از زیباترین خانه‌ها تا قابل‌زندگی‌ترین شهرهای جهان

به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، جدیدترین خبرهای جهان را در این بسته خبری بخوانید.

تولید ۱۰۰۰ برابری انرژی پاک خورشیدی با پنل‌های تیتانیومی ژاپنی

ژاپن با ساخت نخستین پنل خورشیدی تیتانیومی، مرزهای فناوری انرژی پاک را جابه‌جا کرده است. این نوآوری نه‌تنها به‌واسطه استفاده از تیتانیوم به‌عنوان ماده اصلی، بلکه به‌دلیل پتانسیل بالایی که برای افزایش چشمگیر بازدهی پنل‌های خورشیدی دارد، توجه دانشمندان و صنعت را به خود جلب کرده است. طبق ادعای محققان، این فناوری جدید می‌تواند تا هزار برابر کارآمدتر از پنل‌های سیلیکونی سنتی باشد و به همین دلیل بسیاری آن را گامی بزرگ در مسیر تأمین انرژی آینده می‌دانند.

برای درک اهمیت این دستاورد باید به نقش سیلیکون در صنعت پنل‌های خورشیدی اشاره کرد. سیلیکون به‌دلیل فراوانی و قابلیت مناسب در تبدیل نور خورشید به برق، دهه‌هاست که ماده غالب سلول‌های خورشیدی بوده است، اما با افزایش تقاضای جهانی برای انرژی، محدودیت‌های فیزیکی سیلیکون آشکارتر شد و نیاز به جایگزین‌هایی با بازدهی بالاتر احساس می‌شود.

دانشمندان ژاپنی در این راستا تیتانیوم را انتخاب کردند؛ فلزی سبک و مقاوم در برابر خوردگی که ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد. کلید موفقیت این فناوری در ترکیب دی‌اکسید تیتانیوم و سلنیوم نهفته است. این ترکیب با لایه‌بندی ویژه در سلول‌های خورشیدی، چسبندگی بهتر و تبدیل انرژی بالاتری را ممکن می‌سازد و نتایج اولیه نشان می‌دهد این سلول‌های جدید می‌توانند میزان انرژی تولیدی را با همان میزان تابش خورشید، به‌طور تصاعدی افزایش دهند.

تیتانیوم توانمند به‌دلیل هزینه بالای استخراج و تصفیه، پیش از این جایگزین سیلیکون نشده است؛ فرآیندی که نیازمند انرژی زیادی برای حذف اکسیژن از سنگ معدن است، با این حال این وضعیت با ابتکار تیمی از دانشگاه توکیو تغییر کرده است. آن‌ها با استفاده از ایتریم روشی نوین برای تصفیه تیتانیوم ارائه داده‌اند که میزان اکسیژن را به ۰.۰۲ درصد کاهش می‌دهد و آلیاژی مستحکم و بسیار ارزان‌تر تولید می‌کند. این دستاورد می‌تواند تولید انبوه تیتانیوم فلزی را همانند آهن و آلومینیوم ممکن کند و هزینه‌ها را به‌طور چشمگیری کاهش دهد.

انرژی پاک و هنر دیجیتال در قلب شهر سوئیسی

ساختمان نوآورانه نووارتیس پاویلیون در بازل سوئیس، یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های معماری پایدار و آینده‌نگر است که با برخورداری از ۱۰ هزار پنل خورشیدی ارگانیک (OPV) توانسته به تولید انرژی هم‌تراز با مصرف خود دست پیدا کند. این پنل‌ها که از مواد آلی ساخته شده‌اند، نسبت به پنل‌های خورشیدی سنتی سبک‌تر، انعطاف‌پذیرتر و قابل تطبیق با اشکال منحنی و غیرمعمول هستند، این امر آن‌ها را برای پوشش سطح ساختمان که به شکل دایره‌ای و شبیه دونات طراحی شده است، بسیار مناسب می‌کند.

این پروژه تعادلی بی‌نظیر میان زیبایی‌شناسی، عملکرد و پایداری ایجاد کرده است. نمای ساختمان به‌عنوان یک «پوست زنده» توصیف می‌شود که علاوه‌بر زیبایی، به‌عنوان یک واسطه ارتباطی میان داخل و خارج شرکت و جامعه عمل می‌کند.

نوآوری، کارایی و زیبایی در طراحی ساختمان خورشیدی آینده‌نگر سوئیس

پنل‌های به‌کار رفته در نووارتیس پاویلیون نه‌تنها در طول روز نور خورشید را جذب و به برق تبدیل می‌کنند، بلکه به‌همراه ۳۰ هزار ال‌ای‌دی ( LED RGBW) تعبیه‌شده در داخل و خارج ساختمان، نمایی تعاملی و زنده به آن می‌بخشند. این صفحه نمایش در طول روز به نمایش اطلاعات علمی، داده‌های سلامت و پیام‌های مرتبط با مأموریت نووارتیس اختصاص دارد و در شب به یک اثر هنری دیجیتال تبدیل می‌شود که آثار هنرمندان و دانشمندان برجسته‌ای چون دانیل کانوگار و استر هونزیکر را به نمایش می‌گذارد.

نووارتیس پاویلیون از نظر انرژی یک نمونه برجسته از ساختمان‌های خودکفا است که وابستگی به منابع انرژی خارجی را کاهش داده و ردپای زیست‌محیطی خود را به حداقل رسانده است. داده‌های اولیه نشان می‌دهد که این نما می‌تواند انرژی کافی برای نمایش متون در طول روز و انیمیشن‌های هنری تا دو ساعت پس از غروب آفتاب را تولید کند و سالانه حدود ۲۰ مگاوات ساعت برق تولید می‌کند.

ساختمان یا شده نه‌تنها یک فضای نمایشگاهی و مرکز گردهمایی برای علوم دارویی است، بلکه الهام‌بخش و آموزشی برای بازدیدکنندگان و جامعه پیرامون خود نیز محسوب می‌شود و توانسته است نامزد جوایز معتبر معماری همچون دیزین اواردز ( Dezeen Awards) شود که با هدف شناسایی و تقدیر از خلاقیت و نوآوری، به بهترین پروژه‌های معماری، طراحی داخلی و طراحی محصول در سطح بین‌المللی اهدا می‌شود.

آینده انرژی‌های تجدیدپذیر در دست نوآوری جدید ژاپنی

ژاپن کشوری است که توفان‌های شدید و ناپایدار یکی از چالش‌های همیشگی آن است. در این شرایط یک مهندس ژاپنی با طراحی توربینی ویژه، راهی نوآورانه برای بهره‌برداری از نیروی بادهای توفانی پیدا کرده است. این فناوری جدید، گامی بزرگ در زمینه تولید انرژی پاک و پایدار به‌شمار می‌آید و می‌تواند ژاپن را به سمت استقلال انرژی و آینده‌ای سبزتر هدایت کند.

این مهندسی ژاپنی متوجه شد که انرژی جنبشی موجود در یک توفان می‌تواند به اندازه‌ای باشد که انرژی کل کشور ژاپن را برای سال‌ها تأمین کند. این در حالی است که تاکنون ژاپن به‌دلیل شرایط خاص جوی و بادهای غیرقابل پیش‌بینی، نتوانسته بود به خوبی از انرژی بادی بهره‌مند شود. بیشتر توربین‌های بادی موجود در این کشور، بر اساس مدل‌های اروپایی طراحی شده‌اند که برای بادهای پایدار و جهت‌دار مناسب هستند، اما توفان‌های ژاپن با تغییرات ناگهانی سرعت و جهت باد، این توربین‌ها را آسیب‌پذیر می‌کردند.

طراحی منحصربه‌فرد توربین توفان

توربین توفان ژاپنی با طراحی عمودی و محور چرخشی همه‌جهته، توانایی چرخش و عملکرد در برابر تغییرات ناگهانی باد را دارد. این توربین از «اثر مگنوس» بهره می‌برد؛ پدیده‌ای فیزیکی که نیروی جانبی روی اجسام چرخان ایجاد می‌کند، مشابه توپ فوتبال که با چرخش به سمت خاصی حرکت می‌کند. این ویژگی موجب می‌شود توربین حتی در بادهای شدید بیش از ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت دوام بیاورد و از خرابی جلوگیری کند.

توربین توفان در مراحل آزمایشگاهی به بازدهی ۳۰ درصد دست یافته است که کمی کمتر از توربین‌های بادی سنتی با بازدهی ۴۰ درصد است، اما مزیت اصلی آن، قابلیت عملکرد در شرایط بسیار سخت و توفانی است که سایر توربین‌ها قادر به کارکردن در آن نیستند.

ژاپن پس از فاجعه هسته‌ای فوکوشیما در سال ۲۰۱۱، که موجب شد برنامه‌های انرژی هسته‌ای آن محدود شود، اکنون به‌شدت به واردات انرژی وابسته است و این موضوع کشور را در برابر بحران‌های ژئوپلیتیکی و نوسانات قیمت آسیب‌پذیر کرده است. در این شرایط، فناوری‌های بومی و تجدیدپذیر همچون توربین توفان اهمیت استراتژیکی پیدا کرده‌اند. این اختراع می‌تواند به ژاپن کمک کند تا استقلال انرژی خود را افزایش دهد و به سمت آینده‌ای پاک‌تر و پایدارتر حرکت کند. این پروژه نشان‌دهنده توانایی ژاپن در تبدیل چالش‌های طبیعی به فرصت‌های نوآورانه است.

توربینی کوچک با قدرتی بزرگ برای شهرهای مدرن

توربین بادی «بیرمنگام بلیید (Birmingham Blade)» که به‌تازگی در بالای یکی از پشت‌بام‌های شهر بیرمنگام نصب شده است، نوید انقلابی در تولید انرژی پاک در محیط‌های شهری را می‌دهد. این توربین بادی کوچک که توسط یک استارتاپ فناوری بریتانیایی در همکاری با یک شرکت فلزکاری مجرب با استفاده از هوش مصنوعی طراحی و ساخته شده است، می‌تواند در سرعت‌های پایین باد (حدود ۳.۶ متر بر ثانیه یا کمی بیش از ۸ مایل بر ساعت) به خوبی کار کند؛ سرعتی که برای توربین‌های سنتی بسیار پایین و ناکافی است.

ویژگی برجسته بیرمنگام بلیید عبارتند از طراحی منحصربه‌فرد با شش تیغه خمیده که حول یک محور عمودی می‌چرخند و به‌طور ویژه برای بهینه‌سازی جذب انرژی از بادهای کم‌سرعت و متلاطم محیط‌های شهری طراحی شده‌اند. کارایی تا هفت برابر بیشتر نسبت به توربین‌های سنتی در شرایط بادی و محیط شهری بیرمنگام که به‌دلیل استفاده از هوش مصنوعی و شبیه‌سازی‌های تکاملی امکان‌پذیر شده است، ساختار سبک و جمع‌وجور از آلومینیوم که امکان نصب آسان روی پشت‌بام‌ها را فراهم می‌کند و مشکلات مربوط به فضا و صدا را کاهش می‌دهد و استفاده از فرآیند طراحی هوش مصنوعی که بیش از ۲۰۰۰ طرح مختلف را در مدت کوتاهی بررسی و بهینه کرده است، از دیگر ویژگی‌های این توربین جدید محسوب می‌شوند.

توربین بیرمنگام بلیید به‌دلیل قابلیت عملکرد در بادهای کم سرعت و فضای محدود شهری، می‌تواند به‌طور مداوم و حتی در زمان‌هایی که باد ضعیف است یا در طول شب، انرژی قابل اعتمادی تولید کند. این ویژگی‌ها موجب می‌شود این توربین بتواند جایگزین مناسبی برای پنل‌های خورشیدی و توربین‌های بزرگ‌تر در محیط‌های شهری باشد و انقلابی در تولید انرژی پاک شهری ایجاد کند.

توسعه‌دهندگان این پروژه قصد دارند این فناوری را برای شرایط آب‌وهوایی و الگوهای باد در شهرهای دیگر همچون ادینبورگ نیز تطبیق دهند و با تولید توربین‌های سفارشی برای هر شهر، تاریخچه‌ای نو در صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر رقم بزنند. انتظار می‌رود نسخه تجاری بیرمنگام بلیید تا پایان سال ۲۰۲۵ به بازار عرضه شود و جهان به‌زودی شاهد تغییرات گسترده‌ای در نحوه تولید انرژی بادی در محیط‌های شهری باشد. این گزارش نشان می‌دهد که هوش مصنوعی می‌تواند طراحی‌های نوآورانه و بهینه‌ای را در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر به ارمغان آورد و محدودیت‌های سنتی را در تولید انرژی پاک شهری برطرف کند.

رکوردهای جهانی موج‌های گرمایی در گرم‌ترین سال‌های تاریخ

طبق اعلام ناسا، شواهد غیرقابل انکاری وجود دارد که زمین با سرعتی بی‌سابقه در حال گرم شدن است. داده‌های برنامه کوپرنیک (Copernicus)، متعلق به آژانس فضایی اروپا، نشان می‌دهد که بیست‌ودوم جولای ۲۰۲۴ گرم‌ترین روز ثبت‌شده در میانگین دمای جهانی از زمان آغاز ثبت داده‌ها در سال ۱۹۴۰ بوده است؛ در این روز میانگین دمای جهانی به ۱۷.۱۶ درجه سانتی‌گراد رسید.

داده‌ها نشان می‌دهد رکوردهای مطلق دما در مقیاس منطقه‌ای در سراسر جهان شکسته شده‌اند. تنها در سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴، رکورد دمای ملی ۳۶ کشور شکسته و حتی در بعضی از این کشورها چندین بار جابه‌جا شد. در سال ۲۰۲۵ تاکنون هیچ رکورد جدیدی ثبت نشده است و از جمله جدیدترین رکوردها می‌توان به موج گرمای استثنایی جنوب شرق آسیا در سال ۲۰۲۴ اشاره کرد؛ در این دوره کامبوج با ثبت دمای ۴۲.۸ درجه سانتی‌گراد و لائوس با ۴۳.۷ درجه سانتی‌گراد رکوردهای جدیدی را به ثبت رساندند.

استرالیا و اروگوئه نیز در سال ۲۰۲۲ شاهد تکرار رکوردهای ملی دما شدند. در آنسلوی استرالیا دما به ۵۰.۷ درجه سانتی‌گراد و در فلوریدای اروگوئه به ۴۴ درجه سانتی‌گراد رسید. بریتانیا نیز در جولای ۲۰۲۲ برای نخستین بار دمای بالای ۴۰ درجه سانتی‌گراد را تجربه کرد.

کانادا، اسپانیا و ایتالیا نیز در تابستان ۲۰۲۱ که یکی از گرم‌ترین تابستان‌های تاریخ زمین بود، شاهد ثبت دماهای بی‌سابقه‌ای بودند. رکورد ایتالیا با دمای ۴۸.۸ درجه سانتی‌گراد در شهر سیراکوز به ثبت رسید که طبق تأیید سازمان جهانی هواشناسی (WMO) در سال ۲۰۲۴، بالاترین دمای ثبت‌شده در اروپا محسوب می‌شود.

قاره جنوبگان (آنتارکتیکا، سردترین نقطه زمین)، در سال ۲۰۲۰ و در پایگاه اسپرانزا، رکورد جدیدی با دمای بالای ۱۸ درجه سانتی‌گراد را در فصل تابستان به ثبت رساند. یک سال پیش از آن، رکورد ملی فرانسه با دمای ۴۶ درجه سانتی‌گراد در شهر ورارگ (اِرو) ثبت شد. موج گرمای سال ۲۰۱۹ نیز موجب شکسته شدن رکوردها در کشورهای اروپایی همچون بلژیک و آلمان شد.

رکورد جهانی دما

طبق اعلام سازمان جهانی هواشناسی، رکورد جهانی دما همچنان به منطقه فیرنِس کریک (Furnace Creek) در پارک ملی دث‌ولی یا دره مرگ (Death Valley) کالیفرنیا تعلق دارد که در سال ۱۹۱۳ دمای ۵۶.۷ درجه سانتی‌گراد در آن ثبت شد. این رکوردها نشان‌دهنده روند نگران‌کننده افزایش دما در سطح جهان و تأثیرات عمیق تغییرات اقلیمی بر زندگی انسان‌ها و اکوسیستم‌ها هستند. شناسایی و ثبت این رکوردها می‌تواند به آگاهی‌بخشی و برنامه‌ریزی بهتر برای مقابله با پیامدهای گرمایش جهانی کمک کند.

برای دسترسی به داده‌های دقیق و جامع مربوط به دمای سطح زمین و تغییرات دمایی جهانی، ناسا مجموعه داده‌ای موسوم به تحلیل دمای سطح GISS ارائه می‌دهد که شامل برآورد تغییرات دمای سطح زمین از سال ۱۸۸۰ تاکنون است. این داده‌های به‌روزرسانی‌شده، به‌صورت عمومی در دسترس هستند و شامل جداول و نمودارهای تغییرات دمایی می‌شوند.

بر اساس تحلیل‌های ناسا، دمای متوسط سطح زمین در سال ۲۰۲۴ به بالاترین حد خود از زمان آغاز ثبت داده‌ها در سال ۱۸۸۰ رسید و ۱.۲۸ درجه سانتی‌گراد بالاتر از میانگین قرن بیستم (۱۹۵۱-۱۹۸۰) بود، همچنین نسبت به دوره پیشاصنعتی (۱۸۵۰-۱۹۰۰) دمای زمین حدود ۱.۴۷ درجه سانتی‌گراد افزایش داشته است.

زیباترین خانه‌های جهان در سال ۲۰۲۵+ ویژگی‌ها

شگفتی‌های معماری زیادی از شاهکارهای مدرن گرفته تا بناهای تاریخی، در سراسر جهان وجود دارد که توجه ما را به خود جلب می‌کنند. زیباترین خانه‌های دنیا، گواهی بر خلاقیت و نبوغ انسان‌ها هستند و ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند که تحسین اغلب افراد را بر می‌انگیزد. این خانه‌ها دارای طراحی بی‌نظیر، چشم‌اندازهای شگفت‌انگیز، سقف‌های نقاشی شده، امکانات رفاهی پیشرفته و موقعیت مکانی عالی است. در ادامه به معرفی زیباترین خانه‌های جهان در سال ۲۰۲۵ و ویژگی‌های آن‌ها می‌پردازیم:

آنتیلیا، بمبئی هند

آنتیلیا یک آسمان‌خراش ۲۷ طبقه واقع در بمبئی هندوستان است که یکی از گران‌ترین اقامتگاه‌های خصوصی در جهان به شمار می‌رود. این خانه که متعلق به تاجر میلیاردر، موکش آمبانی است، طیف گسترده‌ای از امکانات لوکس مانند سکوی فرود هلیکوپتر، استخرهای چندگانه و سینما را در خود جای می‌دهد. همچنین طراحی منحصربه‌فرد ساختمان، با نمای شیشه‌ای پیچیده و معماری آینده‌نگرانه، آنتیلیا را به مکانی برجسته در بمبئی تبدیل کرده است.

لئوپولدا، کوت دازور فرانسه

لئوپولدا، عمارتی تاریخی در فرانسه است که به دلیل باغ‌های بسیار زیبا و چشم‌اندازهای پانوراما از دریای مدیترانه، شناخته می‌شود. این خانه، تاریخچه‌ای غنی دارد و در طول سال‌های زیاد، به چهره‌های برجسته مختلفی متعلق بوده است. شکوه این ملک، با فضای داخلی مزین و محوطه وسیع، آن را به یکی از زیباترین خانه‌های جهان تبدیل کرده است.

قلعه هرست، کالیفرنیا آمریکا

قلعه هرست، خانه‌ای مجلل در ساحل مرکزی کالیفرنیا است که در اوایل قرن بیستم ساخته شده است. این مکان زیبا، گواهی بر سلیقه بی‌نظیر و سبک زندگی مجلل هرست است که مجموعه‌ای از آثار هنری و عتیقه‌جات را از سراسر جهان، در خود جای‌داده است. معماری مجلل قلعه و چشم‌اندازهای شگفت‌انگیز از مناظر اطراف، آن را به یک مقصد گردشگری محبوب و مکانی دیدنی برای علاقه‌مندان به معماری تبدیل کرده است.

