به گزارش خبرگزاری ایمنا، نوشیدنیهای انرژیزا بهطور معمول حاوی ترکیبی از کافئین، شکر، ویتامینها و مواد محرک دیگر هستند که به ادعای تولیدکنندگان به بهبود هوشیاری، کاهش خستگی و افزایش قدرت کمک میکند. تحقیقات نشان دادهاند که مصرف نوشیدنیهای انرژیزا به دلیل وجود کافئین میتواند به بهبود استقامت و تمرکز کمک کند. بهعنوان نمونه برخی از ورزشکارانی که قبل از تمرین یا مسابقه نوشیدنیهای انرژیزا مصرف کردهاند، مدت طولانیتری تمرین کرده و دیرتر خسته شدهاند.
کافئین موجود در این نوشیدنیها با تحریک سیستم عصبی مرکزی حس بیداری و هوشیاری بیشتری ایجاد میکند که در تمرینات ورزشی بسیار مفید است. برخی از مطالعات نیز نشان میدهند که نوشیدنیهای انرژیزا میتوانند در بهبود عملکرد ورزشهای هوازی همچون دویدن یا دوچرخهسواری مؤثر باشند. این مزیت به دلیل افزایش سطح انرژی و توانایی بدن برای استفاده بهتر از اکسیژن است.
هوازی یا بیهوازی؟ انرژیزا برای کدام بهتر است؟
در ورزشهای بیهوازی همچون وزنهبرداری یا تمرینات با شدت بالا اثرات این نوشیدنیها ممکن است محدودتر باشد و نتایج به میزان مصرف و آمادگی فرد بستگی داشته باشد. اولین فایده نوشیدنیهای انرژی زا ایجاد حس هوشیاری، بیداری و بهره وری است. در این نوشیدنیها بهطور معمول مقدار استانداردی از کافئین در هر قوطی وجود دارد و در بیشتر موارد مصرف کنندگان بهطور دقیق میدانند چه مقدار کافئین دریافت میکنند. این کار برای کسانی که سعی در کنترل مصرف کافئین خود دارند بسیار مفید است. استاندارد نوشیدنیهای انرژیزا در همین مقدار کافئین است.

همچنین مصرف بیش از حد کافئین و شکر میتواند منجر به مشکلات قلبی، افزایش فشار خون، اضطراب و مشکلات خواب شود. از سوی دیگر مصرف نوشیدنیهای انرژیزا در دوزهای کنترلشده میتواند به بهبود تمرکز و عملکرد ورزشی کمک کند. به همین دلیل شناخت دقیق ترکیبات، فواید و مضرات نوشیدنیهای انرژیزا برای هر ورزشکاری ضروری است.
انرژیزا، یک شیرینی تلخ
شکر موجود در نوشیدنیهای انرژیزا بهسرعت جذب شده و انرژی فوری را برای ورزشکار فراهم میکند. این انرژی میتواند در ورزشهای کوتاهمدت و شدید مفید باشد. این در حالی است که مصرف زیاد شکر موجب افزایش سریع قند خون وسپس افت ناگهانی آن میشود که میتواند به احساس خستگی منجر شود.
شکر و قندهای ساده موجود در نوشیدنیهای انرژیزا، انرژی فوری و قابل استفاده بدن را فراهم میکنند، اما مصرف بیش از حد آنها بهویژه در افرادی که فعالیت بدنی کمتری دارند، میتواند منجر به چاقی، دیابت نوع ۲ و بیماریهای متابولیک شود.
از سوی دیگر برخی برندها نسخههای بدون قند یا کمکالری را نیز تولید کردهاند که به نظر میرسد گزینه سالمتری باشند، اما ترکیبات جایگزین قند هم ممکن است اثرات متفاوت و مضری داشته باشند. همچنین در ورزشکاران در کنار انرژی فوری، نیاز به حفظ آب و الکترولیتها نیز اهمیت دارد. بسیاری از نوشیدنیهای انرژیزا ترکیبات الکترولیت ندارند و مصرف آنها به جای نوشیدنیهای ورزشی ویژه ممکن است موجب کمآبی بدن شود.

