل فشار اقتصادی و تأخیر در تشکیل خانواده) در مناطق متنوعی رخ داده و ایران نیز با افت ۰.۰۸، بخشی از این روند جهانی است.
در کشورهای توسعهیافته، بهطور تقریبی همه زیر ۲.۱ هستند که دلایل آن حمایتهای فرهنگی، سیاستهای خانوادگی سخاوتمندانه، مهدکودکهای گسترده و هنجارهای اجتماعی قوی (بهویژه در جوامع مذهبی) است. برای مقایسه، ایالات متحده ۱.۶۲، فرانسه ۱.۶۴ و آلمان ۱.۴۵ را ثبت کردهاند. روندهای کلیدی نشان میدهد آفریقا نرخهای بالا اما کاهشی دارد، آسیا با خطر انقراض جمعیتی روبهروست و جهان توسعهیافته به سیاستهای حمایتی نیاز دارد.

گردشگری در آستانه تحول بزرگ؛ از جاده ابریشم تا شهرهای اختصاصی
گردشگری در جهان امروز فقط یک صنعت خدماتی نیست، بلکه بهعنوان یکی از مهمترین ابزارهای توسعه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی شناخته میشود. کشورها با سرمایهگذاری در زیرساختهای گردشگری و ایجاد همکاریهای دو و چندجانبه تلاش میکنند جایگاه خود را در نقشه جهانی گردشگری تثبیت کنند. این همکاریها نهتنها موجب افزایش ورود گردشگران و رونق اقتصادی میشود، بلکه زمینهساز تبادل فرهنگی، نزدیکی ملتها و تقویت روابط سیاسی نیز هست.
صنعت گردشگری در آستانه سال ۲۰۲۶ وارد مرحلهای تازه از تحول جهانی شده و به یکی از مهمترین ابزارهای توسعه اقتصادی، فرهنگی و دیپلماسی میان کشورها تبدیل شده است. همکاریهای نوین در این حوزه نشان میدهد که دولتها و سرمایهگذاران بهدنبال ایجاد مدلهای تازهای هستند که هم تبادل فرهنگی را گسترش میدهند و هم اقتصاد جهانی را به سمت رشد پایدار هدایت میکنند.
در چشمانداز گردشگری، پروژههای مشترک میان کشورها نقش کلیدی دارند. بعضی دولتها با اختصاص زمین و سرمایهگذاری در زیرساختهای ویژه، به شهروندان کشورهای دیگر فرصت میدهند تا در فضایی اختصاصی و لوکس، تجربهای متفاوت از سفر داشته باشند. نمونه بارز این رویکرد، همکاری عمان و بلاروس است که با ایجاد یک شهر گردشگری اختصاصی در سواحل اقیانوس هند، فصل تازهای از روابط دوجانبه را رقم زده است.
از سوی دیگر، همکاریهای چندجانبه منطقهای نیز اهمیت ویژهای پیدا کردهاند. برای مثال، برنامه همکاری اقتصادی منطقهای آسیای مرکزی، با گردهم آوردن کشورهای مختلف از افغانستان تا آذربایجان و چین، تلاش میکند منطقهای وسیع را بهعنوان مقصد واحد معرفی کند. این ابتکار نهتنها ظرفیتهای تاریخی و فرهنگی جاده ابریشم را دوباره زنده کرده، بلکه اقتصاد گردشگری منطقه را نیز متحول ساخته است. همکاریهای حوزه گردشگری، چه در قالب پروژههای اختصاصی، چه در چهارچوبهای منطقهای و چه در توافقهای دوجانبه فرهنگی، بخشی از ترندهای گردشگری ۲۰۲۶ هستند که آینده سفرهای بینالمللی را شکل میدهند.

همکاری عمان و بلاروس: ایجاد شهر گردشگری اختصاصی در ساحل اقیانوس هند
دولت عمان با اختصاص بیش از ۲۰۰ هکتار زمین در سواحل اقیانوس هند، زمینه اجرای یک پروژه گردشگری نوآورانه را برای بلاروس فراهم کرده است. این پروژه که با عنوان «شهری در دل شهر» تعریف شده، قرار است به مکانی اختصاصی برای شهروندان بلاروس تبدیل شود تا آنها بتوانند ضمن بهرهمندی از امکانات لوکس و طبیعت بکر عمان، احساس تعلق به وطن خود را نیز تجربه کنند.
همکاری اقتصادی در آسیای مرکزی و قفقاز؛ همافزایی گردشگری در قلب آسیا
برنامه همکاری اقتصادی منطقهای آسیای مرکزی (CAREC) یکی از مهمترین ابتکارات چندجانبه در حوزه گردشگری و اقتصاد است که کشورهای افغانستان، آذربایجان، چین، گرجستان، قزاقستان، قرقیزستان، مغولستان، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان را گرد هم آورده است. این برنامه در ابتدا با هدف توسعه زیرساختهای حملونقل و تجارت شکل گرفت، اما بهتدریج گردشگری نیز به یکی از محورهای اصلی آن تبدیل شد. منطقه آسیای مرکزی و قفقاز با داشتن مسیرهای باستانی همچون جاده ابریشم، آثار تاریخی متعدد، معماری اسلامی و مسیحی و طبیعت متنوع از کوههای پامیر تا بیابانهای قزاقستان، ظرفیت بالایی برای جذب گردشگران بینالمللی دارد.