پیناکل، مونتانا ایالات متحده

پیناکل، یک اقامتگاه کوهستانی لوکس است که در باشگاه اختصاصی یل و استون در مونتانا، واقع شده است. این خانه یک شاهکار مدرن محسوب می‌شود که ترکیبی از مواد طبیعی و عناصر طراحی معاصر را به نمایش می‌گذارد. پیناکل، چشم‌اندازهای خیره‌کننده‌ای از کوه‌های اطراف را نشان می‌دهد و دسترسی به طیف وسیعی از امکانات رفاهی را شامل یک پیست اسکی خصوصی و زمین گلف، فراهم می‌کند. ادغام بی‌نظیر این ملک با محیط طبیعی اطراف، آن را در فهرست زیباترین خانه‌های جهان قرار داده است.

آپ‌داون کورت، ساری انگلستان

آپ‌داون کورت، عمارتی زیبا واقع در ساری انگلستان است که به‌دلیل فضای داخلی مجلل و محوطه وسیع خود در دنیا شناخته می‌شود. این خانه دارای طیف گسترده‌ای از امکانات بی‌نظیر، از جمله سالن بولینگ، استخرهای سرپوشیده و روباز و یک سینمای خصوصی است. آپ‌داون کورت، با معماری کلاسیک و باغ‌های آراسته، به ملکی مطلوب برای خریداران ثروتمند که به دنبال حس زندگی روستایی انگلیسی هستند، تبدیل شده است.

لس سدرس، فرانسه

لس سدرس، یک خانه تاریخی است که در شبه جزیره اختصاصی سن ژان کاپ در ریویرای فرانسه قرار دارد. این عمارت در میان ۳۵ هکتار باغ سرسبز واقع شده است که گونه‌های گیاهی نادر و درختان سرو سر به فلک کشیده را در خود جای‌داده است. ویلای لس سدرس، با فضای داخلی باشکوه خود، شاهکاری واقعی از معماری عصر طلایی است و شکوه ریویرای فرانسه را به تصویر می‌کشد.

فلور د لیس، لس‌آنجلس آمریکا

عمارت فلور د لیس، یک ملک بزرگ با الهام از معماری فرانسوی است که در قلب لس‌آنجلس قرار دارد. این خانه به دلیل فضای داخلی مجلل خود همچون آثار چوبی پیچیده، کف مرمر و سقف‌های نقاشی شده با دست، در دنیا شناخته شده است. همچنین این ملک دارای طیف وسیعی از امکانات مانند زمین تنیس و استخر شنا است. طراحی زیبا و موقعیت مکانی عالی، فلور د لیس، را به نمادی از زندگی مجلل در لس‌آنجلس تبدیل کرده است.

رکوردشکنی در بیابان؛ بلندترین برج جهان در جده

در گرمای سوزان بیابان‌های عربستان سعودی، سازه‌ای بی‌نظیر در حال شکل‌گیری است که قرار است نه‌تنها خط افق شهر جده را متحول کند، بلکه عنوان بلندترین برج جهان را به خود اختصاص دهد. «برج اقتصادی جده» که پیش‌تر با نام برج پادشاهی شناخته می‌شد، با ارتفاعی بیش از هزار متر در حال ساخت است. این پروژه جاه‌طلبانه به مدیریت شاهزاده سعودی الولید بن طلال آل سعود، نمادی از چشم‌انداز و عزم این کشور برای عبور از مرزهای معماری مدرن است.

این برج توسط تیم معماری مشهور آدریان اسمیت و گوردون گیل طراحی شده است. آدریان اسمیت پیش‌تر برج خلیفه در دبی را طراحی کرده بود که در حال حاضر بلندترین ساختمان جهان با ارتفاع ۸۲۸ متر است. این معماران قصد دارند در پروژه برج اقتصادی جده، رکورد خود را به شکل قابل‌توجهی ارتقا دهند و سازه‌ای خلق کنند که علاوه‌بر شاهکار مهندسی، الگویی برای مسئولیت‌پذیری زیست‌محیطی باشد. طراحی این آسمان‌خراش با فرم آیرودینامیک و استفاده از فناوری‌های پیشرفته، به‌گونه‌ای است که بتواند در برابر بادهای شدید بیابان مقاومت کند و با محیط زیست پیرامون خود هم‌زیستی داشته باشد.

ساخت این آسمان‌خراش با چالش‌های فراوانی روبه‌رو بوده است. پروژه به‌دلیل مشکلات مالی و لجستیکی برای مدتی متوقف شد، اما اکنون با سرعت قابل‌توجهی ادامه دارد. در حال حاضر، بتن‌ریزی تا طبقه ۶۴ انجام شده است و هر طبقه طی چهار روز تکمیل می‌شود. این سرعت بالا با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین امکان‌پذیر شده است که اجازه می‌دهد بتن به ارتفاعات بی‌سابقه‌ای پمپ شود. تیم ساخت هم‌اکنون قادر است بتن را تا ارتفاع ۸۰۰ متر پمپ کند و در تلاش است این رقم را به ارتفاع نهایی برج یعنی بیش از هزار متر برساند. این فرایند نیازمند ماشین‌آلات پیشرفته و برنامه‌ریزی دقیق برای حفظ یکپارچگی سازه است.

پیش‌بینی می‌شود برج اقتصادی جده تا سال ۲۰۲۸ تکمیل شود که این زمان‌بندی با اهداف کلی چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان هماهنگ است. تکمیل آسمان‌خراش جده تعهد این کشور به ساخت آینده‌ای پایدار و شکوفا را به نمایش می‌گذارد و به یک نماد جهانی تبدیل خواهد شد که نسل‌های آینده را به بلندپروازی و پیشرفت ترغیب می‌کند.

مهار بیابان بزرگ چین با کمربند سبز

چین پس از سال‌ها تلاش و سرمایه‌گذاری گسترده، به دستاورد مهمی در زمینه مقابله با بیابان‌زایی دست یافته است. این کشور با اجرای پروژه‌ای بلندمدت و استفاده از روش‌های سنتی و نوین، توانسته است جلوی پیشروی صحرای تنگر را بگیرد و کمربندی سبز و حفاظتی در این منطقه ایجاد کند. این کمربند که نقش حیاتی در حفاظت از زمین‌های کشاورزی و مناطق مسکونی دارد، اکنون با تکمیل آخرین بخش‌های خود به مرحله‌ای حساس و تعیین‌کننده رسیده است.

روستای چانگلیوشویی در شهر ژونگ‌وی شاهد نصب آخرین ردیف از «صفحه‌های حصیری کاه» بود. صفحه‌های حصیری کاه روشی سنتی برای تثبیت شن‌های روان است که به عنوان بخشی از پروژه بزرگ کنترل بیابان‌زایی در صحرای تنگر به کار گرفته شده است. این پروژه که بیش از ۶۰ سال ادامه داشته، اکنون با تکمیل کمربند سبز و حفاظتی ۱۵۳ کیلومتری که از ۱۰ تا ۳۸ کیلومتر عرض دارد، به مرحله مهمی رسیده است.

روش صفحه‌های حصیری کاه شامل کاشت کاه به‌صورت شبکه‌ای شطرنجی روی سطح بیابان است که شن‌ها را تثبیت و از فرسایش بادی جلوگیری می‌کند. پس از تثبیت اولیه، برنامه‌ریزی شده است که در فصل بارندگی، گیاهان مقاوم به خشکی همچون علف‌ها و درختچه‌های بیابانی در این شبکه‌ها کاشته شود تا تثبیت شن‌ها به‌صورت بلندمدت تضمین شود.

صحرای تنگر، چهارمین بیابان بزرگ چین با مساحتی حدود ۴۳ هزار کیلومتر مربع است که در نواحی شمال غربی این کشور گسترده شده است. شهر ژونگ‌وی که بین کوه‌های چیلیان و هلان واقع شده، تنها گذرگاه شرقی این بیابان است و نقش کلیدی در جلوگیری از گسترش شن‌های روان به سمت شرق و مناطق مسکونی و کشاورزی دارد.

کارشناسان معتقدند این کمربند سبز به عنوان یک سپر طبیعی، از نفوذ شن‌های بیابانی به زمین‌های کشاورزی، شهرها، واحه‌ها و جاده‌ها جلوگیری می‌کند و منبع اصلی ریزگردها و طوفان‌های شن را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد، همچنین این پروژه به حفاظت از رودخانه زرد کمک می‌کند و شرایط زیست‌محیطی منطقه را بهبود می‌بخشد.

این پروژه از دهه ۱۹۵۰ آغاز شده و در ابتدا برای حفاظت از راه‌آهن بیابانی باوتو-لانژو که نخستین راه‌آهن بیابانی چین است، طراحی شده بود. در سال‌های اخیر، با همکاری سازمان‌های تحقیقاتی، فناوری‌های نوینی همچون پوسته‌های مصنوعی سیانوباکتری و بهبود صفحات حصیری کاه به کار گرفته شده است. طی دو سال گذشته، بیش از ۲.۶ میلیارد یوان (حدود ۳۶۳ میلیون دلار) در این پروژه سرمایه‌گذاری شده است که بخشی از بزرگ‌ترین برنامه جنگل‌کاری جهان، یعنی برنامه جنگل‌کاری سه شمال چین (سه منطقه جغرافیایی در شمال چین)، برای مقابله با بیابان‌زایی محسوب می‌شود.

با تلاش‌های نسل‌های مختلف، کنترل بیابان روی حدود ۳۷۰ هزار هکتار از زمین‌ها انجام شده و صحرای تنگر حدود ۲۵ کیلومتر عقب رانده شده است. یکی از دانشمندان ارشد آکادمی جنگلداری چین، این کمربند سبز را نمادی از همزیستی مسالمت‌آمیز انسان و طبیعت و الگویی مهم برای توسعه پایدار مناطق خشک در جهان دانسته است.

چین همچنین در عرصه جهانی نقش فعالی در مقابله با بیابان‌زایی ایفا می‌کند و پس از امضای کنوانسیون سازمان ملل در سال ۱۹۹۴، به عنوان پیشرو در مهار تخریب زمین و بازگرداندن مناطق بیابانی شناخته شده است. مرکز همکاری‌های کنترل بیابان‌زایی چین و آسیای مرکزی به‌تازگی در نینگشیا افتتاح شده است تا همکاری‌های بین‌المللی در این زمینه را تقویت کند.

دیابتی‌ترین کشورهای جهان کدامند؟

دیابت یک بیماری مزمن است که میلیون‌ها نفر را در سراسر دنیا تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که بدن نتواند سطح صحیح قند خون را تنظیم کند و منجر به عوارض مختلفی برای سلامتی بیماران شود. با افزایش جمعیت جهان و افزایش سن افراد، شیوع دیابت نیز روبه‌افزایش است، زیرا کشورهای بیشتری در حال پیروی از رژیم غذایی غربی و سبک زندگی بی‌تحرک هستند.

همچنین روند روبه‌رشد این بیماری مزمن در جمعیت‌های جوان‌تر، به‌ویژه در کشورهای کم‌درآمد و با درآمد متوسط، وجود دارد. موضوع قابل‌توجه اینکه با پیشرفت فناوری، ابزارهای بیشتری مانند دستگاه‌های نظارت مداوم بر گلوکز، پمپ‌های انسولین و برنامه‌های تلفن همراه، برای ردیابی سطح قند خون و مدیریت دیابت در دسترس است و امید می‌رود که با این تکنولوژی‌ها از تعداد مبتلایان آن کاسته شود. در ادامه به معرفی کشورهایی می‌پردازیم که در سال ۲۰۲۵، بیشترین میزان بیماری دیابت را به خود اختصاص می‌دهند:

چین

چین با جمعیتی بیش از ۱.۴ میلیارد نفر، بیشترین تعداد مبتلا به دیابت را در جهان دارد. تخمین زده می‌شود که بیش از ۱۳۰ میلیون بزرگسال چینی به دیابت مبتلا هستند. شهرنشینی سریع و پذیرش رژیم غذایی غربی سرشار از قند و غذاهای فرآوری شده، به افزایش شیوع دیابت در چین دامن زده است.

هند

هند با بیش از ۹۸ میلیون بزرگسال مبتلا به دیابت، دومین کشور با بیشترین تعداد مبتلایان به این بیماری است. شیوع بالای دیابت در هند را می‌توان به عوامل ژنتیکی، سبک زندگی کم‌تحرک و دسترسی ضعیف به خدمات درمانی در مناطق روستایی نسبت داد.

آمریکا

ایالات متحده با بیش از ۳۱ میلیون بزرگسال مبتلا به دیابت، سومین جایگاه را در فهرست دیابتی‌ترین کشورهای جهان دارد. میزان چاقی در آمریکا بسیار زیاد است که یک عامل خطرآفرین اصلی، برای ابتلاء به دیابت نوع ۲ محسوب می‌شود. علاوه بر این، مراقبت‌های بهداشتی ناکافی در ایالات متحده، می‌تواند دسترسی افراد را به منابع لازم برای مدیریت دیابت، دشوار کند.

برزیل

برزیل با بیش از ۲۰ میلیون بزرگسال مبتلا به دیابت، چهارمین کشور با بیشترین تعداد مبتلایان به این بیماری است. شیوع بالای دیابت در برزیل با تغییر الگوهای غذایی، افزایش شهرنشینی و نبود فعالیت بدنی در بین ساکنان آن ارتباط دارد.

اندونزی

بیش از ۱۶ میلیون بزرگسال مبتلا به دیابت در اندونزی وجود دارد و جایگاه پنجم را در فهرست دیابتی‌ترین کشورهای دنیا به خود اختصاص می‌دهد. توسعه سریع اقتصادی در اندونزی منجر به تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی افراد شده است و این موضوع، نقش مؤثری در افزایش شیوع دیابت در این کشور داشته است.

پاکستان

پاکستان با بیش از ۱۴ میلیون بزرگسال مبتلا به دیابت، ششمین کشور از نظر تعداد مبتلایان به این بیماری متابولیک است. استعداد ژنتیکی، انتخاب رژیم غذایی نامناسب و عدم آگاهی در مورد پیشگیری و مدیریت دیابت، از عوامل کلیدی شیوع بالای آن در پاکستان است.

مکزیک

بیش از ۱۳ میلیون بزرگسال مبتلا به دیابت در مکزیک وجود دارد. شیوع بالای دیابت در این کشور، ارتباط تنگاتنگی با مصرف بالای نوشیدنی‌های شیرین، غذاهای فرآوری‌شده و عوامل ژنتیکی دارد.

مصر

مصر با بیش از ۱۰ میلیون بزرگسال مبتلا به دیابت، هشتمین کشور از نظر تعداد مبتلایان به این بیماری است. شیوع دیابت در مصر به عوامل ژنتیکی، سبک زندگی بی‌تحرک و دسترسی ضعیف به خدمات درمانی در مناطق روستایی، نسبت داده می‌شود.

بنگلادش

بنگلادش با بیش از ۹ میلیون بزرگسال مبتلا به این بیماری مزمن، نهمین کشور از نظر تعداد مبتلایان به دیابت در سال ۲۰۲۵ به شمار می‌رود. شیوع بالای این بیماری در بنگلادش با تغییر الگوهای غذایی، افزایش شهرنشینی و عدم فعالیت بدنی در بین افراد، مرتبط است.

روسیه

بیش از هشت میلیون بزرگسال مبتلا به دیابت در روسیه وجود دارد. مصرف بالای نوشیدنی‌های شیرین، غذاهای فرآوری‌شده و عوامل ژنتیکی، از فاکتورهای اصلی شیوع بالای دیابت در روسیه به شمار می‌رود.

کیپ‌تاون پیشرو در باغ‌های سقفی پایدار آفریقا

باغ‌های سقفی یا روف‌گاردن‌ها، فضاهای سبز و زنده‌ای هستند که روی سقف ساختمان‌ها ایجاد می‌شوند و علاوه‌بر زیبایی بصری، مزایای زیست‌محیطی متعددی دارند.

این فضاها با استفاده از پوشش گیاهی متنوعی شامل گل‌ها، درختچه‌ها و گیاهان خوراکی، به کاهش دمای داخلی ساختمان، جذب آب باران و بهبود کیفیت هوا کمک می‌کنند. باغ‌های سقفی نقش مهمی در افزایش فضای سبز شهری، کاهش آلودگی صوتی و ایجاد محیطی آرام برای استراحت و تفریح ایفا می‌کنند، به همین دلیل به‌عنوان راهکاری پایدار و زیبا در طراحی معماری و شهرسازی، روزبه‌روز محبوب‌تر می‌شوند.

در قاره آفریقا، کیپ‌تاون به‌عنوان شهری پیشرو در زمینه ایجاد باغ‌های سقفی شناخته می‌شود، برجسته‌ترین نمونه آن، باغ سقفی اداره محیط زیست و برنامه‌ریزی توسعه (DEADP) در مرکز شهر است که به‌واسطه وسعت، تنوع زیستی و رویکرد نوآورانه‌اش در فضای سبز شهری، شهرت فراوانی دارد. برخلاف بسیاری از روف‌گاردن‌ها که محدود به گلدان‌های کوچک هستند، این باغ دارای بسترهای کامل خاکی است که امکان رشد گیاهان بومی متنوع زیست‌بوم ساکولنت کارو را به‌عنوان زیست‌بومی بی‌نظیر در آفریقا فراهم کرده است، این طراحی موجب شکل‌گیری اکوسیستم پایداری شده که علاوه بر زیبایی، محل زندگی و جذب گرده‌افشان‌هایی همچون زنبورهاست.

پروژه باغ سقفی DEADP بخشی از تعهد کیپ‌تاون به پایداری محیط زیست و مقابله با تغییرات اقلیمی محسوب می‌شود، این باغ زنده نشان می‌دهد چگونه محیط‌های شهری می‌توانند با طبیعت ادغام شوند و به حفظ تنوع زیستی، کاهش دمای محیط و بهبود کیفیت هوا کمک کنند. اجرای این پروژه نیازمند مهندسی پیشرفته‌ای بود که به‌دنبال آن سقف ساختمان تقویت و عایق‌بندی شد تا وزن خاک و گیاهان را تحمل کند و دستگاه‌های تهویه به‌گونه‌ای پنهان شدند که فضای بیشتری برای کاشت گیاهان فراهم شود.

در مقایسه با دیگر شهرهای آفریقایی همچون ژوهانسبورگ و مراکش که بام‌هایشان بیشتر جنبه تفریحی و تجاری دارند، باغ سقفی کیپ‌تاون به دلیل تمرکز بر ارزش‌های اکولوژیکی و پایداری شهری متمایز است. این باغ نه‌تنها محیطی برای استراحت فراهم می‌کند، بلکه نقش کلیدی در برنامه‌ریزی محیط زیستی و مقابله با تغییرات اقلیمی ایفا می‌کند. به همین دلیل باغ سقفی اداره محیط زیست و برنامه‌ریزی توسعه کیپ‌تاون به‌عنوان بهترین و برجسته‌ترین بام‌باغ در آفریقا شناخته می‌شود و الگویی موفق برای سایر شهرهای قاره در توسعه پروژه‌های مشابه و ارتقای کیفیت زندگی شهری است.

نگاهی به روند سازگاری و پایداری شهرهای تاب‌آور

در عصری که با شهرنشینی سریع، تغییرات اقلیمی و چالش‌های اقتصادی‌اجتماعی همراه است، مفهوم «تاب‌آوری شهری» به یکی از الزامات حیاتی برای شهرهای سراسر جهان تبدیل شده است، شهرهای تاب‌آور، شهرهایی هستند که توانایی مقابله با شوک‌های مختلف محیط زیستی، اقتصادی یا اجتماعی را دارند و می‌توانند پس از بحران‌ها به سرعت بهبود پیدا کنند.

