به گزارش خبرگزاری ایمنا، تشکیل خانواده و فرزندآوری، از جنبه‌های مهم زندگی برخی از افراد به شمار می‌آید، فرزند نیز در خانواده ایرانی دارای اهمیت بسیار بالا و در فرهنگ ایرانی، شاخصی برای محک خانواده است؛ در نگاهی کلان، فرزند باعث زینت و آبروی خانواده، نماینده پدر و عصای دست او است و موجب تشخص و هویت خانواده می‌شود.
افرادی که در زمینه افزایش جمعیت از مهارت اقناع‌سازی برخوردار باشند، پاداش دریافت می‌کنند
صابر جباری، رئیس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از برنامه‌های وزارت بهداشت در حوزه جمعیت می‌گوید: اکنون در مسیر جریان‌سازی «گفتمان‌سازی جمعیت» هستیم و دوره «هادیان زندگی» در حال برگزاری است که می‌توان از اهداف این دوره به نجات کشور از بحران جمعیتی و هدیه دادن زندگی مجدد به مردم اشاره کرد.
وی در خصوص آموزش در حوزه بارداری اضافه می‌کند: آموزش چهره به چهره به منظور سوق دادن جامعه به فرزندآوری اهمیت دارد و به همین دلیل دوره هادیان زندگی برگزار شده است و ما در نظر داریم به افرادی که در زمینه افزایش جمعیت اثربخش باشند و در حوزه افزایش جمعیت از مهارت اقناع‌سازی برخوردار باشند، کارانه، پاداش و حقوق ارائه دهیم و اگر هادیان سلامت بتوانند تعداد موالید زنده و میزان بارداری را افزایش دهند کارانه آنها به صورت پلکانی افزایش می‌یابد.
رئیس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تصریح می‌کند: برگزاری دوره هادیان زندگی ماحصل حرکت از گفتمان‌سازی به جریان‌سازی است و شبکه منسجم هادیان زندگی، تلاشگران حفظ حیات کشور هستند، از این رو ۹۰۰ نفر طی شش هفته تحت آموزش قرار می‌گیرند و ما در آموزش بسیار سختگیر هستیم، چرا که می‌خواهیم از افرادی که به معنای واقعی به حوزه جمعیت علاقمند هستند یا توانایی دارند، برای موضوع جوانی جمعیت استفاده کنیم؛ لازم به ذکر است آموزش‌های مربوط به جوانی جمعیت را به صورت مجازی و حضوری ارائه داده می‌شود و به طور قطع بهورزان، ماماها و پزشکان می‌توانند از آموزه‌های شما هادیان سلامت استفاده کنند.
نقش ویژه حوزه بهداشت در برنامه‌های جوانی جمعیت
انسیه کتابچی، معاون برنامه‌ریزی و پایش عملکرد ستاد ملی جمعیت درباره تأثیر حوزه بهداشت در زمینه برنامه‌های جوانی جمعیت می‌گوید: برنامه‌های ستاد ملی جمعیت را جزو حوزه بهداشت است و حوزه بهداشت در زمینه جمعیت اثر ویژه‌ای دارد.
وی اضافه می‌کند: پس از تغییر سیاست‌های جمعیتی، حوزه بهداشت می‌تواند به عنوان یک حوزه فرهنگ‌ساز در نظر گرفته شود و مقام عالی وزارت و معاون بهداشت عزم خود را جزم کرده‌اند و در مسیر جوانی جمعیت گام برداشته‌اند.
معاون برنامه‌ریزی و پایش عملکرد ستاد ملی جمعیت با اشاره به «جایزه ملی جمعیت» اظهار می‌کند: وزارت بهداشت، درمان و آموزش توانست در آخرین دوره اعطای جایزه ملی جمعیت، این جایزه را از آن خود کند و اعطای این جایزه به وزارت بهداشت به حق است.
وی توضیح می‌دهد: بررسی کارنامه کاری وزارت بهداشت بیانگر این است علیرغم اینکه وظایف متعددی به این مجموعه واگذار شده نسبت به سایر ارگان‌ها عملکرد بهتری دارد، مأموریت‌های وزارت بهداشت نسبت به سایر ارگان‌های دیگر که در زمینه جمعیت فعالیت می‌کردند بیشتر است، اما بیشترین درصد اجرای وظایف محوله را دارد.
کتابچی خطاب به هادیان سلامت می‌گوید: شما هادیان سلامت، بار سنگینی را به دوش می‌کشید و مسئولیت آموزش کارکنان حوزه بهداشت را برعهده دارید، گفت‌وگوی چهره به چهره با مردم می‌تواند نقش ارزشمندی در حوزه سلامت داشته باشد.
وی ادامه می‌دهد: تجربه ثابت کرده است که مردم به بهورزان خانه‌های سلامت اعتماد دارند، به نحوی که برای نحوه مصرف داروهایی که توسط یک فوق‌متخصص برای آنها تجویز شده به بهورزان مراجعه می‌کنند.
