سرمایه‌گذاری برای فرهنگ عمومی، سرمایه‌گذاری برای جامعه است

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان با تأکید بر اهمیت گفتمان‌سازی فرهنگی و نقش فرهنگ عمومی در انسجام اجتماعی و کاهش آسیب‌های جامعه، گفت: متأسفانه در طی ۴۰ سال گذشته، اگر از مردم سوال شود که فرهنگ عمومی چیست، جایگاهش کجاست و چه اتفاقی در آن می‌افتد، اکثرشان بی‌خبرند.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، سید مهدی سیدین‌نیا، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان امروز _شنبه سوم آبان_ در نشست خبری کنگره بزرگداشت آیت‌الله دهکردی اظهار کرد: شورای فرهنگ عمومی چند مطلب بسیار مهم دارد که باید خدمت دوستان عرض شود. باور عمومی جامعه از فرهنگ، همان چیزی است که فرهنگ عمومی نامیده می‌شود؛ شامل عقاید، ارزش‌ها، گفتارها، رفتارها، باورها و نگرش‌هاست. مردم بر اساس آن نگرش‌ها باور می‌کنند و بر اساس باورشان عمل می‌کنند. منشأ آن هم آداب و رسوم و سنت‌هایی است که در جامعه پذیرفته شده و به عنوان امری قائم به خود به آن نگاه می‌شود.

وی افزود: از این منظر، برنامه‌ای تشکیل شده تا بتواند گفتمان‌سازی کند؛ یکی اینکه هماهنگی بین نهادها و همه کسانی که در این حوزه فعالیت دارند، افزایش یابد؛ و دیگری اینکه واقعاً در حوزه گفتمان‌سازی و سرمایه اجتماعی تأثیر بگذارد. ارکانی که در فرهنگ عمومی مدنظر هستند، از لحاظ موقعیت، در بالاترین سطح رسمی کشور در حوزه فرهنگ قرار دارند.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان ادامه داد: در استان، رئیس شورا امام جمعه است؛ در شهرستان‌ها، فرمانداران یا استانداران. در کل کشور هم وزیر فرهنگ رئیس شورای فرهنگ عمومی کشور است و دبیر شورای فرهنگ عمومی زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیت می‌کند.

سیدین‌نیا مطرح کرد: متأسفانه در طی ۴۰ سال گذشته، اگر از مردم سوال شود که «فرهنگ عمومی چیست؟ جایگاهش کجاست و چه اتفاقی در آن می‌افتد؟»، معمولاً اکثرشان بی‌خبرند. مثلاً نظم عمومی یا فرهنگ شهروندی از جمله مواردی است که در حوزه فرهنگ عمومی دنبال می‌کنیم.

وی تصریح کرد: بر اساس برنامه هفته فرهنگ عمومی، پنج‌شنبه هشتم آبان «فرهنگ عمومی محیط زیست و حفاظت از منابع طبیعی» نام‌گذاری شده است. علت این نام‌گذاری، توجه به روز محیط‌بان و تأکید شورای فرهنگ عمومی بر حفاظت از محیط زیست بوده است.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی اصفهان مطرح کرد: جمعه نهم آبان، «فرهنگ عمومی خانواده و سبک زندگی ایرانی اسلامی» است؛ چون همزمان با عید بزرگ اسلامی است. شنبه دهم آبان، «فرهنگ عمومی کار و اصلاح الگوی مصرف»؛ به این دلیل که شنبه روز آغاز هفته کاری در ایران است. یک‌شنبه یازدهم آبان، «فرهنگ عمومی شهروندی، قانون‌مداری و مسئولیت‌پذیری» نام گرفته که بر مبنای وجدان کاری و نظم اجتماعی تنظیم شده است. دوشنبه دوازدهم آبان، «فرهنگ عمومی هویت دینی، اخلاق و معنویت» و سه‌شنبه سیزدهم آبان، «فرهنگ عمومی مقاومت، همبستگی و دفاع ملی» است؛ به مناسبت روز دانش‌آموز و روز ملی مبارزه با استکبار جهانی. چهارشنبه چهاردهم آبان نیز «فرهنگ عمومی گفتگو و مشارکت اجتماعی» نام‌گذاری شده است.

سیدین‌نیا ادامه داد: این نام‌گذاری‌ها امسال، به مناسبت چهلمین سالگرد تأسیس شورای فرهنگ عمومی انجام شده است. در این هفته، تشکیل شورای فرهنگ عمومی همه شهرستان‌ها در دستور کار است و جلسات استانی به صورت ویژه برگزار می‌شود. یکی از اتفاقات مهم، ارائه سند «پنج اولویت فرهنگی استان» است که در اردیبهشت امسال با حضور دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیر شورای فرهنگ عمومی در استانداری ابلاغ شد.

وی افزود: این پنج اولویت عبارت‌اند از: هویت ملی، مذهبی، ایرانی و قومی؛ سبک زندگی؛ سرمایه و اعتماد اجتماعی؛ حکمرانی فرهنگی؛ هنر و رسانه. فرهنگ شهروندی نیز به عنوان اولویت ششم پیشنهاد شد.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان ادامه داد: روی این موضوع بیش از دو سال پژوهش انجام شده و برنامه‌ها در حال اجراست. در سطح استان حدود ۲۸ دستگاه فرهنگی فعال هستند که در قالب پنج کمیته (هویت، سبک زندگی، حکمرانی فرهنگی، هنر و رسانه) مشغول کارند. سازمان تبلیغات اسلامی مسئول کمیته هویت، آموزش و پرورش مسئول سبک زندگی، اداره کل امور اجتماعی استانداری مسئول حکمرانی فرهنگی، و اداره ارشاد مسئول هنر و رسانه است. کمیته اقتصاد فرهنگ نیز در تقسیم‌بندی جدید به میراث فرهنگی سپرده شده است.