تاب‌آوری شهری در اصل به‌معنای توانایی شهرها در پیش‌بینی، آماده‌سازی، مقابله و بازیابی از شوک‌ها و فشارهای مختلف همچون بلایای طبیعی، تغییرات اقلیمی، بحران‌های اقتصادی و اجتماعی است، این مفهوم نشان‌دهنده ظرفیت شهرها برای حفظ تداوم عملکرد و رفاه ساکنان در شرایط بحرانی، سازگاری مثبت و حرکت به سوی توسعه پایدار است. شهرهای تاب‌آور با برنامه‌ریزی دقیق، توسعه زیرساخت‌های مقاوم، مدیریت بحران کارآمد و مشارکت فعال جامعه محلی می‌توانند آسیب‌ها را کاهش دهند و کیفیت زندگی را بهبود بخشند، به‌طوری که آینده‌ای امن‌تر و پایدارتر برای نسل‌های آینده تضمین شود.

تاب‌آوری شهری به بیان دیگر توانایی یک شهر در جذب اختلالات، سازگاری با شرایط متغیر و تحول در پاسخ به چالش‌ها اشاره دارد، این مفهوم شامل عوامل متعددی از جمله زیرساخت‌ها، حاکمیت، مشارکت اجتماعی و پایداری محیط زیستی است. شهرهای تاب‌آور، برنامه‌ریزی بلندمدت و سرمایه‌گذاری در سیستم‌هایی را در اولویت قرار می‌دهند که ظرفیت آن‌ها را برای واکنش به بحران‌ها افزایش می‌دهد.

شهرهای موفق جهان در تاب‌آوری

کپنهاگ دانمارک از جمله شهرهای برجسته در حوزه مقاومت شهری است که به‌عنوان الگویی برای مقاومت شهری شناخته می‌شود. این شهر برنامه‌ای بلندپروازانه برای سازگاری با تغییرات اقلیمی دارد که شامل زیرساخت‌های سبز گسترده‌ای همچون پارک‌ها و مناطق ساحلی طراحی‌شده برای مدیریت سیلاب است. تعهد کپنهاگ برای دستیابی به کربن‌زدایی تا سال ۲۰۲۵ با سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر و حمل‌ونقل پایدار پشتیبانی می‌شود.

آمستردام هلند به استراتژی‌های نوآورانه مدیریت آب مشهور است که برای شهری واقع در زیر سطح دریا حیاتی به‌نظر می‌رسد. استفاده از محله‌های شناور و بام‌های سبز برای کاهش خطرات سیلاب از جمله اقدامات این شهر است. مشارکت قوی جامعه و تاکید بر برنامه‌ریزی شهری پایدار، مقاومت آمستردام را تقویت می‌کند.

سنگاپور پیشرو در ادغام فناوری با برنامه‌ریزی شهری برای افزایش مقاومت است. این دولت-شهر رویکرد جامعی برای مدیریت ریسک‌های اقلیمی از جمله افزایش سطح دریا و رویدادهای آب‌وهوایی شدید دارد. مفهوم «شهر اسفنجی» که بر جذب و مدیریت آب تمرکز دارد، نمونه‌ای از استراتژی‌های آینده‌نگرانه سنگاپور است.

نیویورک پس از تخریب‌های ناشی از طوفان سندی در سال ۲۰۱۲، گام‌های مهمی در برنامه‌ریزی مقاومت برداشت. ابتکار «OneNYC» این شهر به مقابله با تغییرات اقلیمی، نابرابری اقتصادی و عدالت اجتماعی می‌پردازد. سرمایه‌گذاری در حفاظت ساحلی، زیرساخت‌های سبز و آمادگی جامعه، نیویورک را به یک مرکز شهری مقاوم تبدیل کرده است.

توکیو ژاپن مقاومت خود را بر پایه اقدامات گسترده آمادگی در برابر بلایایی همچون زمین‌لرزه‌ها و سونامی‌ها بنا کرده است. این شهر قوانین ساختمانی سختگیرانه، سیستم‌های هشدار زودهنگام و مانورهای جامعه را اجرا کرده است. تاکید توکیو بر نوآوری‌های فناوری از جمله زیرساخت‌های مقاوم در برابر زمین‌لرزه، مقاومت آن را تقویت می‌کند.

ملبورن استرالیا رویکردی پیشگیرانه در سازگاری با اقلیم اتخاذ کرده است که بر فضای سبز شهری و مدیریت پایدار آب تمرکز دارد. استراتژی «جنگل شهری» این شهر با هدف افزایش پوشش درختی برای کاهش گرما و بهبود کیفیت هوا طراحی شده است. تعهد ملبورن به مشارکت جامعه تضمین می‌کند که استراتژی‌های مقاومت با نیازهای جمعیت متنوع آن هماهنگ باشد.

آینده سبز حمل‌ونقل شهری با فناوری نوین هیدروژنی

با افزایش آلودگی و ترافیک در شهرهای بزرگ جهان، فناوری‌های نوینی در حوزه حمل‌ونقل شهری ظهور کرده‌اند که نویدبخش تحولی بزرگ در زمینه پایداری و کارایی رفت‌وآمدهای روزمره هستند. این فناوری‌ها فراتر از دوچرخه‌های برقی سنتی، آینده‌ای سبزتر و بهینه‌تر را برای جابه‌جایی در شهرها رقم می‌زنند.

دوچرخه‌های برقی (e-bikes) نقطه عطفی در تاریخ حمل‌ونقل شهری به‌شمار می‌روند. این دوچرخه‌ها به دلیل سهولت استفاده و کاهش آلودگی نسبت به خودروهای موتوری، محبوبیت زیادی در شهرهای مختلف جهان پیدا کرده‌اند، اما با وجود مزایای فراوان، مشکلاتی همچون وابستگی به باتری‌های لیتیوم‌یونی در آن‌ها وجود دارد که زمان شارژ طولانی و فرایندهای تولید و بازیافت زیست‌محیطی نامناسبی دارند. استخراج مواد اولیه این باتری‌ها با ردپای کربنی قابل‌توجهی همراه است که بر پایداری کلی این فناوری تأثیر منفی دارد.

پیشرفت‌های فناوری انرژی‌های پاک به‌ویژه استفاده از پنل‌های خورشیدی برای تأمین برق ایستگاه‌های شارژ، نویدبخش دوره‌ای جدید در حمل‌ونقل شهری پایدار است. این تحولات زمینه‌ساز ورود فناوری‌های نوآورانه‌ای هستند که نحوه رفت‌وآمد در شهرها را به کلی متحول می‌کنند. یکی از مهم‌ترین نوآوری‌های اخیر در حمل‌ونقل پاک که ایراد دوچرخه‌های برقی را رفع می‌کند، ظهور دوچرخه‌های هیدروژنی است.

این دوچرخه‌ها به جای باتری‌های لیتیوم‌یونی از پیل سوختی استفاده می‌کنند که هیدروژن را به‌طور مستقیم به برق تبدیل می‌کند تا موتور را به حرکت درآورد. مزیت برجسته این فناوری، زمان بسیار کوتاه شارژ است، به‌عنوان مثال مدل آلفا نئو ( Alpha Neo) ساخت یک شرکت فرانسوی تنها در یک دقیقه شارژ می‌شود و با یک بار شارژ قادر به پیمایش تا ۱۵۰ کیلومتر است.

دوچرخه‌های هیدروژنی با ارائه راهکاری سریع‌تر، پاک‌تر و کارآمدتر، در حال شکل‌دهی به آینده حمل‌ونقل شهری هستند. جایگزینی آن‌ها با دوچرخه‌های برقی لیتیوم‌یونی نه‌تنها به کاهش آلودگی هوا و اثرات زیست‌محیطی کمک می‌کند، بلکه تجربه کاربری بهتری از نظر سرعت شارژ و برد مسافت فراهم می‌آورد. با توسعه زیرساخت‌های لازم و پیشرفت فناوری، این تحول در حمل‌ونقل شهری جهانی اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد.

دوچرخه‌های هیدروژنی راه‌حل نهایی حمل‌ونقل سبز

با توجه به مزایای قابل‌توجه دوچرخه‌های هیدروژنی و روند رو به رشد توسعه زیرساخت‌ها، انتظار می‌رود این فناوری به‌ویژه در شهرهای بزرگ و مناطق با اولویت‌های زیست‌محیطی به‌تدریج جایگزین دوچرخه‌های برقی لیتیوم‌یونی شود که ابتدا بخش‌های تجاری و ناوگان‌های حمل‌ونقل شهری پذیرای این فناوری خواهند بود، سپس بازار مصرف‌کنندگان عمومی نیز با کاهش هزینه‌ها و افزایش دسترسی، به سمت استفاده از دوچرخه‌های هیدروژنی حرکت خواهد کرد.

منابع رسمی و آمارهای به‌روز درباره جایگزینی دوچرخه‌های هیدروژنی با دوچرخه‌های برقی لیتیوم‌یونی به‌صورت متمرکز و جامع منتشر نشده است، اما بر اساس روندهای جهانی و گزارش‌های شرکت‌های پیشرو در این حوزه، می‌توان به نکات مهمی اشاره کرد. تعداد ایستگاه‌های سوخت هیدروژن در اروپا از حدود ۳۰ ایستگاه در سال ۲۰۲۰ به بیش از ۹۰ ایستگاه در سال ۲۰۲۵ افزایش پیدا کرده که نشان‌دهنده رشد سریع زیرساخت‌های هیدروژنی است. قیمت‌گذاری و عرضه این دوچرخه‌ها در فرانسه نشان‌دهنده ورود این فناوری به بازار مصرفی است.

کشورهای پیشرو در توسعه فناوری هیدروژنی همچون آلمان، فرانسه، هلند و چین برنامه‌های گسترده‌ای برای توسعه زیرساخت‌های هیدروژن و تشویق استفاده از وسایل‌نقلیه هیدروژنی دارند. تولید هیدروژن سبز با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر همچون خورشیدی و بادی نیز در حال افزایش است و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰ سهم قابل‌توجهی از بازار انرژی هیدروژن را به خود اختصاص دهد.

هند میزبان بزرگ‌ترین پارک خورشیدی جهان

پارک خورشیدی بهادلا (Bhadla Solar Park) در قلب صحرای راجستان و در فاصله حدود ۲۲۰ کیلومتری از شهر جودپور به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین پارک‌های خورشیدی جهان شناخته می‌شود. این پروژه عظیم نه‌تنها هند را به صدر اخبار انرژی‌های تجدیدپذیر آسیا رسانده، بلکه نشان داده است که کشورهای آسیایی دیگر نیز در حال برداشتن گام‌های جدی برای بهره‌برداری از انرژی‌های پاک هستند.

ساخت این پارک از جولای ۲۰۱۵ آغاز شده است، بیش از ۱۰ میلیون پنل خورشیدی فتوولتائیک و ظرفیت تولید برق بیش از ۲۰۰۰ مگاوات (۲ گیگاوات) دارد. میانگین تابش خورشیدی این منطقه حدود ۵.۷۲ کیلووات‌ساعت بر متر مربع در روز است. این پروژه با همکاری وزارت انرژی‌های نو و تجدیدپذیر هند (MNRE) و با هدف توسعه پروژه‌های عظیم انرژی پاک راه‌اندازی شد.

سرمایه‌گذاری روی پروژه پارک خورشیدی بهادلا بالغ بر ۱.۴ میلیارد دلار بود که از صندوق سرمایه‌گذاری اقلیمی با پشتیبانی بانک‌هایی همچون بانک توسعه آسیایی (ADB) تأمین شده است و شرکت‌های بزرگی در آن نقش دارند. برای حفظ عملکرد بهینه پنل‌ها در شرایط گردوغبار صحرایی نیز از ربات‌های پاک‌کننده پنل به نام اکوپیا (Ecoppia) در آن استفاده می‌شود.

این پارک خورشیدی توانسته از انتشار سالانه حدود ۵.۶ میلیون تن دی‌اکسیدکربن جلوگیری کند، اما در مراحل اولیه با چالش‌هایی همچون اتصال پنل‌ها به شبکه ملی برق و مشکلات زیرساختی روبه‌رو بود که هزینه‌های اضافی به‌همراه داشت، با این حال هند از این تجربه آموخت که ساخت پنل‌ها ساده‌ترین بخش پروژه است و توجه بیشتری باید به زیرساخت‌ها معطوف شود.

از نظر دستاوردهای ملی، ظرفیت خورشیدی هند در سال ۲۰۲۲ چهار سال زودتر از هدف تعیین‌شده محقق شد و هند بر دستیابی به هدف خالص صفر انتشار تا سال ۲۰۷۰ تأکید کرد. هزینه پنل‌های خورشیدی نیز طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر تا ۸۵ درصد کاهش پیدا کرده است.

پارک خورشیدی بهادلا نمونه‌ای موفق از حرکت هند به سوی آینده‌ای پاک‌تر و مستقل از سوخت‌های فسیلی است و به‌عنوان الگویی برای دیگر کشورها در مسیر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر مطرح شده است. این پروژه نشان می‌دهد که با زیرساخت مناسب و سیاست‌های تشویقی می‌توان به‌سرعت به سمت انرژی پاک و اهداف زیست‌محیطی حرکت کرد.

شهرهای اروپایی چگونه با موج‌های گرمای شدید مقابله می‌کنند؟

تابستان ۲۰۲۵ با دمای بسیار بالا در در سراسر اروپا به‌ویژه کشورهای فرانسه، ایتالیا و اسپانیا همراه است و هشدارهای قرمز در این مناطق صادر شده است. دمای بیش از ۴۶ درجه سانتی‌گراد در بخش‌هایی از شبه‌جزیره ایبری، موجب تعطیلی مدارس، محدودیت در فعالیت‌های کاری در فضای باز و فشار بر شبکه‌های برق و حمل‌ونقل عمومی شده است. این گرمای بی‌سابقه خطر آتش‌سوزی‌های گسترده را در حوضه مدیترانه افزایش داده است به‌طوری که در غرب ترکیه، آتش‌سوزی‌های مهیب نزدیک ازمیر بیش از ۵۰ هزار نفر را مجبور به تخلیه کرد و در آتش‌سوزی که در اول ژوئیه در منطقه کاتالونیای اسپانیا رخ داد، دو نفر جان خود را از دست دادند. وضعیت مشابهی در یونان، فرانسه و ایتالیا به وقوع پیوسته و خشکسالی ناشی از گرما، شدت فصل آتش‌سوزی‌ها را در جنوب اروپا افزایش داده است.

با تسریع تغییرات اقلیمی، موج‌های گرمای شدید و طولانی‌تر به یک پدیده رایج تبدیل شده است. کارشناسان هواشناسی هشدار می‌دهند که اروپا باید انتظار موج‌های گرمایی طولانی‌تر و شدیدتر را داشته باشد. کارشناس فنی تغییرات اقلیمی و سلامت در سازمان جهانی بهداشت سوال مطرح را تعداد موج گرما در سال جاری و مدت زمانشان می‌داند.

سازمان جهانی بهداشت توصیه می‌کند که مردم هیدراته بمانند، در ساعات اوج گرما از فعالیت در فضای باز خودداری کنند و فضاهای داخلی را خنک نگه دارند، اما مقابله با گرمای شدید نیازمند اقدامات بلندمدت و بازنگری در طراحی شهری، زیرساخت‌ها و فضاهای عمومی است. در ادامه به چند نمونه موفق از اقدامات شهرهای اروپایی برای مقابله با گرما اشاره می‌شود.

آنتورپ، بلژیک: نقاط خنک‌کننده و توسعه فضای سبز

شهر آنتورپ با هدف کاهش فشار گرمایی شهری، استراتژی دوگانه‌ای را اجرا کرده است: توسعه فضای سبز بلندمدت و ایجاد «نقاط خنک‌کننده(Cool Spots) » که فضاهای کوچک سایه‌دار با پوشش گیاهی بیش از ۸۰ درصد و امکاناتی همچون آب آشامیدنی هستند. این نقاط حداقل ۲۰۰ متر مربع وسعت دارند و در دسترس آسان ساکنان، به‌ویژه گروه‌های آسیب‌پذیر همچون کودکان و سالمندان قرار می‌گیرند. نمونه‌هایی از این فضاها شامل میدان دن بل و باغ اکوهاوس است که در آن‌ها سطوح بتنی با گیاهان و آب‌نما جایگزین شده است.

علاوه‌بر این، برنامه‌های گسترده‌تری همچون کاشت درختان آینده‌دار با زیرساخت ریشه پیشرفته، خیابان‌های باغی طراحی‌شده با مشارکت ساکنان و تشویق به سبزسازی خصوصی در مدارس و فضاهای عمومی اجرا می‌شود. این مدل همکاری میان شهرداری، ساکنان، دانشگاه‌ها و اتحادیه اروپا، الگویی موفق برای سایر شهرها در تعادل میان اقدامات فوری و استراتژی‌های بلندمدت است.

والنسیا، اسپانیا: شبکه پناهگاه‌های اقلیمی

والنسیا با افزایش شدت موج‌های گرما، شبکه‌ای از پناهگاه‌های اقلیمی را راه‌اندازی کرده است که شامل کتابخانه‌ها، مراکز اجتماعی و ساختمان‌های عمومی است که برای ارائه هوای خنک، آب آشامیدنی و امکانات ضروری به افراد آسیب‌پذیر در طول تابستان تجهیز شده‌اند. این برنامه از سال ۲۰۲۲ آغاز شده و تاکنون ۱۰ پناهگاه فعال شده است و برنامه‌ریزی برای افزایش به ۲۰ پناهگاه در سال ۲۰۲۵ وجود دارد.

این پناهگاه‌ها به سیستم‌های تهویه مطبوع یا تهویه طبیعی مجهز هستند و نه‌تنها در زمان هشدارهای گرمایی، بلکه به‌صورت مستمر در طول تابستان باز می‌مانند. برنامه‌های آموزشی نیز به آموزش مدیران محلی، سازمان‌های مردمی و کارکنان شهرداری در زمینه راهکارهای خنک‌سازی کم‌هزینه و مقابله با فقر انرژی کمک می‌کند.

تولوز، فرانسه: طرح «تولوز + خنک»

تولوز در سال ۲۰۲۳ برنامه جامعی به نام «تولوز + خنک» را اجرا کرد که شامل ۳۰ اقدام آزمایشی برای تسکین فوری گرما و ایجاد تحول بلندمدت است. این اقدامات شامل نصب سازه‌های سایه‌دار متنوع، کاشت گسترده درختان و بازطراحی فضاهای عمومی است. نمونه‌های سایه‌بان‌ها از پرگولاهای پارچه‌ای تا سایه‌بان‌های متحرک بادی الهام‌گرفته از سبک آندلسی هستند که در میادین و خیابان‌ها آزمایش می‌شوند. پرگولا یک سازه معماری فضای باز است که سقفی مشبک دارد و به‌طور معمول با گیاهان رونده همچون پیچک یا تاک پوشانده می‌شود تا با کاهش تابش مستقیم آفتاب، دمای محیط را پایین بیاورد و به خنک‌سازی فضاهای عمومی کمک کند.

شهر تولوز در نظر دارد تا سال ۲۰۳۰ به‌منظور حفاظت از گروه‌های آسیب‌پذیر، بیش از ۱۰۰ هزار درخت در مناطقی همچون مهدکودک‌ها، مدارس و مراکز مراقبتی بکارد. علاوه بر این، ساعات کاری کارکنان شهرداری تنظیم شده و ساعات باز بودن استخرها و پارک‌ها افزایش یافته است و مردم به استفاده از حمل‌ونقل عمومی با تخفیف در روزهای گرم تشویق می‌شوند.

گتافه، اسپانیا: بازسازی شهری برای مقابله با فقر انرژی و گرمای شدید

در منطقه متروپولیتن مادرید، شهر گتافه با دمای تابستانی تا ۴۰ درجه و ساختمان‌هایی که به‌طور معمول بدون عایق‌بندی و سیستم خنک‌کننده مناسب هستند، با چالش‌های جدی روبه‌رو است. پروژه «گتافه رهبیلیتا» با هدف مقابله با فقر انرژی و گرمای شدید، اقدام به بازسازی ساختمان‌ها و ایجاد زیرساخت‌های سبز برای کاهش تجمع گرما و بهبود آسایش حرارتی داخلی و خارجی کرده است. محله‌های آزمایشی همچون مارگاریتاس و لا آلوندیگا به‌عنوان مناطق پناهگاه اقلیمی انتخاب شده‌اند و اقدامات هدفمند در آن‌ها آزمایش می‌شود. این پروژه با همکاری گسترده میان شهرداری، کارشناسان معماری و شهرسازی، دانشگاه‌ها و سازمان‌های مردمی اجرا می‌شود.