حفاظت از میراث فرهنگی و محیطزیست نیز بخش جداییناپذیر برنامه همکاری اقتصادی منطقهای آسیای مرکزی در سال ۲۰۲۶ خواهد بود. پروژههای عملی در این زمینه آغاز میشوند تا از فشار گردشگری بر منابع طبیعی جلوگیری شود و اکوسیستمهای حساس منطقه در برابر تهدیدهای ناشی از افزایش سفرها مقاوم بمانند. این اقدامات نشان میدهد که CAREC نهتنها به توسعه اقتصادی و جذب گردشگر میاندیشد، بلکه مسئولیتپذیری زیستمحیطی و فرهنگی را نیز در اولویت قرار داده است و به این ترتیب بخشی از چشمانداز گردشگری ۲۰۲۶ را شکل میدهد که بر پایه همکاریهای چندجانبه بنا شده است و آینده سفرهای بینالمللی را متوازنتر و پایدارتر ترسیم میکند.

مقاصد گردشگری زمستانی چین داغتر از همیشه
پلتفرم گردشگری مافنگوو (Mafengwo) با انتشار گزارشی جدید درباره «روندهای گردشگری زمستانی چین»، تصویری جامع از اولویتها و تمایلات مسافران در سردترین فصل سال ارائه کرده است. این گزارش که بر اساس دادههای بزرگ شامل جستوجوهای کاربران، مرور صفحات، اشتراکگذاریها و نظرات گردشگران تهیه شده، نشان میدهد که مقاصد سرد شمالی و شهرهای گرم جنوبی چین هر دو با رشد چشمگیر گردشگری روبهرو هستند.
بر اساس این دادهها، ۱۰ مقصد برتر داخلی این کشور با سریعترین رشد محبوبیت شامل موهه و هاربین در استان هیلونگجیانگ، شیشوانگبانا، تِنگچونگ و کونمینگ در استان یوننان، کوه چانگبای در منطقه خودمختار یانبین، آلتای در سینکیانگ، سانیا در هاینان، چانگچون در جیلین و ژوهای در استان گوانگدونگ هستند. این شهرها توانستهاند با ترکیب فرهنگ محلی، طبیعت منحصربهفرد و زیرساختهای جدید گردشگری، جایگاه ویژهای میان مقاصد زمستانی چین بهدست آورند.
در شمال کشور، شهرهایی همچون هاربین، چانگبای و چانگچون با ارتقای زیرساختها و توسعه خدمات گردشگری، سنتهای برفی خود را به تجربههایی مدرن و چندبعدی تبدیل کردهاند. جشنواره یخ هاربین، پیستهای پیشرفته اسکی و رویدادهای فرهنگی فصلی موجب شدهاند شمال چین به مکانی محبوب برای گردشگری ماجراجویانه و خانوادگی تبدیل شود. در این مناطق، گردشگران علاوهبر ورزشهای زمستانی میتوانند از جاذبههای فرهنگی محلی همچون موسیقی، غذا و آئینهای سنتی نیز لذت ببرند.

در سوی دیگر، جنوب گرم و استوایی چین نیز مقصد محبوبی برای افرادی است که میخواهند از سرمای زمستان فرار کنند. استان یوننان با شهرهایی همچون شیشوانگبانا و تنگچونگ، ترکیبی بینظیر از طبیعت بکر، فرهنگ قومی و آبوهوای دلپذیر را در اختیار مسافران قرار میدهد. گردشگران میتوانند از پیادهروی در جنگلهای بارانی کوه جینوو تا بازدید از شهرهای فرهنگی همچون پوئر، تجربهای متفاوت از زمستان داشته باشند. همچنین شهر سانیا در هاینان، با سواحل آفتابی و تفریحات آبی، یکی از داغترین مقاصد زمستانی چین بهشمار میرود. در کنار این دو روند متضاد، چشمههای آب گرم نیز به جاذبهای محبوب برای گردشگران داخلی تبدیل شدهاند. مناطقی همچون چینگیوان در استان گوانگدونگ، با امکانات آرامشبخش و طبیعت سرسبز، انتخابی ایدهآل برای سفرهای زمستانی خانوادگی محسوب میشود.
در عرصه بینالمللی، روسیه بهعنوان مقصد خارجی محبوب گردشگران چینی در زمستان ۲۰۲۵ شناخته میشود. با اجرای سیاست جدید معافیت ویزا برای شهروندان چین، علاقه به سفر به شهرهایی ازجمله مورمانسک برای تماشای شفق قطبی افزایش داشته است. مناطق مرزی روسیه نیز که در نزدیکی شهرهای بندری چینی ازجمله سوئیفنه و هیهه قرار دارند، به مقصدهایی جذاب برای سفرهای زمستانی کوتاهمدت تبدیل شدهاند.

بر اساس گزارش یادشده، صنعت گردشگری زمستانی چین از توسعه زیرساختها در مناطق سردسیر گرفته تا گسترش گردشگری پایدار در استانهای جنوبی، در حال تجربه تحولی چشمگیر است. ترکیب منحصربهفرد طبیعت، فرهنگ و فناوری موجب شده است که چین در سال ۲۰۲۵ به یکی از پویاترین بازارهای گردشگری زمستانی در جهان بدل شود. کارشناسان پیشبینی میکنند با نزدیک شدن به تعطیلات سال نو، استقبال گردشگران داخلی و خارجی از این مقاصد به اوج خود برسد و سهم مهمی در رشد اقتصادی و صنعت گردشگری این کشور ایفا کند.
