محمدعلی شکوهیان‌راد در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به لزوم توجه به مطالعات هویت نوجوانان در عصر فضای سایبر اظهار کرد: در دوران کنونی، با توجه به تأثیرات فزاینده فضای سایبر بر هویت نوجوانان، بررسی ابعاد این مقوله ضرورت بیشتری پیدا کرده است.
وی افزود: نوجوانان به عنوان مهم‌ترین قشر در فرایند شکل‌گیری هویت، در بسیاری از سیاست‌گذاری‌ها و پژوهش‌های علمی مغفول واقع شده‌اند و حتی در طراحی رشته‌های تخصصی، رشته‌های مرتبط به مطالعات نوجوان هنوز وجود ندارد و مسائل این رده سنی حساس کمتر مورد توجه قرار گرفته است، در صورتی که نسبت به سایر حوزه‌ها همچون مشاوره کودک، جوانان و مطالعات زنان، توجه ویژه شده و حتی‌المقدور نیازهای مربوطه احصا شده است.
مدرس دانشگاه در حوزه دانش سایبرنتیک و فضای سایبر ادامه داد: مسئله هویت یکی از چالش‌های اساسی است که نوجوانان با آن مواجه‌اند، اما این در حالی است که در عصر حاضر با پیچیدگی‌های زیادی همچون تغییرات اجتماعی، فرهنگی و آثار گسترده و عمیق فضای سایبر درهم تنیده شده است؛ با این اوصاف محتوای آموزشی مناسب در آموزش و پرورش آنگونه که لازم است تدارک دیده نشده، اعم از کتاب‌های درسی که قادر به تأمین نیازهای پیچیده هویت نوجوانان نیست و بسیاری از سوالات و دغدغه‌های موجود در این زمینه بی‌پاسخ می‌ماند.
فضای سایبر به یکی از اصلی‌ترین عوامل شکل‌گیری هویت بشر به‌خصوص نوجوانان تبدیل شده است
شکوهیان‌راد با بیان اینکه توجه به تفاوت‌های فرهنگی و اجتماعی هر منطقه نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، عنوان کرد: بخش‌هایی از هویت در هر اقلیم و منطقه از کشورمان، وجوه متفاوتی به خود می‌گیرد و لازم است پژوهش‌های هویت‌یابی از این منظر، تنوع‌ها و تفاوت‌ها را مورد توجه قرار دهند که این امر، نیاز به دقت و بررسی بیشتر به‌ویژه در محیط‌های آموزشی دارد، جایی که فرایندهای هویت‌یابی باید از بیشترین حمایت و پشتیبانی برخوردار باشد و معلمان در این زمینه به ابعاد علمی و مهارتی تجهیز شوند.
وی اضافه کرد: سوالات مطرح شده از سوی دانش‌آموزان دراین‌باره، نشان‌دهنده دغدغه‌های عمیق و فلسفی آنها در خصوص هویت و شرایط تاریخی کشور است، به عنوان مثال مقایسه وضعیت امروز جمهوری اسلامی ایران با دوران پیش از انقلاب و تأثیرات آن بر شکل‌گیری هویت فردی، موضوعی است که نیاز به بررسی‌های عمیق و مستند دارد.
پژوهشگر و مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: اکنون که فضای سایبر به یکی از اصلی‌ترین عوامل شکل‌گیری هویت بشر به‌خصوص نوجوانان تبدیل شده است، این مسئله بیش از پیش نیازمند کنکاش علمی و پژوهشی است، اگرچه سن نوجوانی به‌طور مشخص میان سن ۱۱ تا ۱۸ سال تعریف می‌شود، اما هویت‌یابی برای هر فرد فرایندی کیفی است و بستگی به محیط پیرامونی و فرهنگی دارد.
شکوهیان‌راد با تاکید بر اینکه سوالات عمیق و انتزاعی که توسط نوجوانان مطرح می‌شود، همچون اهمیت خانواده و جایگاه دین در زندگی، به‌وضوح نشان‌دهنده روند تحولات فکری آنها است، افزود: ضرورت دارد ضمن توجه ویژه به نوجوانان، مطالعات علمی و پژوهشی در این حوزه گسترش پیدا کند و سیاست‌گذاران و متولیان فرهنگی و آموزشی، برنامه‌ریزی‌های دقیقی را برای پاسخگویی به این نیازها انجام دهند تا بتوانند به تکوین هویت سالم و مطلوب برای نسل آینده کمک کنند.
نظر شما