گیمارانش، پرتغال: شعاعی سبز برای حفظ میراث و مقابله با گرما

گیمارانش، شهر میراث جهانی یونسکو در پرتغال، با اجرای استراتژی شعاعی سبز، نشان می‌دهد که چگونه شهرهای تاریخی می‌توانند با حفظ بافت فرهنگی خود، به تغییرات اقلیمی پاسخ دهند. این استراتژی شامل اتصال زیرساخت‌های سبز و آبی برای ایجاد خنک‌کنندگی طبیعی، افزایش تنوع زیستی و بهبود تاب‌آوری شهری است.

از جمله اقدامات این برنامه، بازسازی مسیرهای رودخانه‌ای و زیستگاه‌های طبیعی، ایجاد جنگل‌های شهری و فضاهای سبز عمومی به‌عنوان پناهگاه‌های اقلیمی و استفاده از راهکارهای مبتنی بر طبیعت همچون مراتع بارانی و حوضچه‌های نگهدارنده آب است. این اقدامات علاوه‌بر کاهش اثر جزیره گرمای شهری، به مدیریت آب و حفظ تنوع زیستی نیز کمک می‌کنند.

شهرهای اروپایی با افزایش شدید موج‌های گرما و پیامدهای آن، در حال بازتعریف طراحی شهری و زیرساخت‌ها هستند تا تاب‌آوری خود را افزایش دهند. از ایجاد فضاهای سایه‌دار و سبز گرفته تا شبکه‌های پناهگاه اقلیمی و بازسازی ساختمان‌ها، این اقدامات نمونه‌هایی از راهکارهای پایدار و نوآورانه برای مقابله با چالش‌های اقلیمی آینده است. این تجربیات می‌تواند الگویی برای سایر شهرهای جهان باشد تا در برابر گرمای شدید و تغییرات اقلیمی مقاوم‌تر شوند.

قابل‌زندگی‌ترین شهرهای جهان در سال ۲۰۲۵ + اینفوگرافی

واحد اطلاعات اکونومیست (EIU) هر سال با ارزیابی بیش از ۱۷۰ شهر جهان، فهرستی از قابل‌زندگی‌ترین شهرها را منتشر می‌کند. این رتبه‌بندی بر اساس بیش از ۳۰ شاخص در پنج دسته اصلی ثبات، بهداشت و درمان، فرهنگ و محیط زیست، آموزش و زیرساخت‌ها انجام می‌شود. در سال ۲۰۲۵، نتایج این شاخص‌ها تغییرات قابل‌توجهی را نسبت به سال‌های گذشته نشان داده است.

معیارهای ارزیابی قابل‌زندگی بودن شهرها شامل میزان وقوع جرم، تهدید تروریسم، درگیری نظامی و ناآرامی‌های مدنی در بخش ثبات، کیفیت و دسترسی به خدمات درمانی عمومی و خصوصی در بخش بهداشت و درمان، شرایط آب‌وهوایی، دسترسی به فعالیت‌های فرهنگی و ورزشی و محدودیت‌های اجتماعی یا مذهبی در بخش فرهنگ و محیط زیست، کیفیت و دسترسی به آموزش عمومی و خصوصی در بخش آموزش و کیفیت شبکه جاده‌ای، حمل‌ونقل عمومی، ارتباطات بین‌المللی و دسترسی به مسکن مناسب در بخش زیرساخت است. بر این اساس قابل‌زندگی‌ترین شهرهای جهان در سال ۲۰۲۵ عبارتند از:

کپنهاگ، دانمارک ۹۸

وین، اتریش ۹۷.۱

زوریخ، سوئیس ۹۷.۱

ملبورن، استرالیا ۹۷.۰

ژنو، سوئیس ۹۶.۸

سیدنی، استرالیا ۹۶.۶

اوساکا، ژاپن ۹۶

آکلند، نیوزیلند ۹۶

آدلاید، استرالیا ۹۵.۹

ونکوور، کانادا ۹۵.۸

کپنهاگ در سال جاری به‌عنوان قابل‌زندگی‌ترین شهر جهان انتخاب شد و به سلطه سه‌ساله وین پایان داد. این شهر با کسب امتیاز کامل در ثبات، آموزش و زیرساخت، جایگاه نخست را به دست آورد. وین و زوریخ هر دو با امتیاز ۹۷.۱ در جایگاه دوم قرار گرفتند. کاهش امتیاز ثبات در وین به‌دلیل تهدیدهای امنیتی و حوادثی همچون برنامه‌ریزی برای حمله به ایستگاه قطار در سال ۲۰۲۵ بود.

ژنو، دومین شهر سوئیس در جمع پنج شهر برتر، جایگاه پنجم را کسب کرد و ملبورن، سیدنی و آدلاید از استرالیا نیز در میان ۱۰ شهر برتر قرار گرفتند که این امر نشان‌دهنده عملکرد قوی منطقه آسیا-اقیانوسیه است. ونکوور تنها شهر آمریکای شمالی در میان ۱۰ شهر برتر است، در حالی که کلگری که در سال ۲۰۲۴ پنجم بود، به دلیل کاهش امتیاز بهداشت به رتبه هجدهم سقوط کرد.

میانگین امتیاز جهانی برای قابل‌زندگی بودن در سال جاری ۷۶.۱ از ۱۰۰ بود که نسبت به سال قبل تغییری نداشته است، با این حال امتیازات ثبات به‌دلیل تنش‌های ژئوپلیتیکی و ناآرامی‌های مدنی در سراسر جهان کاهش پیدا کرده است.

شهرهای اروپای غربی و کشورهای توسعه‌یافته آسیا-اقیانوسیه همچنان صدرنشین این رتبه‌بندی هستند که عوامل کلیدی موفقیت در این شهرها شامل زیرساخت‌های پیشرفته، سیستم‌های بهداشتی قوی، ثبات اجتماعی و فرصت‌های آموزشی گسترده است. در مقابل شهرهایی که با مشکلات امنیتی یا ضعف خدمات عمومی روبه‌رو هستند، شاهد کاهش رتبه خود بوده‌اند. این رتبه‌بندی برای مهاجران، دانشجویان و افرادی که به دنبال کیفیت زندگی بالاتر هستند، راهنمای ارزشمندی محسوب می‌شود.

یکپارچه‌سازی حمل‌ونقل عمومی برای افزایش پویایی شهری

حمل‌ونقل عمومی نقش بسیار مهمی در زندگی شهری ایفا می‌کند و از اصلی‌ترین زیرساخت‌های توسعه پایدار شهرها به شمار می‌رود. پویایی شهری به معنای توانایی یک شهر در جذب سرمایه، نیروی کار و نوآوری، به‌طور مستقیم با کیفیت زیرساخت‌های حمل‌ونقل ارتباط دارد. شهرهای پویا، فضاهای عمومی فعال و شبکه‌های حمل‌ونقل کارآمدی دارند که تعاملات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را تسهیل می‌کنند.

پویایی شهری موجب افزایش رضایت شهروندان، رونق کسب‌وکارها و بهبود کیفیت زندگی می‌شود و شهرها را به محیط‌هایی جذاب برای زندگی و کار تبدیل می‌کند. در این زمینه، توسعه و بهبود سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی نقش کلیدی در تقویت پویایی و رقابت‌پذیری شهرها ایفا می‌کند. این سیستم‌ها امکان جابه‌جایی سریع، ایمن و مقرون‌به‌صرفه شهروندان را فراهم می‌کنند و به کاهش وابستگی به خودروهای شخصی کمک می‌کنند. اهمیت حمل‌ونقل عمومی تنها به جابه‌جایی افراد محدود نمی‌شود، بلکه تأثیرات گسترده‌ای بر کیفیت هوا، کاهش ترافیک، صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌های خانوار دارد.

یکپارچه‌سازی حمل‌ونقل عمومی یکی از ارکان اساسی برای افزایش پویایی شهرهاست که به رشد اقتصادی، عدالت اجتماعی و پایداری زیست‌محیطی کمک می‌کند. این راهکار شامل اتصال و هماهنگی چند نوع سامانه حمل‌ونقل همچون اتوبوس، قطار، تراموا و خدمات درخواستی است تا سامانه‌ای یکپارچه و کاربرپسند ایجاد شود و علاوه‌بر بهبود ترددهای درون شهری، موجب باززنده‌سازی شهری، کاهش ترافیک و حمایت از توسعه پایدار شود.

نمونه‌های موفق و به‌روز جهانی از یکپارچه‌سازی حمل‌ونقل عمومی

نمونه‌های متعددی از شهرهای جهان نشان‌دهنده موفقیت این رویکرد هستند. سیستم حمل‌ونقل یکپارچه پاریس شامل مترو، قطارهای حومه‌ای، اتوبوس و تراموا است که با استفاده از بلیت‌های یکپارچه و کارت‌های الکترونیکی، جابه‌جایی میان این وسایل مختلف را برای مسافران بسیار ساده و سریع کرده است. این شبکه گسترده، مناطق مرکزی شهر و حومه‌ها را به خوبی پوشش می‌دهد و با بیش از ۱۶۰ خط متنوع، امکان دسترسی آسان به نقاط مختلف پاریس و اطراف آن را فراهم می‌آورد. علاوه بر این، ایستگاه‌ها و وسایل نقلیه به فناوری‌های مدرن مجهز شده‌اند تا اطلاعات زمان‌بندی به‌صورت لحظه‌ای در اختیار مسافران قرار گیرد و تجربه سفر را بهبود ببخشد. این هماهنگی و یکپارچگی باعث شده است که سیستم حمل‌ونقل پاریس یکی از کارآمدترین و پرطرفدارترین شبکه‌های حمل‌ونقل شهری در جهان باشد.

شهر سئول با توسعه گسترده سیستم اتوبوس‌های سریع‌السیر و برقراری هماهنگی کامل بین خطوط مختلف و زمان‌بندی‌های دقیق، توانسته است به میزان قابل‌توجهی ترافیک شهری را کاهش دهد و دسترسی شهروندان به حمل‌ونقل عمومی را بهبود ببخشد. این سیستم اتوبوس‌رانی سریع و کارآمد، مسیرهای اختصاصی و ایستگاه‌های مدرن دارد که باعث افزایش سرعت حرکت و کاهش زمان انتظار مسافران می‌شود، همچنین با یکپارچه‌سازی کامل با شبکه مترو و دیگر سامانه‌های حمل‌ونقل عمومی، جابه‌جایی بین خطوط مختلف به آسانی و بدون وقفه انجام می‌شود. این اقدامات باعث شده است که استفاده از حمل‌ونقل عمومی در سئول افزایش یابد و کیفیت زندگی شهری بهبود پیدا کند.

کارت هوشمند شارژی تی-مانی (T-money) از نقاط قوت سیستم حمل‌ونقل سئول است که تقریباً در تمام خدمات حمل‌ونقل عمومی منطقه کلان‌شهری پذیرفته شده است. مسافران می‌توانند با کارت تی-مانی هزینه سفر در اتوبوس‌ها، مترو، تاکسی‌ها و حتی برخی فروشگاه‌ها و دستگاه‌های فروش خودکار را پرداخت کنند، بدون نیاز به پول نقد یا تهیه بلیط‌های جداگانه.

هنگام انتقال بین اتوبوس و مترو در بازه زمانی مشخص (معمولاً ۳۰ تا ۶۰ دقیقه)، سیستم به‌طور خودکار تخفیف‌ها یا انتقال رایگان را اعمال می‌کند. این موضوع استفاده از چند وسیله نقلیه در یک سفر را بدون هزینه اضافی تشویق می‌کند. کارت تی-مانی را می‌توان در ایستگاه‌های مترو، فروشگاه‌های زنجیره‌ای و به صورت آنلاین خرید و شارژ کرد که دسترسی آن را بسیار آسان می‌کند. نسخه‌های موبایلی این کارت نیز وجود دارد که امکان پرداخت با گوشی‌های هوشمند یا دستگاه‌های پوشیدنی را فراهم می‌کند.

مادرید در اسپانیا نیز یکی از جامع‌ترین سیستم‌های حمل‌ونقل یکپارچه اروپا را دارد که شامل مترو، قطارهای سبک شهری، قطارهای حومه‌ای و اتوبوس است. این شبکه گسترده و مقرون‌به‌صرفه، امکان دسترسی سریع و ایمن به تمام نقاط شهر را فراهم می‌کند و حدود ۸۸ درصد از شهروندان از آن رضایت دارند. شهر آمستردام هلند، با شبکه گسترده قطار، تراموا، کشتی و اتوبوس، به همراه فرهنگ دوچرخه‌سواری بسیار قوی، یکی از نمونه‌های موفق یکپارچه‌سازی حمل‌ونقل عمومی و حمل‌ونقل فعال است. حدود ۹۱ درصد از ساکنان این شهر از سیستم حمل‌ونقل عمومی رضایت دارند. در توکیوی ژاپن، شبکه حمل‌ونقل عمومی بسیار گسترده و متنوع است و مترو با بیش از ۱۴ خط اصلی، بیشترین سهم را در جابه‌جایی روزانه بیش از سه میلیارد مسافر دارد. سایر وسایل نقلیه همچون اتوبوس، مونوریل و تراموا نیز در این شهر فعال هستند، اما مترو به‌دلیل دقت، تمیزی و کارایی بالا، محبوب‌ترین وسیله حمل‌ونقل به شمار می‌رود.

متروی بسیار وسیع و مدرن شهر شانگهای در چین، یکی از وسیع‌ترین و مدرن‌ترین شبکه‌های حمل‌ونقل شهری جهان است و پس از نیویورک از نظر تعداد ایستگاه‌ها در رتبه دوم قرار دارد. این سیستم شامل بیش از ۱۴ خط مترو است که نقاط مختلف شهر را به شکل کارآمد به هم متصل می‌کند. علاوه‌بر مترو، حمل‌ونقل عمومی شانگهای شامل اتوبوس، تاکسی و کشتی است که همه با کارت الکترونیکی یکپارچه «جیائو تونگ» قابل استفاده هستند. این کارت امکان جابه‌جایی آسان و بدون وقفه بین وسایل مختلف را فراهم می‌کند. قطار مگلو که سریع‌ترین قطار شهری جهان است، مسیر فرودگاه تا مرکز شهر شانگهای را در کمتر از هشت دقیقه طی می‌کند. این هماهنگی و فناوری پیشرفته، شانگهای را به نمونه‌ای موفق در حمل‌ونقل عمومی تبدیل کرده است.

تایپه در تایوان دارای یکی از شلوغ‌ترین و در عین حال کارآمدترین سیستم‌های ریلی سبک جهان است. متروی تایپه با طراحی مدرن و ایستگاه‌های مرتفع، دسترسی سریع و آسان را برای بیش از ۹۲ درصد از جمعیت شهر فراهم کرده است. این سیستم با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین همچون قطارهای خودکار و سیستم‌های کنترل پیشرفته، توانسته است حجم بالای مسافران را با کیفیت بالا و بدون تأخیر جابه‌جا کند. علاوه‌بر این، طراحی ایستگاه‌ها به‌گونه‌ای است که جابه‌جایی بین خطوط مختلف به‌راحتی انجام می‌شود و تجربه سفر برای کاربران بسیار روان است.

سیستم ریلی در هنگ‌کنگ به گونه‌ای توسعه یافته است که بیش از ۷۵ درصد جمعیت این شهر در فاصله کمتر از یک کیلومتر از ایستگاه‌های مترو قرار دارند و در نتیجه دسترسی آسان و سریع به حمل‌ونقل عمومی را فراهم می‌کند. استفاده از کارت هوشمند «اختاپوس» پرداخت هزینه‌ها را بسیار ساده و سریع کرده است و امکان جابه‌جایی بدون نیاز به خرید بلیت جداگانه را در اتوبوس، مترو، تراموا و حتی فروشگاه‌ها فراهم می‌آورد. این سیستم روزانه حدود هفت میلیون مسافر را جابه‌جا می‌کند و به دلیل کارایی بالا، نظافت و ایمنی، از بهترین شبکه‌های حمل‌ونقل شهری در جهان محسوب می‌شود. خطوط مترو و قطار شهری هنگ‌کنگ با بیش از ۱۶۰ ایستگاه و طول شبکه نزدیک به ۲۵۰ کیلومتر، پوشش گسترده‌ای را برای مناطق مختلف هنگ‌کنگ فراهم کرده‌اند و برنامه‌ریزی دقیق زمان‌بندی حرکت قطارها باعث کاهش زمان انتظار و افزایش رضایت مسافران شده است.

حمل‌ونقل عمومی در گوانژوی چین نیز پس از سرمایه‌گذاری‌های گسترده و توسعه سریع، به شبکه‌ای بزرگ و پیشرفته با ۱۷ خط و بیش از ۳۲۰ ایستگاه تبدیل شده است که سالانه بیش از یک میلیارد مسافر را جابه‌جا می‌کند. این شبکه گسترده، اتصال سریع و راحتی را بین مناطق مختلف شهر فراهم کرده است و مسیرهای متعددی را به مراکز مهم شهری و حومه‌ها متصل می‌کند. یکی از ویژگی‌های مهم این سیستم، اتصال سریع به هنگ‌کنگ است که سفر بین دو شهر را در کمتر از یک ساعت ممکن می‌سازد. با وجود طولانی بودن خطوط و تعداد زیاد ایستگاه‌ها، برنامه‌ریزی دقیق زمان‌بندی حرکت قطارها و امکاناتی همچون تهویه مطبوع و تابلوهای راهنمای چندزبانه، تجربه‌ای راحت، ایمن و کارآمد برای روزانه میلیون‌ها مسافر رقم می‌زند.

این نمونه‌ها نشان می‌دهند که یکپارچه‌سازی حمل‌ونقل عمومی با استفاده از فناوری‌های نوین، برنامه‌ریزی دقیق و توجه به نیازهای محلی، می‌تواند به میزان قابل‌توجهی کیفیت زندگی شهری را بهبود ببخشد و پویایی شهرها را افزایش دهد.

بازیافت پلاستیک در لاهور با طرح اعتبار سبز

لاهور به‌منظور مقابله با آلودگی پلاستیکی از آغاز طرحی جدید و دوستدار محیط زیست موسوم به «اعتبار سبز» با هدف تشویق شهروندان به بازیافت بطری‌های پلاستیکی استفاده‌شده خبر داد. در این برنامه، ساکنان می‌توانند بطری‌های پلاستیکی خالی خود را در دستگاه‌های فروش معکوس (Reverse Vending Machines یا RVMs) تحویل دهند و به ازای هر کیلوگرم پلاستیک، که معادل حدود ۲۰ بطری یک‌ونیم لیتری است، تا سقف ۱۰۰۰ روپیه اعتبار سبز دریافت کنند. این پروژه با حمایت بانک جهانی اجرا می‌شود و بخشی از برنامه اعتبار سبز اداره حفاظت محیط زیست پنجاب است. هدف اصلی این طرح، تغییر نگرش مردم نسبت به زباله‌های شهری و تشویق به بازیافت از طریق ارائه مشوق‌های مالی است.

این دستگاه‌ها در پاکستان تولید می‌شوند، فناوری پیشرفته‌ای از چین در آن‌ها به کار رفته است و هر واحد آن حدود ۸۰۰ هزار روپیه هزینه دارد.

گامی بزرگ در مقابله با آلودگی پلاستیکی در لاهور

لاهور روزانه حدود ۵۰۰ تن زباله پلاستیکی تولید می‌کند که بخش زیادی از آن به منابع آبی و محل‌های دفن زباله آسیب می‌رساند، با این حال با نصب دستگاه‌های فروش معکوس به مقابله با این بحران برآمده است. این دستگاه‌ها علاوه‌بر بطری‌ها، اقلام پلاستیکی یک‌بارمصرف همچون لیوان‌ها و بشقاب‌ها را نیز جمع‌آوری می‌کنند. مواد جمع‌آوری‌شده پس از بازیافت به مواد اولیه‌ای برای ساخت پیاده‌روها، تعمیرات جاده‌ها و آجرهای سازگار با محیط زیست تبدیل خواهند شد.

