به گزارش خبرگزاری ایمنا، ماه رمضان، ماهی است که گویی زمان در آن میایستد و قلبها به سکون و آرامش نزدیکتر میشوند. این ماه تنها دورهای برای پرهیز از خوردن و آشامیدن نیست، بلکه فرصتی برای توقف، تأمل و بازگشت به درون خود است. روزهداری بهعنوان یکی از ارکان اصلی ماه مبارک رمضان تنها به معنای دوری از نیازهای جسمانی نیست، بلکه دریچهای به سوی شناخت خود و بازنگری در وجودمان است و بسیاری از افراد با فاصله گرفتن از دغدغههای روزمره، به درون خود سفر میکنند و به دنبال پاسخهایی برای پرسشهای عمیقتر زندگی میگردند.
در این فرایند، روزهداری همچون ابزاری قدرتمند عمل میکند، گرسنگی و تشنگی که در ظاهر محدودیتهایی جسمی هستند، در واقع زمینهساز شکستن مرزهای ذهنی و روحی میشوند و هنگامی که بدن از نیازهای اولیه خود فاصله میگیرد، ذهن آزاد میشود تا به مسائلی فراتر از مادیات فکر کند. این حالت، شبیه به نوعی مراقبه است که در آن فرد از تعلقات دنیوی دور میشود و به سمت درون خود حرکت میکند. در این سفر درونی، فرد با بخشهایی از وجود خود روبهرو میشود که شاید در شلوغیهای روزمره نادیده گرفته شدهاند.
خودشناسی در ماه رمضان، فقط به معنای شناخت ضعفها و کاستیها نیست، بلکه شامل درک تواناییها و ظرفیتهای درونی نیز میشود. بسیاری از افراد در این ماه متوجه میشوند که میتوانند فراتر از محدودیتهایی که برای خود قائل بودهاند، عمل کنند که این آگاهی موجب تقویت اعتمادبهنفس و خودباوری آنها میشود، علاوهبر این ماه رمضان فرصتی برای بازنگری در روابطمان با خود، با دیگران و با خدا است. روزهداری به افراد کمک میکند تا از خودخواهیها و غرورهای بیجا فاصله بگیرند و به سمت بخشش، مهربانی و همدلی حرکت کنند، بدین صورت این تغییرات درونی موجب بهبود زندگی فردی و روابط با دیگران میشود.
چگونه روزهداری به خودشناسی کمک میکند؟
امیرمحمد ذوالفقاربیک، عضو انجمن علمی روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی در پاسخ به این سوال که روزهداری و عبادت در ماه رمضان چگونه میتواند به فرایند خودشناسی کمک کند؟ به خبرنگار ایمنا میگوید: خودشناسی بهعنوان یکی از عناصر مهم رشد فردی، به معنای شناخت عمیقتر از خود، آگاهی از نقاط قوت و ضعف و درک بهتر از ارزشها و اهدافی است که برای هر فرد اهمیت دارد؛ این فرایند به افراد کمک میکند تا مسیر رشد و تعالی خود را بهتر بشناسند و در جهت بهبود خود گام بردارند و ماه رمضان و روزهداری میتواند نقش مؤثری در تسهیل این مسیر ایفا کند.
وی با تاکید بر اینکه نخستین تأثیر روزهداری در فرایند خودشناسی، تقویت مهارت خودکنترلی است، میافزاید: هنگام روزهداری، فرد روزهدار با وجود گرسنگی و تشنگی، از خوردن و آشامیدن خودداری میکند، این رفتار به فرد روزهدار کمک میکند تا بر امیال و نیازهای آنی خود مسلط شود و این مهارت را به سایر جنبههای زندگی نیز تعمیم دهد که منجر به افزایش صبر و خویشتنداری فرد در رویارویی با چالشهای روزمره میشود.
عضو انجمن علمی روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی ادامه میدهد: دومین تأثیر روزهداری، ایجاد فاصله از روال عادی زندگی و فرصتی برای بازنگری در عادتها و رفتارهاست. در این ماه، افراد بیشتر از قبل به رفتارهای خود توجه میکنند و متوجه وابستگیهای ناخواستهشان به برخی عادتها همچون پرخوری بیش از اندازه یا استفاده مفرط از شبکههای اجتماعی میشوند؛ این آگاهی به آنها کمک میکند تا میان امور مهم و عادتهای روزمره تمایز قائل شوند و در جهت اصلاح رفتارهای نادرست گام بردارند.
ذوالفقاربیک عنوان میکند: ایجاد فضایی برای خلوت با خود و تفکر عمیقتر نیز تأثیر دیگر ماه رمضان بر فرایند خودشناسی است. عبادتها، دعاها و تلاوت قرآن در این ماه فرصتی برای افراد فراهم میکند تا به زندگی و اهداف خود بیندیشند، این لحظاتِ تفکر، سوالات اساسیتری را در ذهن افراد ایجاد میکند، سوالاتی از قبیل جایگاه من در زندگی کجاست؟ آیا از خود راضی هستم؟ چه تغییراتی باید در زندگیام ایجاد کنم؟ که پاسخ به این سوالات، گامی مهم در مسیر خودشناسی و رشد فردی محسوب میشود.
به گزارش ایمنا، ماه رمضان و روزهداری نهتنها بهعنوان یک فریضه عبادی، بلکه بهعنوان فرصتی برای خودشناسی و رشد فردی، نقش بسزایی در بهبود کیفیت زندگی افراد ایفا میکند. ماه مبارک رمضان با تقویت خودکنترلی، ایجاد آگاهی نسبت به عادتها و فراهم آوردن فضایی برای تفکر عمیق، به افراد کمک میکند تا گامهای مؤثری در جهت شناخت بهتر خود و اصلاح رفتارهایشان بردارند.
از اینرو، ماه رمضان و روزهداری نهتنها عملی دینی، بلکه یک سفری درونی است که به افراد کمک میکند تا خود را بهتر بشناسند، با ضعفها و قوتهای خود روبهرو شوند و به سمت رشد شخصی و معنوی حرکت کنند. ماه میهمانی خدا فرصتی برای توقف، تأمل و بازسازی خود است، تأثیراتی که میتواند فراتر از این ماه مقدس، در تمام طول سال همراه فرد باقی بماند.
نظر شما