معاون برنامه‌ریزی و پایش عملکرد ستاد ملی جمعیت ادامه می‌دهد: تهدیدات جمعیتی از نیم‌قرن گذشته آغاز شده و در گذشته برنامه‌هایی مانند خانواده کم جمعیت و جمعیت کم مطرح شد؛ در حال حاضر برنامه‌های نهادهای بین‌المللی کنترل‌کننده جمعیت، رنگ عوض کرده است، لازم به ذکر است که پس از تغییر برنامه‌ها، نهادهای بین‌المللی کنترل‌کننده جمعیت از انحرافات جنسی، گروه‌های اقلیت جنسی و برنامه‌هایی که علیه نظام خانواده طبیعی باشد، حمایت می‌کند.
لزوم پاکسازی اذهان از واژه‌های ضد جمعیت
حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره اهمیت برنامه «سلامت خانواده» می‌گوید: دو موضوع «افزایش جمعیت» و «سلامت خانواده» جزو اولین اولویت‌های وزارت بهداشت قرار دارند که با هم ادغام شده‌اند و برنامه سلامت خانواده که از سال ۱۴۰۲ در اولویت وزارت بهداشت قرار گرفت در راستای جوانی جمعیت است.
وی ادامه می‌دهد: در مدت زمان ۱۴ ماهی که در وزارت بهداشت مشغول هستم، برنامه پزشک خانواده آغاز شد و تیم‌هایی که در یک پزشک و یک مراقب سلامت قرار می‌گرفت و سپس به یک پزشک و دو مراقب سلامت تبدیل شد که مراقب دوم به دستور وزیر بهداشت فقط در زمینه جمعیت فعالیت می‌کرد و در شیوه‌نامه‌هایی که در اواخر سال گذشته ارائه دادیم نیز اولویت مراقب دوم، یک ماما در راستای افزایش جمعیت بود.
معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ضمن اشاره به اهمیت افزایش جمعیت اظهار می‌کند: بر اهمیت افزایش جمعیت واقف هستیم و بر همین اساس هم دولت‌های جمهوری اسلامی باید در این راستا برنامه‌ریزی مناسبی داشته باشند.
وی ادامه می‌دهد: امروز بحث فرهنگی نقطه عطفی در برنامه‌های جمعیت است، هرچقدر بحث‌های اقتصادی را مطرح کنیم مسائل فرهنگی اهمیت بیشتری دارد و بیش از ۶۰ سال این برنامه پیش می‌رود و در ذهن ما متولیان بهداشت اینگونه جا افتاده که جمعیت باید پایین باشد و اگر جمعیت بالا رود، اقتصاد خراب می‌شود، از این رو باید اتفاقات بزرگ‌تری رخ دهد و مسئول باید اعتقاد داشته باشد و در محیطی‌ترین بخش ارائه خدمت وزارت بهداشت و درمان وارد شود.
فرشیدی تاکید می‌کند: محیطی‌ترین بخش وزارت بهداشت، خانه‌های بهداشت هستند، هرچند شاید بهورزهای نصف خانه‌های بهداشت کشور در سن و شرایط بازنشستگی باشند، اما هنوز در برنامه‌های آموزشی هیچ تغییری ایجاد نشده است؛ وقتی وارد زایشگاه‌ها، مطب پزشکان می‌شویم جملاتی را می‌شنویم که به این معناست شاید خیلی وقت‌ها ما نخواهیم از این برنامه‌ها و واژه‌ها استفاده کنیم، اما با بسیاری از رفتارهای ما عجین شده و این را نقطه عطفی می‌بینم که بتوانیم این برنامه را آغاز کنیم.
وی می‌افزاید: این طرح با عنوان هادیان زندگی تنها یک برنامه گذرا و موقت نیست و پایدار است و باید به تمام برنامه‌ها و تمام آنچه که در حوزه بهداشت و درمان دارد، معطوف شود، تنها در یک بخش کوچکی از حوزه سلامت بحث جمعیت مطرح نیست، در تمام جهت‌ها به این مسئله تاکید می‌شود.
معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به اهمیت تکریم مادران باردار و حمایت از نوزادان متولد شده، اظهار می‌کند: چقدر ما تشویق، تکریم و حمایت از نوزاد متولد شده را داریم؟ بعضی اوقات موضوع را به یک سازمان و وزارت‌خانه محدود می‌کنیم، به طور نمونه وزارت بهداشت وظیفه جمعیت را بر عهده دارد، اما مجموعه وزارت‌خانه‌ها و سازمان‌ها باید در کنار یکدیگر قرار گیرند، تمام برنامه‌های زندگی اعم از آموزشی و فرهنگی نمی‌تواند از مسائل مربوط به جمعیت مجزا باشد.