هر دستگاه RVM می‌تواند تا ۲۵ کیلوگرم پلاستیک را ذخیره و با حسگرهای حساس به وزن، مواد غیرپلاستیکی را شناسایی و رد کند. کاربران با قرار دادن بطری در دستگاه، فشردن دکمه «A»، وارد کردن شماره موبایل و سپس فشردن دکمه «B» می‌توانند میزان اعتبار خود را روی صفحه نمایش مشاهده کنند. این اطلاعات از طریق اپلیکیشن موبایلی اختصاصی قابل پیگیری است که کاربران را به‌طور مستقیم به فروشندگان ضایعات متصل می‌کند. بیش از ۱۸ هزار فروشنده ضایعات محلی نیز در این سامانه ثبت‌نام کرده‌اند و می‌توانند علاوه‌بر سود معمول، اعتبار سبز دریافت کنند.

دستگاه‌های یادشده در فاز اولیه در چهار دانشگاه خصوصی لاهور نصب شده‌اند و در مراحل بعدی به فضاهای عمومی و خصوصی بیشتری گسترش پیدا خواهند کرد. یک کارخانه «آجرهای اکولوژیکی» در منطقه صنعتی سندر نیز راه‌اندازی شده است که از پلاستیک‌های جمع‌آوری‌شده برای تولید آجرهای ساختمانی استفاده می‌کند. افتتاح این کارخانه در ماه جولای برنامه‌ریزی شده است.

مسئولان پروژه تأکید دارند که هدف فراتر از نصب دستگاه‌هاست و قصد دارند حس مسئولیت‌پذیری زیست‌محیطی را در میان مردم تقویت کنند تا پلاستیک به‌جای زباله، به‌عنوان منبعی ارزشمند برای منافع اقتصادی و محیط زیستی دیده شود. این طرح نویدبخش گامی مهم در جهت پاکیزگی و مدیریت بهتر زباله‌های پلاستیکی در لاهور است و می‌تواند الگویی برای سایر شهرهای پاکستان باشد.

پنل‌های خورشیدی روی ریل‌؛ گامی به سوی حمل‌ونقل سبز

یک استارتاپ سوئیسی با راه‌اندازی نخستین نیروگاه خورشیدی فتوولتائیک (PV) جهان به‌طور مستقیم روی ریل‌های فعال راه‌آهن، گامی انقلابی در ادغام انرژی‌های تجدیدپذیر با زیرساخت‌های حمل‌ونقل برداشته است. این پروژه نوآورانه که با تأیید اداره فدرال حمل‌ونقل سوئیس در اکتبر ۲۰۲۴ به اجرا درآمد، شامل نصب ۴۸ پنل خورشیدی با توان هر یک ۳۸۵ وات است که در مجموع ۱۸ کیلووات ظرفیت تولید دارد و سالانه حدود ۱۶ مگاوات‌ساعت برق تولید می‌کند.

این انرژی تولیدی به شبکه برق عمومی تزریق می‌شود که در فاصله حدود ۵۰۰ متر از محل نصب قرار دارد. از بیست‌وهشتم آوریل ۲۰۲۵ قطارهای مسافری روی این ریل‌های مجهز به پنل‌های خورشیدی حرکت خواهند کرد. پروژه در منطقه بوتس در کانتون نوشتل سوئیس واقع شده است و از فناوری ویژه‌ای بهره می‌برد که امکان نصب سریع و مکانیزه پنل‌ها را فراهم می‌کند. این فناوری می‌تواند در عرض چند ساعت بیش از ۱۰۰۰ متر مربع پنل خورشیدی را روی ریل‌ها نصب کند.

توسعه‌دهنده این ریل چشم‌انداز بزرگی برای این فناوری دارد و هدف آن گسترش این ریل‌ها به شبکه‌های ریلی کشورهای دیگری همچون آلمان، اتریش، ایتالیا، آمریکا و آسیاست. داخل سوئیس با توجه به وجود بیش از ۳۱۰۰ مایل خطوط ریلی، امکان نصب حدود ۲.۵ میلیون پنل خورشیدی وجود دارد که می‌تواند سهم قابل‌توجهی در تولید انرژی پاک و کاهش انتشار کربن داشته باشد.

انرژی تولیدشده از نظر کاربرد می‌تواند به سه شکل مورد استفاده قرار گیرد که شامل تغذیه شبکه برق زیرساخت‌های ریلی همچون سوییچ‌ها و ایستگاه‌ها، تزریق به شبکه برق محلی یا به‌طور ایده‌آل، تزریق به شبکه جریان کشش است که انرژی حرکت قطارها را تأمین می‌کند. گزینه سوم به‌دلیل حذف نیاز به مبدل‌های زمینی و بازیابی جریان از طریق پست‌های برق، بهترین حالت محسوب می‌شود.

با وجود این پیشرفت‌ها چالش‌هایی از جمله آلودگی شدید پنل‌ها و فشار مکانیکی ناشی از عبور قطارها وجود دارد که می‌تواند بر عملکرد و طول عمر این سیستم تأثیر بگذارد. برای مقابله با این مشکلات، سیستم‌های پاکسازی خودکار با برس‌های استوانه‌ای تعبیه شده و آزمایش‌های مداوم برای بهبود فناوری در حال انجام است.

پروژه حاضر نه‌تنها نمونه‌ای موفق از ادغام انرژی خورشیدی در زیرساخت‌های حمل‌ونقل است، بلکه الگویی برای کشورهای دیگر جهت استفاده بهینه از فضاهای بلااستفاده و حرکت به سمت حمل‌ونقل پایدار و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای محسوب می‌شود. این ابتکار عمل چشم‌اندازی را ترسیم می‌کند که در آن شبکه‌های ریلی نه‌تنها مسیرهای حمل‌ونقل، بلکه منابع تولید انرژی پاک نیز خواهند بود.

گنبد بادی، راهکاری نوین برای کاهش غبار و آلودگی صوتی

پروژه‌ای نوآورانه و چشمگیر در شرق چین در حال اجراست که شاید بزرگ‌ترین گنبد بادی جهان باشد. این سازه عظیم که ارتفاع آن به ۵۰ متر می‌رسد، روی یک سایت ساخت‌وساز به مساحت ۲۰ هزار متر مربع نصب شده است و با هدف کاهش آلودگی صوتی و گردوغبار، محیط اطراف را از آسیب‌های ناشی از فعالیت‌های ساختمانی محافظت می‌کند.

این گنبد بادی با استفاده از سیستم‌های پیشرفته تهویه و فیلتراسیون هوا، از خروج ذرات گردوغبار به محیط اطراف جلوگیری می‌کند و به حفظ کیفیت هوای منطقه کمک می‌کند، همچنین پنل‌های شفاف تعبیه‌شده در ساختار گنبد، نور طبیعی خورشید را به داخل هدایت می‌کنند که این امر نیاز به روشنایی مصنوعی در طول روز را کاهش می‌دهد و مصرف انرژی را بهینه می‌سازد.

یکی از ویژگی‌های برجسته این گنبد، قابلیت نصب و جمع‌آوری سریع آن است که امکان استفاده انعطاف‌پذیر در پروژه‌های مختلف ساختمانی را فراهم می‌کند. این مزیت موجب شده است این فناوری به‌عنوان راهکاری کارآمد و مدرن در مدیریت آلودگی‌های ناشی از ساخت‌وساز مطرح شود.

ویدئویی که به سرعت در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است، روند باد شدن این گنبد را به تصویر می‌کشد که به‌تدریج شکل چادر به خود می‌گیرد و در میان ساختمان‌های شهری قرار دارد. این ویدئو تاکنون بیش از ۲.۶ میلیون بازدید داشته و واکنش‌های متنوعی را از شوخی‌های طنزآمیز گرفته تا تحسین نوآوری و اهمیت حفاظت از محیط زیست و سلامت ساکنان اطراف از سوی کاربران به همراه داشته است.

این پروژه، نمونه‌ای از تلاش‌های چین برای توسعه پایدار و کاهش اثرات منفی فعالیت‌های عمرانی در مناطق شهری است و می‌تواند الگویی الهام‌بخش برای سایر کشورها در مدیریت بهتر آلودگی‌های ناشی از ساخت‌وساز باشد.

بهترین کشورهای جهان برای برقراری تعادل میان کار و زندگی + اینفوگرافی

در دنیای پرشتاب امروز، اهمیت تعادل میان کار و زندگی بیش از پیش احساس می‌شود و بسیاری از کشورها با ارائه مزایای اجتماعی، مرخصی‌های سخاوتمندانه و حمایت‌های رفاهی تلاش می‌کنند تا رفاه و سلامت روان شهروندان خود را در کنار بهره‌وری افزایش دهند. بر اساس داده‌های منتشرشده توسط Remote.com، بیست کشور برتر جهان در زمینه تعادل کار و زندگی در سال ۲۰۲۵ با توجه به معیارهایی همچون مرخصی سالانه با حقوق، مرخصی زایمان، حداقل دستمزد، دسترسی به خدمات بهداشت همگانی، امنیت اجتماعی و شاخص شادی و رضایت از زندگی رتبه‌بندی شده‌اند.

نیوزیلند با امتیاز ۸۶.۹ از ۱۰۰ صدرنشین این فهرست است و با ۳۲ روز مرخصی سالانه با حقوق و ۲۶ هفته مرخصی زایمان با پرداختی کامل، شرایط بسیار مناسبی را برای شهروندان خود فراهم می‌کند. ایرلند نیز با مزایایی مشابه از جمله بهداشت همگانی و حداقل دستمزد بالا در رتبه دوم قرار دارد. این کشورها با پشتیبانی‌های اجتماعی قوی، سطح بالایی از رضایت شغلی و سلامت روان را برای مردم خود تضمین کرده‌اند.

کشورهای شمال اروپا همچون نروژ، دانمارک و فنلاند نیز به دلیل مرخصی‌های طولانی‌مدت با حقوق و برخورداری از خدمات بهداشت همگانی، جایگاه ویژه‌ای در این رتبه‌بندی دارند. برای مثال نروژ تا ۴۹ هفته مرخصی زایمان با پرداخت کامل حقوق ارائه می‌دهد. این کشورها همواره در شاخص‌های شادی و رضایت از زندگی نیز از برترین‌ها هستند که این امر نتیجه برابری اجتماعی و نظام‌های حمایتی قوی آن‌هاست.

از سوی دیگر کشورهایی که نظام بهداشت همگانی و حداقل دستمزد بالاتری دارند، به‌طور معمول رتبه بهتری در شاخص تعادل کار و زندگی به دست می‌آورند. کانادا، استرالیا و بریتانیا هر سه دارای نظام بهداشت همگانی و دستمزدهای رقابتی هستند، هرچند در زمینه حمایت از مرخصی زایمان تفاوت‌هایی میان آن‌ها وجود دارد.

کشورهایی که حمایت‌های اجتماعی، بهداشت همگانی و مرخصی‌های قابل‌توجه ارائه می‌دهند، نه‌تنها بهره‌وری را افزایش می‌دهند، بلکه رضایت و سلامت روان و جسم شهروندان خود را نیز تضمین می‌کنند و این رویکردها می‌تواند الگویی برای سایر کشورها در جهت بهبود تعادل میان کار و زندگی باشد.

تبدیل آب به زمین با پروژه‌های بزرگ بازپس‌گیری در جهان

ایده تبدیل آب به زمین و بازپس‌گیری زمین از دریا و دریاچه‌ها، موضوعی است که قرن‌ها ذهن بشر را به خود مشغول کرده است. یکی از پیشگامان این حوزه کشور هلند است که به‌طور تقریبی ۲۰ درصد از خاک خود را با استفاده از خاک‌ریز و ساخت سدهای کنترل آب، از دریا و دریاچه‌ها بازپس گرفته است. با پیشرفت فناوری، این روش در سراسر جهان گسترش پیدا کرده است و امروزه چین در صدر این پروژه‌ها قرار دارد و شهرهای بزرگ در مناطق جنوب جهانی همچون غرب آفریقا، شرق آسیا و خاورمیانه نیز به این روند پیوسته‌اند.

پروژه‌های بازپس‌گیری زمین از دریا به‌طور معمول در مناطقی با سواحل گسترده اما کمبود زمین کافی برای توسعه انجام می‌شوند. زمین‌های جدید ایجادشده کاربردهای متنوعی از ساخت مجتمع‌های مسکونی لوکس گرفته تا جزایر تفریحی شامل هتل‌ها، رستوران‌ها، تئاترها و مراکز خرید دارند. با وجود منافع اقتصادی و گردشگری قابل‌توجه، تخریب‌های زیست‌محیطی ناشی از این مداخلات گسترده همچنان مورد نقد و بررسی است. پیامدهایی همچون تغییر ترکیب جمعیتی، جابه‌جایی جوامع بومی، از بین رفتن معیشت آنان و تخریب اکوسیستم‌های طبیعی از جمله نگرانی‌های اصلی به‌شمار می‌رود. این مسائل موجب شده است شهرها به دنبال راهکارهای توسعه کمتر مخرب همچون «شهرسازی آبی» باشند. رویکرد شهرسازی آبی بر سیستم‌های بازیافت، مدیریت آب بسته، انرژی خالص صفر، حمل‌ونقل نوآورانه و احیای زیستگاه‌های ساحلی تأکید دارد.

با پیشرفت فناوری و افزایش نگرانی‌های زیست‌محیطی و تأثیرات تغییرات اقلیمی، پروژه‌های شاخص بازپس‌گیری زمین در دهه‌های اخیر به نمونه‌های مهمی تبدیل شده‌اند که می‌توانند راهنمایی برای برنامه‌ریزی‌های آینده باشند، چه در زمینه اقداماتی که باید انجام شود و چه مواردی که باید از آن‌ها اجتناب کرد.

پالم جمیرا، دبی

یکی از مشهورترین پروژه‌های خاک‌ریز در جهان، پروژه «پالم جمیرا» در دبی است که به شکل یک درخت نخل عظیم ساخته شده است. این پروژه که از سال ۲۰۰۱ آغاز و طی ۹ سال تکمیل شد، مساحتی حدود ۳۱ کیلومتر مربع را شامل می‌شود و از تنه اصلی، ۱۷ شاخه و دیواری نیم‌دایره‌ای با دهانه‌های جانبی تشکیل شده است. در شاخه‌های این نخل، مجتمع‌های مسکونی لوکس و در انتها، هتلی بزرگ قرار دارد که توسط قطار سطحی به هم متصل شده‌اند.

هزینه ساخت این پروژه حدود ۱۲ میلیارد دلار بود و حجم سنگ و شن به‌کاررفته در آن می‌توانست دیواری به ارتفاع دو متر بسازد که سه بار دور کره زمین را بپیماید. از جمله تأثیرات زیست‌محیطی منفی این پروژه، محدود شدن جریان آب دریا و تغییر اکوسیستم دریایی است که منجر به ایجاد بوی نامطبوع شده است.

شهر اکو آتلانتیک، نیجریه

نیجریه به‌لطف ذخایر نفتی خود، آماده است تا از آفریقای جنوبی پیشی بگیرد و به بزرگترین اقتصاد قاره آفریقا تبدیل شود. با این حال، این کشور با مشکلات رایج بسیاری همچون افزایش سطح دریا و افزایش موج طوفان‌ها و سیل‌های ویرانگر روبه‌رو است. در این راستا، پروژه چند میلیارد دلاری «اکو آتلانتیک» با مساحت ۱۰ کیلومتر مربع در حال ساخت است تا با ایجاد دیوار ساحلی به طول نزدیک به سه کیلومتر، از فرسایش ساحلی جلوگیری کند. این پروژه که به «دیوار بزرگ لاگوس» معروف شده، قرار است محل سکونت ۲۵۰ هزار نفر و اشتغال بیش از ۱۵۰ هزار نفر باشد و شامل پارک‌ها و خدمات متنوعی شود. با این حال، منتقدان معتقدند این دیوار ساحلی موجب جداسازی فضا می‌شود و شهری بسته ایجاد می‌کند که تنها ساکنان داخل آن از خطر سیلاب در امان خواهند بود.

مارینا بی، سنگاپور

سنگاپور با مساحت حدود ۷۰۰ کیلومتر مربع، به‌دلیل محدودیت زمین و منابع مالی فراوان، از دهه ۱۹۶۰ به‌طور مستمر در حال گسترش قلمرو خود به دریا است و تا کنون توانسته است ۰.۲۵ درصد به قلمرو خود اضافه کند. سیاست‌های عمومی بازپس‌گیری زمین موجب شده است این کشور سالانه بین دو تا ۴۰ سانتی‌متر به وسعت خود اضافه کند. به همین دلیل کشورهای همسایه همچون اندونزی و مالزی به‌طور موقت صادرات شن به سنگاپور را ممنوع کرده‌اند. منطقه مارینا بی که روی ۳.۶ کیلومتر مربع زمین بازپس‌گرفته شده ساخته شده، یکی از مراکز مهم تجاری، تفریحی و گردشگری این کشور است و سرمایه‌گذاری ۴.۵ میلیارد دلاری در آن انجام شده است. این منطقه با بناهای شاخصی همچون مارینا بی سندز شناخته می‌شود که دارای بزرگ‌ترین استخر بی‌نهایت جهان در ارتفاع ۲۰۰ متری است. برنامه‌های توسعه قلمرو دریایی این کشور همچنان ادامه دارد.

پارک فلامنگو، برزیل

پارک فلامنگو در ریودوژانیرو که به نام «آتررو دو فلامنگو» نیز شناخته می‌شود، در سال ۱۹۶۵ افتتاح شد و با مساحت ۱.۳ کیلومتر مربع، روی زمین بازپس‌گرفته شده از دریا ساخته شد. مصالح این پروژه از تخریب یک تپه مجاور تأمین شده بود. هدف اصلی این پروژه، حل مشکلات ترافیکی شهر ریودوژانیرو و جلوگیری از هزینه‌های بالای تملک زمین برای توسعه راه‌ها بود. این پارک نمادی از مدرن‌سازی ریودوژانیرو است و همچنان نمونه‌ای برجسته از بازپس‌گیری زمین در مقیاس بزرگ با رویکردی فرهنگی و عمومی به‌شمار می‌رود.

در این فضا، علاوه‌بر مسیرهای عبور و مرور، بخش‌های وسیعی از فضای سبز وجود دارد که با مسیرهای منحنی به دریا متصل می‌شود. بناهای فرهنگی و امکانات ورزشی نیز در این پارک پراکنده هستند. در سال ۲۰۱۲، این پارک به عنوان «منظر فرهنگی شهری» در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.

اهمیت بازآفرینی و نوسازی بافت‌های فرسوده برای شهرها

بازآفرینی یا نوسازی شهری به فرایند هدفمند بهبود و احیای مناطق شهری فرسوده و کم‌کاربرد اطلاق می‌شود و تمرکز آن بر زیرساخت‌های قدیمی، امکانات ناکافی و نبود خدمات مناسب است. این فرایند می‌تواند در مناطق با تراکم جمعیتی بالا یا پایین اجرا شود و اهداف اصلی آن عبارت از تغییر و بهبود محله‌ها، ارتقای کیفیت زندگی ساکنان، تحریک رشد اقتصادی، ترویج پایداری محیطی و حفظ و نگهداری میراث فرهنگی است.

نوسازی بافت‌های فرسوده از ضرورت‌های حیاتی مدیریت شهری در عصر حاضر به‌شمار می‌رود، چراکه این بافت‌ها به‌دلیل فرسودگی، ضعف زیرساخت‌ها، مشکلات زیست‌محیطی و محدودیت‌های دسترسی، زمینه‌ساز بروز مشکلات اقتصادی، اجتماعی و امنیتی در شهرها هستند. این مناطق که اغلب بافت‌های تاریخی و فرهنگی ارزشمندی نیز دارند، در صورتی که مورد توجه و بازسازی و بهسازی قرار نگیرند، مسیر رکود را طی می‌کنند که نتیجه بارز آن ناپایداری شهری است.

