به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، در سال ۲۰۲۵، نقشه جمعیتی جهان بار دیگر دگرگون شده است. طبق دادههای کمیسیون اروپا که از طریق پایگاه «جهان ما در دادهها Our World in Data» منتشر شده و بر مبنای تصاویر ماهوارهای و آمار سرشماریهای ملی گردآوری شدهاند، پنج کلانشهر بزرگ جهان بر اساس مساحت شهری و جمعیت خود شناسایی شدهاند. در صدر این فهرست، نام گوانگژو در جنوب چین بهعنوان بزرگترین کلانشهر کرهزمین دیده میشود؛ شهری که رشد خیرهکننده آن نمادی از جهش اقتصادی چین در نیمقرن اخیر است.
جمعیت گوانگژو از حدود ۲.۱ میلیون نفر در سال ۱۹۷۵ به ۴۳ میلیون نفر در سال ۲۰۲۵ رسیده است؛ افزایشی چشمگیر طی تنها پنجاه سال. این افزایش جمعیت معادل کل جمعیت امروز کشور کاناداست و حاصل تبدیل گوانگژو به یکی از بزرگترین مراکز صنعتی، بازرگانی و بندری جهان محسوب میشود. موقعیت جغرافیایی این شهر در دل دلتای رود مروارید و نزدیکی به هنگکنگ به آن نقش دروازه اقتصادی چین را داده است؛ جایی که تجارت بینالمللی و تحولات صنعتی موجب دگرگونی اجتماعی و فضایی گستردهای شدهاند.
پس از چین، جاکارتا، پایتخت اندونزی و قلب اقتصادی جنوب شرق آسیا، دومین کلانشهر بزرگ جهان در سال ۲۰۲۵ بهشمار میرود. جمعیت این شهر طی پنج دهه گذشته نزدیک به ۲۹ میلیون نفر افزایش داشته و به بیش از ۴۰.۵ میلیون نفر رسیده است. با این وجود رشد سریع جاکارتا مشکلات فراوانی از ازدحام و ترافیک سنگین گرفته تا فرونشست زمین و خطر ناشی از بالا آمدن سطح دریا را در پی داشته است. مدیریت شهری در چنین شرایطی به یکی از چالشهای اساسی دولت اندونزی تبدیل شده است.
در رتبه سوم فهرست، داکا، پایتخت بنگلادش، قرار دارد. این شهر با رشد ۶۷۷ درصدی، جمعیت خود را از ۴.۸ میلیون نفر در سال ۱۹۷۵ به ۳۷.۳ میلیون نفر در سال ۲۰۲۵ رسانده است. داکا بهعنوان یکی از پرتراکمترین شهرهای جهان با موج عظیمی از مهاجرت از مناطق روستایی روبهرو شده است؛ پدیدهای که زیرساختهای شهری را فرسوده کرده و چالشهای زیستمحیطی و اجتماعی گستردهای را به همراه آورده است. همزمان، داکا به نمادی از حرکت پرشتاب کشورهای در حال توسعه بهسوی شهرنشینی تبدیل شده است.
در همین حال، توکیو، پایتخت ژاپن، بهرغم رشد آهستهتر، همچنان یکی از بزرگترین و پیشرفتهترین مناطق شهری جهان محسوب میشود. از سال ۱۹۷۵ تا ۲۰۲۵، جمعیت توکیو از ۲۴ میلیون نفر به حدود ۳۳.۲ میلیون نفر افزایش پیدا کرده است، یعنی رشدی حدود ۳۸ درصد. این شهر بهجای گسترش افقی، بر بهبود کیفیت زندگی، کارایی زیرساختها و مدیریت هوشمند فضا تمرکز کرده است و در بسیاری از جنبهها الگویی برای برنامهریزی شهری پایدار در جهان بهشمار میرود.
پنجمین کلانشهر بزرگ در سال ۲۰۲۵، دهلی نو در هند است. جمعیت این شهر طی نیم قرن گذشته با رشدی حدود ۴۰۰ درصدی، از ۶.۳ میلیون نفر به ۳۱.۴ میلیون نفر رسیده است. رشد اقتصادی سریع، افزایش درآمدها و مهاجرت گسترده از مناطق روستایی موجب گسترش فزاینده محدوده شهری دهلینو شده است. پیشبینیها نشان میدهد که تا سال ۲۰۳۰، جمعیت این شهر از ۳۳ میلیون نفر فراتر خواهد رفت.
دادههای جهانی نشان میدهد که تا سال ۲۰۵۰، حدود ۶۸ درصد از جمعیت زمین در شهرها زندگی خواهند کرد؛ رقمی که از ۵۵ درصد در زمان حال فراتر میرود. این روند بهمعنای تمرکز بیشتر جمعیت، منابع و فرصتها در مناطق شهری خواهد بود، اما همزمان احتمال بروز بحرانهای زیستمحیطی و فشار بر زیرساختها نیز افزایش پیدا میکند. گوانگژو، جاکارتا، داکا، توکیو و دهلینو، همه روایت یک دگرگونی مشترک را بازگو میکنند: گذار تمدن انسانی به دورانی که شهرها نهتنها محل سکونت، بلکه قلب تپنده اقتصاد و فرهنگ جهانیاند.
نظر شما