به گزاریش خبرگزاری ایمنا و به نقل از ساینس دیلی، پژوهشگران با استفاده از فناوری پیشرفته اسکن سهبعدی، به درک تازهای از نحوه ساخت مجسمههای سنگی موآی در جزیره راپا نویی، معروف به جزیره ایستر، دست یافتهاند، این تحقیق که بیستوششم نوامبر ۲۰۲۵ در مجله علمی PLOS One منتشر شده، نشان میدهد برخلاف فرضیههای قدیمی، این آثار عظیم نه تحت مدیریت یک قدرت مرکزی، بلکه توسط گروههای مستقل و خانوادگی متعدد ساخته شدهاند، این پژوهش به سرپرستی «کارل فیلیپ لیپو» از دانشگاه بینگهمتون آمریکا انجام شده و بر معدن اصلی ساخت موآیها در منطقه رانو راراکو متمرکز بوده است، پژوهشگران با ثبت بیش از ۱۱ هزار تصویر از این معدن، یک مدل سهبعدی بسیار دقیق ایجاد کردند که صدها مجسمه را در مراحل مختلف ساخت به تصویر میکشد.
تحلیل این مدل سهبعدی نشان داد که دستکم ۳۰ ناحیه مجزای کارگاهی در معدن وجود داشته است، هر یک از این نواحی دارای سبکهای خاص تراش، شیوههای متفاوت شکلدهی و مسیرهای حملونقل جداگانه برای انتقال مجسمهها بودهاند؛ این تنوع فنی و فضایی حاکی از آن است که هر گروه، بهصورت مستقل اما با بهرهگیری از دانش مشترک فرهنگی، اقدام به ساخت موآیها میکرده است.
راپا نویی از قرن سیزدهم میلادی محل سکونت جوامع کوچک پلینزی بوده و شواهد باستانشناسی پیشین نیز نشان میدهد که این جزیره فاقد یک ساختار سیاسی متمرکز بوده است، یافتههای جدید با این تصویر اجتماعی همخوانی دارد و نشان میدهد سازمان اجتماعی غیرمتمرکز، مانعی برای اجرای پروژههای بزرگ و پیچیده نبوده است.
پژوهشگران میگویند این نتایج، این تصور رایج را به چالش میکشد که ساخت سازههای عظیم به سلسلهمراتب سخت و کنترل مرکزی نیاز دارد، شباهت میان مجسمهها، بهجای هماهنگی سازمانی، نتیجه انتقال دانش، سنتهای مشترک و یادگیری متقابل بوده است، علاوه بر ارزش علمی، این مدل سهبعدی میتواند به حفاظت و مدیریت فرهنگی این محوطه که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده، کمک کند، پژوهشگران تأکید میکنند که این روش میتواند در سایر محوطههای باستانی جهان نیز برای بازسازی دقیقتر فرایندهای تاریخی به کار رود.
نظر شما