تراکم شهری؛ بمب ساعتی کلانشهرها یا ابَرفرصت توسعه؟
کلانشهرها با پدیدهای پیچیده به نام تراکم شهری دستوپنجه نرم میکنند که اگر بهدرستی مدیریت نشود، به ازدحام حملونقل، افزایش آلودگی، فرسودگی زیرساختها و کاهش کیفیت زندگی منجر میشود، اما اگر هوشمندانه هدایت شود، میتواند به فرصتی برای نوآوری و ساخت شهری پایدار تبدیل شود. راهبردهایی همچون تراکم هوشمند، سکونت اشتراکی و طراحی اقلیمی به شهرهای متراکم کمک میکنند تا با بازآفرینی فضاهای موجود، کاهش وابستگی به خودرو و بهینهسازی مصرف انرژی، نهتنها فشار جمعیتی را کنترل کنند بلکه کیفیت زندگی شهروندان را نیز ارتقا دهند. راهبردهای نوین طراحی شهری که بر موضوع تراکم شهری و کاهش اثرات آن تمرکز دارند، میتوانند پیامدهای حوزه اجتماعی، اقتصادی، زیستمحیطی و فرهنگی در کلانشهرها را کنترل کنند. این رویکردها با ایجاد محلههای فشرده و دسترسی آسان به خدمات، عدالت فضایی را تقویت و حس تعلق و پیوند اجتماعی را تقویت میکنند.

تراکم هوشمند؛ بازآفرینی شهر بدون برجسازی افراطی
تراکم هوشمند یکی از مهمترین ابزارهای مدیریت رشد شهری در کلانشهرهای متراکم است. این رویکرد بر توسعه درونزا، استفاده از زمینهای خالی یا کماستفاده و بازآفرینی ساختمانهای موجود تأکید دارد تا بدون گسترش افقی و برجسازی افراطی، ظرفیت سکونت در شهر افزایش پیدا کند. تراکم هوشمند مزایایی چندبعدی و گسترده به همراه دارد. این رویکرد میتواند وابستگی شهروندان به خودروهای شخصی را تا حدود ۲۵ درصد کاهش دهد و در نتیجه فشار بر شبکههای حملونقل و میزان ترافیک شهری را کمتر کند.
توکیو؛ آپارتمانهای میکرو و توسعه ماژولار
توکیو بهعنوان یکی از متراکمترین کلانشهرهای جهان، با بحران کمبود زمین و هزینههای بالای مسکن روبهروست. راهکار «آپارتمانهای میکرو» از دهه ۱۹۹۰ بهطور گسترده در این شهر مطرح شد و اکنون بخش مهمی از بازار مسکن شهری را تشکیل میدهد. این واحدها بین ۵۰ تا ۳۰۰ فوت مربع (۴.۶ تا ۲۷ متر مربع) مساحت دارند و طراحی آنها بر پایه استفاده حداکثری از فضاست. مبلمان چندمنظوره، تختهای تاشو، میزهای قابل تبدیل و استفاده از ارتفاع سقف برای ایجاد فضای ذخیرهسازی، از ویژگیهای اصلی این واحدهاست.
وین؛ سکونت اشتراکی و بازآفرینی شهری
وین بهعنوان یکی از پیشرفتهترین شهرهای اروپایی در حوزه برنامهریزی شهری، مدل «سکونت اشتراکی» را بهعنوان راهکاری برای تراکم هوشمند توسعه داده است. این مدل بر پایه بازآفرینی ساختمانهای صنعتی و انبارهای قدیمی بنا شده است و آنها را به مجتمعهای مسکونی مشترک با فضاهای عمومی و خدمات اشتراکی تبدیل میکند.
طراحی برای تهویه و آسایش حرارتی
یکی از راهبردهای نوین در مدیریت تراکم شهری، توجه به تهویه طبیعی و آسایش حرارتی در بافتهای متراکم است. در بسیاری از شهرهای آسیایی همچون هنگکنگ، تراکم بالای ساختمانها موجب ایجاد مناطق با تهویه ضعیف و تجمع آلایندهها میشود. برای مقابله با این مشکل، مفهوم «نفوذپذیری ساختمان» یا ایجاد شکاف و مسیر در برجها و بلوکهای بزرگ مطرح شده است.
مونگ کوک؛ مدیریت جریان باد در پرتراکمترین محله هنگکنگ
مونگ کوک یکی از پرتراکمترین محلههای هنگکنگ است که تراکم جمعیتی آن به بیش از ۱۳۰ هزار نفر در هر کیلومتر مربع میرسد و بهعنوان یکی از شلوغترین مناطق جهان شناخته میشود. ترکیب برجهای مسکونی بلند، مراکز تجاری و خیابانهای باریک در این محله، جریان باد و تهویه طبیعی را بهشدت محدود کرده و شرایطی موسوم به «وادیهای بسته» ایجاد کرده است که موجب تجمع آلایندهها و افزایش دمای محیط میشود.
