سعید ابراهیمی در گفتوگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: کلانشهرهای امروز با مشکلاتی همچون ترافیک طاقتفرسا، آلودگی هوا، کاهش سرمایه اجتماعی و افزایش روز افزون هزینههای اداره شهر دستبهگریبانند و در برابر این چالشهای پیچیده، یک مفهوم ساده اما انقلابی در حال گرفتن قوت است.
وی افزود: ایده «شهر ۱۵ دقیقهای» نخستین بار توسط کارلوس مورنو، استاد دانشگاه سوربن پاریس، مطرح شد؛ این الگو، نه یک طرح پیچیده مهندسی، بلکه تغییری اساسی در نگرش به برنامهریزی شهری است.
معاون برنامهریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان تصریح کرد: ایده شهر ۱۵ دقیقهای در نگاه نخست بسیار ساده به نظر میرسد؛ هر شهروند باید بتواند نیازهای اساسی زندگی خود شامل مسکن، کار، خرید، آموزش، بهداشت و درمان و تفریح را با حداکثر ۱۵ دقیقه پیادهروی یا دوچرخهسواری از محل سکونت خود تأمین کند.
ابراهیمی ادامه داد: این اصل ساده، تبعات عمیقی دارد. این مفهوم در نقطه مقابل الگوی شهرهای قطبیشده قرار میگیرد؛ جایی که مناطق خوابگاهی از مراکز کار، تجارت و درمان جدا شدهاند و شهروندان روزانه ساعتها را در مسیرهای طولانی و خستهکننده سپری میکنند.
وی با بیان اینکه شهر پاریس تحت مدیریت «آن ایدالگو»، شهردار مشهور این شهر، به آزمایشگاه و نماد جهانی این ایده تبدیل شده است، تصریح کرد: پروژههایی که شاید در نگاه اول پراکنده به نظر برسند، همگی در خدمت این مفهوم کلی هستند؛ تبدیل خیابانهای پرترافیک به «خیابانهای مدارس» و فضاهای بازی کودکان، توسعه بیسابقه شبکه مسیرهای دوچرخهسواری، ترویج «مغازههای چندکاره» در محلات و بازطراحی میدانها و تقاطعها به عنوان مکانهایی برای مکث و تعامل اجتماعی. هدف نهایی، بازگرداندن شهر به شهروندان و کاهش وابستگی شدید به خودروی شخصی است.
معاون برنامهریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان با اشاره به مزایای چندوجهی شهرهای ۱۵ دقیقهای اظهارداشت: شهر ۱۵ دقیقهای یک برد-برد چندجانبه است؛ به عنوان مثال در حوزه سلامت فردی و عمومی، ترویج جابهجایی فعال (پیادهروی و دوچرخه)، آلودگیهای هوایی و صوتی را کاهش داده و به سلامت جسمی و روانی شهروندان کمک میکند.
ابراهیمی گفت: در حوزه عدالت اجتماعی و انسجام محلی نیز با احیای کارکردهای متنوع در هر محله، فرصتهای شغلی و دسترسی به خدمات عادلانهتر توزیع، محلات از حالت خوابشهر خارج و با ایجاد فضاهای عمومی زنده، حس تعلق و همبستگی اجتماعی تقویت میشود.
وی خاطرنشان کرد: در حوزه پایداری محیطزیستی، کاهش چشمگیر تردد خودروها، انتشار گازهای گلخانهای را کم کرده و شهر را در مسیر مبارزه با تغییرات اقلیمی قرار میدهد، همچنین در حوزه بهرهوری اقتصادی، زمانی که تا پیش از این در ترافیک هدر میرفت، اکنون میتواند صرف کار، خلاقیت، یادگیری یا استراحت شود. همچنین اقتصاد محلی و مشاغل خرد رونق میگیرند.
معاون برنامهریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان تاکید کرد: اجرای این ایده بدون چالش نیست و نیازمند عزم سیاسی قوی، برنامهریزی یکپارچه بین نهادهای مختلف شهری و مشارکت واقعی ساکنان است، همچنین در شهرهایی با بافتهای فرسوده یا محلات حاشیهای، نیاز به سرمایهگذاری و نوسازی هدفمند دارد.
ابراهیمی با بیان اینکه برای شهرهای ایران بهویژه کلانشهرهایی همچون تهران، اصفهان یا مشهد، که از گسست شدید بین محل سکونت و کار رنج میبرند، شهر ۱۵ دقیقهای میتواند یک «چراغ راه» باشد، اظهار داشت: شاید نتوان یکشبه به آن دست یافت، اما میتوان سیاستهای توسعه را به سمت آن هدایت کرد: تقویت مراکز محلهای، توسعه حملونقل پاک و غیرموتوری، اختلاط کاربریهای سازگار در مقیاس محله و اولویت دادن به عابر پیاده در طراحی فضاهای عمومی. اینها گامهای عملی و ملموسی هستند که میتوانند آرمان شهر ۱۵ دقیقهای را در ذهن مدیران و شهروندان نهادینه کنند.
وی تصریح کرد: شهر ۱۵ دقیقهای یک شعار تبلیغاتی نیست؛ یک فلسفه بازگشت به مقیاس انسانی است. اعترافی است به اینکه شهر موفق، شهری نیست که بلندترین برجها یا سریعترین اتوبانها را داشته باشد، بلکه شهری است که در آن کیفیت زندگی، سلامت و زمان باارزش شهروندان در کانون توجه قرار گیرد و این همان نسخهای است که کلانشهرهای امروز، سخت به آن نیاز دارند.
نظر شما