برخی نوشیدنیهای انرژیزا ترکیباتی همچون تریانین دارند که یک آمینواسید است و اثرات آرامبخشی ملایمی روی مغز دارد. ترکیب تریانین با کافئین میتواند موجب افزایش تمرکز بدون اضطراب شود.
کافئین، سوخت اصلی نوشیدنیهای انرژیزا
همچنین کافئین مهمترین ماده فعال در نوشیدنیهای انرژیزا است. کافئین یک محرک طبیعی سیستم عصبی مرکزی است که با افزایش ترشح دوپامین و آدرنالین در مغز موجب افزایش هوشیاری و کاهش احساس خستگی میشود.
این تأثیرات موجب میشود ورزشکاران هنگام تمرینات سختتر و طولانیتر عملکرد بهتری داشته باشند، اما مصرف بیش از حد کافئین بهویژه در ترکیب با سایر محرکها میتواند منجر به عوارض جانبی ناخوشایند در فرد شود.کافئین و ترکیبات مشابه آن موجب افزایش هوشیاری و کاهش خوابآلودگی میشوند که این موضوع میتواند به بهبود عملکرد شناختی در ورزشکاران کمک کند.
مصرف کافئین در دوزهای کنترل شده میتواند موجب افزایش استقامت، کاهش احساس خستگی و بهبود عملکرد در ورزشهای هوازی و بیهوازی شود. این اثر به دلیل افزایش استفاده بدن از چربی بهعنوان منبع انرژی و صرفهجویی در ذخایر گلیکوژن است.
کافئین موجب افزایش زمان خستگی در ورزشهای استقامتی همچون دویدن، دوچرخهسواری و شنا میشود. همچنین در ورزشهای قدرتی، کافئین میتواند افزایش قدرت انفجاری و بهبود تکرارهای وزنهبرداری را به همراه داشته باشد.

مصرف کافئین به طور موقتی میتواند موجب افزایش ضربان قلب و فشار خون شود. همچنین کافئین محرک سیستم عصبی مرکزی است و میتواند منجر به اضطراب، بیقراری و اختلال خواب شود. مصرف زیاد یا مصرف در ساعت نزدیک به خواب مشکلات خوابآلودگی و خستگی ایجاد میکند. از سوی دیگر کافئین ادرارآور است و مصرف بیش از حد نوشیدنیهای انرژیزا بدون تأمین آب کافی میتواند منجر به کمآبی شود.
از آنجا که نوشیدنیهای انرژیزا به صورت سرد مصرف میشوند، میتوان آنها را بسیار سریعتر از قهوه که بهطور معمول به صورت گرم نوشیده میشود، مصرف کرد. مصرف سریعتر منجر به ورود سریع کافئین به جریان خون میشود.
همچنین عطر و طعم قهوه و چای برای همه جالب نیست، به همین دلیل نوشیدنیهای انرژی زا برای افرادی مفید است که به دنبال افزایش کافئین هستند و قهوه یا چای را دوست ندارند. نوشیدنیهای انرژی زا دارای طعمها و گزینههای متفاوتی هستند.
در کنار کافئین این نوشیدنیها بیشتر حاوی مواد مفید دیگری همچون تورین، ویتامینهای گروه B ، جینسینگ و گلوکورونولاکتون هستند. اعتقاد بر این است که این ترکیبات اثرات کافئین را افزایش میدهد.
همچنین ویتامینهای B6، B12 و سایر اعضای این گروه نقش مهمی در متابولیسم انرژی و تولید ATP دارند. نوشیدنیهای انرژیزا بهطور معمول مقداری از این ویتامینها را به بدن اضافه میکنند تا به فرآیند تولید انرژی در سلولها کمک کنند، اما مصرف زیاد نوشیدنیهای انرژیزا میتواند منجر به وابستگی به کافئین، اختلالات قلبی، فشار خون بالا، اضطراب و مشکلات خواب شود.


نظر شما