بازآفرینی و مقاومسازی زیرساختهای شهری
یکی از چالشهای بنیادین در کلانشهرهای متراکم، فرسودگی زیرساختها و ضرورت مقاومسازی ساختمانها و شبکههای خدماتی است. تراکم بالا دسترسی به این سازهها را برای تعمیر یا بازسازی دشوارتر و پرهزینهتر میسازد؛ با این حال، سرمایهگذاری در بازآفرینی زیرساختها مزایای بلندمدتی برای تابآوری شهری و کاهش ریسکهای آینده به همراه دارد.
کرهجنوبی دومین قطار سریعالسیر جهان را ساخت
کرهجنوبی از فناوریهای کلیدی قطار سریعالسیر EMU-370 رونمایی کرد که با سرعت عملیاتی ۳۷۰ کیلومتر بر ساعت، دومین قطار سریعالسیر جهان پس از CR450 چین خواهد بود و زمان سفر سئول به بوسان را به حدود ۱۱۰ دقیقه کاهش میدهد. وزارت زمین، زیرساخت و حملونقل این کشور روز دوشنبه بیستودوم دسامبر ۲۰۲۵ اعلام کرد که توسعه شش فناوری اصلی این پروژه ملی از آوریل ۲۰۲۲ تا دسامبر ۲۰۲۵ با رهبری مؤسسه تحقیقات راهآهن و مشارکت هفت سازمان عمومی و خصوصی به پایان رسیده و حدود ۲۲.۵ میلیارد وون (۱۵.۲۳ میلیون دلار) سرمایهگذاری جذب کرده است.
قلب تپنده EMU-370، موتور کششی ۵۶۰ کیلوواتی است که با مینیاتوریسازی، ادغام پرتراکم اجزا، خنکسازی بهبودیافته و عایقبندی پیشرفته، ۴۷.۴ درصد قدرتمندتر از موتور ۳۸۰ کیلوواتی کیتیایکس چئونگریونگ (KTX-Cheongryong) عمل میکند. مقاومت حرکتی بیش از ۱۰ درصد و آیرودینامیکی به واسطه طراحی صافتر و کاهش برآمدگی سقف واحد تهویه، ۱۵.۱ درصد نسبت به مدل قبلی کاهش پیدا کرده؛ در حالی که شتاب لرزش جانبی بیش از ۳۰ درصد با تعلیق بهینهشده شامل فنرهای هوایی و دمپرها روی یک بویه موتوردار کم شده است. نویز داخلی نیز با ساختارهای اکسترودشده کف و دیوارهها، فناوریهای عایقبندی صوتی و هوابندی بومیسازیشده برای اتصالات واگنها دو دسیبل کمتر و استانداردهای ارزیابی عملکرد و ایمنی برای بدنه، ترمز، پیشرانه و سیگنالینگ تدوین شده است.
تولید واگنها از سال آینده آغاز، تستها از ۲۰۳۰ و بهرهبرداری تجاری پس از ۲۰۳۱ کلید میخورد؛ در حالی که CR450 چین در حال آزمایش سرعت ۴۰۰ کیلومتر بر ساعت است و تا ۲۰۲۷ تجاری میشود، انواع فرانسوی، آلمانی و ژاپنی نیز با حدود ۳۲۰ کیلومتر بر ساعت مورد آزمون قرار دارند. کرهجنوبی همزمان با این طرح شریک استراتژیک بازسازی اوکراین در راهآهن سریعالسیر، تحرک هوشمند و انرژی سبز میشود؛ معاون نخستوزیر اوکراین با بانک صادرات-واردات کره و صندوق EDCF برای تأمین مالی خرید ۲۰ قطار برقی سریعالسیر کرهای دیدار کرده و هزینه بازسازی حملونقل اوکراین ۷۸ میلیارد دلار برآورد شده است.

سال نو فقط جشن نیست؛ سیاست شهری است!
آغاز سال نو برای شهرها فقط یک جشن تقویمی نیست، بلکه فرصتی برای بازآفرینی فضاهای عمومی و تقویت هویت شهری محسوب میشود. مدیران شهرها در این دوره تلاش میکنند تا با ترکیب نوسازی زیرساختها و زیباسازی محیط، نیازهای اجتماعی شهروندان را پاسخ دهند و همزمان اقتصاد محلی را رونق ببخشند.
بسیاری از شهرها این موقعیت را بهعنوان نقطه عطفی برای بازسازی فضاهای فرسوده و ارتقای زیرساختها انتخاب میکنند. خیابانها و میدانهای اصلی که میزبان جشنها و گردهماییها هستند، نیازمند کفسازی مقاوم، روشنایی ایمن و مبلمان شهری مناسب هستند. نیمکتها، چراغها، ایستگاههای حملونقل و مسیرهای پیاده باید بازطراحی شوند تا بتوانند حجم بالای جمعیت را در شرایط انبوه جمعیت تحمل کنند. این اقدامات علاوه بر جنبه کارکردی، پیام نمادین نیز دارند: شهر در آغاز سال نو چهرهای تازه به خود میگیرد و امید به آینده را در کالبد فیزیکی خود بازتاب میدهد.
در کنار فرایند نوسازی، زیباسازی شهری نقشی اساسی در شکلدهی به فضای جشن و ارتقای کیفیت محیط ایفا میکند. نورپردازی معابر با استفاده از چراغهای الایدی با راندمان بالا نهتنها جلوهای چشمنواز به شهر میبخشد، بلکه با کاهش مصرف انرژی در حدود ۷۰ تا ۹۰ درصد نسبت به سامانههای سنتی، بهطور مستقیم در تحقق اهداف پایداری شهری مؤثر است. این چراغها بهدلیل طول عمر بالا، قابلیت کنترل هوشمند و امکان زمانبندی روشنایی، هزینههای نگهداری و آلودگی نوری را کاهش میدهند.