سیدین‌نیا مطرح کرد: پیش‌تر ۹ کمیته وجود داشت که به ۵ کمیته کاهش یافته است. فرایند موجود حاصل تقسیم‌بندی شورای عالی انقلاب فرهنگی است. در کمیته هنر و رسانه، تقریباً تمام نهادهای مرتبط حضور دارند؛ از دانشگاه هنر، صدا و سیما، حوزه هنری، معاونان دانشگاه‌ها، سینمای جوان و سایر نهادهای مرتبط.

وی تصریح کرد: در حوزه فرهنگ عمومی، یکی از مأموریت‌ها گفتمان‌سازی است که سه مرحله دارد: تبیین، تعمیق و تثبیت. یعنی ابتدا باید مسئله تبیین شود، سپس در باورها رسوخ کند و در نهایت تثبیت شود. برای مثال، موضوع آب در اصفهان زمانی به گفتمان ملی تبدیل می‌شود که همه، از نمایندگان مجلس تا رئیس‌جمهور و مردم استان‌های دیگر، درباره‌اش صحبت کنند. اگر این اتفاق نیفتد، یعنی هنوز به گفتمان ملی تبدیل نشده است.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان بیان کرد: فرهنگ عمومی در حوزه نظم عمومی نیز بسیار مؤثر است. برای نمونه، وقتی عابری قصد عبور از خیابان دارد، در بسیاری از کشورها خودروها پیش از خط توقف، سرعت خود را کم می‌کنند، در حالی که در کشور ما برعکس است. در حالی که در روایات اسلامی آمده است: «پیاده مقدم بر سوار است.» اگر در جامعه تقوا و نظم ترویج یابد، علم رشد می‌کند، آسیب‌های اجتماعی کاهش می‌یابد و روابط مردم بهبود می‌یابد.

وی افزود: حتی در موضوعی مثل تولید زباله و تفکیک آن، اگر به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود، میلیاردها تومان صرفه‌جویی اقتصادی و زیست‌محیطی ایجاد خواهد کرد. متأسفانه وضعیت فعلی زباله در شمال کشور و جنگل‌ها نشان می‌دهد که فرهنگ رعایت حقوق طبیعت هنوز در جامعه نهادینه نشده است. اگر مردم حقوق طبیعت، حیوانات و گیاهان را رعایت کنند، وضع بسیار بهتری خواهیم داشت. این امر نیازمند کار فرهنگی عمیق و گفتمان‌سازی است.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان ادامه داد: فرهنگ عمومی می‌تواند سرمایه اجتماعی را تقویت کند و انسجام اجتماعی ایجاد نماید. اما برای اینکه این انسجام ماندگار شود، باید به گفتمان تبدیل شود؛ همان‌طور که تورم در ایران به یک «گفتمان منفی» تبدیل شده است. همه در افزایش قیمت‌ها با هم رقابت می‌کنند و این تبدیل به عادت فرهنگی شده است. تورم در ایران ریشه فرهنگی دارد و به گفتمان غالب تبدیل شده است.

سیدین‌نیا مطرح کرد: اگر فرهنگ عمومی اصلاح شود، بسیاری از ناممکن‌ها ممکن می‌شود. مقام معظم رهبری هم در سال ۱۳۷۲ به وزارت ارشاد فرمودند که اگر بر فرهنگ عمومی سرمایه‌گذاری کنید و آن را سامان دهید، بخش عمده مأموریت فرهنگی کشور انجام شده است.

وی تصریح کرد: برای نمونه، در بحث فرهنگ سلامت، سند آن توسط دانشگاه علوم پزشکی تدوین و ابلاغ شده است. اکنون در کشور حدود ۱۲ میلیون موتورسیکلت وجود دارد که ۶ میلیون از آنان بدون گواهینامه هستند. در اصفهان نیز ۵۰ درصد تخت‌های بیمارستان‌ها به مصدومان تصادفات اختصاص دارد. نیمی از تصادفات مربوط به موتورسواران است.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان بیان کرد: اگر فرهنگ ایمنی، رعایت مقررات رانندگی و احترام به قانون در میان مردم به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود، دیگر کسی به خود اجازه تخلف نمی‌دهد و تخلف به عنوان امری ناپسند در نگاه عمومی تلقی خواهد شد. وقتی در خیابان دیدیم که رانندگان برای عابران پیاده توقف می‌کنند، آن زمان می‌توان گفت جامعه در مسیر صحیح نظم عمومی گام برداشته است.

وی افزود: از نظر آسیب‌های جسمی، روانی و اقتصادی، فقط در موضوع تصادفات، اگر فرهنگ عمومی اصلاح شود، سرمایه اجتماعی عظیمی حفظ و هزینه‌های درمانی و بیمارستانی به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد. بنابراین، در یک جمله باید گفت: سرمایه‌گذاری برای فرهنگ عمومی، سرمایه‌گذاری برای جامعه است.

کد خبر 918002

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.