به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، در عصری که با شهرنشینی سریع، تغییرات اقلیمی و چالشهای اقتصادیاجتماعی همراه است، مفهوم «تابآوری شهری» به یکی از الزامات حیاتی برای شهرهای سراسر جهان تبدیل شده است، شهرهای تابآور، شهرهایی هستند که توانایی مقابله با شوکهای مختلف محیط زیستی، اقتصادی یا اجتماعی را دارند و میتوانند پس از بحرانها به سرعت بهبود پیدا کنند.
تابآوری شهری در اصل بهمعنای توانایی شهرها در پیشبینی، آمادهسازی، مقابله و بازیابی از شوکها و فشارهای مختلف همچون بلایای طبیعی، تغییرات اقلیمی، بحرانهای اقتصادی و اجتماعی است، این مفهوم نشاندهنده ظرفیت شهرها برای حفظ تداوم عملکرد و رفاه ساکنان در شرایط بحرانی، سازگاری مثبت و حرکت به سوی توسعه پایدار است. شهرهای تابآور با برنامهریزی دقیق، توسعه زیرساختهای مقاوم، مدیریت بحران کارآمد و مشارکت فعال جامعه محلی میتوانند آسیبها را کاهش دهند و کیفیت زندگی را بهبود بخشند، بهطوری که آیندهای امنتر و پایدارتر برای نسلهای آینده تضمین شود.
تابآوری شهری به بیان دیگر توانایی یک شهر در جذب اختلالات، سازگاری با شرایط متغیر و تحول در پاسخ به چالشها اشاره دارد، این مفهوم شامل عوامل متعددی از جمله زیرساختها، حاکمیت، مشارکت اجتماعی و پایداری محیط زیستی است. شهرهای تابآور، برنامهریزی بلندمدت و سرمایهگذاری در سیستمهایی را در اولویت قرار میدهند که ظرفیت آنها را برای واکنش به بحرانها افزایش میدهد.
ویژگیهای کلیدی شهرهای تابآور
- زیرساختهای پایدار شامل سرمایهگذاری در زیرساختهای سبز همچون پارکها، بامهای سبز و سطوح نفوذپذیر که به مدیریت آبهای سطحی و کاهش گرمای شهری کمک میکنند.
- مشارکت جامعه که با مشارکت دادن جوامع محلی در فرآیندهای تصمیمگیری موجب ایجاد حس مالکیت و اطمینان از تطابق استراتژیهای مقاومت با نیازهای ساکنان میشود.
- اقتصادهای متنوع که به شهرها کمک میکند تا شوکهای اقتصادی را بهتر تحمل کنند.
- آمادگی در برابر بلایای طبیعی که با برنامههای مؤثر پاسخ اضطراری و آموزشهای آمادگی برای کاهش اثرات بلایای طبیعی تحقق پیدا میکند.
- حاکمیت نوآورانه که ساختارهای حاکمیتی انعطافپذیر و پاسخگو به شرایط متغیر را فراهم میکند.
شهرهای موفق جهان در تابآوری
کپنهاگ دانمارک از جمله شهرهای برجسته در حوزه مقاومت شهری است که بهعنوان الگویی برای مقاومت شهری شناخته میشود. این شهر برنامهای بلندپروازانه برای سازگاری با تغییرات اقلیمی دارد که شامل زیرساختهای سبز گستردهای همچون پارکها و مناطق ساحلی طراحیشده برای مدیریت سیلاب است. تعهد کپنهاگ برای دستیابی به کربنزدایی تا سال ۲۰۲۵ با سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر و حملونقل پایدار پشتیبانی میشود.
آمستردام هلند به استراتژیهای نوآورانه مدیریت آب مشهور است که برای شهری واقع در زیر سطح دریا حیاتی بهنظر میرسد. استفاده از محلههای شناور و بامهای سبز برای کاهش خطرات سیلاب از جمله اقدامات این شهر است. مشارکت قوی جامعه و تاکید بر برنامهریزی شهری پایدار، مقاومت آمستردام را تقویت میکند.
سنگاپور پیشرو در ادغام فناوری با برنامهریزی شهری برای افزایش مقاومت است. این دولت-شهر رویکرد جامعی برای مدیریت ریسکهای اقلیمی از جمله افزایش سطح دریا و رویدادهای آبوهوایی شدید دارد. مفهوم «شهر اسفنجی» که بر جذب و مدیریت آب تمرکز دارد، نمونهای از استراتژیهای آیندهنگرانه سنگاپور است.
نیویورک پس از تخریبهای ناشی از طوفان سندی در سال ۲۰۱۲، گامهای مهمی در برنامهریزی مقاومت برداشت. ابتکار «OneNYC» این شهر به مقابله با تغییرات اقلیمی، نابرابری اقتصادی و عدالت اجتماعی میپردازد. سرمایهگذاری در حفاظت ساحلی، زیرساختهای سبز و آمادگی جامعه، نیویورک را به یک مرکز شهری مقاوم تبدیل کرده است.
توکیو ژاپن مقاومت خود را بر پایه اقدامات گسترده آمادگی در برابر بلایایی همچون زمینلرزهها و سونامیها بنا کرده است. این شهر قوانین ساختمانی سختگیرانه، سیستمهای هشدار زودهنگام و مانورهای جامعه را اجرا کرده است. تاکید توکیو بر نوآوریهای فناوری از جمله زیرساختهای مقاوم در برابر زمینلرزه، مقاومت آن را تقویت میکند.
ملبورن استرالیا رویکردی پیشگیرانه در سازگاری با اقلیم اتخاذ کرده است که بر فضای سبز شهری و مدیریت پایدار آب تمرکز دارد. استراتژی «جنگل شهری» این شهر با هدف افزایش پوشش درختی برای کاهش گرما و بهبود کیفیت هوا طراحی شده است. تعهد ملبورن به مشارکت جامعه تضمین میکند که استراتژیهای مقاومت با نیازهای جمعیت متنوع آن هماهنگ باشد.
با ادامه رویارویی شهرها با چالشهای بیسابقه، اهمیت مقاومت شهری بیش از پیش آشکار میشود. نمونههای کپنهاگ، آمستردام، سنگاپور، نیویورک، توکیو و ملبورن نشان میدهند که رویکردی چندجانبه به صورت ترکیبی از زیرساختهای پایدار، مشارکت جامعه و حاکمیت نوآورانه، میتواند بهطور قابلتوجهی مقاومت شهری را افزایش دهد. با بهرهگیری از تجربیات این شهرها، سایر شهرها نیز میتوانند استراتژیهایی برای سازگاری و پیشرفت در جهانی با فقدان قطعیت فزاینده توسعه دهند.
مسیر رسیدن به تابآوری در سطح جهانی ادامه دارد، اما تعهد به ساختن شهرهای قویتر و سازگارتر گامی حیاتی در تضمین آیندهای پایدار برای جمعیتهای شهری است.
نظر شما