از سوی دیگر، بهکارگیری تزئینات قابل استفاده مجدد همچون ریسههای پارچهای مقاوم، ظروف شیشهای دستساز و سازههای طبیعی ساختهشده از شاخه و برگ، نشان میدهد که طراحی جشنها میتواند با اصول اقتصاد چرخشی و کاهش ضایعات همسو باشد. این رویکرد علاوه بر کاهش هزینههای سالانه، به ایجاد هویت بصری پایدار و تقویت فرهنگ مصرف مسئولانه کمک میکند.
نصب درختان تزئینی و گلدانهای زمستانی در میدانها و بلوارها، بهعنوان بخشی از راهبرد «طراحی زیستدوست یا بیوفیلیک»، حضور عناصر طبیعی را در قلب شهر تقویت میکند. این اقدام نهتنها کیفیت منظر شهری را ارتقا میدهد، بلکه با ایجاد نقاط سبز موقت، به بهبود شرایط روانی شهروندان و افزایش تعامل اجتماعی کمک میکند. زیباسازی شهری در آستانه سال نو فقط جنبه تزئینی ندارد، بلکه بخشی از یک سیستم جامع طراحی پایدار است که میان فناوری، طبیعت و فرهنگ شهری پیوند برقرار میسازد.
این اقدامات علاوه بر جنبه بصری، پیامدهای اجتماعی و اقتصادی مهمی دارند. جشنهای سال نو با نورپردازیها و بازارهای فصلی، فضایی برای تعامل جمعی و تقویت روحیه شهروندان فراهم میکنند. خانوادهها و گروههای مختلف در این فضاها گرد هم میآیند و تجربهای مشترک از شادی و تعلق شهری را شکل میدهند. بازارهای فصلی و غرفههای صنایع دستی فرصتهای شغلی ایجاد میکنند و موجب ارتقای گردشگری شهری میشوند.
آمادهسازی شهرها برای سال نو باید با هویت فرهنگی هر شهر گره بخورد. اگر تزئینات و نورپردازیها تقلیدی از الگوهای جهانی باشند، ممکن است جذابیت کوتاهمدت داشته باشند، اما هویت محلی را تضعیف میکنند. در مقابل، زمانی که طراحیها با الهام از میراث فرهنگی و سنتهای بومی انجام شوند، علاوه بر زیبایی، به بازتابی از تاریخ و فرهنگ شهر تبدیل میشوند. این رویکرد نهتنها گردشگران را جذب میکند، بلکه منجر به تقویت و ارتقای حس افتخار و تعلق در میان شهروندان میشود.

نیویورک؛ تاکتیکهای شهری در آستانه سال نو
نیویورک بهعنوان یکی از پرجمعیتترین و پرجنبوجوشترین شهرهای جهان، هر سال با نزدیک شدن به سال نو، پروژههای گستردهای برای نوسازی و زیباسازی شهری اجرا میکند. این اقدامات فراتر از برگزاری جشنها هستند و بخشی از راهبرد مدیریت شهری برای بازآفرینی فضاهای عمومی محسوب میشوند. میدان راکفلر و پارک برایانت دو نمونه شاخص هستند که هر سال با نورپردازیهای گسترده، مبلمان شهری جدید و بازطراحی کاربریها، به نمادهای شهری تبدیل میشوند.
استکهلم؛ نورپردازی طبیعتمحور و بازآفرینی بافت تاریخی
استکهلم، پایتخت سوئد، هر سال با نزدیک شدن به سال نو، پروژههای گستردهای برای نوسازی و زیباسازی شهری اجرا میکند. این اقدامات نهتنها جلوهای جشنگونه دارند، بلکه بخشی از راهبرد بلندمدت شهر برای دستیابی به اهداف کربنخنثی تا سال ۲۰۳۰ محسوب میشوند. استکهلم با ترکیب نورپردازیهای ظریف، بازآفرینی بافت تاریخی و طراحی طبیعتمحور، الگویی از زیباسازی پایدار ارائه میدهد.
ایندیانا؛ بازآفرینی مرکز شهر برای سال نو
شهر کارمل در ایالت ایندیانای آمریکا، یکی از مهمترین پروژههای بازآفرینی شهری خود را برای استقبال از سال نو تکمیل کرد که هدف آن ایجاد یک مرکز شهری متراکم، زیبا و پایدار بود. این شهر که در گذشته بیشتر با گسترش حومهها و بافت پراکنده شناخته میشد، تصمیم گرفته است با بازطراحی میدانها، خیابانها و فضاهای عمومی، هویت تازهای برای خود بسازد و سال نو را با چهرهای متفاوت آغاز کند.
پاریس؛ تلفیق میراث فرهنگی با نوسازی خیابانهای اصلی
پاریس که بهعنوان «شهر نور» شناخته میشود، هر سال در آستانه سال نو پروژههای گستردهای برای نوسازی و زیباسازی شهری اجرا میکند. این اقدامات بخشی از راهبرد بلندمدت شهر برای حفظ میراث فرهنگی و ارتقای کیفیت زندگی شهری محسوب میشوند. خیابان شانزهلیزه، میدان وندوم و برج ایفل از مهمترین نقاطی هستند که در این دوره بازطراحی و نورپردازی میشوند.