از سوی دیگر، قابلیت‌ها و ظرفیت‌های خاص این بافت‌ها، ضرورت توجه ویژه به آن‌ها را برای احیا، مرمت، نوسازی و ساماندهی به منظور ایجاد فضاهای شهری پویا و پایدار مطرح می‌کند. بازآفرینی شهری نه‌تنها به بهبود شرایط کالبدی و زیست‌محیطی کمک می‌کند، بلکه با ارتقای کیفیت زندگی، حفظ ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی و تقویت اقتصاد محلی، نقش مهمی در توسعه پایدار شهرها ایفا می‌کند.

یکی از نمونه‌های برجسته بازآفرینی شهری، پروژه مرکز ملی دو و میدانی در بوداپست مجارستان است که در منطقه‌ای صنعتی و متروکه در کنار رودخانه دانوب اجرا شده است. این پروژه که توسط معماران برجسته طراحی شده، با تبدیل یک سایت صنعتی به یک مرکز ورزشی، تفریحی و اجتماعی، نقش مهمی در اتصال منطقه شمالی چپل به مرکز شهر ایفا کرده است. طراحی چشم‌نواز و استفاده از مبلمان شهری خاص، فضایی جذاب و چندمنظوره برای ساکنان و بازدیدکنندگان ایجاد کرده که علاوه‌بر ارتقای کیفیت زندگی، به توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه نیز کمک کرده است.

شهر ناپل در جنوب ایتالیا یکی از قدیمی‌ترین و در عین حال فرسوده‌ترین بافت‌های شهری اروپا را دارد. در سال‌های اخیر پروژه‌ای جامع برای بازسازی و نوسازی این محله‌ها با حفظ اصالت تاریخی و فرهنگی آغاز شده که شامل مرمت ساختمان‌های تاریخی، بهبود زیرساخت‌های شهری، ارتقای فضای عمومی و ایجاد فضاهای فرهنگی و هنری است. مساحت تحت پوشش این پروژه بالغ بر چندین هکتار از محله‌های قدیمی و فرسوده شهر است که شامل بخش‌های تاریخی با ساختمان‌های چندصد ساله می‌شود. در این پروژه، مرمت دقیق و حفظ اصالت معماری بناها در کنار بهبود زیرساخت‌های شهری همچون شبکه‌های آب، برق و فاضلاب انجام می‌شود.

پروژه موسوم به «‌تزئینات گچی اهمیت دارد Moulding Matters» نمونه‌ای موفق از تلاش برای حفظ آثار تاریخی در کنار مدرن‌سازی معماری در ایتالیا است. این پروژه با تمرکز بر احیای هنرهای سنتی قالب‌گیری گچ‌های تزئینی، به بازسازی و نگهداری جزئیات معماری تاریخی ناپل می‌پردازد و همزمان راه‌هایی نوآورانه برای استفاده معاصر از این هنرها ارائه می‌دهد.

در این پروژه، گروهی متشکل از معماران، مورخان و هنرمندان محلی و بین‌المللی با همکاری خانواده دونوفریو، که نسل چهارم قالب‌گیران گچ در ناپل هستند، گرد هم آمده‌اند تا میراث معماری شهر را زنده نگه دارند. «Moulding Matters» از ویرانه‌های پمپی گرفته تا ساختارهای نئوکلاسیک و حتی ساختمان‌های مدرن‌تر ناپل را مورد بررسی قرار داده و با رویکردی عملی و پژوهشی، قالب‌ها و موتیف‌های تزئینی سنتی را بازسازی می‌کند.

مزایای بازآفرینی شهری

بازآفرینی شهری دارای مزایای فراوانی است که به بهبود کیفیت زندگی و توسعه پایدار شهرها کمک می‌کند. یکی از مهم‌ترین این مزایا، رشد اقتصادی است؛ بازآفرینی شهری با جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید، ایجاد فرصت‌های شغلی متنوع و افزایش ارزش املاک، به رونق اقتصادی مناطق فرسوده و کم‌توسعه کمک می‌کند و زمینه را برای توسعه متوازن شهری فراهم می‌آورد.

از سوی دیگر، بازآفرینی شهری نقش مؤثری در کاهش آلودگی دارد. با ترویج ایجاد فضاهای سبز، توسعه ساختمان‌های کم‌مصرف و بهبود سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی، میزان آلودگی هوا و صوتی کاهش یافته و محیط زیست شهری سالم‌تر و پاک‌تر می‌شود. برای مثال، برنامه‌های بازآفرینی محله‌ها در شهر گنت بلژیک با تمرکز بر تأمین مسکن مناسب، توسعه زیرساخت‌های سبز و جلب مشارکت فعال جامعه انجام شد. این پروژه‌ها با ایجاد مسیرهای دوچرخه‌سواری، گسترش فضاهای سبز و محدودیت تردد خودروها در مرکز شهر، موجب شده‌اند استفاده از خودرو تا ۳۰ درصد کاهش پیدا کند، همچنین فرصت‌های شغلی جدید در حوزه خدمات شهری، گردشگری و مشاغل سبز برای ساکنان محله‌ها فراهم شده و کیفیت زندگی به شکل محسوسی ارتقا یافته است.

یکی دیگر از مزایای مهم بازآفرینی، بهبود سلامت جامعه است. دسترسی آسان‌تر به فضاهای سبز و تشویق به فعالیت‌های بدنی، به‌ویژه در محیط‌های باز و طبیعی، موجب افزایش سلامت جسمی و روانی ساکنان می‌شود. این فضاها همچنین نقش مهمی در کاهش استرس و تقویت حس آرامش و رفاه اجتماعی دارند. در ترناوای اسلواکی، احیای فضاهای عمومی همچون میدان‌ها، پارک‌ها و پیاده‌راه‌ها به یکی از موفق‌ترین نمونه‌های بازآفرینی شهری تبدیل شده است. این پروژه‌ها با طراحی‌های جذاب و کارآمد، امکان برگزاری رویدادهای فرهنگی و اجتماعی را فراهم کرده و موجب افزایش ۵۰ درصدی فعالیت‌های پیاده‌روی و حضور مردم در فضاهای عمومی شده است.

بازآفرینی شهری همچنین به احیای فرهنگی کمک می‌کند. حفظ و مرمت اماکن تاریخی و فرهنگی، تقویت هویت محلی و حفظ میراث معنوی و مادی شهر را به دنبال دارد. این امر موجب می‌شود که شهرها نه‌تنها به‌عنوان مکان‌های زندگی بلکه به‌عنوان نمادهای فرهنگی و تاریخی شناخته شوند و گردشگری فرهنگی را رونق دهند. در بسیاری از شهرهای آسیایی، بازسازی محله‌های تاریخی با حفظ معماری سنتی و افزودن امکانات مدرن، به رونق گردشگری و تقویت تجارت محلی منجر شده است. این پروژه‌ها با مرمت بناهای تاریخی، ایجاد فضاهای فرهنگی و هنری و بهبود زیرساخت‌های شهری، هویت فرهنگی شهرها را حفظ کرده و همزمان پاسخگوی نیازهای معاصر ساکنان بوده‌اند.

در شهر فلوه آلمان، یک کارخانه نساجی تاریخی که سال‌ها بدون استفاده بود، با مشارکت بیش از دو هزار نفر از ساکنان و ذی‌نفعان محلی به یک مرکز فرهنگی و آموزشی چندمنظوره تبدیل شد. این پروژه ضمن حفظ هویت صنعتی و تاریخی بنا، فضاهایی برای آموزش، هنر، کارآفرینی و رویدادهای اجتماعی فراهم کرده است.

با مشارکت دادن گروه‌های مختلف جامعه در فرایندهای برنامه‌ریزی و اجرا، تبعیض‌ها در جامعه کاهش پیدا می‌کند و فرصت‌های برابر برای همه فراهم می‌شود. این رویکرد موجب تقویت همبستگی اجتماعی، کاهش محرومیت و ارتقای کیفیت زندگی در محله‌ها می‌گردد و به ایجاد شهرهای پایدار و فراگیر کمک می‌کند. برای مثال، در شهر ایگوالادای اسپانیا، بیش از ۱۲۰۰ شهروند در فرایند بازآفرینی سایت‌های صنعتی متروکه مشارکت داشته‌اند. این پروژه با تبدیل کارخانه‌ها و انبارهای رهاشده به پارک‌های عمومی، فضاهای فرهنگی و هنری و مراکز اجتماعی، موفق شده است ۳۰ درصد از مناطق متروکه شهر را احیا کند. این اقدام نه‌تنها فضای سبز و امکانات عمومی را افزایش داده، بلکه حس تعلق و مشارکت اجتماعی را میان ساکنان تقویت کرده است.

این کشورها بیشترین آسیب را از گرمای جهانی دیده‌اند

افزایش میانگین دمای زمین، باعث ایجاد اثرات منفی زیادی از رویدادهای شدید آب و هوایی گرفته تا افزایش سطح دریاها می‌شود. این پدیده که از واردکردن گازهای دی‌اکسیدکربن، متان و سایر گازهای گلخانه‌ای به جو و همچنین سوزاندن سوخت‌های فسیلی ناشی می‌شود، اثرات گسترده‌ای بر جوامع انسانی و محیط زیست دارد. این اثرات شامل ذوب شدن یخ‌ها، افزایش رویدادهای آب و هوایی شدید، آسیب به اکوسیستم‌ها، افزایش سطح دریاها می‌شود. از دیگر پیامدهای گرمایش جهانی می‌توان به تغییر الگوهای بارش، وقوع سیلاب‌ها، خشکسالی‌ها، طوفان‌ها و امواج گرمایی شدیدتر اشاره کرد. اگرچه هر کشور تا حدودی اثرات گرمایش جهانی را احساس می‌کند، سرزمین‌های خاصی وجود دارند که به طور ویژه، تحت تأثیر این پدیده قرار می‌گیرند. در ادامه به معرفی کشورهایی می‌پردازیم که بیشترین آسیب را از گرمای جهانی دیده‌اند:

بنگلادش

بنگلادش یکی از آسیب‌پذیرترین کشورها در برابر تغییرات اقلیمی است. جغرافیای کم‌ارتفاع این سرزمین، آن را مستعد سیل و طوفان می‌کند. همچنین افزایش سطح دریا، نگرانی عمده‌ای برای این کشور پرجمعیت است و تهدیدی برای زندگی میلیون‌ها نفر محسوب می‌شود که در مناطق ساحلی زندگی می‌کنند.

هند

هندوستان، اثرات گرمایش جهانی را از طریق موج‌های گرمایی مکرر و شدید، الگوهای نامنظم موسمی و ذوب‌شدن یخچال‌های طبیعی در هیمالیا تجربه می‌کند. این تغییرات بر کشاورزی، منابع آب و سلامت عمومی مردم این کشور تأثیر می‌گذارد.

فیلیپین

فیلیپین به طور مرتب مورد اصابت طوفان‌های قدرتمندی قرار می‌گیرد که به دلیل گرمایش جهانی، قوی‌تر و مخرب‌تر می‌شوند. این کشور همچنین با چالش‌هایی مانند افزایش سطح دریا، سفیدشدن مرجان‌ها و اسیدی شدن اقیانوس‌ها روبرو است.

اندونزی

اندونزی با جنگل‌زدایی، افزایش سطح دریا و آتش‌سوزی‌های جنگلی، دست‌وپنجه نرم می‌کند که همگی این عوامل با گرمایش جهانی تشدید می‌شوند. همچنین این کشور، زادگاه بعضی از متنوع‌ترین اکوسیستم‌های زیستی جهان است و این موضوع، رسیدگی به تأثیرات تغییرات اقلیمی را حیاتی می‌کند.

ویتنام

ویتنام یکی از کشورهایی است با تهدیدات ناشی از افزایش سطح دریا، نفوذ آب‌شور و رویدادهای شدید آب‌وهوایی مواجه است. دلتای مکونگ، یک منطقه کشاورزی بزرگ و از جاذبه‌های دیدنی این سرزمین به شمار می‌رود که در برابر تأثیرات گرمایش جهانی، بسیار آسیب‌پذیر است.

تایلند

تایلند در نتیجه گرمایش جهانی، خشکسالی‌ها، سیل‌ها و موج‌های گرمایی بیشتری را تجربه می‌کند. اقتصاد این کشور که به‌شدت به کشاورزی و گردشگری آن وابسته است، در معرض خطر این الگوهای اقلیمی متغیر، قرار دارد.

مصر

این سرزمین به دلیل گرمایش جهانی، با چالش‌هایی مانند کمبود آب، بیابان‌زایی و افزایش سطح دریا مواجه است. بخش‌های کشاورزی و گردشگری مصر نیز در برابر این تأثیرات، بسیار آسیب‌پذیر هستند.

نیجریه

نیجریه در حال تجربه تغییراتی در الگوهای بارندگی است که منجر به خشکسالی و سیل‌های مکرر می‌شود. این بلایای مرتبط با آب‌وهوا، تأثیر قابل‌توجهی بر امنیت غذایی و توسعه اقتصادی مردم نیجریه دارند.

مکزیک

این کشور در نتیجه گرمایش جهانی با تهدیدهایی نظیر طوفان، خشکسالی و افزایش سطح دریا مواجه است. جوامع ساحلی و نقاط مهم تنوع زیستی این کشور در معرض خطر این الگوهای اقلیمی متغیر قرار دارند.

برزیل

برزیل با جنگل‌زدایی، خشکسالی و آتش‌سوزی‌های جنگلی، دست‌وپنجه نرم می‌کند که همگی با گرمایش جهانی تشدید می‌شوند. جنگل‌های بارانی آمازون، یک اکوسیستم حیاتی برای کره زمین است که در معرض تهدید این تغییرات زیست‌محیطی قرار دارد.

اتیوپی

این کشور، خشکسالی‌های مکرر و شدیدی را تجربه می‌کند که منجر به ناامنی غذایی و کمبود آب، شده است. همچنین تغییرات اقلیمی باعث تشدید این چالش‌ها می‌شود و سازگاری جوامع را دشوار می‌کند.

پاکستان

پاکستان به دلیل گرمایش جهانی، موج‌های گرما، سیل و خشکسالی‌های مکرری را تجربه می‌کند. کشاورزی، منابع آب و سلامت عمومی این کشور، همگی تحت‌تأثیر این الگوهای آب‌وهوایی در حال تغییر قرار گرفته‌اند.

سودان

این کشور در نتیجه گرمایش جهانی با چالش‌هایی مانند بیابان‌زایی، کمبود آب و درگیری بر سر منابع طبیعی، مواجه است. جمعیت آسیب‌پذیر این کشور بیشتر در معرض خطر این تغییرات زیست‌محیطی قرار دارند.

استرالیا

استرالیا به طور مرتباً، دچار آتش‌سوزی بوته‌زارها، موج گرما و خشکسالی می‌شود که همگی این موارد با گرمایش جهانی تشدید می‌شوند. اکوسیستم‌های منحصربه‌فرد این کشور مانند دیواره بزرگ مرجانی، در معرض تهدید این الگوهای آب‌وهوایی در حال تغییر است.

آفریقای جنوبی

آفریقای جنوبی، خشکسالی‌های مکرر و شدیدی را تجربه می‌کند که منجر به کمبود آب و ناامنی غذایی در این کشور می‌شود. تغییرات اقلیمی این چالش‌ها را تشدید می‌کند و سازگاری جوامع را دشوار می‌سازد.

تأثیرات گردشگری بر سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی

با بازگشت سفرها پس از دوران پاندمی کرونا، شهرهای پرگردشگر اروپایی با چالش بزرگی به نام «گردشگری بیش از حد» روبه‌رو شده‌اند. در این وضعیت تعداد گردشگران از ظرفیت زیرساخت‌های شهری فراتر می‌رود و مدیریت آن‌ها دشوار می‌شود. یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که تحت تأثیر این موضوع قرار می‌گیرد، سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی است.

در شهرهایی همچون پاریس، رم، بارسلونا و لندن، خطوط مترو، اتوبوس و قطارهای شهری در مناطق مرکزی و نزدیک به جاذبه‌های گردشگری با ازدحام شدید روبه‌رو می‌شوند. این افزایش ناگهانی مسافران موجب کندی حرکت وسایل نقلیه، کاهش کیفیت خدمات و نارضایتی هر دو گروه گردشگران و ساکنان می‌شود. به‌عنوان مثال، در سال ۲۰۲۳، ایستگاه متروی کاونت گاردن لندن در روزهای شلوغ تا ۸۰ درصد بیشتر از میانگین روزانه مسافر داشته است؛ همچنین ایستگاه ساگرادا فامیلیا در بارسلونا بیش از ۵۰ درصد تردد بیشتری نسبت به سایر ایستگاه‌های همان خط ثبت کرده است.

با وجود این فشارها، گردشگران نقش مهمی در تأمین مالی سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی دارند و موجب می‌شوند سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌ها توجیه‌پذیر شود، اما از سوی دیگر، ساکنان محلی گاهی احساس می‌کنند که فضای عمومی برای آن‌ها محدود شده است و با اصطلاحی به نام «مالیات فضایی و زمانی گردشگری» روبه‌رو هستند؛ یعنی در زمان و مکان‌های خاص، حضور گردشگران موجب کاهش آسایش و دسترسی آن‌ها می‌شود.

مطالعات انجام‌شده برای پارلمان اروپا نشان می‌دهد که نزدیک به یک‌سوم شهرهای مورد بررسی، ازدحام در حمل‌ونقل عمومی را یکی از اصلی‌ترین مشکلات ناشی از گردشگری بیش از حد می‌دانند. بسیاری از این شهرها ترافیک خودروها را نیز به‌عنوان نگرانی مهمی مطرح کرده‌اند. به عبارت دیگر، حضور گردشگران در حمل‌ونقل عمومی موجب افزایش ازدحام می‌شود و در صورتی که از این سیستم‌ها استفاده نکنند، با افزایش تردد خودروهای شخصی، مشکلات ترافیکی و آلودگی هوا را بیشتر می‌کنند.

شهرهایی که به دنبال کاهش آلودگی و انتشار گازهای گلخانه‌ای هستند، باید گردشگران را به استفاده از حمل‌ونقل عمومی تشویق کنند. استفاده بیشتر از خودروهای شخصی در فصل‌های پرگردشگر می‌تواند مشکلات زیست‌محیطی و ترافیکی را تشدید کند. بنابراین، به جای مقابله با گردشگران، لازم است راهکارهای هوشمندانه و پایدار برای جابه‌جایی آن‌ها در شهرها ارائه شود.

راهکارهای موفق در اروپا

شهر کپنهاگ در دانمارک با برنامه‌ای به نام «CopenPay» گردشگران را با ارائه مشوق‌هایی همچون ناهار رایگان، تورهای قایق‌سواری و تخفیف در موزه‌ها، به انتخاب روش‌های حمل‌ونقل پایدار همچون دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی ترغیب می‌کند. هدف این برنامه کاهش استفاده از خودروهای شخصی و جلوگیری از ازدحام در سیستم حمل‌ونقل عمومی است که در فصل‌های شلوغ گردشگری به‌شدت تحت فشار قرار می‌گیرد. برنامه «CopenPay» فراتر از حمل‌ونقل عمومی، به ترویج سبک زندگی فعال و پایدار نیز می‌پردازد و گردشگران را به شرکت در فعالیت‌هایی همچون باغبانی شهری و استفاده از دوچرخه‌های اشتراکی ترغیب می‌کند.

این ابتکار با استقبال گسترده‌ای روبه‌رو شده و قرار است در تابستان ۲۰۲۵ با امکانات و مشوق‌های بیشتر گسترش پیدا کند تا تأثیر مثبت بیشتری بر کاهش آلودگی و بهبود کیفیت زندگی شهروندان و گردشگران داشته باشد. شهر برلین در آلمان با الهام از موفقیت این طرح، در حال برنامه‌ریزی برای اجرای برنامه‌ای مشابه است که با هدف کاهش فشار بر حمل‌ونقل عمومی و تشویق گردشگران به انتخاب گزینه‌های حمل‌ونقل پایدار طراحی شده است. این اقدامات نشان‌دهنده روند رو به رشد شهرهای اروپایی در یافتن راهکارهای نوآورانه برای مدیریت گردشگری و حفظ محیط زیست شهری است.