وی ادامه می‌دهد: در رادیو و تلویزیون نمی‌توانند برنامه‌هایی اجرا کنند که به مسئله جمعیت اشاره نشود، برنامه‌ها نسبت به گذشته بهتر شده، اما هنوز با آنچه که وزارت بهداشت توقع دارد بسیار فاصله دارد، بنابراین کارهای بزرگی باید انجام شود و این یکی از کارهایی بود که در وزارت بهداشت با آرزوی اینکه هر چه زودتر اجرا شود، دنبال شد.
فرشیدی می‌افزاید: کسی می‌تواند در این برنامه‌ها موفق باشد که اعتقاد داشته باشد، در کتاب‌هایی که در حوزه آموزش حوزه بهداشت عمومی، پرستاران که طی چهار سال در آموزشگاه‌های ما آموزش داده می‌شوند، چقدر واژه‌های ضد جمعیت وجود دارند.
وی اظهار می‌کند: از غزه و کشتاری که در مقابل چشمان یک جمعیت هفت میلیارد نفری انجام شد دفاع می‌شود و بنابراین برخی عوامل و افرادی را می‌بینیم که به طور قطع کسانی هستند که برای دنیا برنامه کاهش جمعیت ریخته‌اند و امروزه در جهت آشنایی از جهت شناسایی پشت پرده اقدام می‌شود و در جهت شناسایی پشت پرده جنایت غزه و اتفاقاتی که در آنجا می‌افتد تلاش می‌شود و کار آسانی هم نیست.
معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می‌گوید: اتفاقاتی که در کشور و نظام ما وجود دارد برای بسیاری از کشورها الگو و سرمشق است و بسیاری از کشورها هستند که وضعیت جمعیتی اسفناک‌تر از ایران است که به دنبال راهکار هستند و اقدامات ما در این زمینه برای آنها الگو و سرمشق است، بنابراین کار دشوار است و نمی‌توان تنها به اقتصاد و شعار اکتفا کرد و باید با اعتقاد و اقدامات فرهنگی و پشتکار پیش رویم.
وی بیان می‌کند: بسیاری از جملات ما شاید برای قدیمی‌ها حس تضاد با افکارشان داشته باشد، بسیاری از برنامه‌هایی که عنوان می‌کنیم شاید در تعارض با آنچه باشد که طی ۶۰ سال ما تلاش کردیم در اذهان بگذاریم، برای همین باید با برنامه‌ریزی دقیق عمل کنیم، آیا تکریم مادر باردار و مادری که به تازگی زایمان کرده است خلاف است؟ چرا باید در مراکز اتاق‌های زایمان ما بعد از زایمان مادر بگوید که دیگر من به این بیمارستان نمی‌آیم یا دیگر نمی‌خواهم باردار شوم؟ ثمره یک ازدواج باید به فرزند ختم شود، تمام آرزوی یک زوج این است که صاحب فرزند شوند چند میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارد که مدام به مراکز درمانی مختلف رجوع می‌کنند تا تنها یک خبر خوش دریافت کنند که امکان صاحب فرزند شدن را دارند.
فرشیدی می‌گوید: این طرح بسیار سخت و دشوار است و باید با صبر و تحمل زیادی انجام شود، در برنامه‌ها و گفتارها با دوستانی که در یک مجموعه مشغول به کار هستند و به یک شکلی درگیر این برنامه‌ها هستند اگر بگویید زندگی بهتر با فرزند بیشتر از شما الگو و سند می‌خواهند که این حرف را اثبات کنید، چرا که تمام ذهن ما چیز دیگری است، بنابراین خواهش می‌کنم در این برنامه صبر و حوصله و پشتوانه علمی کار را پیش ببرید.
وی ادامه می‌دهد: در برنامه سلامت خانواده و در موضوع جمعیت با مراقب، این شانس را به مراقبان سلامت دادیم که در پایگاه‌ها قرار بگیرند و به ترتیب روند جمعیتی را تغییر دهیم، یعنی وقتی که ما گفتیم یک تیم ۳۰۰۰ نفره با دو نفر مراقب در این مراکز حضور داشته باشند، فکر می‌کنید چند خانم در سن باروری قرار دارند؟
معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه بیان می‌کند: ما جمعیت تحت پوشش مراقبان سلامت را از ۲۵۰۰ به ۱۵۰۰ نفر کاهش دادیم، در شهرها و مراکز روستایی و مناطقی که خانه بهداشت داریم کمتر از ۱۰۰۰ نفر بهورز قرار می‌دهیم، این اقدامی است که با زمان کافی برای اجرای آن برنامه‌ریزی کنیم و در فرصت کافی با مادران مشاوره داشته باشیم. شاید اولین کار مهم ما زدودن افکار اشتباه، آموخته‌ها یا آموزه‌های اشتباه که وارد ذهن مادران و یا دخترانی که آماده سن ازدواج و باروری قرار دارند، باشد.
نظر شما