قدرت آینده زیر چرخهای فولادی
سیستمهای ریلی یکی از ستونهای اصلی حملونقل عمومی در جهان محسوب میشوند. از قرن نوزدهم تاکنون، قطارها نهتنها نقش مهمی در جابهجایی انسانها و کالاها ایفا کردهاند، بلکه بهعنوان نمادی از توسعه صنعتی و پیشرفت فناوری شناخته میشوند. کیفیت سیستمهای ریلی، شاخصی کلیدی برای سنجش میزان توسعهیافتگی یک کشور است، چراکه این سیستمها بر اقتصاد، محیطزیست، رفاه اجتماعی و حتی فرهنگ سفر تأثیر مستقیم دارند.
زیرساخت ریلی شامل خطوط، پلها، تونلها و ایستگاههاست و کیفیت این زیرساختها تعیینکننده سرعت، ایمنی و راحتی سفر است. کشورهایی که سرمایهگذاری مستمر در نگهداری خطوط دارند، با تأخیرهای کمتر و حوادث کمتری روبهرو میشوند. بهعنوان مثال، سیستمهای ریلی ژاپن و سوئیس به دلیل توجه ویژه به نگهداری دقیق خطوط، از بالاترین سطح ایمنی و دقت زمانی برخوردارند.
کیفیت قطارها و تجهیزات جانبی همچون سیستمهای تهویه، صندلیها، امکانات رفاهی و فناوریهای کنترلی، نقش مهمی در تجربه سفر دارند. قطارهای مدرن با سرعت بالا، مصرف انرژی کمتر و راحتی بیشتر، جذابیت سفر ریلی را افزایش میدهند. امروزه فناوریهای دیجیتال همچون سیستمهای کنترل خودکار، بلیتفروشی آنلاین، اطلاعات لحظهای برای مسافران و هوش مصنوعی در مدیریت ترافیک ریلی، کیفیت خدمات را بهطور چشمگیری ارتقا دادهاند. کشورهایی که در این زمینه پیشرو هستند، توانستهاند رضایت مسافران را افزایش دهند و بهرهوری شبکه را بالا ببرند.

سوئیس؛ نماد دقت و یکپارچگی
سیستم ریلی سوئیس بهعنوان بهترین نمونه در جهان شناخته میشود و ویژگی اصلی آن دقت زمانی بینظیر است؛ قطارها در سوئیس همیشه سر وقت حرکت میکنند و همین امر اعتماد عمومی را افزایش داده است. شبکه ریلی سوئیس پوشش جغرافیایی گستردهای دارد و حتی کوچکترین شهرها و روستاهای کوهستانی را در بر میگیرد. این موضوع موجب شده است سفر در مناطق صعبالعبور نیز آسان شود. یکپارچگی کامل با سایر وسایل حملونقل همچون اتوبوس، تراموا و کشتیهای محلی، تجربهای روان و بدون وقفه برای مسافران فراهم میکند.
آلمان؛ شبکهای گسترده و کارآمد
آلمان یکی از بزرگترین شبکههای ریلی اروپا را در اختیار دارد که توسط شرکت دویچه بان اداره میشود. این کشور با قطارهای سریعالسیر ICE با سرعتی تا ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت توانسته است سرعت و راحتی سفرهای داخلی و بینالمللی را بهطور چشمگیری افزایش دهد. شبکه ریلی آلمان نهتنها برای جابهجایی مسافران، بلکه برای حمل بار نیز اهمیت حیاتی دارد و بخش بزرگی از لجستیک اروپا بر آن متکی است.
فرانسه؛ پیشگام قطارهای سریعالسیر
فرانسه با معرفی قطارهای TGV در دهه ۱۹۸۰، انقلابی در حملونقل ریلی اروپا ایجاد کرد. این قطارها با سرعتی تا ۳۲۰ کیلومتر بر ساعت، سفر میان شهرهای بزرگ را بسیار سریع و راحت کردهاند و جایگزینی جدی برای پروازهای داخلی محسوب میشوند. در سال ۲۰۰۷ یک TGV آزمایشی توانست به سرعت ۵۷۴.۸ کیلومتر بر ساعت برسد و رکورد جهانی سرعت قطار چرخدار را رقم بزند. شبکه ریلی فرانسه علاوه بر سرعت بالا، از ایستگاههای مدرن و فناوریهای پیشرفته بهرهمند است که تجربه سفر را برای مسافران دلپذیر میسازد.
ژاپن؛ الگویی جهانی در آسیا
ژاپن با معرفی قطارهای شینکانسن در دهه ۱۹۶۰، نخستین کشوری بود که مفهوم قطار سریعالسیر را به جهان معرفی کرد. این قطارها با سرعتی بیش از ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت، دقت زمانی بینقص و ایمنی فوقالعاده، الگویی جهانی شدند. شبکه ریلی ژاپن علاوه بر سرعت، پوشش گستردهای دارد و حتی مناطق دورافتاده را بهخوبی به شهرهای بزرگ متصل میکند. سرمایهگذاری مستمر در فناوریهای نوین همچون سیستمهای کنترل خودکار، اطلاعرسانی لحظهای و قطارهای هوشمند، کیفیت خدمات را در سطحی بسیار بالا نگه داشته است.
