به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، با رشد فزاینده مصرف سیگارهای الکترونیکی یکبار مصرف در سالهای اخیر، نگرانیها درباره اثرات زیستمحیطی این محصولات افزایش داشته است. با توجه به گزارش جدید گروه تحقیقاتی عمومی آمریکا (U.S. PIRG)، آمریکاییها بهطور متوسط هر ثانیه ۵.۷ دستگاه ویپ یکبار مصرف یعنی روزانه حدود ۵۰۰ هزار دستگاه را دور میاندازند.
این رقم نسبت به سال قبل از آن بهطور قابلتوجهی افزایش داشته است. دورریزی ویپهای یکبار مصرف نهتنها سبب افزایش حجم زبالههای شهری میشود، بلکه بهدلیل ساختار ترکیبی آنها، چالشهای جدی زیستمحیطی نیز بههمراه دارد. ویپهای یکبار مصرف، به نوعی آلودگی بسیار خطرناک و پیچیده تبدیل شدهاند، چرا که شامل سه نوع زباله نیکوتین سمی، پلاستیک غیرقابل بازیافت و ضایعات الکترونیکی میشوند. این دستگاهها پس از استفاده، بلافاصله همراه باتریهای لیتیومیونی و بدنه پلاستیکیشان راهی سطل زباله و وارد چرخه دورریز میشوند.
نیکوتین موجود در این دستگاهها مادهای سمی است که میتواند در صورت نفوذ به آب و خاک به حیات وحش و اکوسیستمها آسیب جدی وارد کند. پلاستیکهای بهکاررفته در این ویپها نیز قابل بازیافت نیستند و با فروپاشی تدریجی به ذرات ریز پلاستیکی یا میکروپلاستیکها تبدیل میشوند که برای محیط زیست بسیار زیانآور است. بخشهای الکترونیکی همچون باتری و مدارهای الکترونیکی این زبالهها را در دسته ضایعات الکترونیکی قرار میدهند که بازیافت آنها بسیار دشوار و پرهزینه است. باتریهای لیتیومیونی موجود در این ویپها علاوهبر مشکلات زیستمحیطی، در مراکز بازیافت موجب آتشسوزی میشود و سالانه خسارتی حدود ۹۵ میلیون دلار به تأسیسات بازیافت وارد کنند.
از سوی دیگر، باتریهای لیتیومیونی این دستگاهها از منابع معدنی حیاتی ساخته شدهاند که استخراج آنها بهطور معمول با تخریب زیستمحیطی و گاهی نقض حقوق بشر بهویژه در کشورهایی همچون کنگو همراه است که ۷۰ درصد کبالت جهان را تأمین میکند. به گفته U.S. PIRG، میزان لیتیوم مصرفشده در باتریهای ویپهای یکبار مصرف فروختهشده در آمریکا سالانه نزدیک به ۳۰ تن است که این میزان معادل لیتیوم مورد نیاز برای ساخت باتری حدود ۳۳۵۰ خودروی برقی است.
علاوهبر این، ویپهای دور ریختهشده بهدلیل رهاسازی در خیابانها و ورود به سیستمهای فاضلاب و رودخانهها میتوانند بهطور مستقیم منابع آب را آلوده کنند و امروزه یکی از منابع رو به رشد آلودگی ساحلها هستند. بر اساس دادههای بنیاد Surfrider، در دوره ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ میزان حضور ویپها در زبالههای ساحلی ۱۵۰ درصد افزایش داشته است.
رشد مصرف ویپهای یکبار مصرف و افزایش چشمگیر ضایعات ناشی از آنها، ضرورت توجه به راهکارهای پایدارتر و ایجاد سیستمهای مدیریت کارآمدتر پسماند را برجسته میکند. توسعه فناوریهای جایگزین سازگار با محیط زیست، آموزش مصرفکنندگان درباره خطرات این زبالهها و ایجاد زیرساخت مناسب برای جمعآوری و بازیافت از جمله اقدامات کلیدی در رویارویی با این بحران نوظهور است.
چند ایالت آمریکا همچون کالیفرنیا و ماساچوست تلاشهایی برای کاهش مصرف این ویپها انجام دادهاند. کالیفرنیا با ممنوعیت فروش محصولات توتون طعمدار موجب کاهش ۵۲ درصدی فروش این دستگاهها شد و ماساچوست با ممنوعیت مشابه کاهش ۷۴ درصدی داشته است. با این حال فعالان زیستمحیطی از قانونگذاران میخواهند که ممنوعیتهای سراسری برای ویپهای یکبار مصرف در سراسر کشور وضع کنند، چراکه این ویپها به مخاطرهای جدی برای محیط زیست و سلامت عمومی تبدیل شدهاند.
از آنجا که منابع معدنی برای تولید باتریها حیاتی و محدود است نیز دور ریختن این دستگاهها نهتنها به آلودگی، بلکه به هدر رفت منابع ارزشمندی میانجامد که برای آینده انرژی پاک ضروری هستند. توقف این نوع آلودگیهای قابل پیشگیری با توجه به فشارهای زیاد بر اقیانوسها و طبیعت، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
نظر شما