تالین، پایتخت استونی، با ارائه کارت گردشگری ویژه‌ای که دسترسی همزمان به جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی شهر و سیستم حمل‌ونقل عمومی را فراهم می‌کند، در تلاش است تا گردشگران را به بازدید از مناطق کمتر شناخته شده و جذاب هدایت کند. این کارت که به‌صورت یک بسته کامل خدمات ارائه می‌شود، علاوه‌بر صرفه‌جویی در هزینه‌ها، امکان دسترسی آسان و بدون دردسر به موزه‌ها، قلعه‌ها، کلیساهای تاریخی و پارک‌های طبیعی را فراهم می‌کند. هدف اصلی این برنامه کاهش تمرکز گردشگران در مرکز شهر و مناطق پرتردد است تا فشار بر زیرساخت‌ها و ازدحام در نقاط اصلی کاهش پیدا کند. تالین توانسته است با این کارت گردشگری، تجربه‌ای متنوع و آرام‌تر برای بازدیدکنندگان فراهم کند و در عین حال از آسیب‌های ناشی از گردشگری بیش از حد در مناطق مرکزی جلوگیری کند.

در ویلنیوس، پایتخت لیتوانی، بیش از ۲۵۰ داوطلب آموزش دیده‌اند تا به‌عنوان راهنمایان محلی در بخش‌های مختلف شهر حضور داشته باشند و به گردشگران کمک کنند تا به‌راحتی از سیستم حمل‌ونقل عمومی و شبکه دوچرخه‌سواری استفاده کنند. این داوطلبان که با نقشه‌ها و اطلاعات جامع تجهیز شده‌اند، در نقاط پرتردد و مناطق تاریخی مستقر می‌شوند و با ارائه راهنمایی‌های دقیق، سردرگمی گردشگران را کاهش می‌دهند. این اقدام موجب می‌شود تا گردشگران با اطمینان بیشتری مسیرهای خود را انتخاب کنند و از ازدحام و تأخیر در حمل‌ونقل عمومی جلوگیری شود. حضور این داوطلبان به بهبود تعامل میان گردشگران و ساکنان محلی کمک می‌کند و تجربه سفر را برای هر دو گروه دلپذیرتر می‌سازد.

در بارسلونا، شهری که به‌دلیل گردشگری بیش از حد شهرت یافته است، خط اتوبوس شماره ۱۱۶ که به پارک گوئل، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی شهر، سرویس می‌دهد، به قدری شلوغ شده بود که ساکنان مسن محله‌های اطراف به‌سختی می‌توانستند سوار این اتوبوس شوند. این ازدحام و فشار بیش از حد موجب نارضایتی محلی‌ها شده بود. برای کاهش این مشکل، شهرداری بارسلونا تصمیم گرفت این خط اتوبوس را به‌طور غیررسمی از نقشه‌های دیجیتال همچون گوگل مپس و اپل مپس حذف کند تا کمتر در دسترس گردشگرانی قرار گیرد که از این نقشه‌ها برای مسیریابی استفاده می‌کنند. این اقدام ساده اما هوشمندانه، به‌طور قابل‌توجهی فشار بر این خط را کاهش داد و امکان استفاده راحت‌تر ساکنان محلی را فراهم کرد، در حالی که گردشگران همچنان می‌توانند با استفاده از مسیرهای جایگزین به پارک گوئل دسترسی داشته باشند.

شگفت‌انگیزترین ساختمان‌های جهان که غیرواقعی به نظر می‌رسند

جهان مملو از شگفتی‌های معماری است؛ سازه‌هایی که با طراحی منحصربه‌فرد و خلاقانه خود، مرزهای تصور را جابه‌جا می‌کنند و تحسین همگان را برمی‌انگیزند. این ساختمان‌ها نه‌تنها هنر معماری را به نمایش می‌گذارند، بلکه با شکستن قالب‌های سنتی، الهام‌بخش نسل‌های آینده نیز هستند. سازه‌هایی شگفت‌انگیز که نه‌تنها مرزهای معماری را جابه‌جا کرده‌، بلکه الهام‌بخش ایده‌های نو در سراسر جهان هستند و اثباتی بر توانایی انسان در خلق زیبایی‌های بی‌نظیر به‌شمار می‌روند. در ادامه با شش بنای خارق‌العاده آشنا می‌شویم که توجه جهانیان را به خود جلب کرده‌اند.

معبد سری لاکشمی ناراسیما سوامی، تلاگانا هند

معبد سری لاکشمی ناراسیما سوامی که بر فراز تپه یدادریگوتا در ایالت تلاگانا قرار دارد، فراتر از یک معبد معمولی است، روی چندین هکتار زمین ساخته شده و طراحی آن به شکل یک مار عظیم است. طبق افسانه‌ها، «مهارشی یداگیری» در این مکان ریاضت کشیده و پس از آن، الهه ناراسیما بر او ظاهر شده است. این معبد که به تیرومالای تلاگانا معروف است، در دل یک غار طبیعی قرار دارد و در آن به جای تندیس، یک سنگ مقدس قرار گرفته که نماد تجلی الهی است.

معبد اژدها، بانکوک تایلند

معبد اژدها در بانکوک یکی از دیدنی‌ترین سازه‌های معماری به‌شمار می‌رود که گردشگران زیادی را از سراسر جهان جذب می‌کند. این برج صورتی ۱۷ طبقه، در آغوش اژدهایی عظیم قرار دارد که به دور ساختمان پیچیده است. راه‌پله‌ای درون بدن اژدها، بازدیدکنندگان را به پشت‌بام معبد می‌رساند. اژدها در این معبد نماد پیروزی نیکی بر بدی است و به فضای معنوی بنا، حالتی اسطوره‌ای می‌بخشد.

موزه آینده، دبی امارات متحده عربی

دبی، یکی از مقاصد محبوب گردشگران، میزبان موزه آینده است؛ بنایی نمادین با طراحی بیضی‌شکل نقره‌ای و حفره‌ای بزرگ در مرکز آنکه خطوط خوشنویسی عربی بر نمای ساختمان حک شده و به زیبایی بصری آن افزوده است. این موزه چشم‌اندازی از فناوری‌های آینده را به نمایش می‌گذارد و بازدیدکنندگان را به سفری ۲۰ تا ۳۰ سال جلوتر می‌برد.

ساختمان مانستر، هنگ‌کنگ

ساختمان مانستر نماد تراکم شهری و زندگی مدرن در هنگ‌کنگ است. دیوارهای این مجتمع مسکونی عظیم با طراحی شبکه‌ای و فشرده خود، گویی تا آسمان امتداد دارند و ساختار متراکم و ظاهر سینمایی آن، این ساختمان را به لوکیشنی محبوب برای فیلم‌سازان و عکاسان تبدیل کرده است.

اسفیر، لاس وگاس آمریکا

لاس‌وگاس میزبان سازه‌ای استثنایی به نام اسفیر است که با فرم مارپیچی و منحنی که به سمت آسمان کشیده شده، توجه همگان را به خود جلب می‌کند. نورپردازی‌های خیره‌کننده شبانه، زیبایی این سازه را دوچندان می‌کند. اسفیر ترکیبی از هنر مدرن و معماری پیشرفته است.

اینترلیس، سنگاپور

اینترلیس، مجتمع مسکونی منحصربه‌فردی در سنگاپور است که گویی از دل فیلم‌های علمی-تخیلی بیرون آمده باشد. این ساختمان با درهم‌تنیدن ۳۱ بلوک به شکلی تصادفی اما حساب‌شده، نمایی پویا و دید باز به فضای آزاد ارائه می‌دهد. اینترلیس به‌دلیل طراحی نوآورانه‌اش، در سال ۲۰۱۵ جایزه «ساختمان سال جهان» را دریافت کرد.

معماری زیرزمینی چیست؟ + نمونه‌های برجسته

معماری زیرزمینی برخلاف تمایل رایج به ساخت آسمان‌خراش‌ها و رقابت برای تسخیر آسمان، با طبیعت همساز است و بدون آسیب به محیط، از مزایای طبیعی مانند تعادل حرارتی، آکوستیک، آرامش بصری و حفاظت بهره می‌برد. این رویکرد علاوه بر کارکردگرایی، عناصر زیبایی‌شناسی، بهره‌وری انرژی و طراحی مدرن را نیز در بر می‌گیرد و فرصت‌ها و چالش‌های منحصربه‌فردی برای معماران و مهندسان پدید می‌آورد.

معماری زیرزمینی با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، مصالح بومی و توجه به پایداری محیط زیست، امکان خلق فضاهایی منحصربه‌فرد، زیبا و کارآمد را فراهم آورده است؛ سازه‌هایی که علاوه بر پاسخ به نیازهای عملکردی، با طبیعت در تعامل بوده و تجربه‌ای متفاوت از سکونت و حضور در فضا را ارائه می‌دهند.

پناهگاه تیرپیتز (Tirpitz Bunker)

پناهگاه تیرپیتز در دانمارک از نمونه‌های برجسته معماری زیرزمینی جهان است که ابتدا در جنگ جهانی دوم به‌عنوان یک پناهگاه بتنی توسط ارتش آلمان ساخته و پس از سال‌ها رهاشدگی، توسط گروه بیارکه اینگلس به موزه مدرن تبدیل شد. این موزه به‌صورت یکپارچه در توپوگرافی سایت ادغام شد و می‌توان گفت به‌طور کامل نامرئی است. چهار راهروی باریک در میان تپه‌های شنی ایجاد شده که مرکز آن به حیاطی پرنور می‌رسد و گالری‌ها همچون واحه‌ای روشن در دل شن‌ها، تضادی چشمگیر با توده بتنی پناهگاه ایجاد می‌کنند.

سالن ورزشی آلما (ALMA Sports Hall)

سالن ورزشی آلما در ارتفاعات صحرای آتاکاما در شیلی، با طراحی بیضی‌شکل زیر یک گنبد آیرودینامیک و بخش‌های جانبی زیرزمینی، نمونه‌ای دیگر از معماری زیرزمینی محسوب می‌شود که با شرایط سخت اقلیمی منطقه سازگار شده است. سقف منحنی با غشای دوبل از جنس پی‌وی‌سی (PVC) و فیبر کربن، فضای داخلی را از تابش خورشید محافظت می‌کند و نور طبیعی از طریق بازشوهای سقف وارد فضا می‌شود.

خانه درونی (The Inside Home)

خانه درونی در ایران، پاسخی به توسعه بی‌رویه شهری و حذف باغ‌های سنتی منطقه است که در آن سه فضای غارمانند در اطراف یک حیاط مرکزی قرار گرفته‌اند و این چیدمان، تجربه‌ای مستقل و هماهنگ با طبیعت ایجاد می‌کند. فضاهای عمومی برای دریافت حداکثر نور و دید افقی طراحی شده‌اند، در حالی که اتاق‌خواب‌ها با نور محدود، حریم خصوصی بالایی دارند.

کاخ زمان ژرف (Deep Time Palace)

کاخ زمان ژرف در چین، یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های زیرزمینی جهان با سقف موج‌دار بتنی و بازشوهای چشمی‌شکل است که در دو طبقه زیر سطح زمین ساخته شده و سقف نازک بتنی با پوشش گیاهی، قابلیت استفاده به‌عنوان فضای اجتماعی و پارکینگ را دارد. نور طبیعی از طریق بازشوهای سقف وارد فضاها می‌شود و حس معنویت و عمق را به بازدیدکنندگان القا می‌کند.

مسجد سنجاقلار (Sancaklar Mosque)

مسجد سنجاقلار در استانبول، با الهام از طبیعت و به دور از الگوهای رایج معماری عثمانی، به‌طور کامل با توپوگرافی زمین تلفیق شده و تنها مناره آن از بیرون قابل مشاهده است. ورودی مسجد پنهان است و مسیر ورودی با شیب زمین به‌تدریج به پایین می‌رود. سقف سبز و موقعیت زیرزمینی، عایق طبیعی در برابر گرما و سرما ایجاد می‌کند و فضای داخلی ساده و غارمانند است.

ویلا آا (Villa Aa)

ویلا آا در دانمارک، در شیب آرام یک مزرعه نروژی و در هماهنگی کامل با طبیعت محافظت‌شده ساخته شده است. سقف سبز ویلا به‌عنوان تراس بالایی عمل می‌کند و تراس و باغ پایینی دو استخر دارد که یکی برای شنا و دیگری برای جمع‌آوری آب باران و گیاهان آبزی طراحی شده است. زیر سقف چمنی، راهروها و رمپ‌های بتنی به بخش‌های مختلف خانه دسترسی می‌دهند و بخش شمالی خانه تاریک‌تر و صمیمی‌تر و بخش جنوبی روشن‌تر و بازتر است. کف‌های بتنی صیقلی تا فضای بیرونی ادامه دارد و مرز بین داخل و بیرون را محو می‌کند.

هنر در خدمت شهر؛ برند شهری و انسجام اجتماعی از دل فرهنگ بروز می‌کند

مدیریت فرهنگی و هنری در شهرها نقش بسیار مهمی در حفظ پویایی شهری و ایجاد برند متمایز برای شهر ایفا می‌کند. این شیوه مدیریت با ایجاد توسعه پایدار، انسجام اجتماعی، رونق اقتصادی و نوآوری خلاقانه، به رشد و شکوفایی شهر کمک می‌کند. مدیریت فرهنگی مؤثر، سیاست‌های عمومی، همکاری‌های بخش خصوصی و مشارکت جامعه را در هم می‌آمیزد تا اکوسیستم‌های فرهنگی زنده‌ای ایجاد کند که استعدادها، گردشگری و سرمایه‌گذاری را جذب می‌کند.

شهرها می‌توانند با مدیریت فرهنگی مؤثر فرهنگ و خلاقیت را به‌صورت استراتژیک در برنامه‌ریزی شهری، سیاست‌های اجتماعی و توسعه اقتصادی ادغام کنند تا محیط‌هایی زنده، فراگیر و پایدار ایجاد کنند که ساکنان، بازدیدکنندگان و سرمایه‌گذاران را جذب می‌کند. برای این منظور می‌توانند از روش‌های کلیدی همچون فعال‌سازی فضاهای عمومی، ترویج انسجام اجتماعی، افزایش توجه به فرهنگ و ادغام فرهنگ در بازسازی شهری استفاده کنند.

در دهه‌های اخیر، شهرها به‌طور فزاینده‌ای تلاش کرده‌اند تا فعالیت‌های هنری و فرهنگی را از چهارچوب‌های سنتی همچون موزه‌ها، گالری‌ها و سالن‌های تئاتر فراتر ببرند و آنها را به فضاهای عمومی شهری منتقل کنند. هنگامی که هنر و فرهنگ به فضاهای عمومی همچون خیابان‌ها، پارک‌ها، میدان‌ها، دیوارهای شهری و حتی ایستگاه‌های مترو منتقل می‌شود، امکان دسترسی برای همه گروه‌های جامعه فراهم می‌شود، حتی کسانی که به سالن‌های فرهنگی دسترسی ندارند. این امر موجب می‌شود فرهنگ به‌عنوان یک حق عمومی و نه یک کالای لوکس یا انحصاری دیده شود.

رویدادهای هنری و فعالیت‌های فرهنگی که در محیط‌های عمومی اجرا می‌شوند، به مردم کمک می‌کنند تا با محله و شهر خود ارتباط عمیق‌تری برقرار کنند. این فعالیت‌ها می‌توانند هویت محلی را بازتاب دهند، تاریخ و فرهنگ بومی را به نمایش بگذارند و حس افتخار و تعلق را در میان ساکنان تقویت کنند.

رویدادهای برگزارشده در فضاهای عمومی همچون جشنواره‌ها، نمایش‌های خیابانی، کنسرت‌های رایگان و هنرهای تعاملی، مردم را به گردهمایی و تعامل دعوت می‌کنند. این تجمعات، فرصت‌هایی برای گفت‌وگو، تبادل فرهنگی و ایجاد شبکه‌های اجتماعی فراهم می‌آورند که به انسجام اجتماعی کمک می‌کند. نیویورک به‌عنوان یکی از پایتخت‌های هنر خیابانی جهان، با دیوارنگاره‌های بزرگ و رنگارنگ در محله‌هایی همچون بروکلین و کوئینز، فضای شهری را به گالری‌های باز تبدیل کرده است. این پروژه‌ها نه‌تنها زیبایی بصری به شهر اضافه کرده‌اند، بلکه پیام‌های اجتماعی و فرهنگی مهمی را نیز منتقل می‌کنند.

هنرهای عمومی می‌توانند فضاهای شهری را از حالت یکنواخت و خسته‌کننده خارج و آنها را به مکان‌هایی جذاب، الهام‌بخش و دلپذیر تبدیل کنند. این موضوع به افزایش حضور مردم در خیابان‌ها و محله‌ها منجر می‌شود که خود عاملی برای امنیت بیشتر و رونق اقتصادی است.

رسانه‌های دیجیتال، واقعیت افزوده(AR)، هنرهای تعاملی و تابلوهای دیجیتال، امکانات جدیدی برای نمایش آثار هنری و فرهنگی در شهرها فراهم کرده‌اند. این فناوری‌ها می‌توانند تجربه‌های فرهنگی را شخصی‌تر، جذاب‌تر و تعاملی‌تر سازند و مخاطبان گسترده‌تری را جذب کنند. هر سال در ملبورن، جشنواره‌ای برگزار می‌شود که طی آن فضاهای عمومی شهر با نورپردازی‌های هنری، نمایش‌های تعاملی و اجراهای خیابانی سرزنده و پویا می‌شوند. این رویداد شبانه، هزاران نفر را به خیابان‌ها می‌آورد و حس زنده‌دلی و تعلق به شهر را تقویت می‌کند.

نمونه‌های متمایز مدیریت فرهنگی در سراسر جهان

سئول، پایتخت کره جنوبی، به‌عنوان یکی از پیشروترین شهرهای هوشمند و خلاق جهان، رویکردی منحصربه‌فرد را در توسعه شهری در پیش گرفته است که در آن، فرهنگ و فناوری به شکلی یکپارچه، پویایی و نوآوری را رقم می‌زنند. این شهر با بهره‌گیری از پدیده جهانی «هالیو(Hallyu) » یا «موج کره‌ای» که شامل صادرات گسترده فرهنگ پاپ کره‌ای از جمله موسیقی (کی‌پاپ)، سریال‌های تلویزیونی (کی‌دراما)، فیلم و سایر محصولات فرهنگی است، توانسته است هویت جهانی خود را تقویت کند و به یک قطب فرهنگی و فناوری تبدیل شود.

شهر مدابا در اردن، معروف به «شهر موزاییک‌ها»، نمونه‌ای برجسته از تأثیر مدیریت فرهنگی و هنری در ارتقای پویایی شهری است. این شهر با حفظ و مرمت آثار موزاییکی باستانی، هویت تاریخی خود را تقویت کرده و با سرمایه‌گذاری در آموزش و تربیت نسل جدید صنعتگران موزاییک‌ساز، هنر سنتی را زنده و پویا نگه داشته است. این رویکرد موجب شده است هنر موزاییک‌سازی نه‌تنها به‌عنوان میراث فرهنگی بلکه به‌عنوان یک صنعت فعال و خلاق در شهر جریان داشته باشد. مدیریت فرهنگی مدابا با تبدیل این میراث به دارایی گردشگری و محرک اقتصادی، توانسته است رونق گردشگری فرهنگی را افزایش دهد و فرصت‌های شغلی و منابع درآمدزایی جدیدی برای جامعه محلی ایجاد کند.