چین؛ بزرگترین شبکه سریعالسیر جهان
چین طی دو دهه گذشته سرمایهگذاری عظیمی در توسعه خطوط ریلی انجام داده است و در حال حاضر بزرگترین شبکه قطارهای سریعالسیر جهان را در اختیار دارد. این شبکه بیش از ۴۰ هزار کیلومتر طول دارد و شهرهای بزرگ را توسط قطارهایی با سرعت تا ۳۵۰ کیلومتر بر ساعت به هم متصل میکند. قطارهای سریعالسیر چین نهتنها از نظر سرعت و گستردگی بینظیر هستند، بلکه با قیمتهای مناسب، سفر را برای طیف وسیعی از مردم قابل دسترس کردهاند.
کره جنوبی؛ شبکهای مدرن و کارآمد
کره جنوبی با راهاندازی قطارهای KTX توانسته است سفر میان شهرهای بزرگ همچون سئول و بوسان را سریع و راحت کند. این قطارها با سرعتی تا ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت، زمان سفر را بهطور چشمگیری کاهش دادهاند و جایگزینی مناسب برای سفرهای هوایی داخلی شدهاند. شبکه ریلی کره جنوبی علاوه بر سرعت، از ایستگاههای مدرن و امکانات رفاهی پیشرفته بهرهمند است که تجربه سفر را برای مسافران دلپذیر میسازد. تمرکز سامانه ریلی این کشور بر دیجیتالیسازی و فناوریهای هوشمند است و بلیتفروشی آنلاین، اطلاعرسانی لحظهای و مدیریت هوشمند ترافیک ریلی، کیفیت خدمات آن را ارتقا دادهاند. کره جنوبی همچنین در زمینه ایمنی و دقت زمانی عملکردی عالی دارد و توانسته است اعتماد عمومی را جلب کند. اتصال گسترده به مناطق مختلف و توجه به توسعه پایدار، این کشور را به یکی از نمونههای موفق آسیایی در حوزه حملونقل ریلی تبدیل کرده است.

اسپانیا؛ طولانیترین شبکه سریعالسیر اروپا
اسپانیا با شبکه AVE توانسته است یکی از طولانیترین خطوط سریعالسیر اروپا را ایجاد کند. این شبکه شهرهای بزرگ همچون مادرید، بارسلونا، سویا و والنسیا را با سرعتی تا ۳۱۰ کیلومتر بر ساعت به هم متصل میکند. سرمایهگذاریهای عظیم در ایستگاههای مدرن و زیرساختهای پیشرفته، کیفیت خدمات را به سطحی بالا رسانده است. اسپانیا با حفظ قیمتهای مناسب، سفرهای سریعالسیر را برای طیف گستردهای از مسافران در دسترس قرار میدهد. این کشور با تمرکز بر توسعه گردشگری و اتصال مناطق مختلف، نقش مهمی در ارتقای حملونقل ریلی اروپا ایفا کرده است. قطارهای سریعالسیر امکان سفر آسان میان شهرهای تاریخی و ساحلی را فراهم کردهاند و به جذب گردشگران داخلی و خارجی کمک کردهاند. اسپانیا در زمینه نوآوریهای سبز و کاهش انتشار کربن فعال است و پروژههای متعددی برای استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر در سیستم ریلی اجرا کرده است.
ایتالیا؛ رقابت برای کیفیت بهتر
ایتالیا طی دهه اخیر پیشرفت چشمگیری در سیستم ریلی خود داشته است. قطارهای سریعالسیر این کشور توانستهاند سفر میان شهرهای بزرگ همچون رم، میلان و ناپل را سریعتر و راحتتر کنند. رقابت میان اپراتورها موجب افزایش بهرهوری، کاهش زمان سفر و بهبود تجربه مسافران شده است. شبکه ریلی ایتالیا علاوه بر سرعت بالا، از ایستگاههای مدرن و خدمات رفاهی مناسب بهرهمند است. اتصال گسترده به شهرهای بزرگ و مناطق گردشگری، نقش مهمی در توسعه اقتصادی و گردشگری این کشور ایفا کرده و سرمایهگذاریهای مستمر در نگهداری خطوط و توسعه فناوریهای نوین، کیفیت خدمات را در سطحی بالا نگه داشته است.

سوئد؛ تمرکز بر پایداری و نوآوری
سوئد با تأکید بر ایمنی، راحتی و سازگاری با محیطزیست، یکی از پیشروان حملونقل پایدار در اروپا است. قطارهای این کشور پاک، مدرن و دوستدار محیط زیست هستند و با برق تولیدشده از منابع سبز حرکت میکنند. شبکه ریلی سوئد توانسته است شهرهای بزرگ را با سرعت و کارایی بالا به هم متصل کند و نقش مهمی در حملونقل ملی ایفا کند. سرمایهگذاری در فناوریهای سبز و استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، کیفیت خدمات را ارتقا داده است. سوئد همچنین در زمینه دیجیتالیسازی و اطلاعرسانی لحظهای به مسافران پیشرو است. ایستگاههای مدرن، خدمات رفاهی مناسب و توجه به راحتی مسافران، تجربه سفر را بهبود بخشیدهاند.