برازاویل، پایتخت جمهوری کنگو، با تمرکز ویژه بر توسعه و حرفه‌ای‌سازی صحنه موسیقی سنتی خود، توانسته است فرهنگ موسیقایی محلی را به یک عامل مهم در انسجام اجتماعی و توسعه اقتصادی تبدیل کند. این شهر با ساخت فضاهای اختصاصی اجرای موسیقی، از جمله سالن‌های کنسرت و باشگاه‌های موسیقی، فضایی مناسب برای هنرمندان فراهم کرده است تا آثار خود را به‌صورت حرفه‌ای اجرا کنند. علاوه‌بر این، تأمین سازهای موسیقی و حمایت مالی و آموزشی از موسیقی‌دانان محلی موجب شده است این حرفه به یک مسیر شغلی پایدار تبدیل شود. این اقدامات منجر به جذب گردشگران علاقه‌مند به فرهنگ و موسیقی آفریقایی شده و به توسعه گردشگری فرهنگی در برازاویل کمک بسیاری کرده است.

سانتوس، شهری بندری در برزیل، به‌عنوان یکی از اعضای شبکه شهرهای خلاق یونسکو در حوزه فیلم، نمونه‌ای موفق از کاربرد فرهنگ و اقتصاد خلاق در ارتقای پویایی اجتماعی و اقتصادی است. این شهر با اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های متنوع در زمینه تولید فیلم و آموزش‌های مرتبط، به ویژه در محله‌ها و گروه‌های آسیب‌پذیر، فرصت‌های جدیدی برای اشتغال و توانمندسازی اجتماعی ایجاد کرده است. سانتوس با حمایت از فیلمسازان محلی، ایجاد فضاهای تولید و نمایش فیلم و برگزاری جشنواره‌های سینمایی، زمینه‌ای فراهم کرده است تا فرهنگ به‌عنوان ابزاری برای توسعه فراگیر و کاهش نابرابری‌های اجتماعی به کار گرفته شود. این رویکرد موجب شده است که فرهنگ نه‌تنها به‌عنوان یک فعالیت هنری، بلکه به‌عنوان موتور محرک توسعه اقتصادی و اجتماعی در سطح محلی شناخته شود.

آنگولم، شهری در جنوب غربی فرانسه، با بهره‌گیری از صنعت کتاب‌های کمیک، موفق شده است توسعه اجتماعی، اقتصادی و شهری خود را به‌طور چشمگیری پیش ببرد. این شهر با برگزاری جشنواره بین‌المللی کمیک، ایجاد موزه‌ها و مراکز تخصصی در زمینه هنرهای کمیک و حمایت از هنرمندان و ناشران این حوزه، خلاقیت فرهنگی را به یکی از بخش‌های کلیدی اقتصاد محلی تبدیل کرده است. صنعت کمیک در آنگولم نه‌تنها به جذب گردشگران و علاقه‌مندان هنر کمک می‌کند، بلکه فرصت‌های شغلی متعددی در زمینه‌های مختلف از جمله نشر، طراحی، آموزش و تبلیغات ایجاد کرده است. تمرکز بر هنر کمیک به تقویت هویت فرهنگی شهر انجامیده و آنگولم را به‌عنوان «شهر کتاب‌های کمیک» در سطح جهانی مطرح کرده است.

پنل تراکوتا؛ انقلاب نوین در هماهنگی انرژی خورشیدی با معماری سنتی

شرکت سولاریکس سولار، متخصص هلندی در زمینه پنل‌های خورشیدی یکپارچه با ساختمان، محصول جدیدی را با رنگ تراکوتا به بازار عرضه کرده است که به‌طور ویژه برای هماهنگی با سقف‌های کاشی‌کاری شده قرمز طراحی شده است. تراکوتا در معماری به‌عنوان پوشش نمای ساختمان، کاشی سقف، آجر و تزئینات مختلف به کار می‌رود و به‌دلیل رنگ طبیعی زیبا و دوام بالا، تلفیقی موفق از سنت و مدرنیته محسوب می‌شود.

این پنل خورشیدی جدید دارای قاب آلومینیومی با ابعاد ۱۷۲۲ در ۱۱۳۴ در ۳۰ میلی‌متر و توان خروجی ۳۵۵ وات است و از سلول‌های خورشیدی مونوکریستالین با طراحی نیمه برش خورده بهره می‌برد. پنل‌های جدید با فناوری چاپ سرامیکی و رنگدانه‌های معدنی ساخته شده‌اند که به گفته شرکت سازنده، در برابر تغییر رنگ مقاوم هستند و تا ۱۰ سال ضمانت حفظ رنگ، ۱۰ سال ضمانت محصول و ۲۵ سال ضمانت عملکرد با حداقل ۸۵ درصد توان اسمی را ارائه می‌دهند.

این پنل‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که با سقف‌های تاریخی و ساختمان‌های جدید با کاشی‌های قرمز به‌طور کامل هماهنگ باشند و از سیستم نصب آلومینیومی اختصاصی و نامرئی بهره می‌برند که علاوه‌بر زیبایی، امکان تهویه نما را نیز فراهم می‌کند. پنل‌ها دارای شیشه محافظ ۳.۲ میلی‌متری مقاوم در برابر ضربه در جلو و پشت هستند و وزن کل سیستم به همراه سازه نصب، ۲۲.۵ کیلوگرم بر متر مربع است. مقاومت در برابر شرایط جوی با استانداردهای حفاظت نفوذ آب و گرد و غبار (IP۶۷/IP۶۸) تضمین شده و محدوده دمای کاری آن‌ها از منفی ۴۰ تا ۸۵ درجه سانتی‌گراد است. ولتاژ سیستم نیز تا ۱۰۰۰ ولت پشتیبانی می‌شود.

نمونه‌ای از کاربرد موفق این فناوری، بازسازی مدرسه جامع د کیکر در شهر آمستردام است که بزرگ‌ترین نمای خورشیدی رنگی کشور هلند تا نوامبر ۲۰۲۴ محسوب می‌شود. این پروژه شامل ۱۴۴۴ متر مربع پنل‌های شیشه‌ای با رنگ‌های سبز و زرد است و ظرفیت تولید سالانه آن به ۶۷ هزار کیلووات ساعت می‌رسد.

شرکت سولاریکس سولار به‌تازگی موفق به جذب سرمایه ۵.۵ میلیون یورویی شده است که ۴.۲ میلیون یورو آن توسط سرمایه‌گذاران هلندی تأمین شده است. این سرمایه‌گذاری به شرکت امکان می‌دهد شبکه فروش خود در اروپا را گسترش و ظرفیت تولید خود را با خودکارسازی بیشتر خطوط مونتاژ افزایش دهد. مبلغ ۱.۳ میلیون یورو نیز از صندوق ملی رشد انرژی خورشیدی هلند (SolarNL) برای توسعه تولید اختصاص یافته است.

کشورهای جهان با بیشترین سایت‌های میراث جهانی یونسکو

کشورهای دارای بیشترین سایت‌های میراث جهانی یونسکو بهترین گزینه برای سفرهای سفری متفاوت و الهام‌بخش هستند. این کشورها با داشتن بخش قابل‌توجهی از بیش از ۱۱۰۰ سایت جهانی یونسکو، گنجینه‌هایی از تاریخ، فرهنگ و طبیعت را در خود جای داده‌اند، سایت‌هایی که تنها مناظری زیبا برای عکاسی نیستند، بلکه پنجره‌ای به مهم‌ترین ارزش‌های فرهنگی و طبیعی بشر محسوب می‌شوند. بازدید از این مکان‌ها فرصتی برای آشنایی با تاریخ و فرهنگ جهان و درک بهتر اهمیت حفاظت از این میراث ارزشمند برای آیندگان است. در ادامه با پنج کشور جهان با بیشترین سایت‌های میراث جهانی یونسکو آشنا می‌شویم.

ایتالیا، ۶۰ سایت

ایتالیا با ۶۰ سایت میراث جهانی (تا سال ۲۰۲۴) در صدر جدول قرار دارد. این کشور در واقع یک موزه روباز است و از ویرانه‌های رومی تا شهرهای رنسانس را در خود جای داده است. بازدید از کولوسئوم در رم، بزرگ‌ترین آمفی‌تئاتر باستانی جهان، تجربه‌ای بی‌نظیر محسوب می‌شود. مرکز تاریخی فلورانس با نقاشی‌های دیواری، کلیساها و گنبد مشهور دومو، مقصدی دیگر برای عاشقان هنر و معماری است. سوار شدن بر گوندولا (نوعی قایق پاروئی باریک و دراز) در ونیز و تماشای تاریخ در دل کانال‌ها تجربه‌ای متفاوت به‌دست می‌دهد و کوه‌های دولومیت با مناظر شگفت‌انگیز و مسیرهای پیاده‌روی، بهشتی برای طبیعت‌گردان است.

چین، ۵۹ سایت

چین با ۵۹ سایت ثبت‌شده در یونسکو، دومین کشور این فهرست است. دیوار بزرگ چین، یکی از نمادین‌ترین بناهای جهان، بیش از ۲۱ هزار کیلومتر امتداد دارد. ارتش سفالین شی‌آن نیز با هزاران مجسمه سفالی، نگهبان آرامگاه نخستین امپراتور چین است و در حوزه طبیعت، کوهستان هوانگ‌شان با قله‌های مه‌آلود و درختان کاج باستانی، همواره الهام‌بخش هنرمندان چینی بوده است. باغ‌های کلاسیک سوژو نیز نمونه‌ای بی‌نظیر از معماری باغ‌های سلسله مینگ هستند.

آلمان، ۵۴ سایت

آلمان با ۵۴ سایت میراث جهانی سومین رتبه فهرست حاضر را دارد. این میراث گواهی بر تاریخ غنی و مناظر متنوع این کشور است. جزیره موزه‌ها در برلین، گنجینه‌ای از پنج موزه برتر جهان را در دل خود جای داده است. در جنوب این کشور اقامتگاه وورتسبورگ با معماری باروک و باغ‌های زیبا همچون قصه‌های افسانه‌ای به‌نظر می‌رسد. دریای وادن، بزرگ‌ترین سیستم پیوسته از گل و لای جزر و مدی جهان، نمونه‌ای از میراث طبیعی آلمان است و برای علاقه‌مندان به تاریخ صنعتی، مجموعه معدنی زولفراین در اسن، یادگاری از دوران صنعتی آلمان محسوب می‌شود.

فرانسه، ۵۳ سایت

فرانسه با ۵۳ سایت میراث جهانی که بازتاب‌دهنده هنر، معماری و زیبایی‌های طبیعی این کشور است، در چهارمین جایگاه فهرست حاضر قرار دارد. پاریس به‌تنهایی با کرانه‌های رود سن، برج ایفل، کلیسای نوتردام و کاخ ورسای، می‌تواند بازدیدکنندگان را برای روزها سرگرم کند. در جنوب این کشور دژ قرون‌وسطایی کارکاسون با دیوارهای دوجداره و برج‌های نگهبانی، همچون صحنه‌ای از فیلم‌های تاریخی است. غارهای لاسکو در دوردون با نقاشی‌های ماقبل تاریخ، شهرت جهانی دارند (نسخه‌ای دقیق از آن برای بازدید عموم ساخته شده است). صومعه مون سن میشل بر جزیره‌ای جزر و مدی در نرماندی قرار گرفته و هنگام مد منظره‌ای شگفت‌انگیز ارائه می‌دهد.

اسپانیا، ۵۰ سایت

اسپانیا با ۵۰ سایت میراث جهانی، تاریخ متنوع و فرهنگ پرجنب‌وجوش خود را به نمایش می‌گذارد. الحمرا در گرانادا، کاخی باشکوه با تزئینات ظریف و باغ‌های سرسبز در دامنه کوه‌های سیرا نوادا است. در بارسلونا، آثار آنتونی گائودی همچون ساگرادا فامیلیا و پارک گوئل، از جاذبه‌های معماری بی‌نظیر این کشورند. مرکز تاریخی کوردوبا با مسجد-کلیسای بزرگ خود، نقطه برجسته دیگر اسپانیا محسوب می‌شود و برای علاقه‌مندان به سفر جاده‌ای، مسیر کامینو د سانتیاگو نیز خود یک سایت میراث جهانی است که از زیباترین شهرها و مناظر اسپانیا می‌گذرد.

معماری پایدار در دل مناظر طبیعی آرژانتین

در آرژانتین گروهی از معماران با تمرکز بر مطالعه توپوگرافی و شناخت دقیق ویژگی‌های زمین همچون تغییرات ارتفاع، جهت تابش آفتاب، بادهای غالب و شیب‌های زهکشی، به‌دنبال ایجاد هماهنگی بین معماری و چشم‌انداز طبیعی اطراف هستند. این پروژه‌ها نه‌تنها به‌دنبال حفظ زیبایی طبیعی محیط‌اند، بلکه با استفاده از مصالح پایدار، استراتژی‌های خودکفا و راهکارهای کم‌نگهداری، تأثیرات زیست‌محیطی را به حداقل می‌رسانند. هدف اصلی این طرح‌ها بازسازی پیوند میان انسان و طبیعت و ارتقا کیفیت زندگی از طریق ارتباط مستقیم با محیط زیست است.

مطالعات نشان داده‌اند که تماس با طبیعت فواید قابل‌توجهی برای سلامت انسان دارد و طراحی منظر در این خانه‌ها شامل انتخاب گونه‌های گیاهی مناسب و نگهداری بهینه فضاهاست تا حیات و پویایی طبیعت به‌خوبی حفظ شود.

نورپردازی نیز نقش مهمی در تغییر ادراک فضاها دارد و با توجه به گونه‌های گیاهی مختلف، سایه‌ها و بازتاب‌هایی خلق می‌کند که به تجربه زندگی غنای بصری می‌بخشد. فضاهای تعمق و درون‌نگری در این خانه‌ها تکمیل‌کننده تجربه ادغام با مناظر طبیعی هستند و باغ‌های داخلی و سقف‌های سبز به بهبود کیفیت هوا و طراوت فضای داخلی کمک می‌کنند. در ادامه به معرفی چند نمونه برجسته از این خانه‌ها در آرژانتین می‌پردازیم که به‌خوبی با محیط طبیعی خود سازگار شده‌اند.

بر اساس مطالعات و پروژه‌های منتشرشده در منابع معتبر معماری و طراحی آرژانتین، این پروژه‌ها نمونه‌هایی از معماری معاصر در آرژانتین هستند که با توجه به ویژگی‌های طبیعی و زیست‌محیطی، سازه‌ها را به‌گونه‌ای طراحی کرده‌اند که نه‌تنها با محیط هم‌زیستی دارد، بلکه کیفیت زندگی ساکنان را نیز ارتقا می‌دهد. استفاده از سقف‌های سبز، باغ‌های داخلی، نور طبیعی و تهویه متقاطع، همه بخشی از راهکارهای پایدار و زیست‌محیطی این خانه‌هاست که ارتباطی عمیق و هماهنگ بین انسان و طبیعت برقرار می‌کنند.

خانه آرنا (Arena House)

خانه آرنا واقع در سواحل پینامار با مطالعه دقیق توپوگرافی تپه‌های شنی طراحی شده است. بخشی از ساختمان در دل تپه دفن شده تا از عایق طبیعی خاک بهره‌مند شود و مصرف انرژی در آن کاهش پیدا کند. این استراتژی علاوه‌بر حفظ زیبایی طبیعی، نیاز به خاکبرداری و پرکردن را کم می‌کند. سقف خانه به‌عنوان تراس قابل استفاده طراحی شده است که فضایی برای تفریح و لذت بردن از محیط طبیعی فراهم می‌آورد.

خانه جنگلی (Forest House)

پروژه خانه جنگلی در میان جنگل کاج و روی تپه‌ای در ساحل بوئنوس آیرس واقع شده است. سه ایوان نیمه‌دفن شده که سقف‌هایشان به زمین متصل شده، به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که با فرم‌های ارگانیک و سیال، معماری و چشم‌انداز را به هم پیوند می‌دهند. سقف سبز بین ایوان‌ها فضای مرکزی خانه را پوشش می‌دهد و به ایجاد پیوندی میان فضای داخلی و خارجی کمک می‌کند.

خانه شایر (Shire House)

خانه شایر در کاپیلا دل سنور (Capilla del Señor) با هدف ایجاد ارتباطی نزدیک با فضای بیرون و خلق موقعیت‌های جدید در رابطه با طبیعت طراحی شده است. این خانه با ترکیب هندسه و چشم‌انداز، بعدی نو خلق می‌کند که از طریق مسیری صعودی به‌عنوان امتداد هندسی خود بنا شکل می‌گیرد. فضایی جدید برای زندگی در سطح بالاتری ساخته شده است که چشم‌اندازهای پانورامیک و سبک زندگی تازه‌ای را ارائه می‌دهد. معماری این خانه به‌تدریج با محیط اطراف ادغام شده است و علاوه بر منافع زیست‌محیطی، کارکردهای عملی نیز به همراه دارد.

خانه الیویوس (Olivos House)

خانه الیویوس که در شیب یک زمین گلف واقع شده، به‌عنوان پناهگاهی طراحی شده است که سبزی چمن و درختان با معماری را در هم می‌آمیزد. در مرکز این خانه حیاطی ساخته شده که قلب خانه به‌شمار می‌رود و طبقه همکف، طبقه اول و تراس را از طریق تپه‌ای پوشیده از گیاهان بومی به هم متصل و یک تراس باغی پیوسته ایجاد می‌کند. جوهره این خانه چشم‌انداز آن است و ارتباط آن با محیط اطراف روح طراحی‌اش را شکل می‌دهد. برای ایجاد هماهنگی میان معماری و چشم‌انداز، حیاطی عمودی و منحنی‌شکل به وجود آمده است که تراس‌های منظره‌سازی شده‌ای را ایجاد و طبقه همکف را به سقف متصل می‌کند. به این ترتیب، چشم‌اندازی سه‌بعدی و پیوسته خلق می‌شود که امکان ورود نور، تهویه متقاطع هوا را فراهم می‌آورد.

خانه نیروانا (Nirvana House)

خانه نیروانا در پیلار بوئنوس آیرس واقع و با الهام از توپوگرافی محیط، به‌صورت باغی سه‌سطحی طراحی شده که با معماری تلفیق شده است. خطوط نرم و مصالح طبیعی همچون بتن و چوب، حس هم‌زیستی با طبیعت را القا می‌کنند. پنجره‌های بزرگ و استخر مرکزی ارتباط فضای داخلی و خارجی را تقویت می‌کنند. طراحی با اولویت‌بندی نور طبیعی و تهویه متقاطع نیز پایداری محیطی را تضمین می‌کند.

خانه لوما (LuMa House)

خانه لوما در یک قطعه شهری باریک در مارتینز حول یک درخت بلوط صدساله طراحی شده است. سقف شیب‌دار آن به شکل پارکی طراحی شده که مسیر و پرتو معماری از طبقه همکف شروع شده و به دور درخت می‌پیچد و فضایی برای تأمل و آرامش ایجاد می‌کند.

خانه جی‌آرآی (Casa GRI)

خانه جی‌آرآی روی زمینی به مساحت ۱۰ هزار متر مربع در کاپیلا دل سنور قرار دارد و با طراحی یک طبقه و سقف مسطح، ارتباط مستقیم و هم‌زیستی با زمین را برجسته می‌کند. سقف سبز این بنا علاوه‌بر عایق‌بندی حرارتی، سطح ساخته‌شده را به چشم‌انداز طبیعی پیوند و با استفاده از نور طبیعی و تهویه متقاطع، مصرف انرژی را کاهش می‌دهد. استخر طبیعی و طراحی اکوسیستم‌محور فضای بیرونی نیز از ویژگی‌های پایدار این پروژه است.

خانه مورو (Casa Moro)

خانه مورو واقع در یک سایت جنگلی در مار دل پلاتا، با استفاده از یک پوشش بتنی سبز که با توپوگرافی طبیعی سایت هماهنگ است، بخش عمده‌ای از ساختمان را زیر زمین پنهان می‌کند تا تأثیر بصری و زیست‌محیطی را کاهش دهد. حجم سبک و آینه‌ای بالای پوشش، محیط جنگل را منعکس و ارتباط بصری با طبیعت را حفظ می‌کند. سقف سبز قابل دسترس این بنا نیز به‌عنوان تراس سبز عمل می‌کند.