بریتانیا؛ شبکهای تاریخی و گسترده
بریتانیا یکی از قدیمیترین شبکههای ریلی جهان را دارد و هنوز نقش مهمی در جابهجایی روزانه میلیونها نفر ایفا میکند. این شبکه گسترده، شهرهای بزرگ و مناطق مختلف را به هم متصل میکند و برای اقتصاد و ارتباطات منطقهای حیاتی است. هرچند هزینههای سفر با قطار در این کشور بالاست و چالشهایی همچون تأخیر وجود دارد، اما سرمایهگذاریهای کلان در توسعه زیرساختها و دیجیتالیسازی همچنان ادامه دارد. بریتانیا در زمینه قطارهای سریعالسیر فرامرزی پیشرو است. قطارهای بینالمللی همچون یوروستار لندن را به پاریس و بروکسل متصل میکنند و نقش مهمی در حملونقل اروپا ایفا میکنند.
رقابت غولهای جهان برای تصاحب عنوان بزرگترین کلانشهر
در سال ۲۰۲۵، نقشه جمعیتی جهان بار دیگر دگرگون شده است. طبق دادههای کمیسیون اروپا که از طریق پایگاه «جهان ما در دادهها Our World in Data» منتشر شده و بر مبنای تصاویر ماهوارهای و آمار سرشماریهای ملی گردآوری شدهاند، پنج کلانشهر بزرگ جهان بر اساس مساحت شهری و جمعیت خود شناسایی شدهاند. در صدر این فهرست، نام گوانگژو در جنوب چین بهعنوان بزرگترین کلانشهر کرهزمین دیده میشود؛ شهری که رشد خیرهکننده آن نمادی از جهش اقتصادی چین در نیمقرن اخیر است.
جمعیت گوانگژو از حدود ۲.۱ میلیون نفر در سال ۱۹۷۵ به ۴۳ میلیون نفر در سال ۲۰۲۵ رسیده است؛ افزایشی چشمگیر طی تنها پنجاه سال. این افزایش جمعیت معادل کل جمعیت امروز کشور کاناداست و حاصل تبدیل گوانگژو به یکی از بزرگترین مراکز صنعتی، بازرگانی و بندری جهان محسوب میشود. موقعیت جغرافیایی این شهر در دل دلتای رود مروارید و نزدیکی به هنگکنگ به آن نقش دروازه اقتصادی چین را داده است؛ جایی که تجارت بینالمللی و تحولات صنعتی موجب دگرگونی اجتماعی و فضایی گستردهای شدهاند.
پس از چین، جاکارتا، پایتخت اندونزی و قلب اقتصادی جنوب شرق آسیا، دومین کلانشهر بزرگ جهان در سال ۲۰۲۵ بهشمار میرود. جمعیت این شهر طی پنج دهه گذشته نزدیک به ۲۹ میلیون نفر افزایش داشته و به بیش از ۴۰.۵ میلیون نفر رسیده است. با این وجود رشد سریع جاکارتا مشکلات فراوانی از ازدحام و ترافیک سنگین گرفته تا فرونشست زمین و خطر ناشی از بالا آمدن سطح دریا را در پی داشته است. مدیریت شهری در چنین شرایطی به یکی از چالشهای اساسی دولت اندونزی تبدیل شده است.

در رتبه سوم فهرست، داکا، پایتخت بنگلادش، قرار دارد. این شهر با رشد ۶۷۷ درصدی، جمعیت خود را از ۴.۸ میلیون نفر در سال ۱۹۷۵ به ۳۷.۳ میلیون نفر در سال ۲۰۲۵ رسانده است. داکا بهعنوان یکی از پرتراکمترین شهرهای جهان با موج عظیمی از مهاجرت از مناطق روستایی روبهرو شده است؛ پدیدهای که زیرساختهای شهری را فرسوده کرده و چالشهای زیستمحیطی و اجتماعی گستردهای را به همراه آورده است. همزمان، داکا به نمادی از حرکت پرشتاب کشورهای در حال توسعه بهسوی شهرنشینی تبدیل شده است.
در همین حال، توکیو، پایتخت ژاپن، بهرغم رشد آهستهتر، همچنان یکی از بزرگترین و پیشرفتهترین مناطق شهری جهان محسوب میشود. از سال ۱۹۷۵ تا ۲۰۲۵، جمعیت توکیو از ۲۴ میلیون نفر به حدود ۳۳.۲ میلیون نفر افزایش پیدا کرده است، یعنی رشدی حدود ۳۸ درصد. این شهر بهجای گسترش افقی، بر بهبود کیفیت زندگی، کارایی زیرساختها و مدیریت هوشمند فضا تمرکز کرده است و در بسیاری از جنبهها الگویی برای برنامهریزی شهری پایدار در جهان بهشمار میرود.
پنجمین کلانشهر بزرگ در سال ۲۰۲۵، دهلی نو در هند است. جمعیت این شهر طی نیم قرن گذشته با رشدی حدود ۴۰۰ درصدی، از ۶.۳ میلیون نفر به ۳۱.۴ میلیون نفر رسیده است. رشد اقتصادی سریع، افزایش درآمدها و مهاجرت گسترده از مناطق روستایی موجب گسترش فزاینده محدوده شهری دهلینو شده است. پیشبینیها نشان میدهد که تا سال ۲۰۳۰، جمعیت این شهر از ۳۳ میلیون نفر فراتر خواهد رفت.





نظر شما